Surah Fatir
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ فَاطِرِ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ جَاعِلِ الْمَلٰۤىِٕكَةِ رُسُلًاۙ اُولِيْٓ اَجْنِحَةٍ مَّثْنٰى وَثُلٰثَ وَرُبٰعَۗ يَزِيْدُ فِى الْخَلْقِ مَا يَشَاۤءُۗ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ١
Al-ḥamdu lillāhi fāṭiris-samāwāti wal-arḍi jā‘ilil-malāikati rusulā(n), ulī ajniḥatim maṡnā wa ṡulāṡa wa rubā‘(a), yazīdu fil-khalqi mā yasyā'(u), innallāha ‘alā kulli syai'in qadīr(un).
[1]
Sagalo puji bagi Allah, Pancipto langit dan bumi nang jadikan malaikat sabagai utusan-utusan (untuk mangurus babagai macam urusan) nang mampunyoi sayap. Masing-masing (ado nang) duo, tigo dan empat. Dio manambahkan pado ciptoan-Nyo apo nang dikendaki-Nyo. Sasungguhnyo Allah Mahakuaso atas sagalo sasuatu.
مَا يَفْتَحِ اللّٰهُ لِلنَّاسِ مِنْ رَّحْمَةٍ فَلَا مُمْسِكَ لَهَا ۚوَمَا يُمْسِكْۙ فَلَا مُرْسِلَ لَهٗ مِنْۢ بَعْدِهٖۗ وَهُوَ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ٢
Mā yaftaḥillāhu lin-nāsi mir raḥmatin falā mumsika lahā, wa mā yumsik falā mursila lahū mim ba‘dih(ī), wa huwal-‘azīzul-ḥakīm(u).
[2]
Apo bae nang Allah bagih kapado manusio barupo rahmat, idak ado nang dapat manahannyo. (Macam tu pulak) apo bae nang ditahan-Nyo, idak ado nang sanggup malepaskannyo. Diolah Nang Mahaperkaso lagi Mahabijaksano.
يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اذْكُرُوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ عَلَيْكُمْۗ هَلْ مِنْ خَالِقٍ غَيْرُ اللّٰهِ يَرْزُقُكُمْ مِّنَ السَّمَاۤءِ وَالْاَرْضِۗ لَآ اِلٰهَ اِلَّا هُوَۖ فَاَنّٰى تُؤْفَكُوْنَ٣
Yā ayyuhan-nāsużkurū ni‘matallāhi ‘alaikum, hal min khāliqin gairullāhi yarzuqukum minas-samā'i wal-arḍ(i), lā ilāha illā huw(a), fa'annā tu'fakūn(a).
[3]
Oi manusio, ingatlah nikmat Allah kapadomu! Adokah pancipto salain Allah nang dapat mambagih rezeki kapadomu dari langit dan bumi? Idak ado Tuhan salain Dio. Lalu, macam mano kamu dapat dipalingkan (dari katauhidan)?
وَاِنْ يُّكَذِّبُوْكَ فَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِّنْ قَبْلِكَۗ وَاِلَى اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُوْرُ٤
Wa iy yukażżibūka faqad kużżibat rusulum min qablik(a), wa ilallāhi turja‘ul-umūr(u).
[4]
Jiko orang-orang tu mandustokan kamu (Nabi Muhammad), sungguh rasul-rosul sabelum kamu lah didustokan pulak. Hanyo kapado Allah sagalo urusan dibalikkan.
يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اِنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيٰوةُ الدُّنْيَاۗ وَلَا يَغُرَّنَّكُمْ بِاللّٰهِ الْغَرُوْرُ٥
Yā ayyuhan-nāsu inna wa‘dallāhi ḥaqqun falā tagurrannakumul-ḥayātud-dun-yā, wa lā yagurrannakum billāhil-garūr(u).
[5]
Oi manusio, sasungguhnyo janji Allah tu benar. Mako, sakali-kali janganlah kahidupan dunio ko mamperdayokan kamu dan sakali-kali janganlah (setan) nang pandai manipu, mamperdayokan kamu tentang Allah.
اِنَّ الشَّيْطٰنَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوْهُ عَدُوًّاۗ اِنَّمَا يَدْعُوْا حِزْبَهٗ لِيَكُوْنُوْا مِنْ اَصْحٰبِ السَّعِيْرِۗ٦
Innasy-syaiṭāna lakum ‘aduwwun fattakhiżūhu ‘aduwwā(n), innamā yad‘ū ḥizbahū liyakūnū min aṣḥābis-sa‘īr(i).
[6]
Sasungguhnyo setan tu musuh bagimu. Mako, perlakukanlah io sabagai musuh! Sasungguhnyo setan tu hanyo mangajak golongannyo supayo orang-orang tu jadi panghuni (nerako) Sa’ir (nang manyalo-nyalo).
اَلَّذِيْنَ كَفَرُوْا لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيْدٌ ەۗ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَهُمْ مَّغْفِرَةٌ وَّاَجْرٌ كَبِيْرٌ ࣖ٧
Allażīna kafarū lahum ‘ażābun syadīd(un), wal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti lahum magfiratuw wa ajrun kabīr(un).
[7]
Orang-orang nang kafir bagi orang-orang tu sikso nang sangat keras, (sedangkan) orang-orang nang baiman dan mangerjokan amal saleh bagi orang-orang tu ampunan dan pahalo nang besak.
اَفَمَنْ زُيِّنَ لَهٗ سُوْۤءُ عَمَلِهٖ فَرَاٰهُ حَسَنًاۗ فَاِنَّ اللّٰهَ يُضِلُّ مَنْ يَّشَاۤءُ وَيَهْدِيْ مَنْ يَّشَاۤءُۖ فَلَا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَيْهِمْ حَسَرٰتٍۗ اِنَّ اللّٰهَ عَلِيْمٌ ۢبِمَا يَصْنَعُوْنَ٨
Afaman zuyyina lahū sū'u ‘amalihī fara'āhu ḥasanā(n), fa'innallāha yuḍillu may yasyā'u wa yahdī may yasyā'(u), falā tażhab nafsuka ‘alaihim ḥasarāt(in), innallāha ‘alīmum bimā yaṣna‘ūn(a).
[8]
Mako, apokah pantas orang nang dijadikan taraso indah perbuatan buruknyo (oleh setan), lalu manganggap baik perbuatannyo tu (samo dengan nang mandapat patunjuk)? Sasungguhnyo Allah manyesatkan siapo nang dikendaki (badasarkan pilihannyo) dan mambagih patunjuk siapo nang dikendaki (badasarkan kasiapannyo manerimo patunjuk). Mako, jangan kamu (Nabi Muhammad) biakkan binaso kareno kasedihan tahadap (sikap) orang-orang tu. Sasungguhnyo Allah Maha Mangetaui apo nang orang-orang tu perbuat.
وَاللّٰهُ الَّذِيْٓ اَرْسَلَ الرِّيٰحَ فَتُثِيْرُ سَحَابًا فَسُقْنٰهُ اِلٰى بَلَدٍ مَّيِّتٍ فَاَحْيَيْنَا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَاۗ كَذٰلِكَ النُّشُوْرُ٩
Wallāhul-lażī arsalar-riyāḥa fatuṡīru saḥāban fasuqnāhu ilā baladim mayyitin fa'aḥyainā bihil-arḍa ba‘da mautihā, każālikan-nusyūr(u).
[9]
Allahlah nang mangirimkan bamacam-macam angin, lalu io (angin) manggerakkan awan. (Salanjutnyo) Kami arahkan awan tu ka suatu daerah nang mati (tandus), lalu dengannyo (hujan) Kami hidupkan bumi sasudah matinyo. Demikianlah kabangkitan tu.
مَنْ كَانَ يُرِيْدُ الْعِزَّةَ فَلِلّٰهِ الْعِزَّةُ جَمِيْعًاۗ اِلَيْهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهٗ ۗوَالَّذِيْنَ يَمْكُرُوْنَ السَّيِّاٰتِ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِيْدٌ ۗوَمَكْرُ اُولٰۤىِٕكَ هُوَ يَبُوْرُ١٠
Man kāna yurīdul-‘izzata falillāhil-‘izzatu jamī‘ā(n), ilaihi yaṣ‘adul-kalimuṭ-ṭayyibu wal-‘amaluṣ-ṣāliḥu yarfa‘uh(ū), wal-lażīna yamkurūnas-sayyi'āti lahum ‘ażābun syadīd(un), wa makru ulā'ika huwa yabūr(u).
[10]
Siapo nang mangendaki kamulioan, (katauilah) kamulioan tu sagalonyo milik Allah. Kapado-Nyolah bakal naik perkatoan-perkatoan nang baik 630 dan amal saleh bakal diangkat-Nyo. Adopun orang-orang nang marencanakan kajahatan bakal mandapat sikso nang amat keras dan rencano jahat orang-orang tu bakal hancur.
630) Sebagian ulama tafsir mangatokan bahwa perkatoan nang baik tu iolah Kalimat Tauhid, yaitu Lā ilāha illallāh; dan ado pulak nang mangatokan zikir kapado Allah; dan ado pulak nang mangatokan sagalo perkatoan nang baik nang diucapkan kareno Allah.
وَاللّٰهُ خَلَقَكُمْ مِّنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُّطْفَةٍ ثُمَّ جَعَلَكُمْ اَزْوَاجًاۗ وَمَا تَحْمِلُ مِنْ اُنْثٰى وَلَا تَضَعُ اِلَّا بِعِلْمِهٖۗ وَمَا يُعَمَّرُ مِنْ مُّعَمَّرٍ وَّلَا يُنْقَصُ مِنْ عُمُرِهٖٓ اِلَّا فِيْ كِتٰبٍۗ اِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللّٰهِ يَسِيْرٌ١١
Wallāhu khalaqakum min turābin ṡumma min nuṭfatin ṡumma ja‘alakum azwājā(n), wa mā taḥmilu min unṡā wa lā taḍa‘u illā bi‘ilmih(ī), wa mā yu‘ammaru mim mu‘ammariw wa lā yunqaṣu min ‘umurihī illā fī kitāb(in), inna żālika ‘alallāhi yasīr(un).
[11]
Allah manciptokan kamu dari tanah, dari air mani, kemudian Dio jadikan kamu bapasang-pasangan (laki-laki dan perempuan). Idak ado saorang perempuan pun nang mangandung dan malahirkan kacuali dengan sapengetauan-Nyo. Idak dipanjangkan umur sasaorang dan idak pulo dikurangi umurnyo, kacuali (sudah ditetapkan) dalam Kitab (Lauh Mahfuzh). Sasungguhnyo nang demikian tu sangat mudah bagi Allah.
وَمَا يَسْتَوِى الْبَحْرٰنِۖ هٰذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَاۤىِٕغٌ شَرَابُهٗ وَهٰذَا مِلْحٌ اُجَاجٌۗ وَمِنْ كُلٍّ تَأْكُلُوْنَ لَحْمًا طَرِيًّا وَّتَسْتَخْرِجُوْنَ حِلْيَةً تَلْبَسُوْنَهَا ۚوَتَرَى الْفُلْكَ فِيْهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ١٢
Wa mā yastawil-baḥrān(i), hāżā ‘ażbun furātun sā'igun syarābuhū wa hāżā milḥun ujāj(un), wa min kullin ta'kulūna laḥman ṭariyyaw wa tastakhrijūna ḥilyatan talbasūnahā, wa taral-fulka fīhi mawākhira litabtagū min faḍlihī wa la‘allakum tasykurūn(a).
[12]
Idaklah samo (antaro) duo laut; nang ko tawar, segar, sedap diminum dan nang lain amat asin. Dari masing-masing laut tu kamu dapat mamakan daging nang segar dan dapat mangeluarkan perhiasan nang kamu pakai. Di sano kamu nengok kapal-kapal (balayar) mambelah (lautan) supayo kamu dapat mancari sabagian karunio-Nyo dan supayo kamu basyukur.
يُوْلِجُ الَّيْلَ فِى النَّهَارِ وَيُوْلِجُ النَّهَارَ فِى الَّيْلِۚ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَّجْرِيْ لِاَجَلٍ مُّسَمًّىۗ ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُۗ وَالَّذِيْنَ تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِهٖ مَا يَمْلِكُوْنَ مِنْ قِطْمِيْرٍۗ١٣
Yūlijul-laila fin-nahāri wa yūlijun-nahāra fil-lail(i), wa sakhkharasy-syamsa wal-qamara kulluy yajrī li'ajalim musammā(n), żālikumullāhu rabbukum lahul-mulk(u), wal-lażīna tad‘ūna min dūnihī mā yamlikūna min qiṭmīr(in).
[13]
Dio mamasukkan malam ka dalam siang dan mamasukkan siang ka dalam malam. Dio (pulak nang) manundukkan matohari dan bulan. Masing-masing baredar sampe batas waktu nang lah ditentukan. (Nang babuat macam tu) iolah Allah Tuhanmu. Kapunyoan-Nyolah sagalo karajoan. Orang-orang tu nang kamu seru (sembah) salain Allah idak mampunyoi (sasuatu walaupun) satipis kulit ari.
اِنْ تَدْعُوْهُمْ لَا يَسْمَعُوْا دُعَاۤءَكُمْۚ وَلَوْ سَمِعُوْا مَا اسْتَجَابُوْا لَكُمْۗ وَيَوْمَ الْقِيٰمَةِ يَكْفُرُوْنَ بِشِرْكِكُمْۗ وَلَا يُنَبِّئُكَ مِثْلُ خَبِيْرٍ ࣖ١٤
In tad‘ūhum lā yasma‘ū du‘ā'akum, wa lau sami‘ū mastajābū lakum, wa yaumal-qiyāmati yakfurūna bisyirkikum, wa lā yunabbi'uka miṡlu khabīr(in).
[14]
Jiko kamu manyeru orang-orang tu, orang-orang tu idak manganing seruanmu dan sakironya manganing, orang-orang tu idak dapat mamenuhi permintaanmu. Pado hari kiamat orang-orang tu bakal mangengkari kamusyrikanmu dan idak ado nang dapat mambagihkan katerangan kapadomu macam (nang dibagihkan oleh Allah) Nang Mahateliti.
۞ يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اَنْتُمُ الْفُقَرَاۤءُ اِلَى اللّٰهِ ۚوَاللّٰهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيْدُ١٥
Yā ayyuhan-nāsu antumul-fuqarā'u ilallāh(i), wallāhu huwal-ganiyyul-ḥamīd(u).
[15]
Oi manusio, kamulah nang mamerlukan Allah. Hanyo Allah Nang Mahakayo lagi Maha Tapuji.
اِنْ يَّشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَيَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيْدٍۚ١٦
Iy yasya' yużhibkum wa ya'ti bikhalqin jadīd(in).
[16]
Jiko bakendak, niscayo Dio mambinasokan kamu dan mandatangkan makhluk nang baru.
وَمَا ذٰلِكَ عَلَى اللّٰهِ بِعَزِيْزٍ١٧
Wa mā żālika ‘alallāhi bi‘azīz(in).
[17]
Nang macam tu bagi Allah idak sulit.
وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِّزْرَ اُخْرٰى ۗوَاِنْ تَدْعُ مُثْقَلَةٌ اِلٰى حِمْلِهَا لَا يُحْمَلْ مِنْهُ شَيْءٌ وَّلَوْ كَانَ ذَا قُرْبٰىۗ اِنَّمَا تُنْذِرُ الَّذِيْنَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ ۗوَمَنْ تَزَكّٰى فَاِنَّمَا يَتَزَكّٰى لِنَفْسِهٖ ۗوَاِلَى اللّٰهِ الْمَصِيْرُ١٨
Wa lā taziru wāziratuw wizra ukhrā, wa in tad‘u muṡqalatun ilā ḥimlihā lā yuḥmal minhu syai'uw wa lau kāna żā qurbā, innamā tunżirul-lażīna yakhsyauna rabbahum bil-gaibi wa aqāmuṣ-ṣalāh(ta), wa man tazakkā fa innamā yatazakkā linafsih(ī), wa ilallāhil-maṣīr(u).
[18]
Orang nang badoso idak mamikul doso orang lain. Jiko sasaorang nang (dibebani dengan) doso nang berat (lalu) mamanggil (orang lain) untuk mamikul bebannyo tu idak bakal dipikulkan sadikit pun meskipun (nang dipanggilnyo tu) kaum kerabatnyo dewek. Sasungguhnyo nang dapat kamu bagih peringatan 631 hanyo orang-orang nang takut kapado Tuhannyo (sakalipun) idak mangimak-Nyo dan orang-orang manegakkan sembahyang. Siapo nang mansucikan dirinyo, sasungguhnyo dio mansucikan diri untuk kabaikan dirinyo dewek. Hanyo kapado Allahlah kamu balik.
631) Maksud dari ‘dapat kamu bagih paringatan’ tu adolah dapat kamu bagih peringatan dan mau manerimonyo.
وَمَا يَسْتَوِى الْاَعْمٰى وَالْبَصِيْرُ ۙ١٩
Wa mā yastawil-a‘mā wal-baṣīr(u).
[19]
Idaklah samo orang nang buto dengan orang nang mangimak.
وَلَا الظُّلُمٰتُ وَلَا النُّوْرُۙ٢٠
Wa laẓ-ẓulumātu wa lan-nūr(u).
[20]
Idak (pulak) samo gelap gulito dengan cahayo.
وَلَا الظِّلُّ وَلَا الْحَرُوْرُۚ٢١
Wa laẓ-ẓillu wa lal-ḥarūr(u).
[21]
Idak (samo) pulak nang teduh dengan nang panas.
وَمَا يَسْتَوِى الْاَحْيَاۤءُ وَلَا الْاَمْوَاتُۗ اِنَّ اللّٰهَ يُسْمِعُ مَنْ يَّشَاۤءُ ۚوَمَآ اَنْتَ بِمُسْمِعٍ مَّنْ فِى الْقُبُوْرِ٢٢
Wa mā yastawil-aḥyā'u wa lal-amwāt(u), innallāha yusmi‘u may yasyā'(u), wa mā anta bimusmi‘im man fil-qubūr(i).
[22]
Idak (pulo) samo orang nang hidup dengan orang-orang nang mati. Sasungguhnyo Allah mambagih panganaingan kapado siapo nang dikendaki dan kamu (Nabi Muhammad) idak bakal sanggup mambuat orang nang dalam kubur dapat manganing.
اِنْ اَنْتَ اِلَّا نَذِيْرٌ٢٣
In anta illā nażīr(un).
[23]
Kamu idak lain hanyolah saorang pambagih peringatan.
اِنَّآ اَرْسَلْنٰكَ بِالْحَقِّ بَشِيْرًا وَّنَذِيْرًا ۗوَاِنْ مِّنْ اُمَّةٍ اِلَّا خَلَا فِيْهَا نَذِيْرٌ٢٤
Innā arsalnāka bil-ḥaqqi basyīraw wa nażīrā(n), wa im min ummatin illā khalā fīhā nażīr(un).
[24]
Sasungguhnyo Kami mangutus kamu dengan mambawak kabenaran 632 sabagai pambawak berito gembiro dan sabagai pambagi peringatan. Idak ado sikok umat pun, kacuali lah datang kapadonyo saorang pambagih peringatan.
632) ‘Kabenaran’ dalam ayat ko adolah ugamo tauhid dan hukum-hukum.
وَاِنْ يُّكَذِّبُوْكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۚجَاۤءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنٰتِ وَبِالزُّبُرِ وَبِالْكِتٰبِ الْمُنِيْرِ٢٥
Wa iy yukażżibūka faqad każżabal-lażīna min qablihim, jā'athum rusuluhum bil-bayyināti wa biz-zuburi wa bil-kitābil-munīr(i).
[25]
Jiko orang-orang tu mandustokanmu, sungguh orang-orang nang sabelum orang-orang tu pun lah mandustokan (kabenaran). Lah datang rasul-rasul dengan mambawak katerangan nang nyato (mu’jizat), zubur, 633 dan kitab nang mambagih panjelasan nang sempurno.
633) ‘Zubur’ adolah lembaran-lembaran wahyu nang mangandung katetapan hukum dan nasehat nang dibagih kapado nabi-nabi tadahulu.
ثُمَّ اَخَذْتُ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا فَكَيْفَ كَانَ نَكِيْرِ ࣖ٢٦
Ṡumma akhażtul-lażīna kafarū fakaifa kāna nakīr(i).
[26]
Kemudian, Aku sikso orang-orang nang kufur. Mako, (imaklah) macam mano akibat kamurkoan-Ku.
اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَاۤءِ مَاۤءًۚ فَاَخْرَجْنَا بِهٖ ثَمَرٰتٍ مُّخْتَلِفًا اَلْوَانُهَا ۗوَمِنَ الْجِبَالِ جُدَدٌ ۢبِيْضٌ وَّحُمْرٌ مُّخْتَلِفٌ اَلْوَانُهَا وَغَرَابِيْبُ سُوْدٌ٢٧
Alam tara annallāha anzala minas-samā'i mā'ā(n), fa'akhrajnā bihī ṡamarātim mukhtalifan alwānuhā, wa minal-jibāli judadum bīḍuw wa khumrum mukhtalifun alwānuhā wa garābību sūd(un).
[27]
Idakkah kamu mangimak bahwasanyo Allah manurunkan aek dari langit, lalu dengan (aek) tu Kami mangeluarkan hasil tanaman nang bamacam-macam warnonyo. Di antaro gunung-gunung tu ado bagaris-garis putih dan merah nang baaneko macam warnonyo dan ado (pulak) nang itam pekat.
وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَاۤبِّ وَالْاَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ اَلْوَانُهٗ كَذٰلِكَۗ اِنَّمَا يَخْشَى اللّٰهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمٰۤؤُاۗ اِنَّ اللّٰهَ عَزِيْزٌ غَفُوْرٌ٢٨
Wa minan-nāsi wad-dawābbi wal-an‘āmi mukhtalifun alwānuhū każālik(a), innamā yakhsyallāha min ‘ibādihil-ulamā'(u), innallāha ‘azīzun gafūr(un).
[28]
(Macam tu pulak) di antaro manusio, makhluk bagerak nang banyawo, dan binatang-binatang ternak ado nang bamacam-macam warnonyo (dan jenisnyo). Di antaro hambo-hambo Allah nang takut kapado-Nyo hanyolah ulama. 634 Sasungguhnyo Allah Mahaperkaso lagi Maha Pangampun.
634) ‘Paro ulama pado ayat ko adolah orang nang mampunyoi pangetauan tentang syari’at, kajadian alam dan sosial nang manghasilkan raso takut disertoi pangagungan kapada Allah Swt.
اِنَّ الَّذِيْنَ يَتْلُوْنَ كِتٰبَ اللّٰهِ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاَنْفَقُوْا مِمَّا رَزَقْنٰهُمْ سِرًّا وَّعَلَانِيَةً يَّرْجُوْنَ تِجَارَةً لَّنْ تَبُوْرَۙ٢٩
Innal-lażīna yatlūna kitāballāhi wa aqāmuṣ-ṣalāta wa anfaqū mimmā razaqnāhum sirraw wa ‘alāniyatay yarjūna tijāratal lan tabūr(a).
[29]
Sasungguhnyo orang-orang nang selalu mambaco kitab Allah (Al-Qur’an), manegakkan sembahyang dan manginfakkan sabagian rezeki nang Kami bagih kapadonyo sacaro diam-diam dan terang-terangan, orang-orang tu mangharapkan perdagangan nang idak bakal marugi.
لِيُوَفِّيَهُمْ اُجُوْرَهُمْ وَيَزِيْدَهُمْ مِّنْ فَضْلِهٖۗ اِنَّهٗ غَفُوْرٌ شَكُوْرٌ٣٠
Liyuwaffiyahum ujūrahum wa yazīdahum min faḍlih(ī), innahū gafūrun syakūr(un).
[30]
(Macam tu) supayo Allah manyempurnokan pahalo orang-orang tu dan manambah karunio-Nyo. Sasungguhnyo Allah Maha Pangampun lagi Maha Mansyukuri.
وَالَّذِيْٓ اَوْحَيْنَآ اِلَيْكَ مِنَ الْكِتٰبِ هُوَ الْحَقُّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِۗ اِنَّ اللّٰهَ بِعِبَادِهٖ لَخَبِيْرٌۢ بَصِيْرٌ٣١
Wal-lażī auḥainā ilaika minal-kitābi huwal-ḥaqqu muṣaddiqal limā baina yadaih(i), innallāha bi‘ibādihī lakhabīrum baṣīr(un).
[31]
Apo nang lah Kami wahyukan kapadomu (Nabi Muhammad), yaitu Kitab Suci (Al Qur’an), tulah nang benar nang mambenarkan kitab-kitab nang sabelumnyo. Sasungguhnyo Allah benar-benar Maha Mangetaui lagi Maha Mangimak (kaadoan) hambo-hambo-Nyo.
ثُمَّ اَوْرَثْنَا الْكِتٰبَ الَّذِيْنَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَاۚ فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهٖ ۚوَمِنْهُمْ مُّقْتَصِدٌ ۚوَمِنْهُمْ سَابِقٌۢ بِالْخَيْرٰتِ بِاِذْنِ اللّٰهِ ۗذٰلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِيْرُۗ٣٢
Ṡumma auraṡnal-kitābal-lażīnaṣṭafainā min ‘ibādinā, fa minhum ẓālimul linafsih(ī), wa minhum muqtaṣid(un), wa minhum sābiqum bil-khairāti bi'iżnillāh(i), żālika huwal-faḍlul-kabīr(u).
[32]
Kemudian, Kitab suci tu Kami wariskan kapado orang-orang nang Kami pilih di antaro hambo-hambo Kami, lalu di antaro orang-orang tu ado nang manganiayo dirinyo dewek, ado nang pertengahan dan ado (pulak) nang lebih dahulu babuat kabaikan 635 dengan izin Allah. Tulah (dibagih kitab suci tu adolah) karunio nang amat besak.
635) Ungkapan ‘mananiayoi diri dewek’ baarti malakukan doso, sedangkan kato ‘pertengahan’ mengacu kapado orang nang malakukan amalan nang wajib bae dan menjaui doso. Adopun ‘orang-orang nang lebih dulu dalam babuat kabaikan‘ adolah orang-orang nang idak hanyo mangerjokan nang wajib, tapi jugo mangerjokan hal-hal nang hukumnyo sunah.
جَنّٰتُ عَدْنٍ يَّدْخُلُوْنَهَا يُحَلَّوْنَ فِيْهَا مِنْ اَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَّلُؤْلُؤًا ۚوَلِبَاسُهُمْ فِيْهَا حَرِيْرٌ٣٣
Jannātu ‘adniy yadkhulūnahā yuḥallauna fīhā min asāwira min żahabiw wa lu'lu'ā(n), wa libāsuhum fīhā ḥarīr(un).
[33]
(Balasan bagi orang-orang tu di akherat adolah) surgo ́Adn nang orang-orang tu masuk ka dalamnyo. Di dalamnyo orang-orang tu dihiasi dengan gelang-gelang dari emas dan mutiaro. Pakaian orang-orang tu di dalamnyo adolah sutera.
وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِيْٓ اَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَۗ اِنَّ رَبَّنَا لَغَفُوْرٌ شَكُوْرٌۙ٣٤
Wa qālul-ḥamdu lillāhil-lażī ażhaba ‘annal-ḥazan(a), inna rabbanā lagafūrun syakūr(un).
[34]
Orang-orang tu bakato, “Sagalo puji bagi Allah nang lah manghilangkan kasedihan dari kami. Sasungguhnyo Tuhan kami benar-benar Maha Pangampum lagi Maha Mansyukuri.
ۨالَّذِيْٓ اَحَلَّنَا دَارَ الْمُقَامَةِ مِنْ فَضْلِهٖۚ لَا يَمَسُّنَا فِيْهَا نَصَبٌ وَّلَا يَمَسُّنَا فِيْهَا لُغُوْبٌ٣٥
Allażī aḥallanā dāral-muqāmati min faḍlih(ī), lā yamassunā fīhā naṣabuw wa lā yamassunā fīhā lugūb(un).
[35]
(Dio) nang manempatkan kami di genah nang kekal (surga) denngan karunio-Nyo. Di dalamnyo kami idak maraso lelah dan lesu.”
وَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا لَهُمْ نَارُ جَهَنَّمَۚ لَا يُقْضٰى عَلَيْهِمْ فَيَمُوْتُوْا وَلَا يُخَفَّفُ عَنْهُمْ مِّنْ عَذَابِهَاۗ كَذٰلِكَ نَجْزِيْ كُلَّ كَفُوْرٍ ۚ٣٦
Wal-lażīna kafarū lahum nāru jahannam(a), lā yuqḍā ‘alaihim fayamūtū wa lā yukhaffafu ‘anhum min ‘ażābihā, każālika najzī kulla kafūr(in).
[36]
Orang-orang kafir baginyo nerako Jahanam. Orang-orang tu idak dibinasokan sahinggo orang-orang tu mati dan idak (pulak) diringankan dari orang-orang tu siksonyo. Macam tulah Kami mambalas satiap orang nang kafir.
وَهُمْ يَصْطَرِخُوْنَ فِيْهَاۚ رَبَّنَآ اَخْرِجْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا غَيْرَ الَّذِيْ كُنَّا نَعْمَلُۗ اَوَلَمْ نُعَمِّرْكُمْ مَّا يَتَذَكَّرُ فِيْهِ مَنْ تَذَكَّرَ وَجَاۤءَكُمُ النَّذِيْرُۗ فَذُوْقُوْا فَمَا لِلظّٰلِمِيْنَ مِنْ نَّصِيْرٍ ࣖ٣٧
Wa hum yaṣṭarikhūna fīhā, rabbanā akhirjnā na‘mal ṣāliḥan gairal-lażī kunnā na‘mal(u), awalam nu‘ammirkum mā yatażakkaru fīhi man tażakkara wa jā'akumun nażīr(u), fa żūqū famā liẓ-ẓālimīna min naṣīr(in).
[37]
Orang-orang tu bateriak di dalam nerako tu, “Wahai Tuhan kami, kaluarkanlah kami (dari nerako), niscayo kami bakal mangerjokan amal kabajikan, bukan (macam parbuatan) nang pernah kami kerjokan dulu.” (Dikatokan kapado orang-orang tu), “Bukankah Kami lah mamanjangkan umurmu dalam maso (nang cukup) untuk dapat bapikir bagi orang nang mau bapikir. (Bukankah pulak) lah datang kapadomu saorang pambagih peringatan? Mako, rasokanlah (sikso Kami). Bagi orang nang aniayo idak ado saorang panolong pun.
اِنَّ اللّٰهَ عَالِمُ غَيْبِ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِۗ اِنَّهٗ عَلِيْمٌ ۢبِذَاتِ الصُّدُوْرِ٣٨
Innallāha ‘ālimu gaibis-samāwāti wal-arḍ(i), innahū ‘alīmum biżātiṣ-ṣudūr(i).
[38]
Sasungguhnyo Allah mangetaui nang gaib di langit dan di bumi. Sasungguhnyo Dio Maha Mangetaui sagalo isi hati.
هُوَ الَّذِيْ جَعَلَكُمْ خَلٰۤىِٕفَ فِى الْاَرْضِۗ فَمَنْ كَفَرَ فَعَلَيْهِ كُفْرُهٗۗ وَلَا يَزِيْدُ الْكٰفِرِيْنَ كُفْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ اِلَّا مَقْتًا ۚوَلَا يَزِيْدُ الْكٰفِرِيْنَ كُفْرُهُمْ اِلَّا خَسَارًا٣٩
Huwal-lażī ja‘alakum khalā'ifa fil-arḍ(i), faman kafara fa‘alaihi kufruh(ū), wa lā yazīdul-kāfirīna kufruhum ‘inda rabbihim illā maqtā(n), wa lā yazīdul-kāfirīna kufruhum illā khasārā(n).
[39]
Diolah nang jadikan kamu khalifah-khalifah di muka bumi. Siapo nang kufur, (akibat) kakufurannyo bakal manimpo dirinyo dewek. Kakufuran orang-orang nang kafir tu hanyo bakal manambah kamurkoan di sisi Tuhannyo. Kakufuran orang-orang nang kafir tu jugo hanyo manambah karugian orang-orang tu bae.
قُلْ اَرَءَيْتُمْ شُرَكَاۤءَكُمُ الَّذِيْنَ تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ۗاَرُوْنِيْ مَاذَا خَلَقُوْا مِنَ الْاَرْضِ اَمْ لَهُمْ شِرْكٌ فِى السَّمٰوٰتِۚ اَمْ اٰتَيْنٰهُمْ كِتٰبًا فَهُمْ عَلٰى بَيِّنَتٍ مِّنْهُۚ بَلْ اِنْ يَّعِدُ الظّٰلِمُوْنَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا اِلَّا غُرُوْرًا٤٠
Qul ara'aitum syurakā'akumul-lażīna tad‘ūna min dūnillāh(i), arūnī māżā khalaqū minal-arḍi am lahum syirkun fis-samāwāt(i), am ātaināhum kitāban fahum ‘alā bayyinatim minh(u), bal iy ya‘iduẓ-ẓālimūna ba‘ḍuhum ba‘ḍan illā gurūrā(n).
[40]
Katokanlah, “Terangkanlah (perihal) sasembahan nang kamu seru salain Allah. Perliatkanlah kapado-Ku (bagian) manokah dari bumi ko nang lah orang-orang tu ciptokan ataukah orang-orang tu mampunyoi peran serto dalam (panciptoan) langit atau adokah Kami mambagih kitab kapado orang-orang tu sahinggo orang-orang tu mandapatkan katerangan-katerangan nang jelas daripadonyo? Sasungguhnyo orang-orang nang aniayo tu sabagiannyo hanyo manjanjikan tipuan bae kapado sabagian nang lain.”
۞ اِنَّ اللّٰهَ يُمْسِكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ اَنْ تَزُوْلَا ەۚ وَلَىِٕنْ زَالَتَآ اِنْ اَمْسَكَهُمَا مِنْ اَحَدٍ مِّنْۢ بَعْدِهٖ ۗاِنَّهٗ كَانَ حَلِيْمًا غَفُوْرًا٤١
Innallāha yumsikus-samāwāti wal-arḍa an tazūlā, wa la'in zālatā in amsakahumā min aḥadim mim ba‘dih(ī), innahū kāna ḥalīman gafūrā(n).
[41]
Sasungguhnyo Allah nang manahan langit dan bumi supayo idak lenyap. Jiko kaduonyo lenyap, idak ado saorangpun nang dapat manahannyo salain Allah. Sasungguhnyo Dio Maha Panyantun lagi Maha Pangampun.
وَاَقْسَمُوْا بِاللّٰهِ جَهْدَ اَيْمَانِهِمْ لَىِٕنْ جَاۤءَهُمْ نَذِيْرٌ لَّيَكُوْنُنَّ اَهْدٰى مِنْ اِحْدَى الْاُمَمِۚ فَلَمَّا جَاۤءَهُمْ نَذِيْرٌ مَّا زَادَهُمْ اِلَّا نُفُوْرًاۙ٤٢
Wa aqsamū billāhi jahda aimānihim la'in jā'ahum nażīrul layakūnunna ahdā min iḥdal-umam(i), falammā jā'ahum nażīrum mā zādahum illā nufūrā(n).
[42]
Orang-orang tu basumpah atas (nama) Allah dengan sungguh-sungguh bahwa jiko datang kapado orang-orang tu saorang pambagih peringatan, niscayo orang-orang tu bakal lebih banyak mandapat patunjuk daripado salah sikok umat (nang lain). Tapi, katiko pambagih peringatan kapado orang-orang tu, idak manambah (apo-apo) kacuali orang-orang tu samakin jauh dari (kabenaran).
ۨاسْتِكْبَارًا فِى الْاَرْضِ وَمَكْرَ السَّيِّئِۗ وَلَا يَحِيْقُ الْمَكْرُ السَّيِّئُ اِلَّا بِاَهْلِهٖ ۗفَهَلْ يَنْظُرُوْنَ اِلَّا سُنَّتَ الْاَوَّلِيْنَۚ فَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللّٰهِ تَبْدِيْلًا ەۚ وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّتِ اللّٰهِ تَحْوِيْلًا٤٣
Istikbāran fil-arḍi wa makras-sayyi'(i), wa lā yaḥīqul-makrus-sayyi'u illā bi'ahlih(ī), fahal yanẓurūna illā sunnatal-awwalīn(a), falan tajida lisunnatillāhi tabdīlā(n), wa lan tajida lisunnatillāhi taḥwīlā(n).
[43]
Karena kasombongan (orang-orang tu) di muko bumi dan karena rencana (orang-orang tu) nang jahat. Akibat (buruk) dari rencana jahat tu hanyo bakal manimpo orang nang marencanokannyo dewek. Orang-orang tu hanyo manunggu katetapan (nang balaku) kapado orang-orang nang tadahulu. 636 Mako, kamu idak bakal mandapatkan parubahan atas katetapan Allah dan idak (pulak) bakal manemukan panyimpangan bagi katetapan Allah tu.
636) Nang dimaksud dengan ‘katetapan (nang balaku) kapado orang-orang nang tadahulu’ adolah turunnyo sikso kapado orang-orang nang mandustokan rasul.
اَوَلَمْ يَسِيْرُوْا فِى الْاَرْضِ فَيَنْظُرُوْا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَكَانُوْٓا اَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً ۗوَمَا كَانَ اللّٰهُ لِيُعْجِزَهٗ مِنْ شَيْءٍ فِى السَّمٰوٰتِ وَلَا فِى الْاَرْضِۗ اِنَّهٗ كَانَ عَلِيْمًا قَدِيْرًا٤٤
Awalam yasīrū fil-arḍi fa yanẓurū kaifa kāna ‘āqibatul-lażīna min qablihim wa kānū asyadda minhum quwwah(tan), wa mā kānallāhu liyu‘jizahū min syai'in fis-samāwāti wa lā fil-arḍ(i), innahū kāna ‘alīman qadīrā(n).
[44]
Idakkah orang-orang tu bapergian di bumi lalu nengok macam mano kasudahan orang-orang nang sabelumnyo (nang mandustokan rasul), padohal orang-orang tu lebih besak kakuatannyo daripado dio? Idak ado sasuatu pun nang dapat malemahkan Allah, baik di langit maupun di bumi. Sasungguhnyo Dio Maha Mangetaui lagi Mahakuaso.
وَلَوْ يُؤَاخِذُ اللّٰهُ النَّاسَ بِمَا كَسَبُوْا مَا تَرَكَ عَلٰى ظَهْرِهَا مِنْ دَاۤبَّةٍ وَّلٰكِنْ يُّؤَخِّرُهُمْ اِلٰٓى اَجَلٍ مُّسَمًّىۚ فَاِذَا جَاۤءَ اَجَلُهُمْ فَاِنَّ اللّٰهَ كَانَ بِعِبَادِهٖ بَصِيْرًا ࣖ٤٥
Wa lau yu'ākhiżullāhun-nāsa bimā kasabū mā taraka ‘alā ẓahrihā min dābbatiw wa lākiy yu'akhkhiruhum ilā ajalim musammā(n), fa iżā jā'a ajaluhum fa innallāha kāna bi‘ibādihī baṣīrā(n).
[45]
Sakironyo Allah manghukum manusio disebabkan oleh apo nang lah diperbuat, niscayo Dio idak bakal manyisokan sikok makhlukpun nang bagerak dan banyawo di bumi ko. Tapi, Dio manangguhkan (hukuman)-nyo sampe waktu nang lah ditentukan. Mako, apobilo datang ajal (waktu ditimpokannyo hukuman atas) orang-orang tu, sasungguhnyo Allah adolah Maha Manengok (kaadoan) hambo-hambo-Nyo.