Surah Al-Hajj

Daftar Surah

بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوْا رَبَّكُمْۚ اِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيْمٌ١
Yā ayyuhan-nāsuttaqū rabbakum, inna zalzalatas-sā‘ati syai'un ‘aẓīm(un).
[1] Oi manusio, batakwalah kapado Tuhanmu. Sasungguhnyo guncangan hari Kiamat tu adolah sasuatu nang sangat besar

يَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّآ اَرْضَعَتْ وَتَضَعُ كُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَتَرَى النَّاسَ سُكٰرٰى وَمَا هُمْ بِسُكٰرٰى وَلٰكِنَّ عَذَابَ اللّٰهِ شَدِيْدٌ٢
Yauma taraunahā tażhalu kullu murḍi‘atin ‘ammā arḍa‘at wa taḍa‘u kullu żāti ḥamlin ḥamlahā wa taran-nāsa sukārā wa mā hum bisukārā wa lākinna ‘ażāballāhi syadīd(un).
[2] Pado hari kamu mangimaknyo (guncangan itu), sagalo perempuan nang manyusui malupokan anak nang disusuinyo, satiap perempuan nang hamil bakal kaguguran kandungannyo dan kamu mangimak manusio mabuk padohal sabenarnyo orangorang tu idak mabuk. Tapi, azab Allah tu sangat keras.

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُّجَادِلُ فِى اللّٰهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَّيَتَّبِعُ كُلَّ شَيْطٰنٍ مَّرِيْدٍۙ٣
Wa minan-nāsi may yujādilu fillāhi bigairi ‘ilmiw wa yattabi‘u kulla syaiṭānim marīd(in).
[3] Di antaro manusio ado nang badebat tentang Allah tanpo ilmu dan (hanyo) mangikuti satiap (langkah dan tipu dayo) setan nang sangat jahat.

كُتِبَ عَلَيْهِ اَنَّهٗ مَنْ تَوَلَّاهُ فَاَنَّهٗ يُضِلُّهٗ وَيَهْدِيْهِ اِلٰى عَذَابِ السَّعِيْرِ٤
Kutiba ‘alaihi annahū man tawallāhu fa annahū yuḍilluhū wa yahdīhi ilā ‘ażābis-sa‘īr(i).
[4] Lah ditetapkan atasnyo (setan) itu, bahwa siapo nang bakawan dengannyo bakal disesatkan dan dibawaknyo ka azab (nerako) nang manyalo-nyalo.

يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اِنْ كُنْتُمْ فِيْ رَيْبٍ مِّنَ الْبَعْثِ فَاِنَّا خَلَقْنٰكُمْ مِّنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُّطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ ثُمَّ مِنْ مُّضْغَةٍ مُّخَلَّقَةٍ وَّغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ لِّنُبَيِّنَ لَكُمْۗ وَنُقِرُّ فِى الْاَرْحَامِ مَا نَشَاۤءُ اِلٰٓى اَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ نُخْرِجُكُمْ طِفْلًا ثُمَّ لِتَبْلُغُوْٓا اَشُدَّكُمْۚ وَمِنْكُمْ مَّنْ يُّتَوَفّٰى وَمِنْكُمْ مَّنْ يُّرَدُّ اِلٰٓى اَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلَا يَعْلَمَ مِنْۢ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْـًٔاۗ وَتَرَى الْاَرْضَ هَامِدَةً فَاِذَآ اَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاۤءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ وَاَنْۢبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍۢ بَهِيْجٍ٥
Yā ayyuhan-nāsu in kuntum fī raibim minal-ba‘ṡi fa innā khalaqnākum min turābin ṡumma min nuṭfatin ṡumma min ‘alaqatin ṡumma mim muḍgatim mukhallaqatiw wa gairi mukhallaqatil linubayyina lakum, wa nuqirru fil-arḥāmi mā nasyā'u ilā ajalim musamman ṡumma nukhrijukum ṭiflan ṡumma litablugū asyuddakum, wa minkum may yutawaffā wa minkum may yuraddu ilā arżalil-‘umuri likailā ya‘lama ba‘da ‘ilmin syai'ā(n), wa taral-arḍa hāmidatan fa iżā anzalnā ‘alaihal-mā'ahtazzat wa rabat wa ambatat min kulli zaujim bahīj(in).
[5] Oi manusio, jiko kamu maragukan (hari) kabangkitan, sasungguhnyo Kami lah manciptokan (orang tuo) kamu (Nabi Adam) dari tanah, kemudian (kamu sabagai katurunannyo kami ciptokan) dari satetes mani, lalu sagumpal darah, lalu sagumpal daging, baik kajadiannyo sempurno maupun idak sempurno, supayo Kami jelaskan kapadomu (tando kakuasoan Kami dalam panciptoan). Kami tetapkan dalam rahim, apo nang Kami kendaki sampe waktu nang sudah ditentukan. Kemudian, Kami mangaluarkanmu sabagai bayi, lalu (Kami mameliharomu) hinggo kamu sampai kapado usio dewaso. Di antaro kamu ado nang diwafatkan dan (ado pulo) nang dibalikkan ka umur nang sangat tuo, sahinggo dio idak mangetaui lagi sasuatu nang pernah diketauinyo (pikun). Kamu imak bumi tu kering. Jiko Kami turunkan aek (hujan) di atasnyo, io pun hidup dan manjadi subur serto manumbuhkan babagai jenis (tumbuh-tumbuhan) nang indah.

ذٰلِكَ بِاَنَّ اللّٰهَ هُوَ الْحَقُّ وَاَنَّهٗ يُحْيِ الْمَوْتٰى وَاَنَّهٗ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ۙ٦
Żālika bi'annallāha huwal-ḥaqqu wa annahū yuḥyil-mautā wa annahū ‘alā kulli syai'in qadīr(un).
[6] Macam tulah (panciptoan manusio) kareno sasungguhnyo Allah, Diolah nang Mahaenar dan sasungguhnyo Dio manghidupkan orang-orang nang mati dan sasungguhnyo Dio Mahakuaso atas sagalo sasuatu.

وَّاَنَّ السَّاعَةَ اٰتِيَةٌ لَّا رَيْبَ فِيْهَاۙ وَاَنَّ اللّٰهَ يَبْعَثُ مَنْ فِى الْقُبُوْرِ٧
Wa annas-sā‘ata ātiyatul lā raiba fīhā, wa annallāha yab‘aṡu man fil-qubūr(i).
[7] Sasungguhnyo kiamat tu pasti datang, idak ado karaguan padonyo dan sasungguhnyo Allah bakal mambangkitkan siapo pun nang di dalam kubur

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يُّجَادِلُ فِى اللّٰهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَّلَا هُدًى وَّلَا كِتٰبٍ مُّنِيْرٍ ۙ٨
Wa minan-nāsi may yujādilu fillāhi bigairi ‘ilmiw wa lā hudaw wa lā kitābim munīr(in).
[8] Di antaro manusio ado nang badebat tentang Allah tanpo ilmu, tanpo patunjuk dan tanpo kitab (wahyu) nan mamberi panerangan.

ثَانِيَ عِطْفِهٖ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ ۗ لَهٗ فِى الدُّنْيَا خِزْيٌ وَّنُذِيْقُهٗ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ عَذَابَ الْحَرِيْقِ٩
Ṡāniya ‘iṭfihī liyuḍilla ‘an sabīlillāh(i), lahū fid-dun-yā khizyuw wa nużīquhū yaumal-qiyāmati ‘ażābal-ḥarīq(i).
[9] Sambil mamalingkan lehernyo (dengan congkak) untuk manyesatkan manusio dari jalan Allah. Bagi diolah kahinoan di dunio dan pado hari Kiamat Kami marasokan kapadonyo azab (nerako) nang mambakar

ذٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ يَدٰكَ وَاَنَّ اللّٰهَ لَيْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِيْدِ ࣖ١٠
Żālika bimā qaddamat yadāka wa annallāha laisa biẓallāmil lil-‘abīd(i).
[10] (Bakal dikatokan kapadonyo,) “Hal tu disebabkan apo nang dahulu kamu lakukan dan sasungguhnyo Allah sakali-kali idak manganiayo hambo-hambo-Nyo.”

وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَّعْبُدُ اللّٰهَ عَلٰى حَرْفٍۚ فَاِنْ اَصَابَهٗ خَيْرُ ِۨاطْمَئَنَّ بِهٖۚ وَاِنْ اَصَابَتْهُ فِتْنَةُ ِۨانْقَلَبَ عَلٰى وَجْهِهٖۗ خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةَۗ ذٰلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِيْنُ١١
Wa minan-nāsi may ya‘budullāha ‘alā ḥarf(in), fa in aṣābahū khairuniṭma'anna bih(ī), wa in aṣābathu fitnatuninqalaba ‘alā wajhih(ī), khasirad-dun-yā wal-ākhirah(ta), żālika huwal-khusrānul-mubīn(u).
[11] Di antaro manusio ado nang manyembah Allah hanyo di tepi (idak dengan penuh kayakinan). Jiko mamperoleh kabaikan, dio pun tenang. Tapi, jiko ditimpo bencano, dio babalik ka balakang (balik kufur). Dio marugi di dunio dan di akherat. Tulah karugian nang nyato.

يَدْعُوْا مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ مَا لَا يَضُرُّهٗ وَمَا لَا يَنْفَعُهٗۗ ذٰلِكَ هُوَ الضَّلٰلُ الْبَعِيْدُ ۚ١٢
Yad‘ū min dūnillāhi mā lā yaḍurruhū wa mā lā yanfa‘uh(ū), żālika huwaḍ-ḍalālul-ba‘īd(u).
[12] Dio manyeru sasuatu salain Allah nang idak dapat mandatangkan mudarat dan idak (pulak) mambagihkan manfaat kapadanyo. Tulah kasesatan nang jauh.

يَدْعُوْا لَمَنْ ضَرُّهٗٓ اَقْرَبُ مِنْ نَّفْعِهٖۗ لَبِئْسَ الْمَوْلٰى وَلَبِئْسَ الْعَشِيْرُ١٣
Yad‘ū laman ḍarruhū aqrabu min naf‘ih(ī), labi'sal-maulā wa labi'sal-‘asyīr(u).
[13] Dio manyeru kapado sasuatu nang mudaratnyo benar-benar lebih dekat dari pado manfaatnyo. Sungguh, tu saburukburuk panolong dan sajahat-jahat kawan

اِنَّ اللّٰهَ يُدْخِلُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ جَنّٰتٍ تَجْرِيْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُۗ اِنَّ اللّٰهَ يَفْعَلُ مَا يُرِيْدُ١٤
Innallāha yudkhilul-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti jannātin tajrī min taḥtihal-anhār(u), innallāha yaf‘alu mā yurīd(u).
[14] Sasungguhnyo Allah bakal mamasukkan orang-orang nang baiman dan baamal saleh ka dalam surgo-surgo nang mangalir di bawahnyo sungei-sungei. Sasungguhnyo Allah malakukan apo nang Dio kendaki.

مَنْ كَانَ يَظُنُّ اَنْ لَّنْ يَّنْصُرَهُ اللّٰهُ فِى الدُّنْيَا وَالْاٰخِرَةِ فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ اِلَى السَّمَاۤءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهٗ مَا يَغِيْظُ١٥
Man kāna yaẓunnu allay yanṣurahullāhu fid-dun-yā wal-ākhirati falyamdud bisababin ilas-samā'i ṡummalyaqṭa‘ falyanẓur hal yużhibanna kaiduhū mā yagīẓ(u).
[15] Siapo nang manyangko bahwa Allah idak bakal manolongnyo (Nabi Muhammad) di dunio dan akherat hendaklah marentangkan tali ka langit-langit (rumahnyo untuk mancekik lehernyo), lalu mamutuskan tali tasebut. Kemudian hendaklah dio mamperatikan apokah tipu dayonyo tu dapat malenyapkan apo nang manyakitkan (hatinyo)?

وَكَذٰلِكَ اَنْزَلْنٰهُ اٰيٰتٍۢ بَيِّنٰتٍۙ وَّاَنَّ اللّٰهَ يَهْدِيْ مَنْ يُّرِيْدُ١٦
Wa każālika anzalnāhu āyātim bayyināt(in), wa annallāha yahdī may yurīd(u).
[16] Macam tulah Kami lah manurunkannyo (Al-Qur’an) sabagai ayat-ayat nang jelas dan sasungguhnyo Allah mambagihkan patunjuk kapado siapo nang di kendaki.

اِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَالَّذِيْنَ هَادُوْا وَالصَّابِـِٕيْنَ وَالنَّصٰرٰى وَالْمَجُوْسَ وَالَّذِيْنَ اَشْرَكُوْٓا ۖاِنَّ اللّٰهَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِۗ اِنَّ اللّٰهَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيْدٌ١٧
Innal-lażīna āmanū wal-lażīna hādū waṣ-ṣābi'īna wan-naṣārā wal-majūsa wal-lażīna asyrakū, innallāha yafṣilu bainahum yaumal-qiyāmah(ti), innallāha ‘alā kulli syai'in syahīd(un).
[17] Sasungguhnyo orang-orang nang baiman, orang-orang Yahudi, Sabiin, Nasrani, Majusi, dan orang-orang nang manyekutukan Allah, bakal Allah bagih kaputusan di antaro orangorang tu pado hari Kiamat. Sasungguhnyo Allah manjadi saksi atas sagalo sasuatu.

اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ يَسْجُدُ لَهٗ مَنْ فِى السَّمٰوٰتِ وَمَنْ فِى الْاَرْضِ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ وَالنُّجُوْمُ وَالْجِبَالُ وَالشَّجَرُ وَالدَّوَاۤبُّ وَكَثِيْرٌ مِّنَ النَّاسِۗ وَكَثِيْرٌ حَقَّ عَلَيْهِ الْعَذَابُۗ وَمَنْ يُّهِنِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ مُّكْرِمٍۗ اِنَّ اللّٰهَ يَفْعَلُ مَا يَشَاۤءُ ۩ۗ١٨
Alam tara annallāha yasjudu lahū man fis-samāwāti wa man fil-arḍi wasy-syamsu wal-qamaru wan-nujūmu wal-jibālu wasy-syajaru wad-dawābbu wa kaṡīrum minan-nās(i), wa kaṡīrun ḥaqqa ‘alaihil-‘ażāb(u), wa may yuhinillāhu famā lahū mim mukrim(in), innallāha yaf‘alu mā yasyā'(u).
[18] Idakkah kamu mangetaui bahwa siapo nang ado di langit dan siapo nang ado di bumi basujud kapado Allah, jugo matahari, bulan, bintang, gunung, pohon, hewan melata dan kabanyakan manusio? Tapi banyak (manusio) nang pantas mandapatkan azab. Siapo nang dihinokan Allah idak saorang pun nang mamuliokannyo. Sasungguhnyo Allah malakukan apo nang Dio kandaki.

۞ هٰذَانِ خَصْمٰنِ اخْتَصَمُوْا فِيْ رَبِّهِمْ فَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِيَابٌ مِّنْ نَّارٍۗ يُصَبُّ مِنْ فَوْقِ رُءُوْسِهِمُ الْحَمِيْمُ ۚ١٩
Hāżāni khaṣmānikhtaṣamū fī rabbihim fal-lażīna kafarū quṭṭi‘at lahum ṡiyābum min nār(in), yuṣabbu min fauqi ru'ūsihimul-ḥamīm(u).
[19] Ko lah duo golongan (mukmin dan kafir) nang batengkar. Orang-orang tu batengkar tentang Tuhan orang-orang tu. Bagi orangorang nang kufur dibuatkan pakaian dari api nerako. Ka atas kapalo orang-orang tu disiramkan aek nang mandidih.

يُصْهَرُ بِهٖ مَا فِيْ بُطُوْنِهِمْ وَالْجُلُوْدُ ۗ٢٠
Yuṣharu bihī mā fī buṭūnihim wal-julūd(u).
[20] Dengan (aek mandidih) tu bakal diluluhlantakkan apo nang ado dalam perut orang-orang tu dan (jugo) kulit (orangorang tu).

وَلَهُمْ مَّقَامِعُ مِنْ حَدِيْدٍ٢١
Wa lahum maqāmi‘u min ḥadīd(in).
[21] Untuk orang-orang tu (azab barupo) palu (godam) dari besi.

كُلَّمَآ اَرَادُوْٓا اَنْ يَّخْرُجُوْا مِنْهَا مِنْ غَمٍّ اُعِيْدُوْا فِيْهَا وَذُوْقُوْا عَذَابَ الْحَرِيْقِ ࣖ٢٢
Kullamā arādū ay yakhrujū minhā min gammin u‘īdū fīhā, wa żūqū ‘ażābal-ḥarīq(i).
[22] Satiap kali nak ka luar darinyo (nerako) kareno tasikso, orang-orang tu dibalikkan (lagi) ka dalamnyo. (Kapado orang-orang tu dikatokan,) “Rasokanlah azab (nerako) nang mambakar ko.”

اِنَّ اللّٰهَ يُدْخِلُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ جَنّٰتٍ تَجْرِيْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ يُحَلَّوْنَ فِيْهَا مِنْ اَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَّلُؤْلُؤًاۗ وَلِبَاسُهُمْ فِيْهَا حَرِيْرٌ٢٣
Innallāha yudkhilul-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti jannātin tajrī min taḥtihal-anhāru yuḥallauna fīhā min asāwira min żahabiw wa lu'lu'ā(n), wa libāsuhum fīhā ḥarīr(un).
[23] Sasungguhnya Allah bakal mamasukkan orang-orang baiman dan baamal saleh ka dalam surgo-surgo nang mangalir di bawahnyo sungei-sungei. Di dalamnyo orang-orang tu dibagih perhiasan barupo gelang emas dan mutiara. Pakaian orangorang tu adolah sutera

وَهُدُوْٓا اِلَى الطَّيِّبِ مِنَ الْقَوْلِۚ وَهُدُوْٓا اِلٰى صِرَاطِ الْحَمِيْدِ٢٤
Wa hudū ilaṭ-ṭayyibi minal-qaul(i), wa hudū ilā ṣirāṭil-ḥamīd(i).
[24] Orang-orang tu dibagih patunjuk pado ucapan nang baik dan dibagih patunjuk (pulak) ka jalan (Allah) Nang Maha Tapuji.

اِنَّ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا وَيَصُدُّوْنَ عَنْ سَبِيْلِ اللّٰهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِيْ جَعَلْنٰهُ لِلنَّاسِ سَوَاۤءً ۨالْعَاكِفُ فِيْهِ وَالْبَادِۗ وَمَنْ يُّرِدْ فِيْهِ بِاِلْحَادٍۢ بِظُلْمٍ نُّذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ اَلِيْمٍ ࣖ٢٥
Innal-lażīna kafarū wa yaṣuddūna ‘an sabīlillāhi wal-masjidil-ḥarāmil-lażī ja‘alnāhu lin-nāsi sawā'anil-‘ākifu fīhi wal-bād(i), wa may yurid fīhi bi'ilḥādim biẓulmin nużiqhu min ‘ażābin alīm(in).
[25] Sasungguhnyo orang-orang nang kufur dan manghalangi (manusio) dari jalan Allah dan (dari) Masjidilharam nang lah Kami jadikan (tabuka) untuk samuo manusio, baik nang bamukim di sano maupun nang datang dari luar (bakal mandapatkan sikso nang amat pedih). Siapo bae nang bamaksud malakukan kajahatan secaro aniayo di dalamnyo, pasti bakal Kami jadikan dio marasokan sabagian sikso nang pedih.

وَاِذْ بَوَّأْنَا لِاِبْرٰهِيْمَ مَكَانَ الْبَيْتِ اَنْ لَّا تُشْرِكْ بِيْ شَيْـًٔا وَّطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّاۤىِٕفِيْنَ وَالْقَاۤىِٕمِيْنَ وَالرُّكَّعِ السُّجُوْدِ٢٦
Wa iż bawwa'nā li'ibrāhīma makānal-baiti allā tusyrik bī syai'aw wa ṭahhir baitiya liṭ-ṭā'ifīna wal-qā'imīna war-rukka‘is-sujūd(i).
[26] (Ingatlah) katiko Kami manempatkan Ibrahim di genah Baitullah (dengan bafirman), “Janganlah kamu menyekutukan Aku dengan apo pun, sucikanlah rumah-Ku bagi orang-orang nang tawaf, mukim (di sekitarnyo), serto rukuk (dan) sujud.

وَاَذِّنْ فِى النَّاسِ بِالْحَجِّ يَأْتُوْكَ رِجَالًا وَّعَلٰى كُلِّ ضَامِرٍ يَّأْتِيْنَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمِيْقٍ ۙ٢٧
Wa ażżin fin-nāsi bil-ḥajji ya'tūka rijālaw wa ‘alā kulli ḍāmiriy ya'tīna min kulli fajjin ‘amīq(in).
[27] (Oi Ibrahim,) serulah manusio untuk (mangerjokan) haji, niscayo orang-orang tu bakal datang kapadamu dengan bajalan kaki dan manaiki unto kurus nang datang dari sagenap panjuru nang jauh.

لِّيَشْهَدُوْا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ فِيْٓ اَيَّامٍ مَّعْلُوْمٰتٍ عَلٰى مَا رَزَقَهُمْ مِّنْۢ بَهِيْمَةِ الْاَنْعَامِۚ فَكُلُوْا مِنْهَا وَاَطْعِمُوا الْبَاۤىِٕسَ الْفَقِيْرَ ۖ٢٨
Liyasyhadū manāfi‘a lahum wa yażkurusmallāhi fī ayyāmim ma‘lūmātin ‘alā mā razaqahum mim bahīmatil-an‘ām(i), fa kulū minhā wa aṭ‘imul-bā'isal-faqīr(a).
[28] (Orang-orang tu badatangan) supayo manyaksikan babagai manfaat untuk orangorang tu dan manyebut namo Allah pado hari-hari nang lah ditentukan 496 atas rezeki nang lah dibagihkan-Nyo kapado orangorang tu barupo binatang ternak. Makanlah sabagian darinyo dan (sabagian lagi) bagihlah makan orang-orang nang sengsaro lagi fakir
496) Hari rayo haji dan hari Tasyriq yaitu tanggal 10, 11, 12 dan 13 Zulhijah

ثُمَّ لْيَقْضُوْا تَفَثَهُمْ وَلْيُوْفُوْا نُذُوْرَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوْا بِالْبَيْتِ الْعَتِيْقِ٢٩
Ṡummal yaqḍū tafaṡafahum wal yūfū nużūrahum wal yaṭṭawwafū bil-baitil-‘atīq(i).
[29] Kemudian, hendaklah orang-orang tu manghilangkan kotoran 497 nang ado pado badan orang-orang tu, manyempurnokan nazar-nazar orang-orang tu dan malakukan tawaf sakeliling Baitulatiq (Baitullah). 498
497) Nang dimaksud dengan “mangilangkan kotoran” di siko iolah mamotong rambut, mamotong kuku, dan sabagainyo. 498) Al-Bait al-‘Atīq’ adolah rumah tuo kareno marupokan rumah ibadah nang pertamo kali dibangun di muko bumi. ‘Al-‘Atīq’ bisa jugo bamakno nang dibebaskan dari ancaman paro pandurhako

ذٰلِكَ وَمَنْ يُّعَظِّمْ حُرُمٰتِ اللّٰهِ فَهُوَ خَيْرٌ لَّهٗ عِنْدَ رَبِّهٖۗ وَاُحِلَّتْ لَكُمُ الْاَنْعَامُ اِلَّا مَا يُتْلٰى عَلَيْكُمْ فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْاَوْثَانِ وَاجْتَنِبُوْا قَوْلَ الزُّوْرِ ۙ٣٠
Żālika wa may yu‘aẓẓim ḥurumātillāhi fa huwa khairul lahū ‘inda rabbih(ī), wa uḥillat lakumul-an‘āmu illā mā yutlā ‘alaikum fajtanibur-rijsa minal-auṡāni wajtanibū qaulaz-zūr(i).
[30] Macam tulah (patunjuk dan perentah Allah). Siapo nang mangagungkan apo nang tahormat di sisi Allah (hurumāt) 499 lebih baik baginyo di sisi Tuhannyo. Sagalo hewan ternak lah dihalalkan bagimu, kacuali nang diterangkan kapadomu (kaharomannyo). Mako jauhilah (panyembahan) berhaloberhalo nang najis tu dan jauhilah (pulak) perkatoan dusto.
499) Arti “nang tahormat (ḥurumāt)” pado ayat ko iolah bulan haram (Zulkaidah, Zulhijah, Muharam, Rajab), tanah haram dan maqam Ibrahim.

حُنَفَاۤءَ لِلّٰهِ غَيْرَ مُشْرِكِيْنَ بِهٖۗ وَمَنْ يُّشْرِكْ بِاللّٰهِ فَكَاَنَّمَا خَرَّ مِنَ السَّمَاۤءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّيْرُ اَوْ تَهْوِيْ بِهِ الرِّيْحُ فِيْ مَكَانٍ سَحِيْقٍ٣١
Ḥunafā'a lillāhi gaira musyrikīna bih(ī), wa may yusyrik billāhi fa ka'annamā kharra minas-samā'i fa takhṭafuhuṭ-ṭairu au tahwī bihir-rīḥu fī makānin saḥīq(in).
[31] (Baibadahlah) dengan ikhlas kapado Allah, tanpo mampersekutukan-Nyo. Siapo nang mampersekutukan Allah, saolah-olah io jatuh dari langit, lalu disambar oleh burung atau diterbangkan angin ka genah nang jauh.

ذٰلِكَ وَمَنْ يُّعَظِّمْ شَعَاۤىِٕرَ اللّٰهِ فَاِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوْبِ٣٢
Żālika wa may yu‘aẓẓim sya‘ā'irallāhi fa innahā min taqwal-qulūb(i).
[32] Macam tulah (perentah Allah). Siapo nang mangagungkan syiar-syiar Allah 500 sasungguhnyo hal tu tamasuk katakwaan hati.
500) Syiar Allah Swt. iolah sagalo amalan nang dikerjokan dalam rangka ibadah haji dan genah-genah mangerjokannyo

لَكُمْ فِيْهَا مَنَافِعُ اِلٰٓى اَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّهَآ اِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيْقِ ࣖ٣٣
Lakum fīhā manāfi‘u ilā ajalim musamman ṡumma maḥilluhā ilal-baitil-‘atīq(i).
[33] Bagi kamu padonyo (hewan hadyu) 501 ado baberapo manfaat, 502 sampe waktu nang ditentukan, kemudian genah panyembelihannyo barado di sekitar Baitul Atiq (tanah haram sagalonyo).
501) Imak surahal-Baqarah/2: 196. 502) Maksudnyo, binatang-binatang hadyu boleh kamu ambil manfaatnyo seperti dikendarai, diambik susunyo, dan sabagainyo, sampai hari nahar.

وَلِكُلِّ اُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا لِّيَذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ عَلٰى مَا رَزَقَهُمْ مِّنْۢ بَهِيْمَةِ الْاَنْعَامِۗ فَاِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ فَلَهٗٓ اَسْلِمُوْاۗ وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِيْنَ ۙ٣٤
Wa likulli ummatin ja‘alnā mansakal liyażkurusmallāhi ‘alā mā razaqahum mim bahīmatil-an‘ām(i), fa ilāhukum ilāhuw wāḥidun fa lahū aslimū, wa basysyiril-mukhbitīn(a).
[34] Bagi satiap umat lah Kami syariatkan panyembelihan (kurban) supayo orangorang tu manyebut namo Allah atas binatang ternak nang lah dianugerahkan-Nyo kapado orang-orang tu. Tuhanmu iolah Tuhan Nang Maha SO. Mako, baserah dirilah kapado-Nyo. Sampaikanlah (Nabi Muhammad) kabar gembiro kapado orang-orang nang rendah hati lagi taat (kapado Allah).

الَّذِيْنَ اِذَا ذُكِرَ اللّٰهُ وَجِلَتْ قُلُوْبُهُمْ وَالصّٰبِرِيْنَ عَلٰى مَآ اَصَابَهُمْ وَالْمُقِيْمِى الصَّلٰوةِۙ وَمِمَّا رَزَقْنٰهُمْ يُنْفِقُوْنَ٣٥
Allażīna iżā żukirallāhu wajilat qulūbuhum waṣ-ṣābirīna ‘alā mā aṣābahum wal-muqīmiṣ-ṣalāh(ti), wa mimmā razaqnāhum yunfiqūn(a).
[35] (Yaitu) orang-orang nang apobilo disebut namo Allah, hati orang-orang tu bagetar, sabar atas apo nang manimpo orangorang tu, mandirikan sembahyang dan manafkahkan sabagian rezeki nang lah Kami anugerahkan kapado orang-orang tu.

وَالْبُدْنَ جَعَلْنٰهَا لَكُمْ مِّنْ شَعَاۤىِٕرِ اللّٰهِ لَكُمْ فِيْهَا خَيْرٌۖ فَاذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ عَلَيْهَا صَوَاۤفَّۚ فَاِذَا وَجَبَتْ جُنُوْبُهَا فَكُلُوْا مِنْهَا وَاَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّۗ كَذٰلِكَ سَخَّرْنٰهَا لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ٣٦
Wal-budna ja‘alnāhā lakum min sya‘ā'irillāhi lakum fīhā khair(un), fażkurusmallāhi ‘alaihā ṣawāff(a), fa iżā wajabat junūbuhā fa kulū minhā wa aṭ‘imul-qāni‘a wal-mu‘tarr(a), każālika sakhkharnāhā lakum la‘allakum tasykurūn(a).
[36] Unto-unto tu Kami jadikan untukmu sabagai bagian dari syiar ugamo Allah. Bagimu tadapat kabaikan padonyo. Mako, sebutlah namo Allah (katiko kamu bakal manyembelihnyo, sedang unta itu,) dalam kaadoan badiri 503 (dan kaki-kaki lah taikat). Lalu, apobilo lah rebah (mati), makanlah sabagiannyo dan bagihlah makan orang nang maraso cukup dengan apo nang ado padonyo (idak maminta-minta) dan orang nang maminta-minta. Macam tulah Kami lah manundukkannyo (unto-unto) itu, supayo kamu basyukur
503) Lazimnya, unto disembelih dalam posisi badiri.

لَنْ يَّنَالَ اللّٰهَ لُحُوْمُهَا وَلَا دِمَاۤؤُهَا وَلٰكِنْ يَّنَالُهُ التَّقْوٰى مِنْكُمْۗ كَذٰلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللّٰهَ عَلٰى مَا هَدٰىكُمْ ۗ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِيْنَ٣٧
Lay yanālallāha luḥūmuhā wa lā dimā'uhā wa lākiy yanāluhut-taqwā minkum, każālika sakhkharahā lakum litukabbirullāha ‘alā mā hadākum, wa basysyiril-muḥsinīn(a).
[37] Daging (binatang kurban) dan darahnyo tu sakali-kali idak sampai kapado Allah, tapi nang sampai kapado-Nyo adolah katakwaanmu. Macam tulah Dio manundukkannyo untukmu supayo kamu mangagungkan Allah atas hidayah nang Dio bagihkan kapadomu. Bagihlah kabar gembiro kapado orang nang babuat baik.

۞ اِنَّ اللّٰهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْاۗ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُوْرٍ ࣖ٣٨
Innallāha yudāfi‘u ‘anil-lażīna āmanū, innallāha lā yuḥibbu kulla khawwānin kafūr(in).
[38] Sasungguhnyo Allah mambelo orang nang lah baiman. Sasungguhnyo Allah idak manyukoi satiap orang nang amat khianat lagi amat kufur.

اُذِنَ لِلَّذِيْنَ يُقَاتَلُوْنَ بِاَنَّهُمْ ظُلِمُوْاۗ وَاِنَّ اللّٰهَ عَلٰى نَصْرِهِمْ لَقَدِيْرٌ ۙ٣٩
Użina lil-lażīna yuqātalūna bi'annahum ẓulimū, wa innallāha ‘alā naṣrihim laqadīr(un).
[39] Diizinkan (baperang) bagi orang-orang nang diperangi kareno sasungguhnyo orang-orang tu dianiayo. Sasungguhnyo Allah benar-benar Mahakuaso mambelo orang-orang tu.

ۨالَّذِيْنَ اُخْرِجُوْا مِنْ دِيَارِهِمْ بِغَيْرِ حَقٍّ اِلَّآ اَنْ يَّقُوْلُوْا رَبُّنَا اللّٰهُ ۗوَلَوْلَا دَفْعُ اللّٰهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَّصَلَوٰتٌ وَّمَسٰجِدُ يُذْكَرُ فِيْهَا اسْمُ اللّٰهِ كَثِيْرًاۗ وَلَيَنْصُرَنَّ اللّٰهُ مَنْ يَّنْصُرُهٗۗ اِنَّ اللّٰهَ لَقَوِيٌّ عَزِيْزٌ٤٠
Allażīna ukhrijū min diyārihim bigairi ḥaqqin illā ay yaqūlū rabbunallāh(u), wa lau lā daf‘ullāhin-nāsa ba‘ḍahum biba‘ḍil lahuddimat ṣawāmi‘u wa biya‘uw wa ṣalawātuw wa masājidu yużkaru fīhasmullāhi kaṡīrā(n), wa layanṣurannallāhu may yanṣuruh(ū), innallāha laqawiyyun ‘azīz(un).
[40] (Yaitu) orang-orang nang diusir dari kampung halamannyo, tanpo alasan nang benar hanyo kareno orang-orang tu bakato, “Tuhan kami adolah Allah.” Sakironyo Allah idak manolak (keganasan) sabagian manusio dengan sabagian nang lain, tentu lah dirobohkan biara-biara, gereja-gereja, sinagoge-sinagoge, dan masjid-masjid nang di dalamnyo banyak disebut namo Allah. Sunguh, Allah pasti manolong orang nang manolong (ugamo)-Nyo. Sasungguhnyo Allah benar-benar Mahakuat lagi Mahaperkaso.

اَلَّذِيْنَ اِنْ مَّكَّنّٰهُمْ فِى الْاَرْضِ اَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ وَاَمَرُوْا بِالْمَعْرُوْفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِۗ وَلِلّٰهِ عَاقِبَةُ الْاُمُوْرِ٤١
Allażīna im makkannāhum fil-arḍi aqāmuṣ-ṣalāta wa ātawuz-zakāta wa amarū bil-ma‘rūfi wa nahau ‘anil-munkar(i), wa lillāhi ‘āqibatul-umūr(i).
[41] (Yaitu) orang-orang nang jiko Kami bagihkan kamantapan (hidup) di bumi, orang-orang tu mandirikan sembahyang, manunaikan zakat, manyuruh babuat makruf dan mancegah dari perbuatan nang mungkar. Hanyo kapado Allahah kasudahan sagalo urusan.

وَاِنْ يُّكَذِّبُوْكَ فَقَدْ كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوْحٍ وَّعَادٌ وَّثَمُوْدُ ۙ٤٢
Wa iy yukażżibūka faqad każżabat qablahum qaumu nūḥiw wa ‘āduw wa ṡamūd(u).
[42] Jiko orang-orang tu (orang-orang musyrik) mandustakan kamu (Nabi Muhammad), sungguh, sabelum orang-orang tu, kaum (Nabi) Nuh, ´Ad dan Samud lah mandustokan (paro rasul).

وَقَوْمُ اِبْرٰهِيْمَ وَقَوْمُ لُوْطٍ ۙ٤٣
Wa qaumu ibrāhīma wa qaumu lūṭ(in).
[43] (Macam tu jugo) kaum (Nabi) Ibrahim dan kaum (Nabi) Lut.

وَّاَصْحٰبُ مَدْيَنَۚ وَكُذِّبَ مُوْسٰى فَاَمْلَيْتُ لِلْكٰفِرِيْنَ ثُمَّ اَخَذْتُهُمْۚ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيْرِ٤٤
Wa aṣḥābu madyan(a), wa kużżiba mūsā fa amlaitu lil-kāfirīna ṡumma akhażtuhum, fa kaifa kāna nakīr(i).
[44] (Macam tu jugo) penduduk Madyan. Musa (jugo) lah didustokan. Namun, Aku bagih tenggat waktu kapado orang kafir, kemudian Aku azab orang-orang tu. Mako, batapo kuantyo pangengkaran-Ku (tahadap sikap orang-orang tu).

فَكَاَيِّنْ مِّنْ قَرْيَةٍ اَهْلَكْنٰهَا وَهِيَ ظَالِمَةٌ فَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلٰى عُرُوْشِهَاۖ وَبِئْرٍ مُّعَطَّلَةٍ وَّقَصْرٍ مَّشِيْدٍ٤٥
Fa ka'ayyim min qaryatin ahlaknāhā wa hiya ẓālimatun fa hiya khāwiyatun ‘alā ‘urūsyihā, wa bi'rim mu‘aṭṭalatiw wa qaṣrim masyīd(in).
[45] Batapo banyak negeri nang lah Kami binasokan kareno (penduduk)-nyo dalam kaadoan aniayo, sahinggo bangunanbangunannyo runtuh dan (batapo banyak pulak) sumur nang lah ditelantarkan serto istana tinggi (nang ditinggalkan).

اَفَلَمْ يَسِيْرُوْا فِى الْاَرْضِ فَتَكُوْنَ لَهُمْ قُلُوْبٌ يَّعْقِلُوْنَ بِهَآ اَوْ اٰذَانٌ يَّسْمَعُوْنَ بِهَاۚ فَاِنَّهَا لَا تَعْمَى الْاَبْصَارُ وَلٰكِنْ تَعْمَى الْقُلُوْبُ الَّتِيْ فِى الصُّدُوْرِ٤٦
Afalam yasīrū fil-arḍi fa takūna lahum qulūbuy ya‘qilūna bihā au āżānuy yasma‘ūna bihā, fa innahā lā ta‘mal-abṣāru wa lākin ta‘mal-qulūbul-latī fiṣ-ṣudūr(i).
[46] Idakkah orang-orang tu bajalan di bumi sahinggo hati orang-orang tu dapat mamahami atau talingo orang-orang tu dapat manganing? Sasungguhnyo bukanlah mato tu nang buto, tapi nang buto adolah hati nang barado dalam dado.

وَيَسْتَعْجِلُوْنَكَ بِالْعَذَابِ وَلَنْ يُّخْلِفَ اللّٰهُ وَعْدَهٗۗ وَاِنَّ يَوْمًا عِنْدَ رَبِّكَ كَاَلْفِ سَنَةٍ مِّمَّا تَعُدُّوْنَ٤٧
Wa yasta‘jilūnaka bil-‘ażābi wa lay yukhlifallāhu wa‘dah(ū), wa inna yauman ‘inda rabbika ka'alfi sanatim mimmā ta‘uddūn(a).
[47] Orang-orang tu (kaum musyrik Makkah) maminta kapadomu (Nabi Muhammad) supayo azab tu disegerokan, padohal Allah idak bakal manyalahi janji-Nyo. Sasungguhnyo sahari di sisi Tuhanmu adolah seperti saribu taun manurut peritunganmu.

وَكَاَيِّنْ مِّنْ قَرْيَةٍ اَمْلَيْتُ لَهَا وَهِيَ ظَالِمَةٌ ثُمَّ اَخَذْتُهَاۚ وَاِلَيَّ الْمَصِيْرُ ࣖ٤٨
Wa ka'ayyim min qaryatin amlaitu lahā wa hiya ẓālimatun ṡumma akhażtuhā, wa ilayyal-maṣīr(u).
[48] Barapo banyak negeri nang Aku tangguhkan (azab)-nyo, padohal (penduduk)-nyo babuat aniayo, kemudian Aku azab orang-orang tu. Hanyo kapado-Ku genah balik (sagalo sasuatu).

قُلْ يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ اِنَّمَآ اَنَا۠ لَكُمْ نَذِيْرٌ مُّبِيْنٌ ۚ٤٩
Qul yā ayyuhan-nāsu innamā ana lakum nażīrum mubīn(un).
[49] Katokanlah (Nabi Muhammad), “Oi manusio, sasungguhnyo aku hanyolah saorang pambagih peringatan nang nyato kapadomu.”

فَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَهُمْ مَّغْفِرَةٌ وَّرِزْقٌ كَرِيْمٌ٥٠
Fal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti lahum magfiratuw wa rizqun karīm(un).
[50] Orang-orang nang baiman dan baamal saleh, bagi orang-orang tu ado ampunan dan rezeki nang mulio (halal dan mamuaskan).

وَالَّذِيْنَ سَعَوْا فِيْٓ اٰيٰتِنَا مُعٰجِزِيْنَ اُولٰۤىِٕكَ اَصْحٰبُ الْجَحِيْمِ٥١
Wal-lażīna sa‘au fī āyātinā mu‘ājizīna ulā'ika aṣḥābul-jaḥīm(i).
[51] Adopun orang-orang nang bausaho manentang ayat-ayat Kami dengan maksud malemahkan (kamauan untuk baiman), orang-orang tu adolah paro panghuni (nerako) Jahim.

وَمَآ اَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَّسُوْلٍ وَّلَا نَبِيٍّ اِلَّآ اِذَا تَمَنّٰىٓ اَلْقَى الشَّيْطٰنُ فِيْٓ اُمْنِيَّتِهٖۚ فَيَنْسَخُ اللّٰهُ مَا يُلْقِى الشَّيْطٰنُ ثُمَّ يُحْكِمُ اللّٰهُ اٰيٰتِهٖۗ وَاللّٰهُ عَلِيْمٌ حَكِيْمٌ ۙ٥٢
Wa mā arsalnā min qablika mir rasūliw wa lā nabiyyin illā iżā tamannā alqasy-syaiṭānu fī umniyyatih(ī), fa yansakhullāhu mā yulqisy-syaiṭānu ṡumma yuḥkimullāhu āyātih(ī), wallāhu ‘alīmun ḥakīm(un).
[52] Kami idak mangutus saorang rasul dan idak (pulo) saorang nabi sabelum kamu (Nabi Muhammad), kacuali apobilo io mampunyoi suatu kainginan, 504 setan pun mamasukkan (godaan-godaan) ka dalam kainginannyo tu. Lalu, Allah manghapus apo nang dimasukkan setan tu, kemudian Allah mamantapkan ayatayat-Nyo (dalam hati orang-orang baiman). Allah Maha Mangetaui lagi Mahabijaksano.
504) Sabagian mufasir mangartikan ‘tamannā’ dengan ‘mambaco’ dan ‘umniyyatihi’ dengan ‘bacoannya.’ Yaitu apobilo Nabi saw. mambaco suatu ayat nang isinyo mamberikan peringatan kapado orang-orang kafir, orang-orang tu segero mangikuti bacoan Nabi saw. dengan tambahan kato-kato nang mambenarkan kayakinan orang-orang tu.

لِّيَجْعَلَ مَا يُلْقِى الشَّيْطٰنُ فِتْنَةً لِّلَّذِيْنَ فِيْ قُلُوْبِهِمْ مَّرَضٌ وَّالْقَاسِيَةِ قُلُوْبُهُمْۗ وَاِنَّ الظّٰلِمِيْنَ لَفِيْ شِقَاقٍۢ بَعِيْدٍ ۙ٥٣
Liyaj‘ala mā yulqisy-syaiṭānu fitnatal lil-lażīna fī qulūbihim maraḍuw wal-qāsiyati qulūbuhum, wa innaẓ-ẓālimīna lafī syiqāqim ba‘īd(in).
[53] Dio (Allah) handak manjadikan apo nang dilontarkan setan tu, sabagai cobaan bagi orang-orang nang di dalam hatinyo ado panyakit dan hatinyo keras. Sasungguhnyo orang-orang nang aniayo itu benar-benar dalam patengkaran nang jauh (dari kabenaran).

وَّلِيَعْلَمَ الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْعِلْمَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَّبِّكَ فَيُؤْمِنُوْا بِهٖ فَتُخْبِتَ لَهٗ قُلُوْبُهُمْۗ وَاِنَّ اللّٰهَ لَهَادِ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِلٰى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيْمٍ٥٤
Wa liya‘lamal-lażīna ūtul-‘ilma annahul-ḥaqqu mir rabbika fa yu'minū bihī fa tukhbita lahū qulūbuhum, wa innallāha lahādil-lażīna āmanū ilā ṣirāṭim mustaqīm(in).
[54] Supayo orang-orang nang lah dibagih ilmu tu mangetaui bahwa io (Al-Qur’an) adolah kabenaran dari Tuhanmu sahinggo orangorang tu baiman dan hati orang-orang tu tunduk kapadonyo. Sasungguhnyo Allah benar-benar Maha Pambagih patunjuk kapado orang-orang nang bariman kapado jalan nang lurus.

وَلَا يَزَالُ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا فِيْ مِرْيَةٍ مِّنْهُ حَتّٰى تَأْتِيَهُمُ السَّاعَةُ بَغْتَةً اَوْ يَأْتِيَهُمْ عَذَابُ يَوْمٍ عَقِيْمٍ٥٥
Wa lā yazālul-lażīna kafarū fī miryatim minhu ḥattā ta'tiyahumus-sā‘atu bagtatan au ya'tiyahum ‘ażābu yaumin ‘aqīm(in).
[55] Orang-orang nang kufur tu sanantiaso dalam karaguan tentang hal tu (Al-Qur’an), hinggo saat (kamatian) datang kapado orang-orang tu dengan tibo-tibo atau azab hari kiamat datang kapado orang-orang tu.

اَلْمُلْكُ يَوْمَىِٕذٍ لِّلّٰهِ ۗيَحْكُمُ بَيْنَهُمْۗ فَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ فِيْ جَنّٰتِ النَّعِيْمِ٥٦
Al-mulku yauma'iżil lillāh(i), yaḥkumu bainahum, fal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti fī jannātin na‘īm(i).
[56] Sagalo kakuasoan pado hari tu hanyo milik Allah. Dio mambagih kaputusan di antaro orang-orang tu. Orang-orang nang baiman dan baamal saleh barado di dalam surgosurgo Na’īm (nang penuh kanikmatan).

وَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰيٰتِنَا فَاُولٰۤىِٕكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِيْنٌ ࣖ٥٧
Wal-lażīna kafarū wa każżabū bi'āyātinā fa ulā'ika lahum ‘ażābum muhīn(un).
[57] Sementaro tu, orang-orang yang kufur dan mandustokan ayat-ayat Kami, bagi orangorang tu ado azab nang manghinokan.

وَالَّذِيْنَ هَاجَرُوْا فِيْ سَبِيْلِ اللّٰهِ ثُمَّ قُتِلُوْٓا اَوْ مَاتُوْا لَيَرْزُقَنَّهُمُ اللّٰهُ رِزْقًا حَسَنًاۗ وَاِنَّ اللّٰهَ لَهُوَ خَيْرُ الرّٰزِقِيْنَ٥٨
Wal-lażīna hājarū fī sabīlillāhi ṡumma qutilū au mātū layarzuqannahumullāhu rizqan ḥasanā(n), wa innallāha lahuwa khairur-rāziqīn(a).
[58] Orang-orang nang bahijrah di jalan Allah, kemudian tabunuh atau mati, sungguh bakal dibagih oleh Allah rezeki nang baik (surgo). Sasungguhnyo hanyo Allah sabaik-baik pambagih rezeki.

لَيُدْخِلَنَّهُمْ مُّدْخَلًا يَّرْضَوْنَهٗۗ وَاِنَّ اللّٰهَ لَعَلِيْمٌ حَلِيْمٌ٥٩
Layudkhilannahum mudkhalay yarḍaunah(ū), wa innallāha la‘alīmun ḥalīm(un).
[59] Sungguh, Dio (Allah) pasti bakal mamasukkan orang-orang tu ka genah masuk nang orang-orang tu suko (surgo). Sasungguhnyo Allah Maha Mangetaui lagi Maha Panyantun.

۞ ذٰلِكَ وَمَنْ عَاقَبَ بِمِثْلِ مَا عُوْقِبَ بِهٖ ثُمَّ بُغِيَ عَلَيْهِ لَيَنْصُرَنَّهُ اللّٰهُ ۗاِنَّ اللّٰهَ لَعَفُوٌّ غَفُوْرٌ٦٠
Żālika wa man ‘āqaba bimiṡli mā ‘ūqiba bihī ṡumma bugiya ‘alaihi layanṣurannahullāh(u), innallāha la‘afuwwun gafūr(un).
[60] Macam tulah, siapo nang mambalas saimbang dengan panganiayaan nang lah dio derito kemudian dio dizalimi (lagi), pasti bakal ditolong oleh Allah. Sasungguhnya Allah benar-benar Maha Pamaaf lagi Maha Pangampun.

ذٰلِكَ بِاَنَّ اللّٰهَ يُوْلِجُ الَّيْلَ فِى النَّهَارِ وَيُوْلِجُ النَّهَارَ فِى الَّيْلِ وَاَنَّ اللّٰهَ سَمِيْعٌۢ بَصِيْرٌ٦١
Żālika bi'annallāha yūlijul-laila fin-nahāri wa yūlijun-nahāra fil-laili wa annallāha samī‘um baṣīr(un).
[61] Hal tu (pertolongan Allah tajadi) kareno sasungguhnyo Allah mamasukkan malam ka dalam siang dan mamasukkan siang ka dalam malam. Sasungguhnyo Allah Maha Manganing lagi Maha Mangimak.

ذٰلِكَ بِاَنَّ اللّٰهَ هُوَ الْحَقُّ وَاَنَّ مَا يَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِهٖ هُوَ الْبَاطِلُ وَاَنَّ اللّٰهَ هُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيْرُ٦٢
Żālika bi'annallāha huwal-ḥaqqu wa anna mā yad‘ūna min dūnihī huwal-bāṭilu wa annallāha huwal-‘aliyyul-kabīr(u).
[62] Hal tu (kakuasoan Allah balaku) kareno Allah, Diolah (Tuhan) Nang Mahabenar dan apo bae nang orang-orang tu seru salain Dio, tulah nang batil. Sasungguhnyo Allah, Diolah Nang Mahatinggi lagi Mahaagung.

اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَاۤءِ مَاۤءًۖ فَتُصْبِحُ الْاَرْضُ مُخْضَرَّةًۗ اِنَّ اللّٰهَ لَطِيْفٌ خَبِيْرٌ ۚ٦٣
Alam tara annallāha anzala minas-samā'i mā'ā(n), fa tuṣbiḥul-arḍu mukhḍarrah(tan), innallāha laṭīfun khabīr(un).
[63] Idakkah kamu mamperatikan bahwa Allah manurunkan aek (hujan) dari langit sahinggo bumi mahijau? Sasungguhnya Allah Mahalembut lagi Mahateliti.

لَهٗ مَا فِى السَّمٰوٰتِ وَمَا فِى الْاَرْضِۗ وَاِنَّ اللّٰهَ لَهُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيْدُ ࣖ٦٤
Lahū mā fis-samāwāti wa mā fil-arḍ(i), wa innallāha lahuwal-ganiyyul-ḥamīd(u).
[64] Milik-Nyo apo nang ado di langit dan apo nang ado di bumi. Sasungguhnyo Allah benar-benar Mahakayo lagi Maha Tapuji.

اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَّا فِى الْاَرْضِ وَالْفُلْكَ تَجْرِيْ فِى الْبَحْرِ بِاَمْرِهٖۗ وَيُمْسِكُ السَّمَاۤءَ اَنْ تَقَعَ عَلَى الْاَرْضِ اِلَّا بِاِذْنِهٖۗ اِنَّ اللّٰهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوْفٌ رَّحِيْمٌ٦٥
Alam tara annallāha sakhkhara lakum mā fil-arḍi wal-fulka tajrī fil-baḥri bi'amrih(ī), wa yumsikus-samā'a an taqa‘a ‘alal-arḍi illā bi'iżnih(ī), innallāha bin-nāsi lara'ūfur raḥīm(un).
[65] Idakkah kamu mamperatikan bahwaAllah menundukkan bagimu apo nang ado di bumi dan kapal nang balayar di laut dengan perentah-Nyo. Dio manahan (benda-bendo) langit sahinggo idak jatuh ka bumi, kacuali dengan izin-Nyo? Sasungguhnyo Allah benar-benar Maha Panyantun lagi Maha Panyayang kapado manusio.

وَهُوَ الَّذِيْٓ اَحْيَاكُمْ ۖ ثُمَّ يُمِيْتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيْكُمْۗ اِنَّ الْاِنْسَانَ لَكَفُوْرٌ٦٦
Wa huwal-lażī aḥyākum, ṡumma yumītukum ṡumma yuḥyīkum, innal-insāna lakafūr(un).
[66] Diolah (Allah) nang manghidupkanmu, kemudian mamatikanmu, kemudian mangidupkanmu balik (pado hari kabangkitan). Sasungguhnyo manusio itu benar-benar sangat kufur

لِكُلِّ اُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا هُمْ نَاسِكُوْهُ فَلَا يُنَازِعُنَّكَ فِى الْاَمْرِ وَادْعُ اِلٰى رَبِّكَۗ اِنَّكَ لَعَلٰى هُدًى مُّسْتَقِيْمٍ٦٧
Likulli ummatin ja‘alnā mansakan hum nāsikūhu falā yunāzi‘unnaka fil-amri wad‘u ilā rabbik(a), innaka la‘alā hudam mustaqīm(in).
[67] Bagi satiap umat lah Kami tetapkan syariat tatentu nang (harus) orang-orang tu amalkan. orang-orang tu sakali-kali idak boleh mambantahmu (Nabi Muhammad) dalam urusan (syariat) tu dan serulah orangorang tu kapado Tuhanmu. Sasungguhnya kamu (Nabi Muhammad) benar-benar barado di atas patunjuk nang lurus.

وَاِنْ جَادَلُوْكَ فَقُلِ اللّٰهُ اَعْلَمُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ٦٨
Wa in jādalūka fa qulillāhu a‘lamu bimā ta‘malūn(a).
[68] Jiko orang-orang tu mambantahmu, katokanlah, “Allah lebih tau tentang apo nang kamu kerjokan.”

اَللّٰهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ فِيْمَا كُنْتُمْ فِيْهِ تَخْتَلِفُوْنَ٦٩
Allāhu yaḥkumu bainakum yaumal-qiyāmati fīmā kuntum fīhi takhtalifūn(a).
[69] Allah bakal mamutuskan di antaro kamu pado hari Kiamat apo nang salalu kamu perselisihkan.

اَلَمْ تَعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُ مَا فِى السَّمَاۤءِ وَالْاَرْضِۗ اِنَّ ذٰلِكَ فِيْ كِتٰبٍۗ اِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللّٰهِ يَسِيْرٌ٧٠
Alam ta‘lam annallāha ya‘lamu mā fis-samā'i wal-arḍ(i), inna żālika fī kitāb(in), inna żālika ‘alallāhi yasīr(un).
[70] Idakkah kamu tau bahwa Allah mangetaui apo nang di langit dan di bumi? Sasungguhnyo hal tu tadapat dalam kitab (Lauh Mahfuzh). Sasungguhnyo nang macam tu sangat mudah bagi Allah.

وَيَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ مَا لَمْ يُنَزِّلْ بِهٖ سُلْطٰنًا وَّمَا لَيْسَ لَهُمْ بِهٖ عِلْمٌ ۗوَمَا لِلظّٰلِمِيْنَ مِنْ نَّصِيْرٍ٧١
Wa ya‘budūna min dūnillāhi mā lam yunazzil bihī sulṭānaw wa mā laisa lahum bihī ‘ilm(un), wa mā liẓ-ẓālimīna min naṣīr(in).
[71] Orang-orang tu manyembah salain Allah, tanpo bukti nang Dio turunkan (tentang kalayakannyo untuk disembah) dan nang orang-orang tu idak mampunyoi pangetauan tentang itu. Idak ado saorang panolong pun bagi orang aniayo.

وَاِذَا تُتْلٰى عَلَيْهِمْ اٰيٰتُنَا بَيِّنٰتٍ تَعْرِفُ فِيْ وُجُوْهِ الَّذِيْنَ كَفَرُوا الْمُنْكَرَۗ يَكَادُوْنَ يَسْطُوْنَ بِالَّذِيْنَ يَتْلُوْنَ عَلَيْهِمْ اٰيٰتِنَاۗ قُلْ اَفَاُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِّنْ ذٰلِكُمْۗ اَلنَّارُۗ وَعَدَهَا اللّٰهُ الَّذِيْنَ كَفَرُوْاۗ وَبِئْسَ الْمَصِيْرُ ࣖ٧٢
Wa iżā tutlā ‘alaihim āyātunā bayyinātin ta‘rifu fī wujūhil-lażīna kafarul-munkar(a), yakādūna yasṭūna bil-lażīna yatlūna ‘alaihim āyātinā, qul afa unabbi'ukum bisyarrim min żālikum, an-nār(u), wa‘adahallāhul-lażīna kafarū, wa bi'sal-maṣīr(u).
[72] Apobila ayat-ayat Kami nang terang dibacokan di hadapan orang-orang tu, kamu bakal mangetaui (tando-tando) kaengkaran pado muko orang-orang nang kufur itu. orang-orang tu hampir manyerang orang-orang nang mambacokan ayat-ayat Kami kapado orang-orang tu. Katokanlah (Nabi Muhammad), “Apokah bakal aku kabarkan kapadomu (sasuatu) nang lebih buruk daripado tu?” (Tulah) nerako nang lah diancamkan Allah kapado orang-orang nang kufur. Tulah saburuk-buruknyo genah balik.

يٰٓاَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوْا لَهٗ ۗاِنَّ الَّذِيْنَ تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ لَنْ يَّخْلُقُوْا ذُبَابًا وَّلَوِ اجْتَمَعُوْا لَهٗ ۗوَاِنْ يَّسْلُبْهُمُ الذُّبَابُ شَيْـًٔا لَّا يَسْتَنْقِذُوْهُ مِنْهُۗ ضَعُفَ الطَّالِبُ وَالْمَطْلُوْبُ٧٣
Yā ayyuhan-nāsu ḍuriba maṡalum fastami‘ū lah(ū), innal-lażīna tad‘ūna min dūnillāhi lay yakhluqū żubābaw wa lawijtama‘ū lah(ū), wa iy yaslubhumuż-żubābu syai'al lā yastanqiżūhu minh(u), ḍa‘ufaṭ-ṭālibu wal-maṭlūb(u).
[73] Oi manusio, suatu perumpamoan lah dibuat. Mako, simaklah! Sasungguhnyo sagalo nang kamu seru salain Allah sakali-kali idak dapat manciptokan saekor lalat pun, walaupun orang-orang tu basatu manciptokannyo. Jiko lalat tu marampas sasuatu dari orang-orang tu, orang-orang tu idak dapat marebutnyo kambali dari lalat tu. (Samo-samo) lemah nang manyembah dan nang disembah.

مَا قَدَرُوا اللّٰهَ حَقَّ قَدْرِهٖۗ اِنَّ اللّٰهَ لَقَوِيٌّ عَزِيْزٌ٧٤
Wa mā qadarullāha ḥaqqa qadrih(ī), innallāha laqawiyyun ‘azīz(un).
[74] Orang-orang tu idak mangagungkan Allah dengan sabenar-benarnyo. Sasungguhnyo Allah benar-benar Mahakuat lagi Mahaperkaso.

اَللّٰهُ يَصْطَفِيْ مِنَ الْمَلٰۤىِٕكَةِ رُسُلًا وَّمِنَ النَّاسِۗ اِنَّ اللّٰهَ سَمِيْعٌۢ بَصِيْرٌ ۚ٧٥
Allāhu yaṣṭafī minal-malā'ikati rusulaw wa minan-nās(i), innallāha samī‘um baṣīr(un).
[75] Allah mamilih para utusan dari malaikat dan manusio. Sasungguhnyo Allah Maha Manganing lagi Maha Mangimak.

يَعْلَمُ مَا بَيْنَ اَيْدِيْهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْۗ وَاِلَى اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُوْرُ٧٦
Ya‘lamu mā baina aidīhim wa mā khalfahum, wa ilallāhi turja‘ul-umūr(u).
[76] Dio (Allah) mangetaui apo nang di hadapan dan apo nang di balakang orang-orang tu. Hanyo kapado Allah sagalo urusan dibalikkan.

يٰٓاَيُّهَا الَّذِيْنَ اٰمَنُوا ارْكَعُوْا وَاسْجُدُوْا وَاعْبُدُوْا رَبَّكُمْ وَافْعَلُوا الْخَيْرَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُوْنَ ۚ۩٧٧
Yā ayyuhal-lażīna āmanurka‘ū wasjudū wa‘budū rabbakum waf‘alul-khaira la‘allakum tufliḥūn(a).
[77] Oi orang-orang nang baiman, rukuklah, sujudlah, sembahlah Tuhanmu dan lakukanlah kabaikan supayo kamu bauntung.

وَجَاهِدُوْا فِى اللّٰهِ حَقَّ جِهَادِهٖۗ هُوَ اجْتَبٰىكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِى الدِّيْنِ مِنْ حَرَجٍۗ مِلَّةَ اَبِيْكُمْ اِبْرٰهِيْمَۗ هُوَ سَمّٰىكُمُ الْمُسْلِمِيْنَ ەۙ مِنْ قَبْلُ وَفِيْ هٰذَا لِيَكُوْنَ الرَّسُوْلُ شَهِيْدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُوْنُوْا شُهَدَاۤءَ عَلَى النَّاسِۖ فَاَقِيْمُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتُوا الزَّكٰوةَ وَاعْتَصِمُوْا بِاللّٰهِ ۗهُوَ مَوْلٰىكُمْۚ فَنِعْمَ الْمَوْلٰى وَنِعْمَ النَّصِيْرُ ࣖ ۔٧٨
Wa jāhidū fillāhi ḥaqqa jihādih(ī), huwajtabākum wa mā ja‘ala ‘alaikum fid-dīni min ḥaraj(in), millata abīkum ibrāhīm(a), huwa sammākumul-muslimīn(a), min qablu wa fī hāżā liyakūnar-rasūlu syahīdan ‘alaikum wa takūnū syuhadā'a ‘alan-nās(i), fa aqīmuṣ-ṣalāta wa ātuz-zakāta wa‘taṣimū billāh(i), huwa maulākum, fa ni‘mal-maulā wa ni‘man-naṣīr(u).
[78] Bajuanglah kamu pado (jalan) Allah dengan sabenar-benarnyo. Dio lah mamilih kamu dan idak manjadikan kasulitan untukmu dalam ugamo. (Ikutilah) ugamo nenek moyangmu, Ibrahim. Dio (Allah) lah menamokan kamu orang-orang muslim sejak dahulu dan (macam tu pulak) dalam (kitab) ko (Al-Qur’an) supayo Rasul (Nabi Muhammad) manjadi saksi atas dirimu dan supayo kamu sagalonyo manjadi saksi atas sagenap manusio. Mako, dirikanlah sembahyang, tunaikanlah zakat dan bapegang teguhlah kapado (ajaran) Allah. Dio adolah Palindungmu. Dio adolah sabaik-baik Palindung dan sabaik-baik Panolong.