Surah Fussilat

Daftar Surah

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
حٰمۤ ۚ١
Ḥā mīm.
[1] Hā Mīm.

تَنْزِيْلٌ مِّنَ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ ۚ٢
Tanzīlum minar-raḥmānir-raḥīm(i).
[2] (Al-Qur’an ni) diturunkan dari Tuhan Nang Maha Pangasih dan Maha Penyayang.

كِتٰبٌ فُصِّلَتْ اٰيٰتُهٗ قُرْاٰنًا عَرَبِيًّا لِّقَوْمٍ يَّعْلَمُوْنَۙ٣
Kitābun fuṣṣilat āyātuhū qur'ānan ‘arabiyyal liqaumiy ya‘lamūn(a).
[3] Kitab nang ayat-ayatnyo dijelaskan sabagi bacoan dalam bahaso Arab untuk kaum nang mengetaui,

بَشِيْرًا وَّنَذِيْرًاۚ فَاَعْرَضَ اَكْثَرُهُمْ فَهُمْ لَا يَسْمَعُوْنَ٤
Basyīraw wa nażīrā(n), fa'a‘raḍa akṡaruhum fahum lā yasma‘ūn(a).
[4] Nang mambawak berito gembiro dan jugo peringatan. Tapi, kabanyakan orang-orang tu bapaling (darinyo) serto idak mau menganing.

وَقَالُوْا قُلُوْبُنَا فِيْٓ اَكِنَّةٍ مِّمَّا تَدْعُوْنَآ اِلَيْهِ وَفِيْٓ اٰذَانِنَا وَقْرٌ وَّمِنْۢ بَيْنِنَا وَبَيْنِكَ حِجَابٌ فَاعْمَلْ اِنَّنَا عٰمِلُوْنَ٥
Wa qālū qulūbunā fī akinnatim mimmā tad‘ūnā ilaihi wa fī āżāninā waqruw wa mim baininā wa bainika ḥijābun fa‘mal innanā ‘āmilūn(a).
[5] Orang-orang tu bakato, “Hati kami lah tatutup dari apo nang kamu serukan kapado kami. Dalam telingo kami panyumbat dan di antaro kami dan kamu ado tabir. Sebab tu, kerjokanlah (apo nang kamu sukoi). Sasungguhnyo kami bakal malakukan (apo nang kami sukoi).”

قُلْ اِنَّمَآ اَنَا۟ بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوْحٰىٓ اِلَيَّ اَنَّمَآ اِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ فَاسْتَقِيْمُوْٓا اِلَيْهِ وَاسْتَغْفِرُوْهُ ۗوَوَيْلٌ لِّلْمُشْرِكِيْنَۙ٦
Qul innamā ana basyarum miṡlukum yūḥā ilayya annamā ilāhukum ilāhuw wāḥidun fastaqīmū ilaihi wastagfirūh(u), wa wailul lil-musyrikīn(a).
[6] Katokanlah (Nabi Muhammad), “Sasungguhnyo aku hanyolah saorang manusio seperti kamu nang diwahyukan kapadoku bahwa Tuhan kamu adolah Tuhan Nang So. Sebab tu, tetaplah (dalam baibadah) dan mohonlah ampunan kapado-Nyo. Celakolah orang-orang nang manyekutukan(-Nyo).

الَّذِيْنَ لَا يُؤْتُوْنَ الزَّكٰوةَ وَهُمْ بِالْاٰخِرَةِ هُمْ كٰفِرُوْنَ٧
Allażīna lā yu'tūnaz-zakāta wa hum bil-ākhirati hum kāfirūn(a).
[7] (Yaitu) orang-orang nang idak manunaikan zakat dan orang-orang tu engkar tahadap kahidupan akherat.

اِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَهُمْ اَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُوْنٍ ࣖ٨
Innal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti lahum ajrun gairu mamnūn(in).
[8] Sasungguhnyo orang orang nang baiman dan mangerjokan kabaikan, orang-orang tu bakal mandapat pahalo nang idak putus-putus.

۞ قُلْ اَىِٕنَّكُمْ لَتَكْفُرُوْنَ بِالَّذِيْ خَلَقَ الْاَرْضَ فِيْ يَوْمَيْنِ وَتَجْعَلُوْنَ لَهٗٓ اَنْدَادًا ۗذٰلِكَ رَبُّ الْعٰلَمِيْنَ ۚ٩
Qul a'innakum latakfurūna bil-lażī khalaqal-arḍa fī yaumaini wa taj‘alūna lahū andādā(n), żālika rabbul-‘ālamīn(a).
[9] Katokanlah, “Pantaskah kamu mangengkari Tuhan nang manciptokan bumi dalam duo maso dan kamu adokah pulak sekutu-sekutu bagi-Nyo? Tulah Tuhan sakalian alam.”

وَجَعَلَ فِيْهَا رَوَاسِيَ مِنْ فَوْقِهَا وَبٰرَكَ فِيْهَا وَقَدَّرَ فِيْهَآ اَقْوَاتَهَا فِيْٓ اَرْبَعَةِ اَيَّامٍۗ سَوَاۤءً لِّلسَّاۤىِٕلِيْنَ١٠
Wa ja‘ala fīhā rawāsiya min fauqihā wa bāraka fīhā wa qaddara fīhā aqwātahā fī arba‘ati ayyām(in), sawā'al lis-sā'ilīn(a).
[10] Dio ciptokan pado (bumi) tu gunung gunung nang kokoh di atasnyo, lalu Dio mamberkahi dan manentukan makanan-makanan (bagi panghuni)-nyo dalam empat maso nang cukup untuk (kabutuhan) orang-orang nang mamerlukannyo.

ثُمَّ اسْتَوٰىٓ اِلَى السَّمَاۤءِ وَهِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْاَرْضِ ائْتِيَا طَوْعًا اَوْ كَرْهًاۗ قَالَتَآ اَتَيْنَا طَاۤىِٕعِيْنَ١١
Ṡummastawā ilas-samā'i wa hiya dukhānun faqāla lahā wa lil-arḍi'tiyā ṭau‘an au karhā(n), qālatā atainā ṭā'i‘īn(a).
[11] Dio kemudian manuju ka langit dan (langit tu) masih barupo asap. Dio bafirman kapadonyo dan kapado bumi, “Tunduklah kapado-Ku dengan patuh atau tapakso.” Kaduonyo menjawab, “Kami tunduk dengan patuh.”

فَقَضٰىهُنَّ سَبْعَ سَمٰوَاتٍ فِيْ يَوْمَيْنِ وَاَوْحٰى فِيْ كُلِّ سَمَاۤءٍ اَمْرَهَا ۗوَزَيَّنَّا السَّمَاۤءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيْحَۖ وَحِفْظًا ۗذٰلِكَ تَقْدِيْرُ الْعَزِيْزِ الْعَلِيْمِ١٢
Fa qaḍāhunna sab‘a samāwātin fī yaumaini wa auḥā fī kulli samā'in amrahā, wa zayyannas-samā'ad-dun-yā bimaṣābīḥa wa ḥifẓā(n), żālika taqdīrul-‘azīzil-‘alīm(i).
[12] Lalu, Dio manjadikannyo tujuh langit dalam duo maso dan pado satiap langit Dio mawahyukan urusan masing masing. Kemudian langit nang paling dekat (dengan bumi), Kami hiasi dengan bintang-bintang sabagai panjagoan (dari setan). 666 Macam tulah ketetapan (Allah) Nang Mahaperkaso lagi Maha Mangetaui.
666) Kabiasoan setan adolah mangintip dan mancuri dengar pambicaroan paro malaikat tentang apo nang bakal tajadi di bumi.

فَاِنْ اَعْرَضُوْا فَقُلْ اَنْذَرْتُكُمْ صٰعِقَةً مِّثْلَ صٰعِقَةِ عَادٍ وَّثَمُوْدَ ۗ١٣
Fa in a‘raḍū faqul anżartukum ṣā‘iqatam miṡla ṣā‘iqati ‘ādiw wa ṡamūd(a).
[13] Jiko orang-orang tu bapaling, katokanlah, “Aku lah mangingatkan kamu (azab barupo) petir seperti penir nang manimpo (kaum) ‘Ad dan (kaum) Samud.”

اِذْ جَاۤءَتْهُمُ الرُّسُلُ مِنْۢ بَيْنِ اَيْدِيْهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ اَلَّا تَعْبُدُوْٓا اِلَّا اللّٰهَ ۗقَالُوْا لَوْ شَاۤءَ رَبُّنَا لَاَنْزَلَ مَلٰۤىِٕكَةً فَاِنَّا بِمَآ اُرْسِلْتُمْ بِهٖ كٰفِرُوْنَ١٤
Iż jā'athumur-rusulu mim baini aidīhim wa min khalfihim allā ta‘budū illallāh(a), qālū lau syā'a rabbunā la'anzala malā'ikatan fa'innā bimā ursiltum bihī kāfirūn(a).
[14] Katiko paro rasul datang kapado orang orang tu dari depan dan dari balakang orang-orang tu 667 (dengan manyerukan,) “Janganlah kamu manyembah salain Allah,” orang-orang tu menjawab, “Kalu Tuhan kami mangendaki, tentu Dio manurunkan malaikat-malaikat-Nyo. Sasungguhnyo kami engkar pado karasulanmu.”
667) Nang dimaksud dengan ‘dari depan dan dari balakang’ adolah dari sagalo panjuru.

فَاَمَّا عَادٌ فَاسْتَكْبَرُوْا فِى الْاَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَقَالُوْا مَنْ اَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً ۗ اَوَلَمْ يَرَوْا اَنَّ اللّٰهَ الَّذِيْ خَلَقَهُمْ هُوَ اَشَدُّ مِنْهُمْ قُوَّةً ۗ وَكَانُوْا بِاٰيٰتِنَا يَجْحَدُوْنَ١٥
Fa ammā ‘ādun fastakbarū fil-arḍi bigairil-ḥaqqi wa qālū man asyaddu minnā quwwah(tan), awalam yarau annallāhal-lażī khalaqahum huwa asyaddu minhum quwwah(tan), wa kānū bi'āyātinā yajḥadūn(a).
[15] Adopun kaum ‘Ad, orang-orang tu manyombongkan diri di bumi tanpo alasan nang benar. Orang-orang tu bakato, “Siapokan nang lebih hebat kakuatannyo daripado kami?” Idakkah orang-orang tu mamperatikan bahwa sasungguhnyo Allah nang manciptokan orang-orang tu lebih hebat kakuatannyo daripado orang-orang tu? Orang-orang tu lah mangengkari tando tando (kaagungan) Kami.

فَاَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيْحًا صَرْصَرًا فِيْٓ اَيَّامٍ نَّحِسَاتٍ لِّنُذِيْقَهُمْ عَذَابَ الْخِزْيِ فِى الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا ۗوَلَعَذَابُ الْاٰخِرَةِ اَخْزٰى وَهُمْ لَا يُنْصَرُوْنَ١٦
Fa arsalnā ‘alaihim rīḥan ṣarṣaran fī ayyāmin naḥisātil linużīqahum-‘ażābal khizyi fil-ḥayātid-dun-yā, wa la‘ażābul-ākhirati akhzā wa hum lā yunṣarūn(a).
[16] Mako, Kami mangembuskan angin nang amat dingin dan bagemuruh kapado orang-orang tu salamo baberapo hari nang nahas kareno Kami hendak supayo orang-orang tu marasokan siksoan nang manghinokan dalam kahidupan di dunio. Sungguh, azab akherat lebih manghinokan dan orang-orang tu idak dibagih pertolongan.

وَاَمَّا ثَمُوْدُ فَهَدَيْنٰهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمٰى عَلَى الْهُدٰى فَاَخَذَتْهُمْ صٰعِقَةُ الْعَذَابِ الْهُوْنِ بِمَا كَانُوْا يَكْسِبُوْنَ ۚ١٧
Wa ammā ṡamūdu fa hadaināhum fastaḥabbul-‘amā ‘alal-hudā fa akhażathum ṣā‘iqatul-‘ażābil-hūni bimā kānū yaksibūn(a).
[17] Adopun (kaum) Samud, orang-orang tu lah Kami bagih petunjuk, tapi orang-orang tu lebih manyukoi kabutoan (kasesatan) daripado patunjuk tu. Mako, orang-orang tu disambar petir sabagai azab nang manghinokan kareno apo nang lah orang-orang tu kerjokan.

وَنَجَّيْنَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَكَانُوْا يَتَّقُوْنَ ࣖ١٨
Wa najjainal-lażīna āmanū wa kānū yattaqūn(a).
[18] Kami manyelamatkan orang-orang nang baiman dan salalu batakwa.

وَيَوْمَ يُحْشَرُ اَعْدَاۤءُ اللّٰهِ اِلَى النَّارِ فَهُمْ يُوْزَعُوْنَ١٩
Wa yauma yuḥsyaru a‘dā'ullāhi ilan-nāri fahum yūza‘ūn(a).
[19] (Ingatlah) hari (katiko) musuh-musuh Allah dihalau ka nerako, lalu orang-orang tu dipisah-pisahkan.

حَتّٰىٓ اِذَا مَا جَاۤءُوْهَا شَهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَاَبْصَارُهُمْ وَجُلُوْدُهُمْ بِمَا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ٢٠
Ḥattā iżā mā jā'ūhā syahida ‘alaihim sam‘uhum wa abṣāruhum wa julūduhum bimā kānū ya‘malūn(a).
[20] Katiko orang-orang tu sampe ke nerako, panganingan, pangimakan, dan kulit orang-orang tu manjadi saksi tahadap apo nang lah orang-orang tu lakukan.

وَقَالُوْا لِجُلُوْدِهِمْ لِمَ شَهِدْتُّمْ عَلَيْنَا ۗقَالُوْٓا اَنْطَقَنَا اللّٰهُ الَّذِيْٓ اَنْطَقَ كُلَّ شَيْءٍ وَّهُوَ خَلَقَكُمْ اَوَّلَ مَرَّةٍۙ وَّاِلَيْهِ تُرْجَعُوْنَ٢١
Wa qālū lijulūdihim lima syahittum ‘alainā, qālū anṭaqanallāhul-lażī anṭaqa kulla syai'iw wa huwa khalaqakum awwala marrah(tin), wa ilaihi turja‘ūn(a).
[21] Orang-orang tu bakato kapado kulit orang-orang tu, “Manggapo kamu manjadi saksi tahadap kami?” (Kulit) orang-orang tu menjawab, “Allah nang majadikan sagalo sasuatu dapat babicaro lah manjadikan kami dapat babicaro. Diolah nang manciptokan kamu pertamo kali dan hanyo kapado-Nyo kamu dibalikkan.”

وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُوْنَ اَنْ يَّشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَآ اَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُوْدُكُمْ وَلٰكِنْ ظَنَنْتُمْ اَنَّ اللّٰهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيْرًا مِّمَّا تَعْمَلُوْنَ٢٢
Wa mā kuntum tastatirūna ay yasyhada ‘alaikum sam‘ukum wa lā abṣārukum wa lā julūdukum wa lākin ẓanantum annallāha lā ya‘lamu kaṡīram mimmā ta‘malūn(a).
[22] Kamu idak dapat manyingit dari kasaksian panganingan, pangimakan, dan kulitmu tahadapmu, bahkan kamu manyangko Allah idak mangetaui banyak tentang apo nang kamu lakukan. 668
668) Orang-orang tu malakukan doso dengan terang-terangan kareno manyangko bahwa Allah idak mangetaui perbuatan orang-orang tu serto panganingan, pangimakan, dan kulit orang-orang tu idak bakal manjadi saksi di akherat kagi atas perbuatan orang-orang tu.

وَذٰلِكُمْ ظَنُّكُمُ الَّذِيْ ظَنَنْتُمْ بِرَبِّكُمْ اَرْدٰىكُمْ فَاَصْبَحْتُمْ مِّنَ الْخٰسِرِيْنَ٢٣
Wa żālikum ẓannukumul-lażī ẓanantum birabbikum ardākum fa aṣbaḥtum minal-khāsirīn(a).
[23] Tulah sangkoanmu nang lah kamu sangkokan tahadap Tuhanmu. (Sangkoan) tu lah mambinasokan kamu sahinggo jadilah kamu tamasuk orang orang nang rugi.

فَاِنْ يَّصْبِرُوْا فَالنَّارُ مَثْوًى لَّهُمْ ۚوَاِنْ يَّسْتَعْتِبُوْا فَمَا هُمْ مِّنَ الْمُعْتَبِيْنَ٢٤
Fa iy yaṣbirū fan-nāru maṡwal lahum, wa iy yasta‘tibū famā hum minal-mu‘tabīn(a).
[24] Jiko orang-orang tu basabar (atas azab nerako), nerakolah genah tinggal orang-orang tu dan jiko orang-orang tu maminta belas kasihan, mako orang-orang tu bukanlah orang nang pantas dikasihani.

۞ وَقَيَّضْنَا لَهُمْ قُرَنَاۤءَ فَزَيَّنُوْا لَهُمْ مَّا بَيْنَ اَيْدِيْهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِيْٓ اُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِّنَ الْجِنِّ وَالْاِنْسِۚ اِنَّهُمْ كَانُوْا خٰسِرِيْنَ ࣖ٢٥
Wa qayyaḍnā lahum quranā'a fa zayyanū lahum mā baina aidīhim wa mā khalfahum wa ḥaqqa ‘alaihimul-qaulu fī umamin qad khalat min qablihim minal-jinni wal-ins(i), innahum kānū khāsirīn(a).
[25] Kami manetapkan bagi orang-orang tu kanti-kanti (dari setan) nang mamuji-muji apo bae nang ado di hadapan (nafsu dan kalezatan dunio) dan di belakang (angan-angan) orang-orang tu. Tetaplah atas orang-orang tu putusan (azab) basamo umat-umat nang tadahulu sabelum orang-orang tu dari (golongan) jin dan manusio. Sasungguhnyo orang-orang tu adolah orang orang nang rugi.

وَقَالَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا لَا تَسْمَعُوْا لِهٰذَا الْقُرْاٰنِ وَالْغَوْا فِيْهِ لَعَلَّكُمْ تَغْلِبُوْنَ٢٦
Wa qālal-lażīna kafarū lā tasma‘ū lihāżal-qur'āni walgau fīhi la‘allakum taglibūn(a).
[26] Orang orang nang kufur bakato, “Janganlah kamu manganing (bacoan) Al-Qur’an ko dan buatlah gaduh supayo kamu dapat mangalahkan (orang-orang tu).”

فَلَنُذِيْقَنَّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا عَذَابًا شَدِيْدًاۙ وَّلَنَجْزِيَنَّهُمْ اَسْوَاَ الَّذِيْ كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ٢٧
Fa lanużīqannal-lażīna kafarū ‘ażāban syadīdā(n), wa lanajziyannahum aswa'al-lażī kānū ya‘malūn(a).
[27] Sungguh, Kami pasti bakal manimpokan azab nang keras kapado orang-orang nang kufur tu dan sungguh, Kami pasti bakal mambalas orang-orang tu dengan saburuk-buruk balasan (atas) apo nang lah orang-orang tu kerjokan.

ذٰلِكَ جَزَاۤءُ اَعْدَاۤءِ اللّٰهِ النَّارُ لَهُمْ فِيْهَا دَارُ الْخُلْدِ ۗجَزَاۤءً ۢبِمَا كَانُوْا بِاٰيٰتِنَا يَجْحَدُوْنَ٢٨
Żālika jazā'u a‘dā'illāhin-nāru lahum fīhā dārul-khuld(i), jazā'am bimā kānū bi'āyātinā yajḥadūn(a).
[28] Tulah nerako, balasan (bagi) musuh-musuh Allah. Orang-orang tu mandapat genah tinggal nang kekal di dalamnyo sabagai balasan atas kaengkaran orang-orang tu tahadap ayat ayat Kami.

وَقَالَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا رَبَّنَآ اَرِنَا الَّذَيْنِ اَضَلّٰنَا مِنَ الْجِنِّ وَالْاِنْسِ نَجْعَلْهُمَا تَحْتَ اَقْدَامِنَا لِيَكُوْنَا مِنَ الْاَسْفَلِيْنَ٢٩
Wa qālal-lażīna kafarū rabbanā arinal-lażaini aḍallānā minal-jinni wal-insi naj‘alhumā taḥta aqdāminā liyakūnā minal-asfalīn(a).
[29] Orang-orang nang kufur bakato, “Ya Tuhan kami, tampakkanlah kapado kami duo golongan nang lah manyesatkan kami, yaitu (golongan) jin dan manusio, supayo kami maletakkan kaduonyo di bawah talapak kaki kami supayo kaduonyo manjadi golongan nang paling bawah (hino).”

اِنَّ الَّذِيْنَ قَالُوْا رَبُّنَا اللّٰهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوْا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلٰۤىِٕكَةُ اَلَّا تَخَافُوْا وَلَا تَحْزَنُوْا وَاَبْشِرُوْا بِالْجَنَّةِ الَّتِيْ كُنْتُمْ تُوْعَدُوْنَ٣٠
Innal-lażīna qālū rabbunallāhu ṡummastaqāmū tatanazzalu ‘alaihimul-malā'ikatu allā takhāfū wa lā taḥzanū wa absyirū bil-jannatil-latī kuntum tū‘adūn(a).
[30] Sasungguhnyo orang-orang nang bakato, “Tuhan kami adolah Allah,” kemudian tetap (dalam pandiriannyo), bakal turun malaikat-malaikat kapado orang-orang tu (serayo bakato), “Jangan kamu takut dan basedih hati serto bagembirolah dengan (mamperoleh) surgo nang lah dijanjikan kapadomu.”

نَحْنُ اَوْلِيَاۤؤُكُمْ فِى الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَفِى الْاٰخِرَةِ ۚوَلَكُمْ فِيْهَا مَا تَشْتَهِيْٓ اَنْفُسُكُمْ وَلَكُمْ فِيْهَا مَا تَدَّعُوْنَ ۗ٣١
Naḥnu auliyā'ukum fil-ḥayātid-dun-yā wa fil-ākhirah(ti), wa lakum fīhā mā tasytahī anfusukum wa lakum fīhā mā tadda‘ūn(a).
[31] Kamilah palindung-palindungmu dalam kahidupan dunio dan akherat. Di dalamnyo (surgo) kamu bakal mandapat apo nang kamu sukoi dan apo nang kamu minta.

نُزُلًا مِّنْ غَفُوْرٍ رَّحِيْمٍ ࣖ٣٢
Nuzulam min gafūrir raḥīm(in).
[32] (Sagalo tu) sabagai karunio (panghormatan bagimu) dari (Allah) Nang Maha Pangampun lagi Maha Panyayang.

وَمَنْ اَحْسَنُ قَوْلًا مِّمَّنْ دَعَآ اِلَى اللّٰهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَّقَالَ اِنَّنِيْ مِنَ الْمُسْلِمِيْنَ٣٣
Wa man aḥsanu qaulam mimman da‘ā ilallāhi wa ‘amila ṣāliḥaw wa qāla innanī minal-muslimīn(a).
[33] Siapokah nang lebih baik perkatoannyo daripado orang nang manyeru kapado Allah, mangerjokan kabajikan, dan bakato, “Sasungguhnyo aku tamasuk orang-orang muslim (nang baserah diri)?”

وَلَا تَسْتَوِى الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ۗاِدْفَعْ بِالَّتِيْ هِيَ اَحْسَنُ فَاِذَا الَّذِيْ بَيْنَكَ وَبَيْنَهٗ عَدَاوَةٌ كَاَنَّهٗ وَلِيٌّ حَمِيْمٌ٣٤
Wa lā tastawil-ḥasanatu wa las-sayyi'ah(tu), idfa‘ bil-latī hiya aḥsanu fa'iżal-lażī bainaka wa bainahū ‘adāwatun ka'annahū waliyyun ḥamīm(un).
[34] Idaklah samo kabaikan dengan kajahatan. Tolaklah (kajahatan) dengan perilaku nang lebih baik sahinggo orang nang ado permusuhan denganmu serto-merto manjadi seperti kanti nang amat setio.

وَمَا يُلَقّٰىهَآ اِلَّا الَّذِيْنَ صَبَرُوْاۚ وَمَا يُلَقّٰىهَآ اِلَّا ذُوْ حَظٍّ عَظِيْمٍ٣٥
Wa mā yulaqqāhā illal-lażīna ṣabarū, wa mā yulaqqāhā illā żū ḥaẓẓin ‘aẓīm(in).
[35] (Sifat-sifat nang baik tu) idak bakal dianugerahkan kacuali kapado orang-orang nang sabar dan idak (pulak) dianugerahkan kacuali kapado orang-orang nang mampunyoi kaberuntungan nang besak.

وَاِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطٰنِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللّٰهِ ۗاِنَّهٗ هُوَ السَّمِيْعُ الْعَلِيْمُ٣٦
Wa immā yanzagannaka minasy-syaiṭāni nazgun fasta‘iż billāh(i), innahū huwas-samī‘ul-‘alīm(u).
[36] Jiko setan sungguh-sungguh manggodamu dengan halus (untuk maninggalkan perilaku baik tu), mako balindunglah kapado Allah! Sasungguhnyo Diolah Nang Maha Manganing lagi Maha Mangetaui.

وَمِنْ اٰيٰتِهِ الَّيْلُ وَالنَّهَارُ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُۗ لَا تَسْجُدُوْا لِلشَّمْسِ وَلَا لِلْقَمَرِ وَاسْجُدُوْا لِلّٰهِ الَّذِيْ خَلَقَهُنَّ اِنْ كُنْتُمْ اِيَّاهُ تَعْبُدُوْنَ٣٧
Wa min āyātihil-lailu wan-nahāru wasy-syamsu wal-qamar(u), lā tasjudū lisy-syamsi wa lā lil-qamari wasjudū lillāhil-lażī khalaqahunna in kuntum iyyāhu ta‘budūn(a).
[37] Sabagian dari tando-tando (kaagungan)-Nyo adolah malam, siang, matohari, dan bulan. Janganlah basujud pado matohari dan jangan (pulak) pado bulan. Basujudlah kapado Allah nang manciptokannyo jiko kamu hanyo manyembah kapado-Nyo.

فَاِنِ اسْتَكْبَرُوْا فَالَّذِيْنَ عِنْدَ رَبِّكَ يُسَبِّحُوْنَ لَهٗ بِالَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَهُمْ لَا يَسْـَٔمُوْنَ ۩٣٨
Fa inistakbarū fal-lażīna ‘inda rabbika yusabbiḥūna lahū bil-laili wan-nahāri wa hum lā yas'amūn(a).
[38] Bilo orang-orang tu (orang-orang musyrik) manyombongkan diri (dengan basujud kapado-Nyo), mako orang-orang tu (malaikat) nang (barado) di sisi Tuhanmu salalu batasbih kapado-Nyo pado malam dan siang hari tanpo pernah bosan.

وَمِنْ اٰيٰتِهٖٓ اَنَّكَ تَرَى الْاَرْضَ خَاشِعَةً فَاِذَآ اَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاۤءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْۗ اِنَّ الَّذِيْٓ اَحْيَاهَا لَمُحْيِ الْمَوْتٰى ۗاِنَّهٗ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ٣٩
Wa min āyātihī annaka taral-arḍa khāsyi‘atan fa iżā anzalnā ‘alaihal-mā'ahtazzat wa rabat, innal-lażī aḥyāhā lamuḥyil-mautā, innahū ‘alā kulli syai'in qadīr(un).
[39] Sabagian tando-tando (kaagungan)-Nyo adolah bahwa kamu mangimak bumi kering dan tandus, kemudian apobilo Kami turunkan aek (hujan) padonyo, io pun hidup dan manjadi subur. Sasungguhnyo Zat nang manghidupkannyo pasti dapat manghidupkan nang mati. Sasungguhnyo Dio Mahakuaso atas sagalo sasuatu.

اِنَّ الَّذِيْنَ يُلْحِدُوْنَ فِيْٓ اٰيٰتِنَا لَا يَخْفَوْنَ عَلَيْنَاۗ اَفَمَنْ يُّلْقٰى فِى النَّارِ خَيْرٌ اَمْ مَّنْ يَّأْتِيْٓ اٰمِنًا يَّوْمَ الْقِيٰمَةِ ۗاِعْمَلُوْا مَا شِئْتُمْ ۙاِنَّهٗ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِيْرٌ٤٠
Innal-lażīna yulḥidūna fī āyātinā lā yakhfauna ‘alainā, afamay yulqā fin-nāri khairun am may ya'tī āminay yaumal-qiyāmah(ti), i‘malū mā syi'tum, innahū bimā ta‘malūna baṣīr(un).
[40] Sasungguhnyo orang-orang nang mangengkari tando-tando (kaagungan) Kami, (orang-orang tu) idak tasingit dari Kami. Apokah orang-orang nang dilemparkan ka dalam nerako tu lebih baik ataukah nang datang pado hari Kiamat dengan aman sentosa? Babuatlah apo nang kamu kendaki! Sasungguhnyo Dio Maha Mangimak apo nang kamu kerjokan.

اِنَّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِالذِّكْرِ لَمَّا جَاۤءَهُمْ ۗوَاِنَّهٗ لَكِتٰبٌ عَزِيْزٌ ۙ٤١
Innal-lażīna kafarū biż-żikri lammā jā'ahum, wa innahū lakitābun ‘azīz(un).
[41] Sasungguhnyo orang-orang nang mangengkari Al-Qur’an katiko (Al-Qur’an) tu disampekan kapado orang-orang tu, (pasti orang-orang tu bakal celako). Sasungguhnyo (Al-Qur’an) tu adolah kitab nang mulio.

لَّا يَأْتِيْهِ الْبَاطِلُ مِنْۢ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهٖ ۗتَنْزِيْلٌ مِّنْ حَكِيْمٍ حَمِيْدٍ٤٢
Lā ya'tīhil-bāṭilu mim baini yadaihi wa lā min khalfih(ī), tanzīlum min ḥakīmin ḥamīd(in).
[42] Idak ado kabatilan nang mandatanginyo, baik dari depan maupun dari balakang. 669 (Al-Qur’an tu adolah) kitab nang diturunkan dari Tuhan Nang Mahabijaksano lagi Maha Tapuji.
669) Maksud ungkapan ‘dari depan maupun dari balakang’ adolah pado maso lalu dan nang bakal datang.

مَا يُقَالُ لَكَ اِلَّا مَا قَدْ قِيْلَ لِلرُّسُلِ مِنْ قَبْلِكَ ۗاِنَّ رَبَّكَ لَذُوْ مَغْفِرَةٍ وَّذُوْ عِقَابٍ اَلِيْمٍ٤٣
Mā yuqālu laka illā mā qad qīla lir-rusuli min qablik(a), inna rabbaka lażū magfiratiw wa żū ‘iqābin alīm(in).
[43] Apo nang dikatokan (oleh orang-orang kafir) kapadomu idak lain adolah apo nang lah dikatokan kapado rasul-rasul sabelummu. Sasungguhnyo Tuhanmu pasti mampunyoi ampunan dan azab nang pedih.

وَلَوْ جَعَلْنٰهُ قُرْاٰنًا اَعْجَمِيًّا لَّقَالُوْا لَوْلَا فُصِّلَتْ اٰيٰتُهٗ ۗ ءَاَ۬عْجَمِيٌّ وَّعَرَبِيٌّ ۗ قُلْ هُوَ لِلَّذِيْنَ اٰمَنُوْا هُدًى وَّشِفَاۤءٌ ۗوَالَّذِيْنَ لَا يُؤْمِنُوْنَ فِيْٓ اٰذَانِهِمْ وَقْرٌ وَّهُوَ عَلَيْهِمْ عَمًىۗ اُولٰۤىِٕكَ يُنَادَوْنَ مِنْ مَّكَانٍۢ بَعِيْدٍ ࣖ٤٤
Wa lau ja‘alnāhu qur'ānan a‘jamiyyal laqālū lau lā fuṣṣilat āyātuh(ū), a'a‘jamiyyuw wa ‘arabiyy(un), qul huwa lil-lażīna āmanū hudaw wa syifā'(un), wal-lażīna lā yu'minūna fī āżānihim waqruw wa huwa ‘alaihim ‘amā(n), ulā'ika yunādauna mim makānim ba‘īd(in).
[44] Sakironyo Kami manjadikan (Al-Qur’an) bacoan dalam bahaso salain bahaso Arab, niscayo orang-orang tu mangatokan, “Mangapo ayat-ayatnyo idak diterangkan (dengan bahaso nang kami pahami)?” Apokah patut (Al-Qur’an) dalam bahaso salain bahaso Arab, sedangkan (rasul adolah) orang Arab? Katokanlah (Nabi Muhammad), “Al-Qur’an adolah patunjuk dan panyembuh bagi orang-orang nang baiman, sedangkan orang-orang nang idak baiman, pado telingo orang-orang tu ado panyumbat dan orang-orang tu buto tahadpnyo (Al-Qur’an). 670 Orang-orang tu (seperti) orang-orang nang diseru dari genah nang jauh.”
670) Orang-orang tu idak mangimak dari Al-Qur'an, kacuali fitnah-fitnah nang memang orang-orang tu cari.

وَلَقَدْ اٰتَيْنَا مُوْسَى الْكِتٰبَ فَاخْتُلِفَ فِيْهِ ۗوَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ ۗوَاِنَّهُمْ لَفِيْ شَكٍّ مِّنْهُ مُرِيْبٍ٤٥
Wa laqad ātainā mūsal-kitāba fakhtulifa fīh(i), wa lau lā kalimatun sabaqat mir rabbika laquḍiya bainahum, wa innahum lafī syakkim minhu murīb(in).
[45] Sungguh, Kami benar-benar lah manganugerahkan Kitab (Taurat) kapado Musa, lalu io (kitab tu) diperselisihkan. Sakironyo idak ado ketetapan nang tadahulu dari Tuhanmu (bahwa orang orang nang mandustokan Al-Qur’an bakal ditundo panyiksoannyo), niscayo lah dilaksanokan hukuman di antaro orang-orang tu. Sasungguhnyo orang-orang tu benar-benar dalam kabimbangan dan karaguan tahadapnyo.

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهٖ ۙوَمَنْ اَسَاۤءَ فَعَلَيْهَا ۗوَمَا رَبُّكَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيْدِ ۔٤٦
Man ‘amila ṣāliḥan fa linafsih(ī), wa man asā'a fa ‘alaihā, wa mā rabbuka biẓallāmil lil-‘abīd(i).
[46] Siapo nang mangerjokan kabajikan, mako (pahalonyo) untuk dirinyo dewek dan siapo nang bababuat jahat, mako (akibatnyo) manjadi tanggungannyo dirinyo dewek. Tuhanmu samo sakali idak manzalimi hambo-hambo-Nyo.

۞ اِلَيْهِ يُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ ۗوَمَا تَخْرُجُ مِنْ ثَمَرٰتٍ مِّنْ اَكْمَامِهَا وَمَا تَحْمِلُ مِنْ اُنْثٰى وَلَا تَضَعُ اِلَّا بِعِلْمِهٖ ۗوَيَوْمَ يُنَادِيْهِمْ اَيْنَ شُرَكَاۤءِيْۙ قَالُوْٓا اٰذَنّٰكَ مَا مِنَّا مِنْ شَهِيْدٍ ۚ٤٧
Ilaihi yuraddu ‘ilmus-sā‘ah(ti), wa mā takhruju min ṡamarātim min akmāmihā wa mā taḥmilu min unṡā wa lā taḍa‘u illā bi‘ilmih(ī), wa yauma yunādīhim aina syurakā'ī, qālū āżannāka mā minnā min syahīd(in).
[47] Hanya kapado-Nyo pangetauan tentang hari Kiamat tu dikambalikan. 671 Idak ado samo sakali buah-buahan nang kaluar dari kalopaknyo dan idak saorang perempuan pun nang mangandung dan malahirkan, malainkan sagalonyo dengan sapangetauan-Nyo. Pado hari katiko Dio (Allah) manyeru orang-orang tu, “Di manokah sekutu-sekutu-Ku tu?” 672 Orang-orang tu manjawab, “Kami manyatokan kapado-Mu bahwa idak ado saorang pun di antaro kami nang dapat mambagih kasaksian (bahwa Engkau mampunyoi sekutu).”
671) Hanyo Allahlah nang mangetaui bilo tibonyo hari Kiamat tu. 672) Nang dimaksud dengan ‘sakutu-sakutu-Ku’ adolah berhalo-berhalo nang orang-orang tu anggap sabagai sakutu Allah.

وَضَلَّ عَنْهُمْ مَّا كَانُوْا يَدْعُوْنَ مِنْ قَبْلُ وَظَنُّوْا مَا لَهُمْ مِّنْ مَّحِيْصٍ٤٨
Wa ḍalla ‘anhum mā kānū yad‘ūna min qablu wa ẓannū mā lahum mim maḥīṣ(in).
[48] Lenyaplah dari orang-orang tu apo nang dahulu salalu orang-orang tu sembah dan orang-orang tu pun mangetaui bahwa idak ado genah untuk manghindar (dari azab Allah) bagi orang-orang tu.

لَا يَسْـَٔمُ الْاِنْسَانُ مِنْ دُعَاۤءِ الْخَيْرِۖ وَاِنْ مَّسَّهُ الشَّرُّ فَيَـُٔوْسٌ قَنُوْطٌ٤٩
Lā yas'amul-insānu min du‘ā'il-khair(i), wa im massahusy-syarru fa ya'ūsun qanūṭ(un).
[49] Manusio idak pernah bosan mamohon kabaikan dan jiko ditimpo malapatako, orang-orang tu baputus aso dan hilang harapan.

وَلَىِٕنْ اَذَقْنٰهُ رَحْمَةً مِّنَّا مِنْۢ بَعْدِ ضَرَّاۤءَ مَسَّتْهُ لَيَقُوْلَنَّ هٰذَا لِيْۙ وَمَآ اَظُنُّ السَّاعَةَ قَاۤىِٕمَةًۙ وَّلَىِٕنْ رُّجِعْتُ اِلٰى رَبِّيْٓ اِنَّ لِيْ عِنْدَهٗ لَلْحُسْنٰىۚ فَلَنُنَبِّئَنَّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِمَا عَمِلُوْاۖ وَلَنُذِيْقَنَّهُمْ مِّنْ عَذَابٍ غَلِيْظٍ٥٠
Wa la'in ażaqnāhu raḥmatam minnā mim ba‘di ḍarrā'a massathu layaqūlunna hāżā lī, wa mā aẓunnus-sā‘ata qā'imah(tan), wa la'ir ruji‘tu ilā rabbī inna lī ‘indahū lal-ḥusnā, fa lanunabbi'annal-lażīna kafarū bimā ‘amilū, wa lanużīqannahum min ‘ażābin galīẓ(in).
[50] Jiko Kami manganugerahkan kapadonyo suatu rahmat dari Kami sasudah ditimpo kasusahan, pastilah dio bakal bakato, “Ko adolah hakku dan aku idak yakin bahwa hari Kiamat tu bakal tajadi. Jiko (tanyato) aku dikamnalikan kapado Tuhanku, sasungguhnyo aku bakal mamperoleh kabaikan di sisi-Nyo.” Mako, sungguh, Kami bakal mamberitaukan kapado orang-orang nang kufur tentang apo nang lah orang-orang tu kerjokan dan sungguh Kami benar-benar bakal manimpokan kapado orang-orang tu azab nang amat berat.

وَاِذَآ اَنْعَمْنَا عَلَى الْاِنْسَانِ اَعْرَضَ وَنَاٰ بِجَانِبِهٖۚ وَاِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُوْ دُعَاۤءٍ عَرِيْضٍ٥١
Wa iżā an‘amnā ‘alal-insāni a‘raḍa wa na'ā bijānibih(ī), wa iżā massahusy-syarru fażū du‘ā'in ‘arīḍ(in).
[51] Apobilo Kami manganugerahkan kanikmatan kapado manusio, niscayo dio bapaling (idak mansyukuri nikmat-Nyo) dan manjauhkan diri (dari Allah dengan sombong), namun apobilo kasusahan manimponyo, dio bakal banyak badoa.

قُلْ اَرَءَيْتُمْ اِنْ كَانَ مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ ثُمَّ كَفَرْتُمْ بِهٖ مَنْ اَضَلُّ مِمَّنْ هُوَ فِيْ شِقَاقٍۢ بَعِيْدٍ٥٢
Qul ara'aitum in kāna min ‘indillāhi ṡumma kafartum bihī man aḍallu mimman huwa fī syiqāqim ba‘īd(in).
[52] Katokanlah (Nabi Muhammad), “Bagaimano pandapatmu jiko (Al-Qur’an) tu datang dari sisi Allah, kemudian kamu mangengkarinyo? Siapokah nang lebih sesat daripado orang nang salalu manyimpang jauh (dari kabenaran)?”

سَنُرِيْهِمْ اٰيٰتِنَا فِى الْاٰفَاقِ وَفِيْٓ اَنْفُسِهِمْ حَتّٰى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ اَنَّهُ الْحَقُّۗ اَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ اَنَّهٗ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيْدٌ٥٣
Sanurīhim āyātinā fil-āfāqi wa fī anfusihim ḥattā yatabayyana lahum annahul-ḥaqq(u), awalam yakfi birabbika annahū ‘alā kulli syai'in syahīd(un).
[53] Kami bakal mamperliatkan kapado orang-orang tu tando-tando (kaagungan) Kami di sagenap penjuru dan pado diri orang-orang tu dewek sahinggo jelaslah bagi orang-orang tu bahwa (Al-Qur’an) tu adolah benar. Idak cukupkah (bagi kamu) bahwa sasungguhnyo Tuhanmu manjadi saksi atas sagalo sasuatu?

اَلَآ اِنَّهُمْ فِيْ مِرْيَةٍ مِّنْ لِّقَاۤءِ رَبِّهِمْ ۗ اَلَآ اِنَّهٗ بِكُلِّ شَيْءٍ مُّحِيْطٌ ࣖ٥٤
Alā innahum fī miryatim mil liqā'i rabbihim, alā innahū bikulli syai'im muḥīṭ(un).
[54] Katauilah, sasungguhnyo orang-orang tu dalam karaguan tentang pertemuan dengan Tuhan orang-orang tu. Katauilah, sasungguhnyo Dio Maha Maliputi sagalo sasuatu.