Surah Sad

Daftar Surah

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
صۤ ۗوَالْقُرْاٰنِ ذِى الذِّكْرِۗ١
Ṣād, wal-qur'āni żiż-żikr(i).
[1] Shod, demi Al-Qur’an yên ngandung perengetan

بَلِ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا فِيْ عِزَّةٍ وَّشِقَاقٍ٢
Balil-lażīna kafarū fī ‘izzatiw wa syiqāq(in).
[2] Tapi wong-wong yên kafir (wenten) jerû kesombongan serto permusuan

كَمْ اَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِّنْ قَرْنٍ فَنَادَوْا وَّلَاتَ حِيْنَ مَنَاصٍ٣
Kam ahlaknā min qablihim min qarnin fanādaw wa lāta ḥīna manāṣ(in).
[3] Alangke kata umat sedereng wong-wong niku yên sampun Kame’ binasoke, laju wong-wong ngatur atawa nyatu tulung, padohal (waktu niku) bukanla waktu peranti kesa (belari) ngeculke awa'

وَعَجِبُوْٓا اَنْ جَاۤءَهُمْ مُّنْذِرٌ مِّنْهُمْ ۖوَقَالَ الْكٰفِرُوْنَ هٰذَا سٰحِرٌ كَذَّابٌۚ٤
Wa ‘ajibū an jā'ahum munżirum minhum, wa qālal-kāfirūna hāżā sāḥirun każżāb(un).
[4] Serto wong-wong niku heran kerno kerawuan sesios wong pengesung perengetan (rosul) dari kelompo’ wong-wong niku, serto wong-wong kafir bekelap, “wong niki wêntenla tukang sihir yên kata bohongnyo”.

اَجَعَلَ الْاٰلِهَةَ اِلٰهًا وَّاحِدًا ۖاِنَّ هٰذَا لَشَيْءٌ عُجَابٌ٥
Aja‘alal-ālihata ilāhaw wāḥidā(n), inna hāżā lasyai'un ‘ujāb(un).
[5] Napike Dio nadeske Tuhan-tuhan niku Tuhan yên sios saos? Leser, niku leser-leser sios yên ngeranke nian

وَانْطَلَقَ الْمَلَاُ مِنْهُمْ اَنِ امْشُوْا وَاصْبِرُوْا عَلٰٓى اٰلِهَتِكُمْ ۖاِنَّ هٰذَا لَشَيْءٌ يُّرَادُ ۖ٦
Wanṭalaqal-mala'u minhum animsyū waṣbirū ‘alā ālihatikum, inna hāżā lasyai'uy yurād(u).
[6] Laju mintarla peminpin-pemimpin wong-wong niku (sambil bekelap), mintarla niko serto tetepla (nyemba) Tuhan-tuhan niko, selesernyo niki leser-leser sios hal yên dikenda’i. 931
931) Nurut wong-wong kafir bahwa nyemba tuhan-tuhan nikula yên selesernyo dikenda’i ole Allah.

مَا سَمِعْنَا بِهٰذَا فِى الْمِلَّةِ الْاٰخِرَةِ ۖاِنْ هٰذَآ اِلَّا اخْتِلَاقٌۚ٧
Mā sami‘nā bihāżā fil-millatil-ākhirah(ti), in hāżā illakhtilāq(un).
[7] Kame’, nano kalo nenger hal niki, jerû igamo yên teakhir, 932 niki (ngesake Allah), nano lian cumenla (bohong) yên diado-adoke.
932) Yên dimaksud ole wong kafir Quraisy dengen igamo yên terakhir iola igamo Nasroni.

اَؤُنْزِلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ مِنْۢ بَيْنِنَا ۗبَلْ هُمْ فِيْ شَكٍّ مِّنْ ذِكْرِيْۚ بَلْ لَّمَّا يَذُوْقُوْا عَذَابِ ۗ٨
A'unzila ‘alaihiż-żikru mim baininā, bal hum fī syakkim min żikrī, bal lammā yażūqū ‘ażāb(i).
[8] Napi Al-Qur’an niku diturunke kepado dio di antarao kito? Selesernyo wong-wong niku ragu-ragu teradep Al-Qur’an kulo, tapi wong-wong niku dereng merasoke azab (Kulo).

اَمْ عِنْدَهُمْ خَزَاۤىِٕنُ رَحْمَةِ رَبِّكَ الْعَزِيْزِ الْوَهَّابِۚ٩
Am ‘indahum khazā'inu raḥmati rabbikal-‘azīzil-wahhāb(i).
[9] Atawa napike wong-wong niku punyo perbendaharaan rohmat Tuhan niko yên Maha Perkaso, Maha Pengesung.

اَمْ لَهُمْ مُّلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا ۗفَلْيَرْتَقُوْا فِى الْاَسْبَابِ١٠
Am lahum mulkus-samāwāti wal-arḍi wa mā bainahumā, falyartaqū fil-asbāb(i).
[10] Atawa napike wong-wong niku punyo kerajaan langit serto bumi serto napi yên wenten di antaro keduonyo? (Kalu wenten), mangko tala’kela wong-wong niku munggahi tanggo-tanggo (ke langit).

جُنْدٌ مَّا هُنَالِكَ مَهْزُوْمٌ مِّنَ الْاَحْزَابِ١١
Jundum mā hunālika mahzūmum minal-aḥzāb(i).
[11] (Wong-wong niku) kelompo’ ageng bala tentera yên wenten di ngeriku yên bakal dikalake. 933
933) Ayat niki nyerioske perang Khondak di pundi terangsal bala tentera yên terawa' dari beberapo golongan iola golongan kaum musyrikin, Yahudi serto beberapo kabila Arab yên nyerang kaum muslimin di Madinah. Peperangan niki berakhir dengen bocar-bacirnyo bala tentera wong-wong niku. Sebagean mufassir ngelapke bahwa yên dimaksud di ngeriki iola perang Badar.

كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوْحٍ وَّعَادٌ وَّفِرْعَوْنُ ذُو الْاَوْتَادِۙ١٢
Każżabat qablahum qaumu nūḥiw wa ‘āduw wa fir‘aunu żul-autād(i).
[12] Sedereng wong-wong niku, kaum Nuh, ‘Ad serto Fir’aun yên punyo bala tentera yên kata, jugo sampun mudike (rosul-rosul),

وَثَمُوْدُ وَقَوْمُ لُوْطٍ وَّاَصْحٰبُ لْـَٔيْكَةِ ۗ اُولٰۤىِٕكَ الْاَحْزَابُ١٣
Wa ṡamūdu wa qaumu lūṭiw wa aṣḥābul-aikah(ti), ulā'ikal-aḥzāb(u).
[13] Serto (ma’niku jugo) Samud, kaum Luth serto pendudu’ Aikah, 934 wong-wong niku nikula golongan-golongan yên besekutu (nentang rosul-rosul
934) Pendudu’ Madyan iola kaum Nabi Syu’aib a.s

اِنْ كُلٌّ اِلَّا كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ عِقَابِ ࣖ١٤
In kullun illā każżabar-rusula faḥaqqa ‘iqāb(i).
[14] Sedanten wong-wong niku mudike rosul-rosul, mangko pantes wong-wong niku merasoke azab Kulo.

وَمَا يَنْظُرُ هٰٓؤُلَاۤءِ اِلَّا صَيْحَةً وَّاحِدَةً مَّا لَهَا مِنْ فَوَاقٍ١٥
Wa mā yanẓuru hā'ulā'i illā ṣaiḥataw wāḥidatam mā lahā min fawāq(in).
[15] Selesernyo yên wong-wong niku tunggu iola sios peki’an saos, yên nano wenten selonyo. 935
935) Peranti tando dinten Kiamat serto peki’an niki keras nian serto gancang.

وَقَالُوْا رَبَّنَا عَجِّلْ لَّنَا قِطَّنَا قَبْلَ يَوْمِ الْحِسَابِ١٦
Wa qālū rabbanā ‘ajjil lanā qiṭṭanā qabla yaumil-ḥisāb(i).
[16] Serto wong-wong niku bekelap, “Yo Tuhan kame’, gancangkela azab yên bakal diesungke bage kame’, sedereng dinten peretungan.”

اِصْبِرْ عَلٰى مَا يَقُوْلُوْنَ وَاذْكُرْ عَبْدَنَا دَاوٗدَ ذَا الْاَيْدِۚ اِنَّهٗٓ اَوَّابٌ١٧
Iṣbir ‘alā mā yaqūlūna ważkur ‘abdanā dāwūda żal-aid(i), innahū awwāb(un).
[17] Besobarla dengen napi yên wong-wong niku kelapke, serto imutla dengen hambo Kame’ Dawud yên punyo kekuatan, leser dio to’at nian (kepado Allah).

اِنَّا سَخَّرْنَا الْجِبَالَ مَعَهٗ يُسَبِّحْنَ بِالْعَشِيِّ وَالْاِشْرَاقِۙ١٨
Innā sakhkharnal-jibāla ma‘ahū yusabbiḥna bil-‘asyiyyi wal-isyrāq(i).
[18] Leser, Kame’la yên nundu’ke gunung-gunung peranti betasbe besami dio (Dawud) pado waktu sore serto pagi.

وَالطَّيْرَمَحْشُوْرَةً ۗ كُلٌّ لَّهٗٓ اَوَّابٌ١٩
Waṭ-ṭaira maḥsyūrah(tan), kullul lahū awwāb(un).
[19] Serto (Kame’ tundu’ke pulo') burung-burung jerû keadaan tekumpul, sewang-sewang to’at nian (kepado Allah).

وَشَدَدْنَا مُلْكَهٗ وَاٰتَيْنٰهُ الْحِكْمَةَ وَفَصْلَ الْخِطَابِ٢٠
Wa syadadnā mulkahū wa ātaināhul-ḥikmata wa faṣlal-khiṭāb(i).
[20] Serto Kame’ kuatke keratinnyo serto Kame’ esungke hikma kepadonyo serto kebijaksanoan jerû mutuske pekaro 936
936) Kenabian, kesempurnaan ilmu serto ketelitian amal damelan.

۞ وَهَلْ اَتٰىكَ نَبَؤُا الْخَصْمِۘ اِذْ تَسَوَّرُوا الْمِحْرَابَۙ٢١
Wa hal atāka naba'ul-khaṣm(i), iż tasawwarul-miḥrāb(a).
[21] Serto napike sampun rawû kepado niko kabar wong-wong yên beselewahan waktu wong-wong niku manjat gedeg mihrob.

اِذْ دَخَلُوْا عَلٰى دَاوٗدَ فَفَزِعَ مِنْهُمْ قَالُوْا لَا تَخَفْۚ خَصْمٰنِ بَغٰى بَعْضُنَا عَلٰى بَعْضٍ فَاحْكُمْ بَيْنَنَا بِالْحَقِّ وَلَا تُشْطِطْ وَاهْدِنَآ اِلٰى سَوَاۤءِ الصِّرَاطِ٢٢
Iż dakhalū ‘alā dāwūda fafazi‘a minhum qālū lā takhaf, khaṣmāni bagā ba‘ḍunā ‘alā ba‘ḍin faḥkum bainanā bil-ḥaqqi wa lā tusyṭiṭ wahdinā ilā sawā'iṣ-ṣirāṭ(i).
[22] Waktu wong-wong niku ngelebet nemoni Dawud, laju dio tekejut kerno (rawûnyo) wong-wong niku. Wong-wong niku bekelap, nano angsalla niko takut (kame’) beduo sedeng bebala, sebagean dari kame’ bedamel zolim kepado yên lian, mangko sungla keputusan di antaro kame’ secaro adil serto nano angsalla nyimpang dari keleseran serto tunju’ila (sung wikanila) kame’ ke jalan yên leser.

اِنَّ هٰذَآ اَخِيْ ۗ لَهٗ تِسْعٌ وَّتِسْعُوْنَ نَعْجَةً وَّلِيَ نَعْجَةٌ وَّاحِدَةٌ ۗفَقَالَ اَكْفِلْنِيْهَا وَعَزَّنِيْ فِى الْخِطَابِ٢٣
Inna hāżā akhī, lahū tis‘uw wa tis‘ūna na‘jataw wa liya na‘jatuw wāḥidah(tun), faqāla aqfilnīhā wa ‘azzanī fil-khiṭāb(i).
[23] Selesernyo dulur kulo niki punyo semilanpulu semilaniko’ kambing wadon serto kulo punyo sios saos, laju dio bekelap, “Serakela (kambing niko) niku, kepado kulo! Serto dio ngalake kulo jerû bedebat.”

قَالَ لَقَدْ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعْجَتِكَ اِلٰى نِعَاجِهٖۗ وَاِنَّ كَثِيْرًا مِّنَ الْخُلَطَاۤءِ لَيَبْغِيْ بَعْضُهُمْ عَلٰى بَعْضٍ اِلَّا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَقَلِيْلٌ مَّا هُمْۗ وَظَنَّ دَاوٗدُ اَنَّمَا فَتَنّٰهُ فَاسْتَغْفَرَ رَبَّهٗ وَخَرَّ رَاكِعًا وَّاَنَابَ ۩٢٤
Qāla laqad ẓalamaka bisu'āli na‘jatika ilā ni‘ājih(ī), wa inna kaṡīram minal-khulaṭā'i layabgī ba‘ḍuhum ‘alā ba‘ḍin illal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti wa qalīlum mā hum, wa ẓanna dāwūdu annamā fatannāhu fastagfara rabbahū wa kharra rāki‘aw wa anāb(a).
[24] Dio (Dawud) bekelap, “Leser, dio sampun bedamel zolim kepado niko dengen nyatu kambing niko peranti (ditambake) kepado kambingnyo. Memang kata di antaro wong-wong yên besekutu niku, bedamel zolim kepado yên lian, kecuali wong-wong yên beiman serto namelke kebajekan serto cumen setîtî'la wong-wong niku yên ma’niku” serto Dawud nugo bahwa kame’ ngujinyo, mangko dio nyatu ampunan kepado Tuhannyo, laju nyungkur sujud serto betobat.

فَغَفَرْنَا لَهٗ ذٰلِكَۗ وَاِنَّ لَهٗ عِنْدَنَا لَزُلْفٰى وَحُسْنَ مَاٰبٍ٢٥
Fa gafarnā lahū żālik(a), wa inna lahū ‘indanā lazulfā wa ḥusna ma'āb(in).
[25] Laju kame’ ngampuni (kesalahannyo) niku, serto leser, dio punyo kedudukan yên leser-leser para’ di sisi kame’ serto enggon mantu’ yên saê.

يٰدَاوٗدُ اِنَّا جَعَلْنٰكَ خَلِيْفَةً فِى الْاَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ الْهَوٰى فَيُضِلَّكَ عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ ۗاِنَّ الَّذِيْنَ يَضِلُّوْنَ عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيْدٌ ۢبِمَا نَسُوْا يَوْمَ الْحِسَابِ ࣖ٢٦
Yā dāwūdu innā ja‘alnāka khalīfatan fil-arḍi faḥkum bainan nāsi bil-ḥaqqi wa lā tattabi‘il-hawā fa yuḍillaka ‘an sabīlillāh(i), innal-lażīna yaḍillūna ‘an sabīlillāhi lahum ‘ażābun syadīdum bimā nasū yaumal-ḥisāb(i).
[26] (Allah befirman), “Wahai Dawud! Selesernyo niko kame’ dadeske kholifa (penguaso) di bumi mangko sungle keputusan (pekaro) di antaro manusio dengen adil serto nano angsal niko tumut hawo nafsu, kerno bakal nyesetke niko dari jalan Allah”. Leser, wong-wong yên seset dari jalan Allah ayun angsal azab yên berat, kerno wong-wong niku melalike dinten peretungan

وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاۤءَ وَالْاَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا بَاطِلًا ۗذٰلِكَ ظَنُّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا فَوَيْلٌ لِّلَّذِيْنَ كَفَرُوْا مِنَ النَّارِۗ٢٧
Wa mā khalaqnas-samā'a wal-arḍa wa mā bainahumā bāṭilā(n), żālika ẓannul-lażīna kafarū, fawailul lil-lażīna kafarū minan-nār(i).
[27] Serto kame’ nano nyiptoke langit serto bumi serto napi yên wenten di antaro keduonyo dengen sio-sio. Niku anggepan wong-wong yên kafir niku kerno wong-wong niku bakal ngelebet nerako.

اَمْ نَجْعَلُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ كَالْمُفْسِدِيْنَ فِى الْاَرْضِۖ اَمْ نَجْعَلُ الْمُتَّقِيْنَ كَالْفُجَّارِ٢٨
Am naj‘alul-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti kal-mufsidīna fil-arḍ(i), am naj‘alul-muttaqīna kal-fujjār(i).
[28] Pantes nano kame’ perlakuke wong-wong yên beiman serto namelke kebajekan sami dengen wong-wong yên bedamel kerusakan di bumi? Atawa pantes nano kame’ nganggep wong-wong yên betakwa sami dengen wong-wong yên jahat.

كِتٰبٌ اَنْزَلْنٰهُ اِلَيْكَ مُبٰرَكٌ لِّيَدَّبَّرُوْٓا اٰيٰتِهٖ وَلِيَتَذَكَّرَ اُولُوا الْاَلْبَابِ٢٩
Kitābun anzalnāhu ilaika mubārakul liyaddabbarū āyātihī wa liyatażakkara ulul-albāb(i).
[29] Kitab (Al-Qur’an) yên Kame’ turunke kepado niko penu berkat supayo wong-wong niku ngayati ayat-ayatnyo serto supayo wong-wong yên beakal sehat angsal pelajaran

وَوَهَبْنَا لِدَاوٗدَ سُلَيْمٰنَۗ نِعْمَ الْعَبْدُ ۗاِنَّهٗٓ اَوَّابٌۗ٣٠
Wa wahabnā lidāwūda wa sulaimān(a), ni‘mal-‘abd(u), innahū awwāb(un).
[30] Serto kepado Dawud Kame’ kurnioke (ana’ yên jenengnyo) Sulaiman, dio iola sesaê-saênyo hambo. Leser, dio to’at nian (kepado Allah).

اِذْ عُرِضَ عَلَيْهِ بِالْعَشِيِّ الصّٰفِنٰتُ الْجِيَادُۙ٣١
Iż ‘uriḍa ‘alaihi bil-‘asyiyyiṣ-ṣāfinātul-jiyād(u).
[31] (Imutla) waktu pado waktu sios sore ditingalke kepadonyo (kudo-kudo) yên jinak, tapi cepet nian dio belari.

فَقَالَ اِنِّيْٓ اَحْبَبْتُ حُبَّ الْخَيْرِ عَنْ ذِكْرِ رَبِّيْۚ حَتّٰى تَوَارَتْ بِالْحِجَابِۗ٣٢
Fa qāla innī aḥbabtu ḥubbal-khairi ‘an żikri rabbī, ḥattā tawārat bil-ḥijāb(i).
[32] Mangko dio bekelap, “Selesernyo kulo ladas sedanten yên saê (kudo) yên namel kulo imut dengen (keagengan) Tuhan kulo, sampe matoari tebenem.” 937
937) Sebagean mufassir wenten yên nerjemahke ayat 32 ma’niku. Kulo leser-leser suko barang yên saê (kudo) niki singgo kulo lalai imut Tuhan kulo sampe kudo niku ilang dari peningalan

رُدُّوْهَا عَلَيَّ ۚفَطَفِقَ مَسْحًا ۢبِالسُّوْقِ وَالْاَعْنَاقِ٣٣
Ruddūhā ‘alayy(a), faṭafiqa masḥam bis-sūqi wal-a‘nāq(i).
[33] “Baktola sedanten kudo niku mantu’ kepado kulo.” Laju dio ngusap-ngusap sikilnyo serto gulu kudo niku. 938
938) Sebagean mufassir wenten yên nerjemahke ayat 32 ma’niku. “Baktola mantu’ sedanten niku kepado kulo, laju dio neta’ sikil serto gulunyo.

وَلَقَدْ فَتَنَّا سُلَيْمٰنَ وَاَلْقَيْنَا عَلٰى كُرْسِيِّهٖ جَسَدًا ثُمَّ اَنَابَ٣٤
Wa laqad fatannā sulaimāna wa alqainā ‘alā kursiyyihī jasadan ṡumma anāb(a).
[34] Serto leser, Kame’ sampun nguji Sulaiman serto Kame’ dadeske (dio) tekapar di pucu’ korsinyo dades badannyo yên lema kerno gering (sakit), sampun niku dio betobat. 939
939) Sebagean mufassir ngelapke iola yên dimaksud dengen ujian niki iola keberantakan keratin Sulaiman singgo wong lian lînggi di pucu’ singgosananyo.

قَالَ رَبِّ اغْفِرْ لِيْ وَهَبْ لِيْ مُلْكًا لَّا يَنْۢبَغِيْ لِاَحَدٍ مِّنْۢ بَعْدِيْۚ اِنَّكَ اَنْتَ الْوَهَّابُ٣٥
Qāla rabbigfir lī wa hab lī mulkal lā yambagī li'aḥadim mim ba‘dī, innaka antal-wahhāb(u).
[35] Dio bekelap, “Yo Tuhan kulo, ampunila kulo serto esungkela kepado kulo keratin yên nano dipunyoi ole sinten saos sesampun kulo.” Leser, Nikola yên Maha Pengesung.

فَسَخَّرْنَا لَهُ الرِّيْحَ تَجْرِيْ بِاَمْرِهٖ رُخَاۤءً حَيْثُ اَصَابَۙ٣٦
Fasakhkharnā lahur-rīḥa tajrī bi'amrihī rukhā'an ḥaiṡu aṣāb(a).
[36] Sampun niku Kame’ tundukke kepadonyo angin yên seliweran (berembus) dengen saê nurut perentanyo ke pundi saos yên dikenda’inyo

وَالشَّيٰطِيْنَ كُلَّ بَنَّاۤءٍ وَّغَوَّاصٍۙ٣٧
Wasy-syayāṭīna kulla bannā'iw wa gawwāṣ(in).
[37] Serto (Kame’ tundukke pulo' kepadonyo) setan-setan, sedantennyo ahli bangunan serto penyelem.

وَّاٰخَرِيْنَ مُقَرَّنِيْنَ فِى الْاَصْفَادِ٣٨
Wa ākharīna muqarranīna fil-aṣfād(i).
[38] serto (setan) yên lian yên tekebet jerû belenggu.

هٰذَا عَطَاۤؤُنَا فَامْنُنْ اَوْ اَمْسِكْ بِغَيْرِ حِسَابٍ٣٩
Hāżā ‘aṭā'unā famnun au amsik bigairi ḥisāb(in).
[39] Nikula esungan Kame’, mangko esungkela (kepado wong lian) atawa tahanla (peranti awa’ niko dewe’) nano wenten peretungan

وَاِنَّ لَهٗ عِنْدَنَا لَزُلْفٰى وَحُسْنَ مَاٰبٍ ࣖ٤٠
Wa inna lahū ‘indanā lazulfā wa ḥusna ma'āb(in).
[40] Serto leser, dio punyo kedudukan yên para’ pado sisi Kame’ serto enggon mantu’ yên saê.

وَاذْكُرْ عَبْدَنَآ اَيُّوْبَۘ اِذْ نَادٰى رَبَّهٗٓ اَنِّيْ مَسَّنِيَ الشَّيْطٰنُ بِنُصْبٍ وَّعَذَابٍۗ٤١
Ważkur ‘abdanā ayyūb(a), iż nādā rabbahū annī massaniyasy-syaiṭānu binuṣbiw wa ‘ażāb(in).
[41] Serto imutla dengen hambo Kame’ Ayyub, waktu dio ngajak atawa nyeru Tuhannyo. Selesernyo kulo dikucak setan dengen derito serto bencano.

اُرْكُضْ بِرِجْلِكَۚ هٰذَا مُغْتَسَلٌۢ بَارِدٌ وَّشَرَابٌ٤٢
Urkuḍ birijlik(a), hāżā mugtasalum bāriduw wa syarāb(un).
[42] (Allah befirman), “Entakkela sikil niko, nikila toyo yên sejuk peranti mandi serto peranti minum”.

وَوَهَبْنَا لَهٗٓ اَهْلَهٗ وَمِثْلَهُمْ مَّعَهُمْ رَحْمَةً مِّنَّا وَذِكْرٰى لِاُولِى الْاَلْبَابِ٤٣
Wa wahabnā lahū ahlahū wa miṡlahum ma‘ahum raḥmatam minnā wa żikrā li'ulil-albāb(i).
[43] Serto Kame’ esungi dio (dengen ngumpulke lagi) sana’nyo serto Kame’ lipet gandoke jumla wong-wong niku dades rohmat dari Kame’ serto pelajaran bage wong-wong yên bepikiran waras. 940
940) Nabi Ayyub a.s. menderito penyakit kulit beberapo waktu laminyo serto dio nyatu pertulungan kepado Allah swt. Allah sampun niku mengabulke da’anyo serto merintake supayo dio ngenta’ke sikilnyo ke bumi. Nabi Ayyub mandi serto minum dari toyo niku, singgo sembula dio dari penyakitnyo serto dio angsal bekumpul dengen sana’nyo. Mangko wong-wong niku sampun niku berana’ pina’ sampe jumla wong-wong niku duo kali lipet dari jumla sederengnyo. Pado sios waktu, Nabi Ayyub a.s. teimut ayun sumpanyo, abhwa dio ayun mukul semanyo napibilo sakitnyo sembu dikernoke semanyo perna lalai ngurusnyo sewaktu dio maler sakit. Tapi muncul jerû atinyo raso iba serto sayang kepado semanyo singgo dio nano angsal menui sumpanyo. Mangko turunla petunju’ Allah peca’ yên tecantum jerû ayat 44 suroh niki, supayo dio angsal namelke sumpanyo dengen nano nyakiti semanyo, iola mukulnyo dengen sekebet rumput.

وَخُذْ بِيَدِكَ ضِغْثًا فَاضْرِبْ بِّهٖ وَلَا تَحْنَثْ ۗاِنَّا وَجَدْنٰهُ صَابِرًا ۗنِعْمَ الْعَبْدُ ۗاِنَّهٗٓ اَوَّابٌ٤٤
Wa khuż biyadika ḍigṡan faḍrib bihī wa lā taḥnaṡ, innā wajadnāhu ṣābirā(n), ni‘mal-‘abd(u), innahū awwāb(un).
[44] Serto embilla sekebet (rumput) dengen tangan niko, laju gebukla dengen niku serto nano angsal niko ngesertoggar sumpa. Selesernyo Kame’ angsal dio (Ayyub) sios wong yên sobar. Diola sesaê-saê hambo. Leser, dio to’at nian (kepado Allah).

وَاذْكُرْ عِبٰدَنَآ اِبْرٰهِيْمَ وَاِسْحٰقَ وَيَعْقُوْبَ اُولِى الْاَيْدِيْ وَالْاَبْصَارِ٤٥
Ważkur ‘ibādanā ibrāhīma wa isḥāqa wa ya‘qūba ulil-aidī wal-abṣār(i).
[45] Serto imutla hambo-hambo Kame’ Ibrohim, Ishak serto Ya’kub yên punyo kekuatan-kekuatan yên ageng serto ilmu-ilmu (yên tinggi).

اِنَّآ اَخْلَصْنٰهُمْ بِخَالِصَةٍ ذِكْرَى الدَّارِۚ٤٦
Innā akhlaṣnāhum bikhāliṣatin żikrad-dār(i).
[46] Leser, Kame’ sampun merseken wong-wong niku dengen (ngesungke) akhlak yên tinggi kepadonyo iola dengen selelu ngimutke (manusio) kepado negeri akherat

وَاِنَّهُمْ عِنْدَنَا لَمِنَ الْمُصْطَفَيْنَ الْاَخْيَارِۗ٤٧
Wa innahum ‘indanā laminal-muṣṭafainal-akhyār(i).
[47] Serto leser, di sisi Kame’ wong-wong niku telebet wong-wong pilian yên tesaê.

وَاذْكُرْ اِسْمٰعِيْلَ وَالْيَسَعَ وَذَا الْكِفْلِ ۗوَكُلٌّ مِّنَ الْاَخْيَارِۗ٤٨
Ważkur ismā‘īla wal-yasa‘a wa żal-kifl(i), wa kullum minal-akhyār(i).
[48] Serto imutla Ismail, Ilyasa’ serto Zulkifli, sedantennyo telebet wong-wong yên tesaê.

هٰذَا ذِكْرٌ ۗوَاِنَّ لِلْمُتَّقِيْنَ لَحُسْنَ مَاٰبٍۙ٤٩
Hāżā żikr(un), wa inna lil-muttaqīna laḥusna ma'āb(in).
[49] Niki iola kehormatan (bage wong-wong niku) serto leser, bage wong-wong yên betakwa (dicawiske) enggon mantu’ yên tesaê.

جَنّٰتِ عَدْنٍ مُّفَتَّحَةً لَّهُمُ الْاَبْوَابُۚ٥٠
Jannāti ‘adnim mufattaḥatal lahumul-abwāb(u).
[50] (Iola) surgo ‘Adn yên lawang-lawangnyo tebuka’ bage wong-wong niku

مُتَّكِـِٕيْنَ فِيْهَا يَدْعُوْنَ فِيْهَا بِفَاكِهَةٍ كَثِيْرَةٍ وَّشَرَابٍ٥١
Muttaki'īna fīhā yad‘ūna fīhā bifākihatin kaṡīratiw wa syarāb(in).
[51] Di jerûnyo wong-wong niku besender (di pucu’ amben-amben) sambil nyatu bua-buahan yên kata serto minuman (di surgo niku).

۞ وَعِنْدَهُمْ قٰصِرٰتُ الطَّرْفِ اَتْرَابٌ٥٢
Wa ‘indahum qāṣirātuṭ-ṭarfi atrāb(un).
[52] Serto di sekiter wong-wong niku (wenten bidodari-bidodari) yên kabur peningalannyo serto sepantar umurnyo

هٰذَا مَا تُوْعَدُوْنَ لِيَوْمِ الْحِسَابِ٥٣
Hāżā mā tū‘adūna liyaumil-ḥisāb(i).
[53] Niki napi yên disemayoanke kepado niko pado dinten peretungan.

اِنَّ هٰذَا لَرِزْقُنَا مَا لَهٗ مِنْ نَّفَادٍۚ٥٤
Ina hāżā larizqunā mā lahū min nafād(in).
[54] Leser, nikila rezeki dari Kame’ yên nano wenten telas-telasnyo.

هٰذَا ۗوَاِنَّ لِلطّٰغِيْنَ لَشَرَّ مَاٰبٍۙ٥٥
Hāżā, wa inna liṭ-ṭāgīna lasyarra ma'āb(in).
[55] Ma’nikila (keadaan wong-wong niku) serto leser, bage wong-wong durako cengki (dicawiske) enggon mantu’ yên buru’.

جَهَنَّمَۚ يَصْلَوْنَهَاۚ فَبِئْسَ الْمِهَادُ٥٦
Jahannam(a), yaṣlaunahā, fabi'sal-mihād(u).
[56] (Iola) nerako Jahanam yên wong-wong niku ngelebeti, mangko nikula seburu’-buru’ pedaleman.

هٰذَاۙ فَلْيَذُوْقُوْهُ حَمِيْمٌ وَّغَسَّاقٌۙ٥٧
Hāżā, falyażūqūhu ḥamīmuw wa gassāq(un).
[57] Nikila (azab nerako), mangko tala’kela wong-wong niku merasokenyo (minuman wong-wong niku) toyo yên anget nian serto toyo (banyu) yên dingin nian.

وَّاٰخَرُ مِنْ شَكْلِهٖٓ اَزْوَاجٌۗ٥٨
Wa ākharu min syaklihī azwāj(un).
[58] Serto bemecem-mecem azab yên lian yên sami

هٰذَا فَوْجٌ مُّقْتَحِمٌ مَّعَكُمْۚ لَا مَرْحَبًا ۢبِهِمْ ۗ اِنَّهُمْ صَالُوا النَّارِ٥٩
Hāżā faujum muqtaḥimum ma‘akum, lā marḥabam bihim, innahum ṣālun-nār(i).
[59] (Dikelapken kepado wong-wong niku) “Niki rombongan ageng (anak buanyo) yên ngelebet bedesek-desek besami niko (ke nerako).” Nano wenten kelapan selamet rawû bage wong-wong niku kerno selesernyo wong-wong niku ayun ngelebet nerako (kelap pemimpin-pemimpin wong-wong niku).

قَالُوْا بَلْ اَنْتُمْ لَا مَرْحَبًاۢ بِكُمْ ۗ اَنْتُمْ قَدَّمْتُمُوْهُ لَنَاۚ فَبِئْسَ الْقَرَارُ٦٠
Qālū bal antum lā marḥabam bikum, antum qaddamtumūhu lanā, fabi'sal-qarār(u).
[60] (Sedanten ana’ buanyo wong-wong niku nyawab, “Selesernyo nikola yên lebî pantes nano nerimo kelapan selamet rawu, kerno nikola yên nyerumuske kame’ ke jerû azab, mangko nikula seburu’-buru’ enggon netep.”

قَالُوْا رَبَّنَا مَنْ قَدَّمَ لَنَا هٰذَا فَزِدْهُ عَذَابًا ضِعْفًا فِى النَّارِ٦١
Qālū rabbanā man qaddama lanā hāżā fazidhu ‘ażāban ḍi‘fan fin-nār(i).
[61] Wong-wong niku bekelap (lagi), “Yo Tuhan kame’ sinten saos, nyerumuske kame’ ke jerû (azab) niki, mangko tambakela azab kepadonyo duo kali lipet di jerû nerako.”

وَقَالُوْا مَا لَنَا لَا نَرٰى رِجَالًا كُنَّا نَعُدُّهُمْ مِّنَ الْاَشْرَارِ٦٢
Wa qālū mā lanā lā narā rijālan kunnā na‘udduhum minal-asyrār(i).
[62] Serto (wong-wong durako) bekelap, napi kame’ nano ningali wong-wong yên bingen (di dunio) kame’ anggep wong-wong yên jahat (hino).

اَتَّخَذْنٰهُمْ سِخْرِيًّا اَمْ زَاغَتْ عَنْهُمُ الْاَبْصَارُ٦٣
Attakhażnāhum sikhriyyan am zāgat ‘anhumul-abṣār(u).
[63] Bingen kame’ nadeske wong-wong niku uyo’-uyo’an, atawa kerno peningalan kame’ yên nano ningali wong-wong niku?

اِنَّ ذٰلِكَ لَحَقٌّ تَخَاصُمُ اَهْلِ النَّارِ ࣖ٦٤
Inna żālika laḥaqqun takhāṣumu ahlin-nār(i).
[64] Leser, yên ma’niku leser-leser tejadi, (iola) betengkernyo antaro penghuni nerako.

قُلْ اِنَّمَآ اَنَا۠ مُنْذِرٌ ۖوَّمَا مِنْ اِلٰهٍ اِلَّا اللّٰهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ٦٥
Qul innamā ana munżir(un), wa mā min ilāhin illallāhul-wāḥidul-qahhār(u).
[65] Kelapkela (Muhammad), selesernyo kulo cumen sesios wong pengesung perengetan, nano wenten Tuhan selian Allah yên Maha Esa, Mahaperkaso.

رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا الْعَزِيْزُ الْغَفَّارُ٦٦
Rabbus-samāwāti wal-arḍi wa mā bainahumal-‘azīzul-gaffār(u).
[66] (Iola) Tuhan langit serto bumi serto napi yên wenten di antaro keduonyo, yên Mahaperkaso, Maha Pengampun.

قُلْ هُوَ نَبَؤٌا عَظِيْمٌۙ٦٧
Qul huwa naba'un ‘aẓīm(un).
[67] Kelapkela, “Niku (Al-Qur’an) iola berito ageng.”

اَنْتُمْ عَنْهُ مُعْرِضُوْنَ٦٨
Antum ‘anhu mu‘riḍūn(a).
[68] Yên niko bepaleng darinyo.

مَا كَانَ لِيَ مِنْ عِلْمٍۢ بِالْمَلَاِ الْاَعْلٰٓى اِذْ يَخْتَصِمُوْنَ٦٩
Mā kāna liya min ‘ilmim bil-mala'il-a‘lā iż yakhtaṣimūn(a).
[69] Kulo nano punyo pengetahuan setiti’ saos tentang al-mala’ul a’lā (malaekat) niku waktu wong-wong niku bebanta-bantahan

اِنْ يُّوْحٰىٓ اِلَيَّ اِلَّآ اَنَّمَآ اَنَا۠ نَذِيْرٌ مُّبِيْنٌ٧٠
Iy yūḥā ilayya illā annamā ana nażīrum mubīn(un).
[70] Yên diwahyuke Allah kepado kulo, bahwo kulo cumenla sesios wong pengesung perengetan yên nyato.

اِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلٰۤىِٕكَةِ اِنِّيْ خَالِقٌۢ بَشَرًا مِّنْ طِيْنٍ٧١
Iż qāla rabbuka lil-malā'ikati innī khāliqum basyaram min ṭīn(in).
[71] (Imutla) sewaktu Tuhan niku befirman kepado malaekat, “Selesernyo Kulo bakal nyiptaken manusio dari tana.”

فَاِذَا سَوَّيْتُهٗ وَنَفَخْتُ فِيْهِ مِنْ رُّوْحِيْ فَقَعُوْا لَهٗ سٰجِدِيْنَ٧٢
Fa'iżā sawwaituhū wa nafakhtu fīhi mir rūḥī faqa‘ū lahū sājidīn(a).
[72] Sampun niku napibilo sampun Kulo sempurnoke kejadenannyo serto Kulo tiupke ruhnyo (ciptaan) Kulo kepadonyo, mangko tundukla niko dengen besujud kepadonyo.

فَسَجَدَ الْمَلٰۤىِٕكَةُ كُلُّهُمْ اَجْمَعُوْنَۙ٧٣
Fasajadal-malā'ikatu kulluhum ajma‘ūn(a).
[73] Laju sedanten malaekat niku besujud sedantennyo.

اِلَّآ اِبْلِيْسَۗ اِسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكٰفِرِيْنَ٧٤
Illā iblīs(a), istakbara wa kāna minal-kafirīn(a).
[74] melianke iblis, dio nyombongke awa’ serto dio telebet golongan yên kafir

قَالَ يٰٓاِبْلِيْسُ مَا مَنَعَكَ اَنْ تَسْجُدَ لِمَا خَلَقْتُ بِيَدَيَّ ۗ اَسْتَكْبَرْتَ اَمْ كُنْتَ مِنَ الْعَالِيْنَ٧٥
Qāla yā iblīsu mā mana‘aka an tasjuda limā khalaqtu biyadayy(a), astakbarta am kunta minal-‘ālīn(a).
[75] (Allah) befirman, “Hoi iblis, napike yên ngalangi niko sujud kepado yên sampun Kulo ciptoke dengen kekuasoan Kulo.” Napike niko sedanten nyombongke awa' atawa niko (ngeraso) telebet golongan yên (lebî) tinggi?

قَالَ اَنَا۠ خَيْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِيْ مِنْ نَّارٍ وَّخَلَقْتَهٗ مِنْ طِيْنٍ٧٦
Qāla ana khairum minhu khalaqtanī min nāriw wa khalaqtahū min ṭīn(in).
[76] (Iblis) bekelap, “Kulo lebe saê daripadonyo, kerno kulo niko ciptoke dari api, sedengke dio niko ciptoke dari tana.”

قَالَ فَاخْرُجْ مِنْهَا فَاِنَّكَ رَجِيْمٌۖ٧٧
Qāla fakhruj minhā fa'innaka rajīm(un).
[77] (Allah) befirman, “Kalu ma’niku metula niko dari surgo! Selesernyo niko iola makhluk yên tekutuk.

وَّاِنَّ عَلَيْكَ لَعْنَتِيْٓ اِلٰى يَوْمِ الدِّيْنِ٧٨
Wa inna ‘alaika la‘natī ilā yaumid-dīn(i).
[78] Serto leser, kutukan Kulo tetep pado niko sampe dinten pembalesan.”

قَالَ رَبِّ فَاَنْظِرْنِيْٓ اِلٰى يَوْمِ يُبْعَثُوْنَ٧٩
Qāla rabbi fa'anẓirnī ilā yaumi yub‘aṡūn(a).
[79] (Iblis) bekelap, “Yo Tuhan kulo, tundokela kulo sampe pado dinten wong-wong niku ditangike.”

قَالَ فَاِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِيْنَۙ٨٠
Qāla fa'innaka minal-munẓarīn(a).
[80] (Allah) befirman, “Mangko selesernyo niko sedanten telebet golongan yên diesung penundoan.”

اِلٰى يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُوْمِ٨١
Ilā yaumil-waqtil-ma‘lūm(i).
[81] Sampe pado dinten yên sampun ditentuke waktunyo (dinten kiamat).

قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَاُغْوِيَنَّهُمْ اَجْمَعِيْنَۙ٨٢
Qāla fabi‘izzatika la'ugwiyannahum ajma‘īn(a).
[82] (Iblis) nyawab, “Demi kemulioan niko, cengki kulo ayun nyesetke wong-wong niku sedantennyo.”

اِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِيْنَ٨٣
Illā ‘ibādaka minhumul-mukhlaṣīn(a).
[83] Kecuali hambo-hambo Niko yên tepili di antaro wong-wong niku. 941
941) Wong-wong yên sampun disung taufik peranti mento’ati sedanten petunju’ serto perenta Allah.

قَالَ فَالْحَقُّۖ وَالْحَقَّ اَقُوْلُۚ٨٤
Qāla fal-ḥaqq(u), wal-ḥaqqa aqūl(u).
[84] (Allah) befirman, “Mangko yên leser (iola sumpa kulo), serto cumen keleseran nikula yên Kulo kelapken.”

لَاَمْلَـَٔنَّ جَهَنَّمَ مِنْكَ وَمِمَّنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ اَجْمَعِيْنَ٨٥
La'amla'anna jahannama minka wa mimman tabi‘aka minhum ajma‘īn(a).
[85] Leser, Kulo cengki ayun menui nerako Jahanam dengen jenis niko sedanten serto dengen wong-wong yên numut niko di antaro wong-wong niku sedantennyo.

قُلْ مَآ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَيْهِ مِنْ اَجْرٍ وَّمَآ اَنَا۠ مِنَ الْمُتَكَلِّفِيْنَ٨٦
Qul mā as'alukum ‘alaihi min ajriw wa mā ana minal-mutakallifīn(a).
[86] Kelapkela (Muhammad), “Kulo nano nyatu imbalan setiti’ saos kepado niko atesnyo (da’wa kulo), serto kulo nano telebet wong yên mengado-ado.”

اِنْ هُوَ اِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعٰلَمِيْنَ٨٧
In huwa illā żikrul lil-‘ālamīn(a).
[87] (Al-Qur’an) niki nano lian cumenla perengetan bage sedanten isi alam (dunio).

وَلَتَعْلَمُنَّ نَبَاَهٗ بَعْدَ حِيْنٍ ࣖ٨٨
Wa lata‘lamunna naba'ahū ba‘da ḥīn(in).
[88] Serto leser, niko ayun wikan (keleseran) beritonyo (Al-Qur’an) sesampun pinten-pinten waktu lagi. 942
942) Keleseran berito-berito Al Qur’an niku wenten yên terlaksano di dunio serto wenten pulo' yên terlaksano di akherat, yên terlaksano di dunio peca’ keleseran semayoan Allah kepado wong-wong mu’min bahwa wong-wong niku ayun menang jerû peperangan dengen kaum musyrikin, serto yên terlaksano di akherat peca’ keleseran semayoan Allah tentang balesan ates rikinan yên ayun didamelke teradep manusio.