Surah Al-Kahf
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ عَلٰى عَبْدِهِ الْكِتٰبَ وَلَمْ يَجْعَلْ لَّهٗ عِوَجًا ۜ١
Al-ḥamdu lillāhil-lażī anzala ‘alā ‘abdihil-kitāba wa lam yaj‘al lahū ‘iwajā(n).
[1]
Inggannana pappuyi appunnanna Puang Allah Taala (Puang Iya) pura mappaturung lao di batuan-Na Kitta’ (Koroang) anna Iya (Puang) andiangi mappajari apekoang di lalangna;
قَيِّمًا لِّيُنْذِرَ بَأْسًا شَدِيْدًا مِّنْ لَّدُنْهُ وَيُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِيْنَ الَّذِيْنَ يَعْمَلُوْنَ الصّٰلِحٰتِ اَنَّ لَهُمْ اَجْرًا حَسَنًاۙ٢
Qayyimal liyunżira ba'san syadīdam mil ladunhu wa yubasysyiral-mu'minīnal-lażīna ya‘malūnaṣ-ṣāliḥāti anna lahum ajran ḥasanā(n).
[2]
menjari pepatudu iya malampu’ (maroro) na mappaingarang di passessa iya pemonge’ sanna’ pole di sese-Na anna mambei karewa mapperi-rio lao di to matappa’, to mappogau’ apiangan, anna ise’iya na mallolongan pambalasan iya macoa.
مّٰكِثِيْنَ فِيْهِ اَبَدًاۙ٣
Mākiṡīna fīhi abadā(n).
[3]
Ise’iya ka’deng mannannungan di lalangna.
وَّيُنْذِرَ الَّذِيْنَ قَالُوا اتَّخَذَ اللّٰهُ وَلَدًاۖ٤
Wa yunżiral-lażīna qāluttakhażallāhu waladā(n).
[4]
Anna mappaingarang lao di to ma’uang: “Puang Allah Taala maala mesa nanaeke.”
مَّا لَهُمْ بِهٖ مِنْ عِلْمٍ وَّلَا لِاٰبَاۤىِٕهِمْۗ كَبُرَتْ كَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ اَفْوَاهِهِمْۗ اِنْ يَّقُوْلُوْنَ اِلَّا كَذِبًا٥
Mā lahum bihī min ‘ilmiw wa lā li'ābā'ihim, kaburat kalimatan takhruju min afwāhihim, iy yaqūlūna illā każibā(n).
[5]
Andiang sinalai ise’iya maappunnai pa’issangan tentang iya di’o, bassa toi ama-amanna ise’iya. Ada-adae’ pai tia pau-pau iya messung pole di nganganna ise’iya, andiangi ise’iya mappau seu-seuwa selaengna pau losong.
فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَّفْسَكَ عَلٰٓى اٰثَارِهِمْ اِنْ لَّمْ يُؤْمِنُوْا بِهٰذَا الْحَدِيْثِ اَسَفًا٦
Fa la‘allaka bākhi‘un nafsaka ‘alā āṡārihim illam yu'minū bihāżal-ḥadīṡi asafā(n).
[6]
Jari apa’ (naullei kapang) na mupatei alawemu sawa’ sara nyawa dipuranamo ise’iya meppondo’, tenna’ andiangi ise’iya matappa’ lao di katarangan di’e (Koroang).
اِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْاَرْضِ زِيْنَةً لَّهَا لِنَبْلُوَهُمْ اَيُّهُمْ اَحْسَنُ عَمَلًا٧
Innā ja‘alnā mā ‘alal-arḍi zīnatal lahā linabluwahum ayyuhum aḥsanu ‘amalā(n).
[7]
Sitongangna Iyami’ pura mappapia anu iya diang di lino menjari belo-belonai, mamaoare’i Iyami’ ma’uyi’i ise’iya inai di sesena ise’iya kaminang macoa panggauangna.
وَاِنَّا لَجٰعِلُوْنَ مَا عَلَيْهَا صَعِيْدًا جُرُزًاۗ٨
Wa innā lajā‘ilūna mā ‘alaihā ṣa‘īdan juruzā(n).
[8]
Anna sitongangna Iyami’ tongang na mappapia to’o anu iya di tondodai’na (di baona) menjari lita’ rata na mara’e (kambu’).
اَمْ حَسِبْتَ اَنَّ اَصْحٰبَ الْكَهْفِ وَالرَّقِيْمِ كَانُوْا مِنْ اٰيٰتِنَا عَجَبًا٩
Am ḥasibta anna aṣḥābal-kahfi war-raqīmi kānū min āyātinā ‘ajabā(n).
[9]
Iyade’ musangaadi mua’ tau iya ma’oroi garoang anna (to maappunnai) rakim (sura’ batu) di’o, diangi mettama tanda-tanda (alama’) akkuasa’I iya mepatakkayanna’?
اِذْ اَوَى الْفِتْيَةُ اِلَى الْكَهْفِ فَقَالُوْا رَبَّنَآ اٰتِنَا مِنْ لَّدُنْكَ رَحْمَةً وَّهَيِّئْ لَنَا مِنْ اَمْرِنَا رَشَدًا١٠
Iż awal-fityatu ilal-kahfi fa qālū rabbanā ātinā mil ladunka raḥmataw wa hayyi' lanā min amrinā rasyadā(n).
[10]
(Ingarangi) di wattunna iya di’o para ne’imuane-o ma’itai petturundungan lalang di garoang, mane ise’iya merau: “E Puangngi, bei iyami’ pammase, pammase pole di sese-Mu anna pasukku’i di iyami’ patiroang iya maroro lalang di urusa’i di’e.”
فَضَرَبْنَا عَلٰٓى اٰذَانِهِمْ فِى الْكَهْفِ سِنِيْنَ عَدَدًاۙ١١
Faḍarabnā ‘alā āżānihim fil-kahfi sinīna ‘adadā(n).
[11]
Jari Iyami’ ma’oppo’i talinganna ise’iya lalang di garoang di’o sisaapa taung.
ثُمَّ بَعَثْنٰهُمْ لِنَعْلَمَ اَيُّ الْحِزْبَيْنِ اَحْصٰى لِمَا لَبِثُوْٓا اَمَدًا ࣖ١٢
Ṡumma ba‘aṡnāhum lina‘lama ayyul-ḥizbaini aḥṣā limā labiṡū amadā(n).
[12]
Mane Iyami’ mappatiwa’asi ise’iya, mamoare’i Iyami’ ma’issang inna di antara da’dua golongan di’o iya kaminang parua lalang mambilang saapai saena ise’iya mottong (lalang di garoang di’o).
نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ نَبَاَهُمْ بِالْحَقِّۗ اِنَّهُمْ فِتْيَةٌ اٰمَنُوْا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنٰهُمْ هُدًىۖ١٣
Naḥnu naquṣṣu ‘alaika naba'ahum bil-ḥaqq(i), innahum fityatun āmanū birabbihim wa zidnāhum hudā(n).
[13]
Iyami’ maccuritango’o (Muhammad) kissana siola tongang (parua), Sitongangna ise’iya di’o para ne’imuane iya matappa’ lao di Puangna anna Iyami’ mattambaiangi ise’iya patiroang.
وَّرَبَطْنَا عَلٰى قُلُوْبِهِمْ اِذْ قَامُوْا فَقَالُوْا رَبُّنَا رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ لَنْ نَّدْعُوَا۟ مِنْ دُوْنِهٖٓ اِلٰهًا لَّقَدْ قُلْنَآ اِذًا شَطَطًا١٤
Wa rabaṭnā ‘alā qulūbihim iż qāmū fa qālū rabbunā rabbus-samāwāti wal-arḍi lan nad‘uwa min dūnihī ilāhal laqad qulnā iżan syaṭaṭā(n).
[14]
Anna Iyami’ mappamakasau’ atena ise’iya di wattunnai mekke’de’, mane ise’iya ma’uang: “Puangngi (iyamo) Puangna langi’ anna lino, iyami’ tongang andiang ma’illongngi Puang saliwangna Iya. Sitongangna iyami’ mua’ bassai di’o tongang pura mappau pau iya karao sanna’ pole di atongangan.”
هٰٓؤُلَاۤءِ قَوْمُنَا اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖٓ اٰلِهَةًۗ لَوْلَا يَأْتُوْنَ عَلَيْهِمْ بِسُلْطٰنٍۢ بَيِّنٍۗ فَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرٰى عَلَى اللّٰهِ كَذِبًاۗ١٥
Hā'ulā'i qaumunattakhażū min dūnihī ālihah(tan), lau lā ya'tūna ‘alaihim bisulṭānim bayyin(in), faman aẓlamu mimmaniftarā ‘alallāhi każibā(n).
[15]
ise’iyamo di’o kaumna iyami’ iya mappajari mae’di puang (na somba) selaengna Iya (Puang Allah Taala). Mangapai ise’iya na andiang mappau alasang mannassa (di amatappanganna ise’iya)? Jari inai kaminang pagau’ bawang pole di to mappapi-papia alosongan lao di Puang Allah Taala?
وَاِذِ اعْتَزَلْتُمُوْهُمْ وَمَا يَعْبُدُوْنَ اِلَّا اللّٰهَ فَأْوٗٓا اِلَى الْكَهْفِ يَنْشُرْ لَكُمْ رَبُّكُمْ مِّنْ رَّحْمَتِهٖ وَيُهَيِّئْ لَكُمْ مِّنْ اَمْرِكُمْ مِّرْفَقًا١٦
Wa iżi‘tazaltumūhum wa mā ya‘budūna illallāha fa'wū ilal-kahfi yansyur lakum rabbukum mir raḥmatihī wa yuhayyi' lakum min amrikum mirfaqā(n).
[16]
Anna mua’ mupelei ise’iya anna anu iya nasomba selaengna Puang Allah Taala, jari itai’i engeang metturundung tama di garoang di’o napominasai Puangmu na mappalawas pakkesayang-Na di sesemu anna mappatayang di seu-seuwa iya ma’guna di sesemu lalang di urusanmu.
۞ وَتَرَى الشَّمْسَ اِذَا طَلَعَتْ تَّزٰوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ ذَاتَ الْيَمِيْنِ وَاِذَا غَرَبَتْ تَّقْرِضُهُمْ ذَاتَ الشِّمَالِ وَهُمْ فِيْ فَجْوَةٍ مِّنْهُۗ ذٰلِكَ مِنْ اٰيٰتِ اللّٰهِ ۗمَنْ يَّهْدِ اللّٰهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَنْ يُّضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهٗ وَلِيًّا مُّرْشِدًا ࣖ١٧
Wa tarasy-syamsa iżā ṭala‘at tazāwaru ‘an kahfihim żātal-yamīni wa iżā garabat taqriḍuhum żātasy-syimāli wa hum fī fajwatim minh(u), żālika min āyātillāh(i), may yahdillāhu fa huwal-muhtadi wa may yuḍlil falan tajida lahū waliyyam mursyidā(n).
[17]
Anna na muitai mata allo tidoa’, sambar (lewa’) pole di garoang lao di se’de kanan, anna mua’ mata allo di’o tambusi maakaraoi ise’iya di se’de kaeri anna ise’iya di lalangi di engeang maloang lalang di garoang di’o. Iya di’o sambare pole di alama’ (tanda akaiyanganna Puang Allah Taala). Inai-inai nabei patiroangna Puang Allah Taala, jari iyamo tu’u mallolongan patiroang, anna inai-inai napapusa, jari andiango’o na mallolongan mesa tau pangulu iya mala mambei patiroang di sesena.
وَتَحْسَبُهُمْ اَيْقَاظًا وَّهُمْ رُقُوْدٌ ۖوَّنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِيْنِ وَذَاتَ الشِّمَالِ ۖوَكَلْبُهُمْ بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيْدِۗ لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَّلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا١٨
Wa taḥsabuhum aiqāẓaw wa hum ruqūd(un), wa nuqallibuhum żātal-yamīni wa żātasy-syimāl(i), wa kalbuhum bāsiṭun żirā‘aihi bil-waṣīd(i), lawiṭṭala‘ta ‘alaihim lawallaita minhum firāraw wa lamuli'ta minhum ru‘bā(n).
[18]
Anna musangai ise’iya membue’i anna ise’iya matindoi, anna Iyami’ mambali-balili lao di kanan anna lao di kaeri, anna asunna mappalandang da’dua bowona di olo ba’bana garoang. Anna tenna’ muita mannassadi ise’iya na meppondo’ maindong pole ise’iya anna tongang (musa’ding) marakke’o lao ise’iya.
وَكَذٰلِكَ بَعَثْنٰهُمْ لِيَتَسَاۤءَلُوْا بَيْنَهُمْۗ قَالَ قَاۤىِٕلٌ مِّنْهُمْ كَمْ لَبِثْتُمْۗ قَالُوْا لَبِثْنَا يَوْمًا اَوْ بَعْضَ يَوْمٍۗ قَالُوْا رَبُّكُمْ اَعْلَمُ بِمَا لَبِثْتُمْۗ فَابْعَثُوْٓا اَحَدَكُمْ بِوَرِقِكُمْ هٰذِهٖٓ اِلَى الْمَدِيْنَةِ فَلْيَنْظُرْ اَيُّهَآ اَزْكٰى طَعَامًا فَلْيَأْتِكُمْ بِرِزْقٍ مِّنْهُ وَلْيَتَلَطَّفْ وَلَا يُشْعِرَنَّ بِكُمْ اَحَدًا١٩
Wa każālika ba‘aṡnāhum liyatasā'alū bainahum, qāla qā'ilum minhum kam labiṡtum, qālū labiṡnā yauman au ba‘ḍa yaum(in), qālū rabbukum a‘lamu bimā labiṡtum, fab‘aṡū aḥadakum biwariqikum hāżihī ilal-madīnati falyanẓur ayyuhā azkā ṭa‘āman falya'tikum birizqim minhu walyatalaṭṭaf wa lā yusy‘iranna bikum aḥadā(n).
[19]
Anna bassami di’o Iyami’ mappabue’i ise’iya, mamoarei ise’iya sipatule-tule’. Ma’uangmi sala mesana tau di antarana ise’iya: “Saapami mie’ saemu dini (indinie)?” Ise’iya ma’uang: “Ita’ dini (di engeang di’e) sangallo iyade’ sappolongallo.” Ma’uang (boi laengna): “Puangmu mie’ la’bi ma’issang saapai saena tau dini (indinie). Jari sioi sala mesana di antaramu mellamba lao di kota na mambawa salakamu di’e, anna sitinayannai ma’itai ande iya kaminang macoa, anna sitinayannai mambawa sambareang ande di’o di sesemu, anna sitinayanna toi mallomo-lomo anna da le’ba’ mucuritangi lao di tau laeng.
اِنَّهُمْ اِنْ يَّظْهَرُوْا عَلَيْكُمْ يَرْجُمُوْكُمْ اَوْ يُعِيْدُوْكُمْ فِيْ مِلَّتِهِمْ وَلَنْ تُفْلِحُوْٓا اِذًا اَبَدًا٢٠
Innahum iy yaẓharū ‘alaikum yarjumūkum au yu‘īdūkum fī millatihim wa lan tufliḥū iżan abadā(n).
[20]
Sitongangna tenna’ maladi ise’iya naissang engeangmu mie’, tongang na natimbeio ise’iya batu, iyade’ nappassao membali’ lao di agamana ise’iya, anna mua’ tipatengani di’o tongang andiango’o na sumaro situngguang lino (mannannungan).”
وَكَذٰلِكَ اَعْثَرْنَا عَلَيْهِمْ لِيَعْلَمُوْٓا اَنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَّاَنَّ السَّاعَةَ لَا رَيْبَ فِيْهَاۚ اِذْ يَتَنَازَعُوْنَ بَيْنَهُمْ اَمْرَهُمْ فَقَالُوا ابْنُوْا عَلَيْهِمْ بُنْيَانًاۗ رَبُّهُمْ اَعْلَمُ بِهِمْۗ قَالَ الَّذِيْنَ غَلَبُوْا عَلٰٓى اَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَيْهِمْ مَّسْجِدًا٢١
Wa każālika a‘ṡarnā ‘alaihim liya‘lamū anna wa‘dallāhi ḥaqquw wa annas-sā‘ata lā raiba fīhā, iż yatanāza‘ūna bainahum amrahum fa qālubnū ‘alaihim bun-yānā(n), rabbuhum a‘lamu bihim, qālal-lażīna galabū ‘alā amrihim lanattakhiżanna ‘alaihim masjidā(n).
[21]
Anna bassa toi Iyami’ mappasiruppa’ tau anna ise’iya, mamoare’i tau di’o ma’issangi, mua’ janjinna Puang Allah Taala tongang (parua), anna apoleanganna allo keama’ andiang diang abata-batang di lalangna. Di wattunna iya di’o tau-o sisalai di urusanna, iya di’o tau-o ma’uang: “Pake’dei mesa ke’deang di baona (garoang), Puangna la’bi ma’issangi ise’iya. To kuasa di urusanna ise’iya ma’uang: “Sitongangna iyami’ na mappake’de’ mesa boyang (engeang) passombang di baona (garoang).”
سَيَقُوْلُوْنَ ثَلٰثَةٌ رَّابِعُهُمْ كَلْبُهُمْۚ وَيَقُوْلُوْنَ خَمْسَةٌ سَادِسُهُمْ كَلْبُهُمْ رَجْمًاۢ بِالْغَيْبِۚ وَيَقُوْلُوْنَ سَبْعَةٌ وَّثَامِنُهُمْ كَلْبُهُمْ ۗقُلْ رَّبِّيْٓ اَعْلَمُ بِعِدَّتِهِمْ مَّا يَعْلَمُهُمْ اِلَّا قَلِيْلٌ ەۗ فَلَا تُمَارِ فِيْهِمْ اِلَّا مِرَاۤءً ظَاهِرًا ۖوَّلَا تَسْتَفْتِ فِيْهِمْ مِّنْهُمْ اَحَدًا ࣖ٢٢
Sayaqūlūna ṡalāṡatur rābi‘uhum kalbuhum, wa yaqūlūna khamsatun sādisuhum kalbuhum rajmam bil-gaib(i), wa yaqūlūna sab‘atuw wa ṡāminuhum kalbuhum, qur rabbī a‘lamu bi‘iddatihim mā ya‘lamuhum illā qalīl(un), falā tumāri fīhim illā mirā'an ẓāhirā(n), wa lā tastafti fīhim minhum aḥadā(n).
[22]
Manini (diang tau na) ma’uang: “(Jumallana ise’iya) tallu tau, anna maappe’na iyamo asunna, (anna laengna)” ma’uang: “(Jumallana ise’iya) lima tau, anna maannangna iyamo asunna, pakkira-kira (paaga-aga’) di anu mallinrung, anna (iya laengna) ma’uang (topa): “(Jumallana ise’iya) pitu tau anna maaruana iyamo asunna.” Pa’uango’o: “Puangngu la’bi ma’issang jumallana. Andiang diang tau ma’issang jumallana (bilanganna), bilanganna saicco’ sanna’i. Sawa’ iyamo’ di’o da (Muhammad) sisakka’-sakka’ di masalahna ise’iya, selaengna assisakkang laherang tappa’ anna da mappettuleangi lao di mesa tau di antarana ise’iya.
وَلَا تَقُوْلَنَّ لِشَا۟يْءٍ اِنِّيْ فَاعِلٌ ذٰلِكَ غَدًاۙ٢٣
Wa lā taqūlanna lisyai'in innī fā‘ilun żālika gadā(n).
[23]
Anna da le’bao mie’ pa’uang lao di seu-seuwa: “Sitongangna na upogau’i iya di’o madondong malimang,”
اِلَّآ اَنْ يَّشَاۤءَ اللّٰهُ ۖوَاذْكُرْ رَّبَّكَ اِذَا نَسِيْتَ وَقُلْ عَسٰٓى اَنْ يَّهْدِيَنِ رَبِّيْ لِاَقْرَبَ مِنْ هٰذَا رَشَدًا٢٤
Illā ay yasyā'allāh(u), ważkur rabbaka iżā nasīta wa qul ‘asā ay yahdiyani rabbī li'aqraba min hāżā rasyadā(n).
[24]
Selaengna (ma’uang), “Insya Allah (mua’ Puang Allah Taala mappoelo’).” Anna ingarangi Puangmu mua’ mualuppei anna pa’uango’o: “Mamoare’i Puangngu mambeia’ patiroang di anu iya la’bi kadeppu’ (aparuanganna ) dadi iya di’e.”
وَلَبِثُوْا فِيْ كَهْفِهِمْ ثَلٰثَ مِائَةٍ سِنِيْنَ وَازْدَادُوْا تِسْعًا٢٥
Wa labiṡū fī kahfihim ṡalāṡa mi'atin sinīna wazdādū tis‘ā(n).
[25]
Anna ise’iya mottong lalang di garoang tallungatus taung anna ditambai ammessa bo’o taungna.
قُلِ اللّٰهُ اَعْلَمُ بِمَا لَبِثُوْا ۚ لَهٗ غَيْبُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِۗ اَبْصِرْ بِهٖ وَاَسْمِعْۗ مَا لَهُمْ مِّنْ دُوْنِهٖ مِنْ وَّلِيٍّۗ وَلَا يُشْرِكُ فِيْ حُكْمِهٖٓ اَحَدًا٢٦
Qulillāhu a‘lamu bimā labiṡū, lahū gaibus-samāwāti wal-arḍ(i), abṣir bihī wa asmi‘, mā lahum min dūnihī miw waliyy(in), wa lā yusyriku fī ḥukmihī aḥadā(n).
[26]
Pa’uango’o: “Puang Allah Taala la’bi ma’issang saapai saena mottong (ise’iya lalang di garoang), appunnanna-I (Puang Allah Taala) inggannana anu tibuniang di langi’ anna di lino. Tongang tarrangi pe’itan-Na anna tongang matadangi pa’irrangin-Na. Andiang diang patturundunganna ise’iya selaen-Na, anna Iya (Puang) andiangi maala mau na mesana tau menjari sola-Na lalang mappato’ mesa (putusan).”
وَاتْلُ مَآ اُوْحِيَ اِلَيْكَ مِنْ كِتَابِ رَبِّكَۗ لَا مُبَدِّلَ لِكَلِمٰتِهٖۗ وَلَنْ تَجِدَ مِنْ دُوْنِهٖ مُلْتَحَدًا٢٧
Watlu mā ūḥiya ilaika min kitābi rabbik(a), lā mubaddila likalimātih(ī), wa lan tajida min dūnihī multaḥadā(n).
[27]
Anna taleangi (bacangi Muhammad) anu iya di wahyukang mating di sesemu, iyamo Kitta’na Puangmu (Koroang). Andiang diang (mesa tau) mala mappinra pau-paun-Na. Anna andiango’o na mala marruppa' engeang metturundung selaengna Iya.
وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِيْنَ يَدْعُوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَدٰوةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيْدُوْنَ وَجْهَهٗ وَلَا تَعْدُ عَيْنٰكَ عَنْهُمْۚ تُرِيْدُ زِيْنَةَ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَاۚ وَلَا تُطِعْ مَنْ اَغْفَلْنَا قَلْبَهٗ عَنْ ذِكْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوٰىهُ وَكَانَ اَمْرُهٗ فُرُطًا٢٨
Waṣbir nafsaka ma‘al-lażīna yad‘ūna rabbahum bil-gadāti wal-‘asyiyyi yurīdūna wajhahū wa lā ta‘du ‘aināka ‘anhum, turīdu zīnatal-ḥayātid-dun-yā, wa lā tuṭi‘ man agfalnā qalbahū ‘an żikrinā wattaba‘a hawāhu wa kāna amruhū furuṭā(n).
[28]
Anna pe’asa’baro’o (Muhammad) siola to me’illong lao di Puangna di malimang anna di arawiang sawa’ mahhara’i (marrannuang) rio-Na, anna da di da’dua matammu mupatigilingi lao ise’iya sawa’ mahhara’o belo-belona atuoang lino. Anna da pappeccoe’i to atena dipatakkalupa ma’ingarang di Iyami’ siola matturu’i nassunna anna diangi mallewa’ batas.
وَقُلِ الْحَقُّ مِنْ رَّبِّكُمْۗ فَمَنْ شَاۤءَ فَلْيُؤْمِنْ وَّمَنْ شَاۤءَ فَلْيَكْفُرْۚ اِنَّآ اَعْتَدْنَا لِلظّٰلِمِيْنَ نَارًاۙ اَحَاطَ بِهِمْ سُرَادِقُهَاۗ وَاِنْ يَّسْتَغِيْثُوْا يُغَاثُوْا بِمَاۤءٍ كَالْمُهْلِ يَشْوِى الْوُجُوْهَۗ بِئْسَ الشَّرَابُۗ وَسَاۤءَتْ مُرْتَفَقًا٢٩
Wa qulil-ḥaqqu mir rabbikum, faman syā'a falyu'miw wa man syā'a falyakfur, innā a‘tadnā liẓ-ẓālimīna nārā(n), aḥāṭa bihim surādiquhā, wa iy yastagīṡū yugāṡū bimā'in kal-muhli yasywil-wujūh(a), bi'sasy-syarāb(u), wa sā'at murtafaqā(n).
[29]
Anna pa’uango’o (Muhammad): “Atongangan (aparuang) di’o polei di Puangmu mie’, jari inai-inai melo’ (matappa’) sitinayannai matappa’, anna inai-inai melo’ (kaper) so’naimi kaper. Sitongangna Iyami’ mappatayangani to ta’lalo pagau’ bawang di’o naraka, iya sopana nalebungani (nasalippuri’i) ise’iya. Anna mua’ meraui na nabengani anu nadundu iyamo uai tumarra iya re’de mappalo’be’ rupa. Iyamo di’o (uai) dundu kaminang adae’ anna engeang mappassau kaminang arepus.
اِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ اِنَّا لَا نُضِيْعُ اَجْرَ مَنْ اَحْسَنَ عَمَلًاۚ٣٠
Innal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti innā lā nuḍī‘u ajra man aḥsana ‘amalā(n).
[30]
Sitongangna to matappa’ anna mappogau’ apiangan, Iyami’ tongang andiang na mappalao sala appalangna to mappogau’ apiangan.
اُولٰۤىِٕكَ لَهُمْ جَنّٰتُ عَدْنٍ تَجْرِيْ مِنْ تَحْتِهِمُ الْاَنْهٰرُ يُحَلَّوْنَ فِيْهَا مِنْ اَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَّيَلْبَسُوْنَ ثِيَابًا خُضْرًا مِّنْ سُنْدُسٍ وَّاِسْتَبْرَقٍ مُّتَّكِـِٕيْنَ فِيْهَا عَلَى الْاَرَاۤىِٕكِۗ نِعْمَ الثَّوَابُۗ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا ࣖ٣١
Ulā'ika lahum jannātu ‘adnin tajrī min taḥtihimul-anhāru yuḥallauna fīhā min asāwira min żahabiw wa yalbasūna ṡiyāban khuḍram min sundusiw wa istabraqim muttaki'īna fīhā ‘alal-arā'ik(i), ni‘maṡ-ṡawāb(u), wa ḥasunat murtafaqā(n).
[31]
Ise’iyamo di’o (to) na mallolongan suruga ‘Adn, iya lolongi di naungna binanga-binanga, lalang di suruga di’o ise’iya di belo-beloi gallang bulawang anna ise’iya mappake pakaeang kurarra’ pole di sa’be alus na maumbang, anna me’oroi messender di baona pe’o-pe’oroang iya malolo. Iyamo di’o appalang iya kaminang macoa, anna engeang mappassau iya malolo.
۞ وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلًا رَّجُلَيْنِ جَعَلْنَا لِاَحَدِهِمَا جَنَّتَيْنِ مِنْ اَعْنَابٍ وَّحَفَفْنٰهُمَا بِنَخْلٍ وَّجَعَلْنَا بَيْنَهُمَا زَرْعًاۗ٣٢
Waḍrib lahum maṡalar rajulaini ja‘alnā li'aḥadihimā jannataini min a‘nābiw wa ḥafafnāhumā binakhliw wa ja‘alnā bainahumā zar‘ā(n).
[32]
Anna bengani (Muhammad) lao ise’iya mesa alarapangan da’dua tommuane (mesa Yahudi anna mesa kaper). Iyami’ mappajari’i mesa di antara da’dua (iya kaper) da’dua uma anggur anna Iyami’ mappagulilingngi’i da’dua uma di’o ponna kuruma anna di alle’na da’dua uma di’o Iyami’ mappajariangi pangumang.
كِلْتَا الْجَنَّتَيْنِ اٰتَتْ اُكُلَهَا وَلَمْ تَظْلِمْ مِّنْهُ شَيْـًٔاۙ وَّفَجَّرْنَا خِلٰلَهُمَا نَهَرًاۙ٣٣
Kiltal-jannataini ātat ukulahā wa lam taẓlim minhu syai'ā(n), wa fajjarnā khilālahumā naharā(n).
[33]
Di da’dua uma di’o diang hasselna bua, anna uma di’o andiangi kurang buana mau nasaicco’, anna Iyami’ mappalolong uai binanga di alle’na di’o da’dua uma-o.
وَّكَانَ لَهٗ ثَمَرٌۚ فَقَالَ لِصَاحِبِهٖ وَهُوَ يُحَاوِرُهٗٓ اَنَا۠ اَكْثَرُ مِنْكَ مَالًا وَّاَعَزُّ نَفَرًا٣٤
Wa kāna lahū ṡamar(un), fa qāla liṣāḥibihī wa huwa yuḥāwiruhū ana akṡaru minka mālaw wa a‘azzu nafarā(n).
[34]
Anna diangi maappunnai asugiang kaiyang, jari ma’uangi lao di solana (iya matappa’) di wattunnai sipau-pau: “Asungia’u (barangngu) la’bi mae’di dadi barangmu anna to mappeccoe’ia’ la’bi makasau’i.”
وَدَخَلَ جَنَّتَهٗ وَهُوَ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهٖۚ قَالَ مَآ اَظُنُّ اَنْ تَبِيْدَ هٰذِهٖٓ اَبَدًاۙ٣٥
Wa dakhala jannatahū wa huwa ẓālimul linafsih(ī), qāla mā aẓunnu an tabīda hāżihī abadā(n).
[35]
Anna mappettamai umanna anna pagau’ bawangi lao di alawena toi tia, ma’uangi: “Usangai iya di’e uma-e andiangi na rua accur situngguang lino (mannannungan),
وَّمَآ اَظُنُّ السَّاعَةَ قَاۤىِٕمَةً وَّلَىِٕنْ رُّدِدْتُّ اِلٰى رَبِّيْ لَاَجِدَنَّ خَيْرًا مِّنْهَا مُنْقَلَبًا٣٦
Wa mā aẓunnus-sā‘ata qā'imataw wa la'ir rudittu ilā rabbī la'ajidanna khairam minhā munqalabā(n).
[36]
Anna andiangi rua usanga mua’ allo keama’ di’o na polei, anna tenna’ na dipepembali’da’ lao di Puangngu, tongang na mallolongana’ engeang membali’ iya la’bi macoa dadi pole di uma-uma di’e.”
قَالَ لَهٗ صَاحِبُهٗ وَهُوَ يُحَاوِرُهٗٓ اَكَفَرْتَ بِالَّذِيْ خَلَقَكَ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُّطْفَةٍ ثُمَّ سَوّٰىكَ رَجُلًاۗ٣٧
Qāla lahū ṣāḥibuhū wa huwa yuḥāwiruhū akafarta bil-lażī khalaqaka min turābin ṡumma min nuṭfatin ṡumma sawwāka rajulā(n).
[37]
Solana (iya matappa’) ma’uang di sesena di wattunnai sipau-pau: “Kaper do’o lao di Puang iya mappadiango’o pole di lita’ mane pole di satti’diang uai manning, mane Iya mappajario mesa tommuane iya sukku’?”
لٰكِنَّا۠ هُوَ اللّٰهُ رَبِّيْ وَلَآ اُشْرِكُ بِرَبِّيْٓ اَحَدًا٣٨
Lākinna huwallāhu rabbī wa lā usyriku birabbī aḥadā(n).
[38]
Iya tia (matappa-a’ mua’): “Iya Puang Allah Taala, Puangngu anna andianga’ mappa’dua-I mau na mesa seu-seuwa di Puangngu.”
وَلَوْلَآ اِذْ دَخَلْتَ جَنَّتَكَ قُلْتَ مَا شَاۤءَ اللّٰهُ ۙ لَا قُوَّةَ اِلَّا بِاللّٰهِ ۚاِنْ تَرَنِ اَنَا۠ اَقَلَّ مِنْكَ مَالًا وَّوَلَدًاۚ٣٩
Wa lau lā iż dakhalta jannataka qulta mā syā'allāh(u), lā quwwata illā billāh(i), in tarani ana aqalla minka mālaw wa waladā(n).
[39]
Anna mangapa na andiango’o ma’uang di wattummu mettama di umammu: “Masya Allah, La kuwwata illa billah (Tongang pa’elo’na Puang Allah Taala, andiang ulle anna pa’ulleang selaengna (pattulungna) Puang Allah Taala). ”Maua’ musanga la’bi saicco’ pole i’o di barang anna pembiyang.
فَعَسٰى رَبِّيْٓ اَنْ يُّؤْتِيَنِ خَيْرًا مِّنْ جَنَّتِكَ وَيُرْسِلَ عَلَيْهَا حُسْبَانًا مِّنَ السَّمَاۤءِ فَتُصْبِحَ صَعِيْدًا زَلَقًاۙ٤٠
Fa ‘asā rabbī ay yu'tiyani khairam min jannatika wa yursila ‘alaihā ḥusbānam minas-samā'i fa tuṣbiḥa ṣa‘īdan zalaqā(n).
[40]
Jari mamoare’i Puangngu, na nabengana’ (uma) la’bi macoa pole di umammu (di’e), anna mamoare’i (Puang Allah Taala) makkiring atattuang (guttur) pole di langi’ lao di umammu, lambi iya di’o (uma-o) menjari lita’ malingendu’ (merressa’).
اَوْ يُصْبِحَ مَاۤؤُهَا غَوْرًا فَلَنْ تَسْتَطِيْعَ لَهٗ طَلَبًا٤١
Au yuṣbiḥa mā'uhā gauran falan tastaṭī‘a lahū ṭalabā(n).
[41]
Iyade’ uainna soro’ (matti) tama di lita’, anna tongang andiang sinalao na maruppa’i membali’.”
وَاُحِيْطَ بِثَمَرِهٖ فَاَصْبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيْهِ عَلٰى مَآ اَنْفَقَ فِيْهَا وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلٰى عُرُوْشِهَا وَيَقُوْلُ يٰلَيْتَنِيْ لَمْ اُشْرِكْ بِرَبِّيْٓ اَحَدًا٤٢
Wa uḥīṭa biṡamarihī fa aṣbaḥa yuqallibu kaffaihi ‘alā mā anfaqa fīhā wa hiya khāwiyatun ‘alā ‘urūsyihā wa yaqūlu yā laitanī lam usyrik birabbī aḥadā(n).
[42]
Anna barang asugiangna dipaaccur, mane mambali-bali da’dua pale’ limanna (tanda panoso) di anu pura napa’balanjang lao. Anna ponna anggurna di’o ropo’ sola pattupa’na anna ma’uangi: “Adede, tenna’ diolo’ andianga’ mappa’dua mau na mesana seu-seuwa di Puangngu.
وَلَمْ تَكُنْ لَّهٗ فِئَةٌ يَّنْصُرُوْنَهٗ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ وَمَا كَانَ مُنْتَصِرًاۗ٤٣
Wa lam takul lahū fi'atuy yanṣurūnahū min dūnillāhi wa mā kāna muntaṣirā(n).
[43]
Anna andiangmo diang mau na mesa golongan iya na mattulungi selaengna Puang Allah Taala, anna diangi andiang mala mattulung alawena.
هُنَالِكَ الْوَلَايَةُ لِلّٰهِ الْحَقِّۗ هُوَ خَيْرٌ ثَوَابًا وَّخَيْرٌ عُقْبًا ࣖ٤٤
Hunālikal-walāyatu lillāhil-ḥaqq(i), huwa khairun ṡawābaw wa khairun ‘uqbā(n).
[44]
Indio lao’o pattulungan di’o sangga’ polei di Puang Allah Taala iya tongang (parua). Iya (Puang) kaminang macoa mambei appalang anna kaminang macoa pambalas.
وَاضْرِبْ لَهُمْ مَّثَلَ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا كَمَاۤءٍ اَنْزَلْنٰهُ مِنَ السَّمَاۤءِ فَاخْتَلَطَ بِهٖ نَبَاتُ الْاَرْضِ فَاَصْبَحَ هَشِيْمًا تَذْرُوْهُ الرِّيٰحُ ۗوَكَانَ اللّٰهُ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ مُّقْتَدِرًا٤٥
Waḍrib lahum maṡalal-ḥayātid-dun-yā kamā'in anzalnāhu minas-samā'i fakhtalaṭa bihī nabātul-arḍi fa aṣbaḥa hasyīman tażrūhur-riyāḥ(u), wa kānallāhu ‘alā kulli syai'im muqtadirā(n).
[45]
Anna papiangani ise’iya alarapangan atuoang lino, sitteng uai (urang) iya Iyami’ paturung pole di langi’, jari nasawa’i mappamarumbo tuda-tuda’ di baona lino, anna tuda-tuda’ di’o menjari mara’e iya naliliang iri’. Anna Puang Allah Taala Kuasa di inggannana seu-seuwa.
اَلْمَالُ وَالْبَنُوْنَ زِيْنَةُ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَاۚ وَالْبٰقِيٰتُ الصّٰلِحٰتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَّخَيْرٌ اَمَلًا٤٦
Al-mālu wal-banūna zīnatul-ḥayātid-dun-yā, wal-bāqiyātuṣ-ṣāliḥātu khairun ‘inda rabbika ṡawābaw wa khairun amalā(n).
[46]
Barang anna ana-ana’ iyamo belo-belo atuoang lino anna amalakang iya mannannungan anna apiangan iya la’bi macoa appalangna di sesena Puangmu anna la’bi macoai dirannuang.
وَيَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبَالَ وَتَرَى الْاَرْضَ بَارِزَةًۙ وَّحَشَرْنٰهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ اَحَدًاۚ٤٧
Wa yauma nusayyirul-jibāla wa taral-arḍa bārizah(tan), wa ḥasyarnāhum falam nugādir minhum aḥadā(n).
[47]
Anna (ingarangi) di allo (di wattu di’o) Iyami’ mappepellamba buttu anna na muitai lino di’o rata anna Iyami’ mappasirumung inggannana rupa tau, anna Iyami’ andiang na mappelei mau na mesana ise’iya
وَعُرِضُوْا عَلٰى رَبِّكَ صَفًّاۗ لَقَدْ جِئْتُمُوْنَا كَمَا خَلَقْنٰكُمْ اَوَّلَ مَرَّةٍۢ ۖبَلْ زَعَمْتُمْ اَلَّنْ نَّجْعَلَ لَكُمْ مَّوْعِدًا٤٨
Wa ‘uriḍū ‘alā rabbika ṣaffā(n), laqad ji'tumūnā kamā khalaqnākum awwala marratim bal za‘amtum allan naj‘ala lakum mau‘idā(n).
[48]
Anna ise’iya na di bawai lao di olona Puangmu ma’barris. “Sitongangna poleo di Iyami’, me’apai Iyami’ mappadiango’o mie’ di wattu pammulang, mala musangai mie’ mua’ Iyami’ tongang andiang na mappato’ di sesemu wattu (mappasipoleang) mesa pa’janjiang.”
وَوُضِعَ الْكِتٰبُ فَتَرَى الْمُجْرِمِيْنَ مُشْفِقِيْنَ مِمَّا فِيْهِ وَيَقُوْلُوْنَ يٰوَيْلَتَنَا مَالِ هٰذَا الْكِتٰبِ لَا يُغَادِرُ صَغِيْرَةً وَّلَا كَبِيْرَةً اِلَّآ اَحْصٰىهَاۚ وَوَجَدُوْا مَا عَمِلُوْا حَاضِرًاۗ وَلَا يَظْلِمُ رَبُّكَ اَحَدًا ࣖ٤٩
Wa wuḍi‘al-kitābu fa taral-mujrimīna musyfiqīna mimmā fīhi wa yaqūlūna yā wailatanā mā lihāżal-kitābi lā yugādiru ṣagīrataw wa lā kabīratan illā aḥṣāhā, wa wajadū mā ‘amilū ḥaḍirā(n), wa lā yaẓlimu rabbuka aḥadā(n).
[49]
Anna dipattungmi kitta’, jari na ma’itao to pasalah marakke’ di anu (titulis) di lalangna, anna ise’iya ma’uang: “Cila-cilakapai iyami’, kitta’ apa di’e andiangi maaluppei (maanna) anu keccu’ anna andiang toi maaluppei (maanna) anu kaiyang, selaengna natulis (naukir) nasangi,” anna ise’iya ma’ita (marruppa’) anu iya pura napogau’. Anna Puangmu andiang le’ba’i manggau’ bawang mau na mesana tau
وَاِذْ قُلْنَا لِلْمَلٰۤىِٕكَةِ اسْجُدُوْا لِاٰدَمَ فَسَجَدُوْٓا اِلَّآ اِبْلِيْسَۗ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ اَمْرِ رَبِّهٖۗ اَفَتَتَّخِذُوْنَهٗ وَذُرِّيَّتَهٗٓ اَوْلِيَاۤءَ مِنْ دُوْنِيْ وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّۗ بِئْسَ لِلظّٰلِمِيْنَ بَدَلًا٥٠
Wa iż qulnā lil-malā'ikatisjudū li'ādama fa sajadū illā iblīs(a), kāna minal-jinni fa fasaqa ‘an amri rabbih(ī), afa tattakhiżūnahū wa żurriyyatahū auliyā'a min dūnī wa hum lakum ‘aduww(un), bi'sa liẓ-ẓālimīna badalā(n).
[50]
Anna (ingarangi) di wattu’-I ma’uang lao di para malaika’: “Suyu’o mie’ lao di Adam,” jari suyu’mi selaengna Iblis. Iya (iblis) pole di golongan jin, jari iya maadorakai parentana Puangna. Sitinayado’o maalai anna biya-biyanna menjari pangulu selaengna Iyau, anna ise’iya di’o balimmu? Tongang adae’i (iblis) menjari passalle lao (di Puang Allah Taala) di sesena to ta’lalo pagau’ bawang.
۞ مَآ اَشْهَدْتُّهُمْ خَلْقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَلَا خَلْقَ اَنْفُسِهِمْۖ وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّيْنَ عَضُدًا٥١
Mā asyhattuhum khalqas-samāwāti wal-arḍi wa lā khalqa anfusihim, wa mā kuntu muttakhiżal-muḍillīna ‘aḍudā(n).
[51]
Andianga’ mappapolei ise’iya (iblis anna ana’ appona) na massa’bi di pappadianganna langi’ anna lino anna andiang (to’o) di pappadianganna alawena ise’iya, anna andiang toa’ maalai to mappapusa di’o (menjari) pattulung.
وَيَوْمَ يَقُوْلُ نَادُوْا شُرَكَاۤءِيَ الَّذِيْنَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيْبُوْا لَهُمْ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمْ مَّوْبِقًا٥٢
Wa yauma yaqūlu nādū syurakā'iyal-lażīna za‘amtum fa da‘auhum falam yastajībū lahum wa ja‘alnā bainahum maubiqā(n).
[52]
Anna (ingarangi) di allo (iya wattu di’o) Iya (Puang Allah Taala) ma’uang: “Illongngi’i sola-sola-U iyanasangna iya muangga’.” Mane ise’iya ma’illongngi’i jari sola-sola di’o andiangi mambali pe’illongna anna Iyami’ mappadiangani ise’iya engeang abinasang (naraka).
وَرَاَ الْمُجْرِمُوْنَ النَّارَ فَظَنُّوْٓا اَنَّهُمْ مُّوَاقِعُوْهَا وَلَمْ يَجِدُوْا عَنْهَا مَصْرِفًا ࣖ٥٣
Wa ra'al-mujrimūnan nāra fa ẓannū annahum muwāqi‘ūhā wa lam yajidū ‘anhā maṣrifā(n).
[53]
Anna to madosa ma’ita naraka, jari ise’iya mappokanynyangi, mua’ ise’iya na bemme’ tama di lalangna anna andiangi ise’iya mallolongan engeang meppondo’ pole (di naraka).
وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِيْ هٰذَا الْقُرْاٰنِ لِلنَّاسِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍۗ وَكَانَ الْاِنْسَانُ اَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَلًا٥٤
Wa laqad ṣarrafnā fī hāżal-qur'āni lin-nāsi min kulli maṡal(in), wa kānal-insānu akṡara syai'in jadalā(n).
[54]
Anna sitongangna Iyami’ pura mappakulli-kulling di sesena rupa tau lalang di Koroang di’e maragi-ragi alarapangan. Anna diangi to di padiang (mahluk) kaminang mae’di massakka’.
وَمَا مَنَعَ النَّاسَ اَنْ يُّؤْمِنُوْٓا اِذْ جَاۤءَهُمُ الْهُدٰى وَيَسْتَغْفِرُوْا رَبَّهُمْ اِلَّآ اَنْ تَأْتِيَهُمْ سُنَّةُ الْاَوَّلِيْنَ اَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ قُبُلًا٥٥
Wa mā mana‘an-nāsa ay yu'minū iż jā'ahumul-hudā wa yastagfirū rabbahum illā an ta'tiyahum sunnatul-awwalīna au ya'tiyahumul-‘ażābu qubulā(n).
[55]
Anna andiang diang (seu-seuwa) iya mappusara rupa tau na matappa’, di wattunna patiroang mappolei’i ise’iya, anna merau a’dappang lao di Puangna, selaengna (elo’ metteppe) di polena hukumna (hukumna Puang iya tipateng lao) di umma’ diolo’ iyade’ dipolena lao ise’iya awala’ (passessa) iya ma’nyata.
وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِيْنَ اِلَّا مُبَشِّرِيْنَ وَمُنْذِرِيْنَۚ وَيُجَادِلُ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِالْبَاطِلِ لِيُدْحِضُوْا بِهِ الْحَقَّ وَاتَّخَذُوْٓا اٰيٰتِيْ وَمَآ اُنْذِرُوْا هُزُوًا٥٦
Wa mā nursilul-mursalīna illā mubasysyirīna wa munżirīn(a), wa yujādilul-lażīna kafarū bil-bāṭili liyudḥiḍū bihil-ḥaqqa wattakhażū āyātī wa mā unżirū huzuwā(n).
[56]
Anna andiangi Iyami’ ma’utus para suro selaengna pambawa karewa mapperio-rio anna pappaingarang. Anna to kaper massakka’ salah malaai iya tipatengan di’o malai mappalanynya anu tongang (parua), anna ise’iya mappajari aya’-aya’-U anna anu iya dipappaingarangan lao ise’iya, pa’elle-elleang.
وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِاٰيٰتِ رَبِّهٖ فَاَعْرَضَ عَنْهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتْ يَدَاهُۗ اِنَّا جَعَلْنَا عَلٰى قُلُوْبِهِمْ اَكِنَّةً اَنْ يَّفْقَهُوْهُ وَفِيْٓ اٰذَانِهِمْ وَقْرًاۗ وَاِنْ تَدْعُهُمْ اِلَى الْهُدٰى فَلَنْ يَّهْتَدُوْٓا اِذًا اَبَدًا٥٧
Wa man aẓlamu mimman żukkira bi'āyāti rabbihī fa a‘raḍa ‘anhā wa nasiya mā qaddamat yadāh(u), innā ja‘alnā ‘alā qulūbihim akinnatan ay yafqahūhu wa fī āżānihim waqrā(n), wa in tad‘uhum ilal-hudā falay yahtadū iżan abadā(n).
[57]
Anna inaimo to kaminang ta’lalo pagau’ bawang pole di to pura dipaingarangi sawa’ aya’-aya’ pole di Puangna mane meppondo’i anna maaluppei anu iya pura napogau’ da’ dua limanna. Sitongangna Iyami’ pura maanna pa’oppoang di atena ise’iya (lambi’) andiangi mappahang, anna (Iyami’ maanna to’o) pesissingan dio di talinganna ise’iya, anna mauo mie’ ma’illongngi’i ise’iya lao di patiroang, tongang andiangi ise’iya na mallolongan patiroang iya mannannungan.
وَرَبُّكَ الْغَفُوْرُ ذُو الرَّحْمَةِۗ لَوْ يُؤَاخِذُهُمْ بِمَا كَسَبُوْا لَعَجَّلَ لَهُمُ الْعَذَابَۗ بَلْ لَّهُمْ مَّوْعِدٌ لَّنْ يَّجِدُوْا مِنْ دُوْنِهٖ مَوْىِٕلًا٥٨
Wa rabbukal-gafūru żur-raḥmah(ti), lau yu'ākhiżuhum bimā kasabū la‘ajjala lahumul-‘ażāb(a), bal lahum mau‘idul lay yajidū min dūnihī mau'ilā(n).
[58]
Anna Puangmu Iya Masarro Pa’dappang na ma’appunnai Pammase. Mua’ Iya (Puang) mapparuai ise’iya awala’ sawa’ panggauangna, tongang na napamasigai di’o passessa-o lao ise’iya. Mala di sesena diang wattu pura di pattantu (na massessai) iya andiang sinalai na mallolongan engeang metturundung pole (di passessa di’o) .
وَتِلْكَ الْقُرٰٓى اَهْلَكْنٰهُمْ لَمَّا ظَلَمُوْا وَجَعَلْنَا لِمَهْلِكِهِمْ مَّوْعِدًا ࣖ٥٩
Wa tilkal-qurā ahlaknāhum lammā ẓalamū wa ja‘alnā limahlikihim mau‘idā(n).
[59]
Anna (pakkappung) di banua di’o Iyami’ pura mappabinasai (mappaaccuri) di wattunna mappogau’ apagau’ bawang (ata’laloang), anna iyami’ pura mappattantu ’ wattu abinasangna ise’iya.
وَاِذْ قَالَ مُوْسٰى لِفَتٰىهُ لَآ اَبْرَحُ حَتّٰٓى اَبْلُغَ مَجْمَعَ الْبَحْرَيْنِ اَوْ اَمْضِيَ حُقُبًا٦٠
Wa iż qāla mūsā lifatāhu lā abraḥu ḥattā abluga majma‘al-baḥraini au amḍiya ḥuqubā(n).
[60]
Anna (ingarangi) di wattunna Musa ma’uang lao di mesa ne’imuane: “Andianga’ na me’osa (mellamba) diandiangnapa’ lambi’ lao di sitammunna da’dua sasi’, iyade’ na mellamba-a’ (tarru-tarrus lambi’) mattau-taung.”
فَلَمَّا بَلَغَا مَجْمَعَ بَيْنِهِمَا نَسِيَا حُوْتَهُمَا فَاتَّخَذَ سَبِيْلَهٗ فِى الْبَحْرِ سَرَبًا٦١
Falammā balagā majma‘a bainihimā nasiyā ḥūtahumā fattakhaża sabīlahū fil-baḥri sarabā(n).
[61]
Jari di wattunna tanda’mo dio di assitammuangna da’dua sasi’, ise’iya maaluppei baunna, mane iya di’o (bau-o) me’ondong maala tangalalangna lao di sasi’.
فَلَمَّا جَاوَزَا قَالَ لِفَتٰىهُ اٰتِنَا غَدَاۤءَنَاۖ لَقَدْ لَقِيْنَا مِنْ سَفَرِنَا هٰذَا نَصَبًا٦٢
Falammā jāwazā qāla lifatāhu ātinā gadā'anā laqad laqīnā min safarinā hāżā naṣabā(n).
[62]
Jari di wattunna ise’iya mellamba karao, Musa ma’uang lao di ne’imuane (iya makkalului): “Bawai le’mai andeta, sitongangna matanggali tau sawa’ pellambang karaota di’e.”
قَالَ اَرَاَيْتَ اِذْ اَوَيْنَآ اِلَى الصَّخْرَةِ فَاِنِّيْ نَسِيْتُ الْحُوْتَۖ وَمَآ اَنْسٰىنِيْهُ اِلَّا الشَّيْطٰنُ اَنْ اَذْكُرَهٗۚ وَاتَّخَذَ سَبِيْلَهٗ فِى الْبَحْرِ عَجَبًا٦٣
Qāla ara'aita iż awainā ilaṣ-ṣakhrati fa innī nasītul-ḥūt(a), wa mā ansānīhu illasy-syaiṭanu an ażkurah(ū), wattakhaża sabīlahū fil-baḥri ‘ajabā(n).
[63]
(ne’imuane iya makkalului) ma’uang: “Muissang bandi di wattutta ma’itai petturundungan digena’ dio di batu, jari sitongangna ualuppei sanna’i (maccuritang) masaalah bau anna andianga’ maaluppei na maccuritang selaengna setang anna iya di’o bau-o ma’olai tangalalangna lao di sasi’ siola cara iya makkallae-laeng sanna’.”
قَالَ ذٰلِكَ مَا كُنَّا نَبْغِۖ فَارْتَدَّا عَلٰٓى اٰثَارِهِمَا قَصَصًاۙ٦٤
Qāla żālika mā kunnā nabg(i), fartaddā ‘alā āṡārihimā qaṣaṣā(n).
[64]
(Musa) ma’uang: “Iyamo di’o (engeang) iya diitai.” Mane membali’i da’dua siola, matturu’i bate lette’na mendiolo.
فَوَجَدَا عَبْدًا مِّنْ عِبَادِنَآ اٰتَيْنٰهُ رَحْمَةً مِّنْ عِنْدِنَا وَعَلَّمْنٰهُ مِنْ لَّدُنَّا عِلْمًا٦٥
Fa wajadā ‘abdam min ‘ibādinā ātaināhu raḥmatam min ‘indinā wa ‘allamnāhu mil ladunnā ‘ilmā(n).
[65]
Mane diangi da’dua siola sita mesa batua di antara para batua’-I, iya pura Iyami’ bei pammase pole di Iyami’. Anna Iyami’ mappa’gurui pa’issangan pole di Iyami’.
قَالَ لَهٗ مُوْسٰى هَلْ اَتَّبِعُكَ عَلٰٓى اَنْ تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا٦٦
Qāla lahū mūsā hal attabi‘uka ‘alā an tu‘allimani mimmā ‘ullimta rusydā(n).
[66]
Musa ma’uang lao di (Khaidir): “Mala banda’ mappeccoe’io na mupa’gurua’ (paissangang iya tongang) pole di pa’isangan iya dipappa’guruango’o (menjari) patiroang?”
قَالَ اِنَّكَ لَنْ تَسْتَطِيْعَ مَعِيَ صَبْرًا٦٧
Qāla innaka lan tastaṭī‘a ma‘iya ṣabrā(n).
[67]
Ma’uangi: “Sitongangna andiango’o na mala sa’bar siolai tau.”
وَكَيْفَ تَصْبِرُ عَلٰى مَا لَمْ تُحِطْ بِهٖ خُبْرًا٦٨
Wa kaifa taṣbiru ‘alā mā lam tuḥiṭ bihī khubrā(n).
[68]
Anna me’apao na mala sa’bar di anu iya andiangpao maappunnai pa’issangan iya sukku’ di masaala di’o?”
قَالَ سَتَجِدُنِيْٓ اِنْ شَاۤءَ اللّٰهُ صَابِرًا وَّلَآ اَعْصِيْ لَكَ اَمْرًا٦٩
Qāla satajidunī in syā'allāhu ṣābiraw wa lā a‘ṣī laka amrā(n).
[69]
(Musa) ma’uang: “Insya Allah, na muita’ mesa to sa’bar, anna andianga’ na massakka’o lalang di urusan apa topa pole’.”
قَالَ فَاِنِ اتَّبَعْتَنِيْ فَلَا تَسْـَٔلْنِيْ عَنْ شَيْءٍ حَتّٰٓى اُحْدِثَ لَكَ مِنْهُ ذِكْرًا ࣖ٧٠
Qāla fa inittaba‘tanī falā tas'alnī ‘an syai'in ḥattā uḥdiṡa laka minhu żikrā(n).
[70]
(Khaidir) ma’uang: “Mua’ diango’o mappeccoe’ia’, jari da muaptulea’ apa topa pole’, lambia’ mappannassangano’o mating di sesemu.”
فَانْطَلَقَاۗ حَتّٰٓى اِذَا رَكِبَا فِى السَّفِيْنَةِ خَرَقَهَاۗ قَالَ اَخَرَقْتَهَا لِتُغْرِقَ اَهْلَهَاۚ لَقَدْ جِئْتَ شَيْـًٔا اِمْرًا٧١
Fanṭalaqā, ḥattā iżā rakibā fis-safīnati khara ahā, qāla akharaqtahā litugriqa ahlahā, laqad ji'ta syai'an imrā(n).
[71]
Anna mellambami da’dua siola (dua-duanna), lambi’i mappendai’i mesa lopi nappami (Khaidir) mattombongngi di’o lopio, (Musa ma’uang): “Mangapa na mattombongngio di’o lopio iya massawa’io mappatallang ruranganna?” Tongang mappogau’o asalang iya kaiyang.
قَالَ اَلَمْ اَقُلْ اِنَّكَ لَنْ تَسْتَطِيْعَ مَعِيَ صَبْرًا٧٢
Qāla alam aqul innaka lan tastaṭī‘a ma‘iya ṣabrā(n).
[72]
(Khaidir) ma’uang: “Andiangda’ pura ma’uang tongang andiango’o na sa’bar siola tau?”
قَالَ لَا تُؤَاخِذْنِيْ بِمَا نَسِيْتُ وَلَا تُرْهِقْنِيْ مِنْ اَمْرِيْ عُسْرًا٧٣
Qāla lā tu'ākhiżnī bimā nasītu wa lā turhiqnī min amrī ‘usrā(n).
[73]
(Musa) ma’uang: “Da’ iyau muhukum sawa’ di atakkalupa’u anna da mupabawaia’ mesa amaparriang lalang di urusa’u.”
فَانْطَلَقَا ۗحَتّٰٓى اِذَا لَقِيَا غُلٰمًا فَقَتَلَهٗ ۙقَالَ اَقَتَلْتَ نَفْسًا زَكِيَّةً ۢبِغَيْرِ نَفْسٍۗ لَقَدْ جِئْتَ شَيْـًٔا نُّكْرًا ۔٧٤
Fanṭalaqā, ḥattā iżā laqiyā gulāman fa qatalah(ū), qāla aqatalta nafsan zakiyyatam bigairi nafs(in), laqad ji'ta syai'an nukrā(n).
[74]
Jari mellambami (da’dua siola), lambi’i di wattu da’duai siola sita mesa nanaeke, jari (Khaidir) mappatei’i (di’o nanaeke-o). Musa ma’uang: “Mangapa na mappateio nyawa iya mapaccing, tania sawa mappatei’i tau laeng? tongang mappogau’o panggauang adae’.”
۞ قَالَ اَلَمْ اَقُلْ لَّكَ اِنَّكَ لَنْ تَسْتَطِيْعَ مَعِيَ صَبْرًا٧٥
Qāla alam aqul laka innaka lan tastaṭī‘a ma‘iya ṣabrā(n).
[75]
(Khaidir) ma’uang: “Apa’ andiangda’ pura mappa’uangngio, mua’ sitongangna andiango’o na mala sa’bar siola tau?”
قَالَ اِنْ سَاَلْتُكَ عَنْ شَيْءٍۢ بَعْدَهَا فَلَا تُصٰحِبْنِيْۚ قَدْ بَلَغْتَ مِنْ لَّدُنِّيْ عُذْرًا٧٦
Qāla in sa'altuka ‘an syai'im ba‘dahā falā tuṣāḥibnī, qad balagta mil ladunnī ‘użrā(n).
[76]
(Musa) ma’uang: “Mua’ mettule’ (dua-a’) mating di sesemu tentang seu-seuwa di purana die’ (mettule’ laeng), jari da mueloranga’ meccoe’ bandamo, tongang (sa’baro’o) mattarima pappesara-sarau.”
فَانْطَلَقَا ۗحَتّٰىٓ اِذَآ اَتَيَآ اَهْلَ قَرْيَةِ ِۨاسْتَطْعَمَآ اَهْلَهَا فَاَبَوْا اَنْ يُّضَيِّفُوْهُمَا فَوَجَدَا فِيْهَا جِدَارًا يُّرِيْدُ اَنْ يَّنْقَضَّ فَاَقَامَهٗ ۗقَالَ لَوْ شِئْتَ لَتَّخَذْتَ عَلَيْهِ اَجْرًا٧٧
Fanṭalaqā, ḥattā iżā atayā ahla qaryatinistaṭ‘amā ahlahā fa abau ay yuḍayyifūhumā fa wajadā fīhā jidāray yurīdu ay yaqaḍḍa fa aqāmah(ū), qāla lau syi'ta lattakhażta ‘alaihi ajrā(n).
[77]
Jari mellamba bomi da’dua siola: “Tappana lambi’mo lao di pakkappungna mesa banua, meraumi ditoana di pakkappung di’o, anna pakkappung di’o andiangi melo’ mattoanai, mane diangi (da’dua siola) ma’ita rinding boyang iya melo’mo ropo’ (di banua di’o), mane diangi mappapiai (mappake’de’ membali’). (Musa) ma’uang: “Tenna’ melo’o, tongang malao merau tambo di (panggauang di’o).
قَالَ هٰذَا فِرَاقُ بَيْنِيْ وَبَيْنِكَۚ سَاُنَبِّئُكَ بِتَأْوِيْلِ مَا لَمْ تَسْتَطِعْ عَّلَيْهِ صَبْرًا٧٨
Qāla hāżā firāqu bainī wa bainik(a), sa'unabbi'uka bita'wīli mā lam tastaṭī‘ ‘alaihi ṣabrā(n).
[78]
(Khaidir) ma’uang: “Iyamo di’e asisarang pallawangna iyau anna i’o, na upissangngio mating akkattana panggauang iya andiango’o mala sa’bar lao.”
اَمَّا السَّفِيْنَةُ فَكَانَتْ لِمَسٰكِيْنَ يَعْمَلُوْنَ فِى الْبَحْرِ فَاَرَدْتُّ اَنْ اَعِيْبَهَاۗ وَكَانَ وَرَاۤءَهُمْ مَّلِكٌ يَّأْخُذُ كُلَّ سَفِيْنَةٍ غَصْبًا٧٩
Ammas-safīnatu fa kānat limasākīna ya‘malūna fil-baḥri fa arattu an a‘ībahā, wa kāna warā'ahum malikuy ya'khużu kulla safīnatin gaṣbā(n).
[79]
Iya di’o lopio iyamo appunnanna to kasi-asi iya me’uya’ dio di sasi’, anna akkattau mappoda-podae’i di’o lopi-o, sawa’ diolona ise’iya di’o diang mara’dia iya na maala tamma’gaga (marrappas) inggannana lopi.
وَاَمَّا الْغُلٰمُ فَكَانَ اَبَوَاهُ مُؤْمِنَيْنِ فَخَشِيْنَآ اَنْ يُّرْهِقَهُمَا طُغْيَانًا وَّكُفْرًا ۚ٨٠
Wa ammal-gulāmu fa kāna abawāhu mu'minaini fa khasyīnā ay yurhiqahumā ṭugyānaw wa kufrā(n).
[80]
Anna iya di’o nanaekeo, jari diangi da’dua to mabuweng (indo amanna) to matappa’, anna iyami’ mappaarakkeangi mua’ na massioi tomawuwengna lao di apusang anna akaperang.
فَاَرَدْنَآ اَنْ يُّبْدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيْرًا مِّنْهُ زَكٰوةً وَّاَقْرَبَ رُحْمًا٨١
Fa aradnā ay yubdilahumā rabbuhumā khairam minhu zakātaw wa aqraba ruḥmā(n).
[81]
Anna iyami’ mappoelo’, mamoare’i Puangna ise’iya massalleiangi ana’ laeng iya la’bi macoa amapaccinganna pole di ana’na di’o anna la’bi masayangna (lao di indo amanna).
وَاَمَّا الْجِدَارُ فَكَانَ لِغُلٰمَيْنِ يَتِيْمَيْنِ فِى الْمَدِيْنَةِ وَكَانَ تَحْتَهٗ كَنْزٌ لَّهُمَا وَكَانَ اَبُوْهُمَا صَالِحًا ۚفَاَرَادَ رَبُّكَ اَنْ يَّبْلُغَآ اَشُدَّهُمَا وَيَسْتَخْرِجَا كَنْزَهُمَا رَحْمَةً مِّنْ رَّبِّكَۚ وَمَا فَعَلْتُهٗ عَنْ اَمْرِيْۗ ذٰلِكَ تَأْوِيْلُ مَا لَمْ تَسْطِعْ عَّلَيْهِ صَبْرًاۗ ࣖ٨٢
Wa ammal-jidāru fa kāna ligulāmaini yatīmaini fil-madīnati wa kāna taḥtahū kanzul lahumā wa kāna abūhumā ṣāliḥā(n), fa arāda rabbuka ay yablugā asyuddahumā wa yastakhrijā kanzahumā raḥmatam mir rabbik(a), wa mā fa‘altuhū ‘an amrī, żālika ta'wīlu mā lam tasṭī‘ ‘alaihi ṣabrā(n).
[82]
Anna iya di’o rinding boyango, diangi appunnanna da’dua nanaeke beong di kota di’o, anna diong di naungna diang barang tialai anunna da’dua siola, anna iya amanna to masaleh, jari Puangmu mappoelo’ mamoare’i lambi’ di ne’imuanena anna mappasung anu nalai di’o, pammase pole di Puangmu, anna andianga’ mappogau’i me’apa elo’ alaweu. Bassami di’o pannassana panggauang iya andiango’o mala sa’bar ma’olai.”
وَيَسْـَٔلُوْنَكَ عَنْ ذِى الْقَرْنَيْنِۗ قُلْ سَاَتْلُوْا عَلَيْكُمْ مِّنْهُ ذِكْرًا ۗ٨٣
Wa yas'alūnaka ‘an żil qarnain(i), qul sa'atlū ‘alaikum minhu żikrā(n).
[83]
Ise’iya na mappatule’o (Muhammad) di curitana Dzulkarnain. Pa’uango’o: “Na ubacangano’o mie’ mating curitana.”
اِنَّا مَكَّنَّا لَهٗ فِى الْاَرْضِ وَاٰتَيْنٰهُ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ سَبَبًا ۙ٨٤
Innā makkannā lahū fil-arḍi wa ātaināhu min kulli syai'in sababā(n).
[84]
Sitongangna Iyami’ pura mambei’i onro (akkuasang) di baona lino, anna Iyami’ pura mambei’i tangalalang (na mallolongan) inggannana seu-seuwa.
فَاَتْبَعَ سَبَبًا٨٥
Fa atba‘a sababā(n).
[85]
Jari iyamo tu’u ma’ola mesa tangalalang.
حَتّٰىٓ اِذَا بَلَغَ مَغْرِبَ الشَّمْسِ وَجَدَهَا تَغْرُبُ فِيْ عَيْنٍ حَمِئَةٍ وَّوَجَدَ عِنْدَهَا قَوْمًا ەۗ قُلْنَا يٰذَا الْقَرْنَيْنِ اِمَّآ اَنْ تُعَذِّبَ وَاِمَّآ اَنْ تَتَّخِذَ فِيْهِمْ حُسْنًا٨٦
Ḥattā iżā balaga magribasy-syamsi wajadahā tagrubu fī ‘ainin ḥami'atiw wa wajada ‘indahā qaumā(n), qulnā yā żal-qarnaini immā an tu‘ażżiba wa immā an tattakhiża fīhim ḥusnā(n).
[86]
Lambi’ mua’ tanda’i di engeang atambusangna mata allo, ma’itai mata allo tambus naung di sasi’ iya maressa’ malotong, anna naitai mesa golongan umma’ (andiang ma’agama). Iyami’ ma’uang: “E Dzulkarnain, malao massessai iyade’ mappogau’o apiangan lao ise’iya.”
قَالَ اَمَّا مَنْ ظَلَمَ فَسَوْفَ نُعَذِّبُهٗ ثُمَّ يُرَدُّ اِلٰى رَبِّهٖ فَيُعَذِّبُهٗ عَذَابًا نُّكْرًا٨٧
Qāla ammā man ẓalama fa saufa nu‘ażżibuhū ṡumma yuraddu ilā rabbihī fa yu‘ażżibuhū ‘ażāban nukrā(n).
[87]
(Dzulkarnain) ma’uang: “Inai pagau’ bawang, jari manini iyami’ na massessai, mane dipepembali’i lao di Puangna, mane Puang massessai passessa iya makarras (andiang sittenganna).
وَاَمَّا مَنْ اٰمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهٗ جَزَاۤءً ۨالْحُسْنٰىۚ وَسَنَقُوْلُ لَهٗ مِنْ اَمْرِنَا يُسْرًا ۗ٨٨
Wa ammā man āmana wa ‘amila ṣāliḥan fa lahū jazā'anil-ḥusnā, wa sanaqūlu lahū min amrinā yusrā(n).
[88]
Anna to matappa’ na mappogau’ apiangan, jari di sesena appalang kaminang macoa sebagai balasanna, anna Iyami’ na mambei (parenta) iya malammor di sesena.
ثُمَّ اَتْبَعَ سَبَبًا٨٩
Ṡumma atba‘a sababā(n).
[89]
Mane ma’olai tangalalang (laeng).
حَتّٰىٓ اِذَا بَلَغَ مَطْلِعَ الشَّمْسِ وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلٰى قَوْمٍ لَّمْ نَجْعَلْ لَّهُمْ مِّنْ دُوْنِهَا سِتْرًا ۙ٩٠
Ḥattā iżā balaga maṭli‘asy-syamsi wajadahā taṭlu‘u ‘alā qaumil lam naj‘al lahum min dūnihā sitrā(n).
[90]
Mua’ lambi’i di engeang tidoa’na mata allo (timo’), diangi ma’ita mata allo di’o ma’indoi mesa golongan umma’ iya Iyami’ andiang mappajariangi di anu na marrundungngi’i pole di (paindo)na mata allo di’o.
كَذٰلِكَۗ وَقَدْ اَحَطْنَا بِمَا لَدَيْهِ خُبْرًا٩١
Każālik(a), wa qad aḥaṭnā bimā ladaihi khubrā(n).
[91]
Bassami di’o, anna sitongangna Iyami’ ma’issang inggannana anu iya diang di sesena (Dzulkarnain).
ثُمَّ اَتْبَعَ سَبَبًا٩٢
Ṡumma atba‘a sababā(n).
[92]
Mane iya ma’ola bomo mesa tangalalang (laengna).
حَتّٰىٓ اِذَا بَلَغَ بَيْنَ السَّدَّيْنِ وَجَدَ مِنْ دُوْنِهِمَا قَوْمًاۙ لَّا يَكَادُوْنَ يَفْقَهُوْنَ قَوْلًا٩٣
Ḥattā iżā balaga bainas-saddaini wajada min dūnihimā qaumal lā yakādūna yafqahūna qaulā(n).
[93]
Lambi’ di wattunnai tanda’ lao di alle’na da’dua buttu, marruppa’i di pondo’na (da’dua buttu di’o) mesa kaum iya andiang naissang pau.
قَالُوْا يٰذَا الْقَرْنَيْنِ اِنَّ يَأْجُوْجَ وَمَأْجُوْجَ مُفْسِدُوْنَ فِى الْاَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلٰٓى اَنْ تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا٩٤
Qālū yā żal-qarnaini inna ya'jūja wa ma'jūja mufsidūna fil-arḍi fahal naj‘alu laka kharjan ‘alā an taj‘alā bainanā wa bainahum saddā(n).
[94]
Is’iya ma’uang: “E Dzulkarnain, sitongangna Ya’juj anna Ma’juj di’o iyamo to mappogau’ adaeang (iya marrusa’) di baona lino, jari maladi iyami’ mambayar’o, mamoare’o mappapia rinding (passinding) antara iyami’ anna ise’iya?”
قَالَ مَا مَكَّنِّيْ فِيْهِ رَبِّيْ خَيْرٌ فَاَعِيْنُوْنِيْ بِقُوَّةٍ اَجْعَلْ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ رَدْمًا ۙ٩٥
Qāla mā makkannī fīhi rabbī fa a‘īnūnī biquwwatin aj‘al bainakum wa bainahum radmā(n).
[95]
(Dzulkarnain) ma’uang: “Anu iya pura nakuasang Puangngu di seseu la’bi macoai (dadi tambomu), jari tulunga’ siola pa’ulleang (gassing), mamoarea’ mala mappapia rinding (passinding) pole di amakasauangna (tau anna parewa), mamoarea’ mappapiangani rinding antara i’o mie’ anna ise’iya.
اٰتُوْنِيْ زُبَرَ الْحَدِيْدِۗ حَتّٰىٓ اِذَا سَاوٰى بَيْنَ الصَّدَفَيْنِ قَالَ انْفُخُوْا ۗحَتّٰىٓ اِذَا جَعَلَهٗ نَارًاۙ قَالَ اٰتُوْنِيْٓ اُفْرِغْ عَلَيْهِ قِطْرًا ۗ٩٦
Ātūnī zubaral-ḥadīd(i), ḥattā iżā sāwā bainaṣ-ṣadafaini qālanfukhū, ḥattā iżā ja‘alahū nārā(n), qāla ātūnī ufrig ‘alaihi qiṭrā(n).
[96]
Bengana’ pappolo-polongan bassi,” lambi’i (pappolongan bassi) di’o sirrata da’dua (coppo’na) buttu, (Dzulkarnain) ma’uang: “Tuei (di’o apio),” lambi’i (iya di’o) bassi menjari (mamea) sitteng api, ma’uangi: “Bengana’ tumarra (iya re’de) na utolloangi dio di baona (di’o bassi loppa’-o).”
فَمَا اسْطَاعُوْٓا اَنْ يَّظْهَرُوْهُ وَمَا اسْتَطَاعُوْا لَهٗ نَقْبًا٩٧
Famasṭā‘ū ay yaẓharūhu wa mastaṭā‘ū lahū naqbā(n).
[97]
Jari ise’iya (Yakjuj anna Makjuj) andiangi mala mappendai’i anna andiang to’i mala mattombongngi-i.
قَالَ هٰذَا رَحْمَةٌ مِّنْ رَّبِّيْۚ فَاِذَا جَاۤءَ وَعْدُ رَبِّيْ جَعَلَهٗ دَكَّاۤءَۚ وَكَانَ وَعْدُ رَبِّيْ حَقًّا ۗ٩٨
Qāla hāżā raḥmatum mir rabbī, fa iżā jā'a wa‘du rabbī ja‘alahū dakkā'(a), wa kāna wa‘du rabbī ḥaqqā(n).
[98]
(Dzulkarnain) ma’uang: “Iya di’e (rinding) iyamo pammase pole di Puangngu, jari mua’ polemi janjinna Puangngu Iya na mappajari accur sanna’, anna janjinna Puangngu di’o tongang (parua).”
۞ وَتَرَكْنَا بَعْضَهُمْ يَوْمَىِٕذٍ يَّمُوْجُ فِيْ بَعْضٍ وَّنُفِخَ فِى الصُّوْرِ فَجَمَعْنٰهُمْ جَمْعًا ۙ٩٩
Wa taraknā ba‘ḍahum yauma'iżiy yamūju fī ba‘ḍiw wa nufikha fiṣ-ṣūri fa jama‘nāhum jam‘ā(n).
[99]
Iyami’ mappaso’nai ise’iya di allo di’o sicappu-cappur antara mesa anna laengna, mane dituei boi sangkakala (tarompe’), mane Iyami’ mappasirumungi ise’iya iyanasangna.
وَّعَرَضْنَا جَهَنَّمَ يَوْمَىِٕذٍ لِّلْكٰفِرِيْنَ عَرْضًا ۙ١٠٠
Wa ‘araḍnā jahannama yauma'iżil lil-kāfirīna ‘arḍā(n).
[100]
Anna Iyami’ mappepelattoang mannassa (naraka) Jahannam di allo di’o lao di to kaper,
ۨالَّذِيْنَ كَانَتْ اَعْيُنُهُمْ فِيْ غِطَاۤءٍ عَنْ ذِكْرِيْ وَكَانُوْا لَا يَسْتَطِيْعُوْنَ سَمْعًا ࣖ١٠١
Allażīna kānat a‘yunuhum fī giṭā'in ‘an żikrī wa kānū lā yastaṭī‘ūna sam‘ā(n).
[101]
to diangi matanna ise’iya tioppo’ rapa’ pole di na mappendalingai tanda-tanda (alama’) akkuasa’-U, anna diangi ise’iya andiang naulle ma’irrangngi.
اَفَحَسِبَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْٓا اَنْ يَّتَّخِذُوْا عِبَادِيْ مِنْ دُوْنِيْٓ اَوْلِيَاۤءَ ۗاِنَّآ اَعْتَدْنَا جَهَنَّمَ لِلْكٰفِرِيْنَ نُزُلًا١٠٢
Afaḥasibal-lażīna kafarū ay yattakhiżū ‘ibādī min dūnī auliyā'(a), innā a‘tadnā jahannama lil-kāfirīna nuzulā(n).
[102]
Apa’ nasangadi to kaper ma’uang (malai) maala para batua’-U menjari pattulung selaengna Iyau? Sitongangna Iyami’ pura mappatayangani ise’iya (naraka) Jahannam engeang mottong di sesena to kaper.
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْاَخْسَرِيْنَ اَعْمَالًا ۗ١٠٣
Qul hal nunabbi'ukum bil-akhsarīna a‘mālā(n).
[103]
Pa’uango’o (Muhammad): “Apa’ paralludi Iyami’ na mappissangngio mie’ di to kaminang rugi panggauangna?”
اَلَّذِيْنَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِى الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُوْنَ اَنَّهُمْ يُحْسِنُوْنَ صُنْعًا١٠٤
Al-lażīna ḍalla sa‘yuhum fil-ḥayātid-dun-yā wa hum yaḥsabūna annahum yuḥsinūna ṣun‘ā(n).
[104]
Iyamo to lao sala panggauangna lalang di atuoang lino di’e, anna ise’iya massangai ma’uang ise’iya menggau’ macoa sanna’.
اُولٰۤىِٕكَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِاٰيٰتِ رَبِّهِمْ وَلِقَاۤىِٕهٖ فَحَبِطَتْ اَعْمَالُهُمْ فَلَا نُقِيْمُ لَهُمْ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ وَزْنًا١٠٥
Ulā'ikal-lażīna kafarū bi'āyāti rabbihim wa liqā'ihī fa ḥabiṭat a‘māluhum falā nuqīma lahum yaumal-qiyāmati waznā(n).
[105]
Ise’iya di’o to kaper lao di aya’-aya’na Puangna (anna kaper) di assitangan-Na, jari tiapusmi ammalna ise’iya, jari Iyami’ andiang mappadiang mesa pa’uyiang lao (panggauangna) di allo keama’.
ذٰلِكَ جَزَاۤؤُهُمْ جَهَنَّمُ بِمَا كَفَرُوْا وَاتَّخَذُوْٓا اٰيٰتِيْ وَرُسُلِيْ هُزُوًا١٠٦
Żālika jazā'uhum jahannamu bimā kafarū wattakhażū āyātī wa rusulī huzuwā(n).
[106]
Bassami di’o balasanna (ise’iya), (naraka) Jahannam, nasawa’ akaperangna anna nasawa’ ise’iya mappajari aya’-aya-U anna para suro-U, menjari pielle-elleang.
اِنَّ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنّٰتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا ۙ١٠٧
Innal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti kānat lahum jannātul-firdausi nuzulā(n).
[107]
Sitongangna to matappa’ anna mappogau’ apiangan, di sesena ise’iya suruga Firdaus menjari engeang mottong,
خٰلِدِيْنَ فِيْهَا لَا يَبْغُوْنَ عَنْهَا حِوَلًا١٠٨
Khālidīna fīhā lā yabgūna ‘anhā ḥiwalā(n).
[108]
ise’iya mannannungan di lalangna, ise’iya andiangi melo’ mellenggu’ (pole di engeang di’o).
قُلْ لَّوْ كَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِّكَلِمٰتِ رَبِّيْ لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ اَنْ تَنْفَدَ كَلِمٰتُ رَبِّيْ وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهٖ مَدَدًا١٠٩
Qul lau kānal-baḥru midādal likalimāti rabbī lanafidal-baḥru qabla an tanfada kalimāṭu rabbī wa lau ji'nā bimiṡlihī madadā(n).
[109]
Pa’uango’o (Muhammad): “Tenna’ (uai) sasi’ menjari dawa’ (na mattulis) pau-paunna Puangngu, tongang cappu’i di’o uai sasi’-o di andiangnapa cappu’ (titulis) pau-paunna Puangngu, maui Iyami’ mappapole tambang sitteng bo’o mae’dinna di’o.
قُلْ اِنَّمَآ اَنَا۠ بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوْحٰٓى اِلَيَّ اَنَّمَآ اِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ وَّاحِدٌۚ فَمَنْ كَانَ يَرْجُوْا لِقَاۤءَ رَبِّهٖ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَّلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهٖٓ اَحَدًا ࣖ١١٠
Qul innamā ana basyarum miṡlukum yūḥā ilayya annamā ilāhukum ilāhuw wāḥid(un), faman kāna yarjū liqā'a rabbihī falya‘mal ‘amalan ṣāliḥaw wa lā yusyrik bi‘ibādati rabbihī aḥadā(n).
[110]
Pa’uango’o (Muhammad): “Sitongangna iyau di’e sangga’ mesa tappa’ to sittengano’o mie’, iya diwahyukang di seseu. Mua’ sitongangna Puangmu di’o iyamo Puang Mesa.” Jari inai-inai marrannuang assiruppang Puangna jari sitinayannai mappogau’ apiangan anna dai mappa’dua mau di mesa seu-seuwa di lalang makkasiwiang lao di Puangna.”