Surah Saba’
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِيْ لَهٗ مَا فِى السَّمٰوٰتِ وَمَا فِى الْاَرْضِ وَلَهُ الْحَمْدُ فِى الْاٰخِرَةِۗ وَهُوَ الْحَكِيْمُ الْخَبِيْرُ١
Al-ḥamdu lillāhil-lażī lahū mā fis-samāwāti wa mā fil-arḍi wa lahul-ḥamdu fil-ākhirah(ti), wa huwal-ḥakīmul-khabīr(u).
[1]
Kabeh puji kanggo Gusti Alloh hang duweni paran hang ono nyang langit lan paran hang ono nyang bumi lan duwene Iane (maning) kabeh puji nyang akhirat. Lan Iane hang Moho Wicaksono tur Moho Ngaweruhi
يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِى الْاَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاۤءِ وَمَا يَعْرُجُ فِيْهَاۗ وَهُوَ الرَّحِيْمُ الْغَفُوْرُ٢
Ya‘lamu mā yaliju fil-arḍi wa mā yakhruju minhā wa mā yanzilu minas-samā'i wa mā ya‘ruju fīhā, wa huwar-raḥīmul-gafūr(u).
[2]
Iane weroh paran baen hang melebu nyang bumi, paran baen hang metu teko bumi, paran hang medun teko langit lan paran hang munggah nyang langit. Lan Iane Hang Moho Welas tur Moho Ngapuro.
وَقَالَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا لَا تَأْتِيْنَا السَّاعَةُ ۗقُلْ بَلٰى وَرَبِّيْ لَتَأْتِيَنَّكُمْۙ عٰلِمِ الْغَيْبِۙ لَا يَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ فِى السَّمٰوٰتِ وَلَا فِى الْاَرْضِ وَلَآ اَصْغَرُ مِنْ ذٰلِكَ وَلَآ اَكْبَرُ اِلَّا فِيْ كِتٰبٍ مُّبِيْنٍۙ٣
Wa qālal-lażīna kafarū lā ta'tīnas-sā‘ah(tu), qul balā wa rabbī lata'tiyannakum, ‘ālimul-gaib(i), lā ya‘zubu ‘anhu miṡqālu żarratin fis-samāwāti wa lā fil-arḍi wa lā aṣgaru min żālika wa lā akbaru illā fī kitābim mubīn(in).
[3]
Lan wong-wong hang kafir ngomong: “Dino kiamat iku osing arep teko nyang riko”, Ngomongo: “Pasti teko, demi Pengeran isun Hang weruh nyang ghaib, saktemene kiamat iku pasti arep teko nyang riko. Osing biso sengedan teko Iane sak bobote wiji sawi hang ono nyang langit lan hang ono nyang bumi lan osing ono (pisan) hang luweh cilik teko iku lan luweh gede, kejobo ono nyang kitab hang nyoto (lauh mahfuzh)”
لِّيَجْزِيَ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِۗ اُولٰۤىِٕكَ لَهُمْ مَّغْفِرَةٌ وَّرِزْقٌ كَرِيْمٌ٤
Liyajziyal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāt(i), ulā'ika lahum magfiratuw wa rizqun karīm(un).
[4]
Makne Gusti Alloh nguweni balesan nyang wong-wong hang iman lan ngelakoni amal hang soleh. Iane kabeh iku wong-wong hang oleh sepuro lan rizqi hang mulyo.
وَالَّذِيْنَ سَعَوْ فِيْٓ اٰيٰتِنَا مُعٰجِزِيْنَ اُولٰۤىِٕكَ لَهُمْ عَذَابٌ مِّنْ رِّجْزٍ اَلِيْمٌ٥
Wal-lażīna sa‘au fī āyātinā mu‘ājizīna ulā'ika lahum ‘ażābum mir rijzin alīm(un).
[5]
Lan wong-wong hang usaha kanggo (nentang) ayat-ayat Isun kambi anggepan iane kabeh biso ngelemahaken (murungaen azab Isun) iane kabeh oleh azab yoiku (jenise) sikso hang ngelarakaen.
وَيَرَى الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْعِلْمَ الَّذِيْٓ اُنْزِلَ اِلَيْكَ مِنْ رَّبِّكَ هُوَ الْحَقَّۙ وَيَهْدِيْٓ اِلٰى صِرَاطِ الْعَزِيْزِ الْحَمِيْدِ٦
Wa yaral-lażīna ūtul-‘ilmal-lażī unzila ilaika mir rabbika huwal-ḥaqq(a), wa yahdī ilā ṣirāṭil-‘azīzil-ḥamīd(i).
[6]
Lan wong-wong hang diweni ilmu (ahli Kitab) duwe pendapat saktemene wahyu hang didunaen nyang riko teko Pengeran riko iku hang bener lan nuduhaken (menungso) nyang dalane Pengeran Hang Moho Kuat tur Moho Denpuji.
وَقَالَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا هَلْ نَدُلُّكُمْ عَلٰى رَجُلٍ يُّنَبِّئُكُمْ اِذَا مُزِّقْتُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍۙ اِنَّكُمْ لَفِيْ خَلْقٍ جَدِيْدٍۚ٧
Wa qālal-lażīna kafarū hal nadullukum ‘alā rajuliy yunabbi'ukum iżā muzziqtum kulla mumazzaq(in), innakum lafī khalqin jadīd(in).
[7]
Lan wong-wong kafir ngomong (nyang konco-koncone): “Gelem ta riko, isun duduhi sewiji uwong lanang 725 hang ngabari nyang riko saktemene kadung awak riko wes ancur-ancuran, saktemene riko bener-bener (arep ditangekaen maning) nyang jerone kedadean hang anyar.
725) Hang dikarepaen sewijine uwong lanang kambi uwong-uwong kafir iku Nabi Muhammad SAW. kanggo ngenyek yane kabeh nyang yane
اَفْتَرٰى عَلَى اللّٰهِ كَذِبًا اَمْ بِهٖ جِنَّةٌ ۗبَلِ الَّذِيْنَ لَا يُؤْمِنُوْنَ بِالْاٰخِرَةِ فِى الْعَذَابِ وَالضَّلٰلِ الْبَعِيْدِ٨
Aftarā ‘alallāhi każiban am bihī jinnah(tun), balil-lażīna lā yu'minūna bil-ākhirati fil-‘ażābi waḍ-ḍalālil-ba‘īd(i).
[8]
Opo iane nganakaen gubaban nyang Gusti Alloh utowo ono nyang iane loro edan?” (Osing), tapekno wong-wong hang osing iman nyang negoro akhirat ono nyang jerone sikso lan kesesatan hang adoh.
اَفَلَمْ يَرَوْا اِلٰى مَا بَيْنَ اَيْدِيْهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ مِّنَ السَّمَاۤءِ وَالْاَرْضِۗ اِنْ نَّشَأْ نَخْسِفْ بِهِمُ الْاَرْضَ اَوْ نُسْقِطْ عَلَيْهِمْ كِسَفًا مِّنَ السَّمَاۤءِۗ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِّكُلِّ عَبْدٍ مُّنِيْبٍ ࣖ٩
Afalam yarau ilā mā baina aidīhim wa mā khalfahum minas-samā'i wal-arḍ(i), in nasya' nakhsif bihimul-arḍa au nusqiṭ ‘alaihim kisafam minas-samā'(i), inna fī żālika la'āyatal likulli ‘abdim munīb(in).
[9]
Mulokno kadung iane kabeh osing deleng langit lan bumi hang ono nyang ngarepe lan nyang burine iane kabeh? Kadung Isun ngarepaen, pasti Isun delepaen iane kabeh nyang bumi utowo Isun ciciraen nyang iane kabeh gumpalan teko langit. Saktemene hang gedigu iku bener-bener ono tondo (kekuasaane Pengeran) kanggo saben-saben hamba hang balik (nyang Iane)
۞ وَلَقَدْ اٰتَيْنَا دَاوٗدَ مِنَّا فَضْلًاۗ يٰجِبَالُ اَوِّبِيْ مَعَهٗ وَالطَّيْرَ ۚوَاَلَنَّا لَهُ الْحَدِيْدَۙ١٠
Wa laqad ātainā dāwūda minnā faḍlā(n), yā jibālu awwibī ma‘ahū waṭ-ṭair(a), wa alannā lahul-ḥadīd(a).
[10]
Lan saktemene wes Isun weni Daud kautaman teko Isun. (Isun berfirman) : “He gunung-gunung lan manuk-manuk, tasbiho ping akeh bareng-bareng kambi Daud”, lan Isun wes ngelemesaen wesi kanggo iane.
اَنِ اعْمَلْ سٰبِغٰتٍ وَّقَدِّرْ فِى السَّرْدِ وَاعْمَلُوْا صَالِحًاۗ اِنِّيْ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِيْرٌ١١
Ani‘mal sābigātiw wa qaddir fis-sardi wa‘malū ṣāliḥā(n), innī bimā ta‘malūna baṣīr(un).
[11]
(Yoiku) gaweo kelkambi wesi hang gede-gede lan ukuren anyamane; lan lakonono amalan hang soleh. Saktemene Isun deleng opo hang riko lakoni.
وَلِسُلَيْمٰنَ الرِّيْحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَّرَوَاحُهَا شَهْرٌۚ وَاَسَلْنَا لَهٗ عَيْنَ الْقِطْرِۗ وَمِنَ الْجِنِّ مَنْ يَّعْمَلُ بَيْنَ يَدَيْهِ بِاِذْنِ رَبِّهٖۗ وَمَنْ يَّزِغْ مِنْهُمْ عَنْ اَمْرِنَا نُذِقْهُ مِنْ عَذَابِ السَّعِيْرِ١٢
Wa lisulaimānar-rīḥa guduwwuhā syahruw wa rawāḥuhā syahr(un), wa asalnā lahū ‘ainal-qiṭr(i), wa minal-jinni may ya‘malu baina yadaihi bi'iżni rabbih(ī), wa may yazig minhum ‘an amrinā nużiqhu min ‘ażābis-sa‘īr(i).
[12]
Lan Isun (tundukaen) angin kanggo Sulaiman, hang pelakone nyang wayah isuk podo kambi pelakon sak ulan lan pelakon nyang wayah sore podo kambi pelakon sak ulan (pisan) 726 lan Isun ngilikaen cairane tembogo kanggo iane. Lan sebagian teko jin ono hang megawe nyang ngarepe (nang ngisor kekuasaane) kambi izin Pengerane. Lan sopo hang nyimpang antarane iane kabeh teko perintah Isun, Isun rasakaen nyang iane sikso neroko hang genine mulat-mulat.
726) Karepe kadung Sulaiman ngadakaen pelakon teko isuk sampek bedog mulokno jarak hang ditempuh podo kambi jarak pelakone unto hang cepet nyang wayah sak ulan. Gedigu pisan kadung yane ngadakaen pelakon nyang wayah bedug sampek sore, mulokno kecepetane podo kambi pelakon sak ulan.
يَعْمَلُوْنَ لَهٗ مَا يَشَاۤءُ مِنْ مَّحَارِيْبَ وَتَمَاثِيْلَ وَجِفَانٍ كَالْجَوَابِ وَقُدُوْرٍ رّٰسِيٰتٍۗ اِعْمَلُوْٓا اٰلَ دَاوٗدَ شُكْرًا ۗوَقَلِيْلٌ مِّنْ عِبَادِيَ الشَّكُوْرُ١٣
Ya‘malūna lahū mā yasyā'u mim maḥārība wa tamāṡīla wa jifānin kal-jawābi wa qudūrir-rāsiyāt(in), i‘malū āla dāwūda syukrā(n), wa qalīlum min ‘ibādiyasy-syakūr(u).
[13]
Poro jin iku gawe kanggo Sulaiman paran hang dikarepaen teko bangunan-bangunan hang duwur lan patung-patung lan piring-piring hang (gedene) koyok kolam lan dandang hang tetep (ono nyang duwure pawon). Megaweo he keluargone Daud kanggo syukur (nyang Gusti Alloh). Lan sitik banget hamba-hamba Isun hang gelem syukur.
فَلَمَّا قَضَيْنَا عَلَيْهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلٰى مَوْتِهٖٓ اِلَّا دَاۤبَّةُ الْاَرْضِ تَأْكُلُ مِنْسَاَتَهٗ ۚفَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الْجِنُّ اَنْ لَّوْ كَانُوْا يَعْلَمُوْنَ الْغَيْبَ مَا لَبِثُوْا فِى الْعَذَابِ الْمُهِيْنِۗ١٤
Falammā qaḍainā ‘alaihil-mauta mā dallahum ‘alā mautihī illā dābbatul-arḍi ta'kulu minsa'atah(ū), falammā kharra tabayyanatil-jinnu allau kānū ya‘lamūnal-gaiba mā labiṡū fil-‘ażābil-muhīn(i).
[14]
Mulokno pas Isun wes netepaen matine Sulaiman, osing ono hang nuduhaken nyang iane kabeh matine iku kejobo rayap hang mangan tongkate. Mulokno pas iane tibo jin iku dadi weruh saktemene kadung sekirone iane kabeh ngaweruhi hang ghaib pasti iane kabeh osing tetep nyang jerone sikso hang nginoaken
لَقَدْ كَانَ لِسَبَاٍ فِيْ مَسْكَنِهِمْ اٰيَةٌ ۚجَنَّتٰنِ عَنْ يَّمِيْنٍ وَّشِمَالٍ ەۗ كُلُوْا مِنْ رِّزْقِ رَبِّكُمْ وَاشْكُرُوْا لَهٗ ۗبَلْدَةٌ طَيِّبَةٌ وَّرَبٌّ غَفُوْرٌ١٥
Laqad kāna lisaba'in fī maskanihim āyah(tun), jannatāni ‘ay yamīniw wa syimāl(in), kulū mir rizqi rabbikum wasykurū lah(ū), baldatun ṭayyibatuw wa rabbun gafūr(un).
[15]
Saktemene kanggo kaum saba’ ono tondo (kekuasane Pengeran) nyang panggonan menenge iane kabeh yoiku rong kebonan nyang arah kanan lan arah kiri. (nyang iane kabeh diomongaen) “Madango riko teko rezki hang (dianugrahake) Pengeran riko lan syukuro riko nyang Iane. (Negoro riko) yoiku negoro hang apik lan (Pengeran riko) yoiku Pengeran hang Moho Ngapuro”
فَاَعْرَضُوْا فَاَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ سَيْلَ الْعَرِمِ وَبَدَّلْنٰهُمْ بِجَنَّتَيْهِمْ جَنَّتَيْنِ ذَوَاتَيْ اُكُلٍ خَمْطٍ وَّاَثْلٍ وَّشَيْءٍ مِّنْ سِدْرٍ قَلِيْلٍ١٦
Fa a‘raḍū fa arsalnā ‘alaihim sailal-‘arimi wa baddalnāhum bijannataihim jannataini żawātai ukulin khamṭiw wa aṡliw wa syai'im min sidrin qalīl(in).
[16]
Tapekno iane kabeh mengo, mulokno Isun tekakno nyang iane kabeh banjir bandang 727 lan Isun ganti rong kebone iane kabeh kambi rong kebon hang merojok (wet-wet) hang nguwoh pahit, wet Atsl lan sitik teko wet Sidr. 728
727) Karepe : banjir gede hang disebabaen jebole bendungan Ma’rib.
728) “Wet Atsl yoiku sak jenis kambi wet cemoro “wet Sidr” yoiku sak jenis kambi wet bidara.
ذٰلِكَ جَزَيْنٰهُمْ بِمَا كَفَرُوْاۗ وَهَلْ نُجٰزِيْٓ اِلَّا الْكَفُوْرَ١٧
Żālika jazaināhum bimā kafarū, wa hal nujāzī illal-kafūr(a).
[17]
Gedigu iku Isun nguweni balesan nyang iane kabeh kerono kekafiran iane kabeh. Lan Isun osing nurunaen sikso (hang gedigu iku), tapekno cumo nyang wong-wong hang banget kafire.
وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمْ وَبَيْنَ الْقُرَى الَّتِيْ بٰرَكْنَا فِيْهَا قُرًى ظَاهِرَةً وَّقَدَّرْنَا فِيْهَا السَّيْرَۗ سِيْرُوْا فِيْهَا لَيَالِيَ وَاَيَّامًا اٰمِنِيْنَ١٨
Wa ja‘alnā bainahum wa bainal-qural-latī bāraknā fīhā quran ẓāhirataw wa qaddarnā fihas-sair(a), sīrū fīhā layāliya wa ayyāman āminīn(a).
[18]
Lan Isun dadekaen antarane iane kabeh lan antarane negoro-negoro hang Isun weni berkah, piro-piro negoro hang parek-parekan lan Isun tetepaen antarane negoro-negoro iku (jarak-jarak) pelakone. Melakuwo riko nyang kuto-kuto iku wayah bengi lan raino kambi aman. 729
729) Hang dikarepaen kambi “negoro hang Isun weni berkah” yoiku negoro hang ono nyang syam, kerono subure lan negoro-negoro hang parek yoiku negoro-negoro anatarane Yaman lan Syam, hinggo uwong-uwong biso melaku kambi aman wayah raino lan bengi osing kepokso mandeg nyang padang pasir lan osing kangelan.
فَقَالُوْا رَبَّنَا بٰعِدْ بَيْنَ اَسْفَارِنَا وَظَلَمُوْٓا اَنْفُسَهُمْ فَجَعَلْنٰهُمْ اَحَادِيْثَ وَمَزَّقْنٰهُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍۗ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيٰتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُوْرٍ١٩
Fa qālū rabbanā bā‘id baina asfārinā wa ẓalamū anfusahum fa ja‘alnāhum aḥādīṡa wa mazzaqnāhum kulla mumazzaq(in), inna fī żālika la'āyātil likulli ṣabbārin syakūr(in).
[19]
Mulokno iane kabeh ngomong : “Duh Pengeran Isun kabeh dohno jarak pelakone isun kabeh” 730, lan iane kabeh nganingoyo awake dewe; mulokno Isun dadekno iane kabeh bahan omongan lan Isun ajuraken iane kabeh sak ajur-ajure. Saktemene nyang gedigu iku bener-bener ono tondo-tondo kekuasaane Gusti Alloh kanggo saben-saben uwong hang sabar tur syukur.
kambi aman wayah raino lan bengi osing kepokso mandeg nyang padang pasir lan osing kangelan.
730) Hang dikarepaen kambi penjaluk iki yoiku makne kuto-kuto hang parek iku dibusek, makne pelakone dadi dowo lan yane kabeh biso ngelakoni monopoli nyang jerone dagang iku, hinggo bati lebih gede.
وَلَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ اِبْلِيْسُ ظَنَّهٗ فَاتَّبَعُوْهُ اِلَّا فَرِيْقًا مِّنَ الْمُؤْمِنِيْنَ٢٠
Wa laqad ṣaddaqa ‘alaihim iblīsu ẓannahū fattaba‘ūhu illā farīqam minal-mu'minīn(a).
[20]
Lan saktemene iblis wes biso buktikaen benere olehe nyongko nyang iane kabeh terus iane kabeh milu nyang iblis, kejobo wong-wong hang iman.
وَمَا كَانَ لَهٗ عَلَيْهِمْ مِّنْ سُلْطَانٍ اِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يُّؤْمِنُ بِالْاٰخِرَةِ مِمَّنْ هُوَ مِنْهَا فِيْ شَكٍّ ۗوَرَبُّكَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ حَفِيْظٌ ࣖ٢١
Wa mā kāna lahū ‘alaihim min sulṭānin illā lina‘lama may yu'minu bil-ākhirati mimman huwa minhā fī syakk(in), wa rabbuka ‘alā kulli syai'in ḥafīẓ(un).
[21]
Lan osing ono kekuasaan iblis nyang iane kabeh, sakliiane mung makne Isun biso bedakaen sopo hang iman Nyang anane urip ning akhirat teko sopo hang ragu-ragu masalah iku. Lan Pengeran riko Moho Ngopeni kabeh perkoro.
قُلِ ادْعُوا الَّذِيْنَ زَعَمْتُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِۚ لَا يَمْلِكُوْنَ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ فِى السَّمٰوٰتِ وَلَا فِى الْاَرْضِ وَمَا لَهُمْ فِيْهِمَا مِنْ شِرْكٍ وَّمَا لَهٗ مِنْهُمْ مِّنْ ظَهِيْرٍ٢٢
Qulid‘ul-lażīna za‘amtum min dūnillāh(i), lā yamlikūna miṡqāla żarratin fis-samāwāti wa lā fil-arḍi wa mā lahum fīhimā min syirkiw wa mā lahū minhum min ẓahīr(in).
[22]
Ngomongo : “Jaluko nyang iane kabeh hang riko anggep (dadi Pengeran) sak liane Gusti Alloh, iane kabeh osing duwe (kekuasaan) sak bobote wiji sawi baen nyang langit lan nyang bumi lan iane kabeh osing duwe oron nyang jerone (kedadeane) langit lan bumi lan pisan-pisan osing ono nyang antarane iane kabeh hang dadi pembantune Gusti Alloh
وَلَا تَنْفَعُ الشَّفَاعَةُ عِنْدَهٗٓ اِلَّا لِمَنْ اَذِنَ لَهٗ ۗحَتّٰىٓ اِذَا فُزِّعَ عَنْ قُلُوْبِهِمْ قَالُوْا مَاذَاۙ قَالَ رَبُّكُمْۗ قَالُوا الْحَقَّۚ وَهُوَ الْعَلِيُّ الْكَبِيْرُ٢٣
Wa lā tanfa‘usy-syafā‘atu ‘indahū illā liman ażina lah(ū), ḥattā iżā fuzzi‘a ‘an qulūbihim qālū māżā, qāla rabbukum, qālul-ḥaqq(a), wa huwal-‘aliyyul-kabīr(u).
[23]
Lan osing ono gawene syafa’at hang ono sisihe Gusti Alloh, kejobo kanggo uwong hang wes diizini oleh syafa’at iku, hinggo kadung wes diilangaen roso wedi teko atine iane kabeh, iane kabeh ngomong “ Paran hang wes difirmanaen kambi Pengeran riko?” Iane kabeh jawab : “(Omongan) hang bener “, lan Iane Hang Moho Duwur tur Moho Agung 731.
731) Karepe: setemene Gusti Alloh Swt kadung berfirman kanggo wahyuaken perkoro siji, poro peduduk langit (poro malaikat) ngerungokaen firmane. Terus yane kabeh ngeroso wedi kambi Keagungane Gusti Alloh. Kadung roso wedi iku ilang teko ati-atine yane kabeh, sebagian yane kabeh podo takon nyang sebagian hang liyo: paran hang wes difirmanaen kambi Pengeran riko, terus yane kabeh takon : (Omongan ) hang bener.
۞ قُلْ مَنْ يَّرْزُقُكُمْ مِّنَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِۗ قُلِ اللّٰهُ ۙوَاِنَّآ اَوْ اِيَّاكُمْ لَعَلٰى هُدًى اَوْ فِيْ ضَلٰلٍ مُّبِيْنٍ٢٤
Qul may yarzuqukum minas-samāwāti wal-arḍ(i), qulillāh(u), wa innā au iyyākum la‘alā hudan au fī ḍalālim mubīn(in).
[24]
Ngomongo: “Sopo hang nguweni rezqi nyang riko teko langit lan teko bumi ?” Ngomongo: “Gusti Alloh”, lan saktemene Isun utowo riko (wong-wong musyrik), pasti ono nyang hidayah utowo nyang kesesatan hang nyoto.
قُلْ لَّا تُسْـَٔلُوْنَ عَمَّآ اَجْرَمْنَا وَلَا نُسْـَٔلُ عَمَّا تَعْمَلُوْنَ٢٥
Qul lā tus'alūna ‘ammā ajramnā wa lā nus'alu ‘ammā ta‘malūn(a).
[25]
Ngomongo: “ Riko osing arep ditakoni (tanggung jawab) masalah duso hang isun kabeh lakoni lan isun kabeh osing ditakoni (pisan) masalah paran hang riko lakoni.
قُلْ يَجْمَعُ بَيْنَنَا رَبُّنَا ثُمَّ يَفْتَحُ بَيْنَنَا بِالْحَقِّۗ وَهُوَ الْفَتَّاحُ الْعَلِيْمُ٢٦
Qul yajma‘u bainanā rabbunā ṡumma yaftaḥu bainanā bil-ḥaqq(i), wa huwal-fattāḥul-‘alīm(u).
[26]
Ngomongo: “Pengeran isun kabeh arep ngumpulaen isun kabeh, terus iane nguweni keputusan antara isun kabeh kambi bener. Lan Iane Moho Nguweni Keputusan tur Moho Ngaweruhi”.
قُلْ اَرُوْنِيَ الَّذِيْنَ اَلْحَقْتُمْ بِهٖ شُرَكَاۤءَ كَلَّا ۗبَلْ هُوَ اللّٰهُ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ٢٧
Qul arūniyal-lażīna alḥaqtum bihī syurakā'a kallā, bal huwallāhul-‘azīzul-ḥakīm(u).
[27]
Ngomongo: “Delengno nyang Isun sembahan-sembahan hang riko hubungaen kambi Iane kanggo sekutu-sekutune, sepisan-pisan osing mungkin! Saktemene Iane Gusti Alloh Hang Moho Kuat tur Moho Wicaksono”.
وَمَآ اَرْسَلْنٰكَ اِلَّا كَاۤفَّةً لِّلنَّاسِ بَشِيْرًا وَّنَذِيْرًا وَّلٰكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُوْنَ٢٨
Wa mā arsalnāka illā kāffatal lin-nāsi basyīraw wa nażīraw wa lākinna akṡaran-nāsi lā ya‘lamūn(a).
[28]
Lan Isun osing ngutus riko, kejobo nyang kabeh umat menungso kanggo gowo kabar hang seneng lan kanggo nguweni peringatan, tapekno akeh-akehe menungso osing ngerteni.
وَيَقُوْلُوْنَ مَتٰى هٰذَا الْوَعْدُ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِيْنَ٢٩
Wa yaqūlūna matā hāżal-wa‘du in kuntum ṣādiqīn(a).
[29]
Lan Iane kabeh ngomong : “ Kapan yo (tekone) janji iki, kadung riko kelebu wong-wong hang bener ?”.
قُلْ لَّكُمْ مِّيْعَادُ يَوْمٍ لَّا تَسْتَأْخِرُوْنَ عَنْهُ سَاعَةً وَّلَا تَسْتَقْدِمُوْنَ ࣖ٣٠
Qul lakum mī‘ādu yaumil lā tasta'khirūna ‘anhu sā‘ataw wa lā tastaqdimūn(a).
[30]
Ngomongo: “Kanggo riko ono dino hangwes dijanjekaen (dino kiamat) hang osing biso riko jaluk mundur teko dino iku masio sediluk lan osing (pisan) riko biso jaluk makne maju”.
وَقَالَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا لَنْ نُّؤْمِنَ بِهٰذَا الْقُرْاٰنِ وَلَا بِالَّذِيْ بَيْنَ يَدَيْهِۗ وَلَوْ تَرٰىٓ اِذِ الظّٰلِمُوْنَ مَوْقُوْفُوْنَ عِنْدَ رَبِّهِمْۖ يَرْجِعُ بَعْضُهُمْ اِلٰى بَعْضِ ِۨالْقَوْلَۚ يَقُوْلُ الَّذِيْنَ اسْتُضْعِفُوْا لِلَّذِيْنَ اسْتَكْبَرُوْا لَوْلَآ اَنْتُمْ لَكُنَّا مُؤْمِنِيْنَ٣١
Wa qālal-lażīna kafarū lan nu'mina bihāżal-qur'āni wa lā bil-lażī baina yadaih(i), wa lau tarā iżiẓ-ẓālimūna mauqūfūna ‘inda rabbihim, yarji‘u ba‘ḍuhum ilā ba‘ḍinil-qaul(a), yaqūlul-lażīnastuḍ‘ifū lil-lażīnastakbarū lau lā antum lakunnā mu'minīn(a).
[31]
Lan wong-wong kafir ngomong : “Isun pisan-pisan osing arep iman nyang Al-Qur’an iki lan osing (pisan) nyang kitab sakdurunge”. Lan (hebat banget) kadung riko deleng pas wong-wong hang zalim iku diadepaen nyang Pengerane, sebagian teko iane kabeh ngadepaen omongan nyang sebagian hang liyo; wong-wong hang dianggep lemah ngomong nyang wong-wong hang ladak: “Kadung osing kerono riko pasti isun dadi wong-wong hang iman.”.
قَالَ الَّذِيْنَ اسْتَكْبَرُوْا لِلَّذِيْنَ اسْتُضْعِفُوْٓا اَنَحْنُ صَدَدْنٰكُمْ عَنِ الْهُدٰى بَعْدَ اِذْ جَاۤءَكُمْ بَلْ كُنْتُمْ مُّجْرِمِيْنَ٣٢
Qālal-lażīnastakbarū lil-lażīnastuḍ‘ifū anaḥnu ṣadadnākum ‘anil-hudā ba‘da iż jā'akum bal kuntum mujrimīn(a).
[32]
Wong-wong hang ladak iku ngomong kambi wong-wong hang dianggep lemah: “Isun kabeh ta hang wes ngalang-ngalangi riko teko pituduh sakwise pituduh iku teko nyang riko? (Osing) saktemene riko dewek wong-wong hang duso”.
وَقَالَ الَّذِيْنَ اسْتُضْعِفُوْا لِلَّذِيْنَ اسْتَكْبَرُوْا بَلْ مَكْرُ الَّيْلِ وَالنَّهَارِ اِذْ تَأْمُرُوْنَنَآ اَنْ نَّكْفُرَ بِاللّٰهِ وَنَجْعَلَ لَهٗٓ اَنْدَادًا ۗوَاَسَرُّوا النَّدَامَةَ لَمَّا رَاَوُا الْعَذَابَۗ وَجَعَلْنَا الْاَغْلٰلَ فِيْٓ اَعْنَاقِ الَّذِيْنَ كَفَرُوْاۗ هَلْ يُجْزَوْنَ اِلَّا مَا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ٣٣
Wa qālal-lażīnastuḍ‘ifū lil-lażīnastakbarū bal makrul-laili wan-nahāri iż ta'murūnanā an nakfura billāhi wa naj‘ala lahū andādā(n), wa asarrun-nadāmata lammā ra'awul-‘ażāb(a), wa ja‘alnal-aglāla fī a‘nāqil-lażīna kafarū, hal yujzauna illā mā kānū ya‘malūn(a).
[33]
Lan wong-wong hang dianggep lemah ngomong nyang wong-wong hang ladak: “(Osing) saktemene gubabe (riko) nyang wayah bengi lan raino (hang ngalang-ngalangi isun kabeh), pas riko ngajak isun kabeh makne isun kabeh kafir nyang Gusti Alloh lan dadekaen sekutu-sekutu nyang Iane”, rong kelompok nyatakaen getune pas iane kabeh deleng sikso. Lan Isun pasang rante nyang gulune wong-wong hang kafir. Iane kabeh osing di wales kejobo kambi paran hang wes iane kabeh lakoni.
وَمَآ اَرْسَلْنَا فِيْ قَرْيَةٍ مِّنْ نَّذِيْرٍ اِلَّا قَالَ مُتْرَفُوْهَآ ۙاِنَّا بِمَآ اُرْسِلْتُمْ بِهٖ كٰفِرُوْنَ٣٤
Wa mā arsalnā min qaryatim min nażīrin illā qāla mutrafūhā, innā bimā ursiltum bihī kāfirūn(a).
[34]
Lan isun osing ngongkon nyang suwiji negoro sijine uwong hang nguweni peringatan kejobo wong-wong hang urep mewah nyang negoro iku ngomong : “Saktemene isun kabeh ngingkari paran hang riko dikongkon kanggo nyampekaen”.
وَقَالُوْا نَحْنُ اَكْثَرُ اَمْوَالًا وَّاَوْلَادًاۙ وَّمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِيْنَ٣٥
Wa qālū naḥnu akṡaru amwālaw wa aulādā(n), wa mā naḥnu bimu‘ażżabīn(a).
[35]
Lan iane kabeh ngomong : “Isun kabeh luweh akeh duwe bondo lan lare-lare (dibandingaen riko) lan isun kabeh pisan-pisan osing arep di sikso. 732
732) Karepe: kerono uwong-uwong kafir iku oleh nikmat hang gede nyang dunyo, mulokno yane kabeh ngeroso setemene yane kabeh di welasi Pengeran lan osing arep disikso nyang akhirat.
قُلْ اِنَّ رَبِّيْ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَّشَاۤءُ وَيَقْدِرُ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُوْنَ ࣖ٣٦
Qul inna rabbī yabsuṭur-rizqa limay yasyā'u wa yaqdiru wa lākinna akṡaran-nāsi lā ya‘lamūn(a).
[36]
Ngomongo: “Saktemene Pengeran isun beber rezki nyang sopo baen hang dikarepaen lan nyempitaen (nyang sopo baen hang dikarepaen), tapekno akeh-akehe menungso osing weruh”.
وَمَآ اَمْوَالُكُمْ وَلَآ اَوْلَادُكُمْ بِالَّتِيْ تُقَرِّبُكُمْ عِنْدَنَا زُلْفٰىٓ اِلَّا مَنْ اٰمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًاۙ فَاُولٰۤىِٕكَ لَهُمْ جَزَاۤءُ الضِّعْفِ بِمَا عَمِلُوْا وَهُمْ فِى الْغُرُفٰتِ اٰمِنُوْنَ٣٧
Wa mā amwālukum wa lā aulādukum bil-latī tuqarribukum ‘indanā zulfā illā man āmana wa ‘amila ṣāliḥā(n), fa'ulā'ika lahum jazā'uḍ-ḍi‘fi bimā ‘amilū wa hum fil-gurufāti āminūn(a).
[37]
Lan pisan-pisan duduk bondo lan duduk (pisan) lare-lare riko hang biso marekaen riko nyang Isun sitik baen; tapekno wong-wong hang iman lan ngelakoni amal-amal soleh, iane kabeh iku hang oleh balesan tumpo-tumpo disebabaen paran hang wes iane kabeh lakoni; lan iane kabeh aman sentoso nyang panggonan-panggonan hang duwur (nyang jero surgo).
وَالَّذِيْنَ يَسْعَوْنَ فِيْٓ اٰيٰتِنَا مُعٰجِزِيْنَ اُولٰۤىِٕكَ فِى الْعَذَابِ مُحْضَرُوْنَ٣٨
Wal-lażīna yas‘auna fī āyātinā mu‘ājizīna ulā'ika fil-‘ażābi muḥḍarūn(a).
[38]
Lan wong-wong hang usaha (nentang) nyang ayat-ayat Isun kambi anggapan biso ngelemahaken (gagalaen sikso Isun) iane kabeh iku dilebokaen nyang jerone sikso.
قُلْ اِنَّ رَبِّيْ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَّشَاۤءُ مِنْ عِبَادِهٖ وَيَقْدِرُ لَهٗ ۗوَمَآ اَنْفَقْتُمْ مِّنْ شَيْءٍ فَهُوَ يُخْلِفُهٗ ۚوَهُوَ خَيْرُ الرّٰزِقِيْنَ٣٩
Qul inna rabbī yabsuṭur-rizqa limay yasyā'u min ‘ibādihī wa yaqdiru lah(ū), wa mā anfaqtum min syai'in fahuwa yukhlifuh(ū), wa huwa khairur-rāziqīn(a).
[39]
Ngomongo: “Saktemene Pengeran isun beber rezki nyang sopo baen hang dikarepaen nyang antarane hamba-hambane lan nyempitaen (sopo baen hang dikarepaen)”. Lan barang paran baen hang riko nafkahaken, mulokno Gusti Alloh arep ganti lan Iane iku seapik-apike hang aweh rezki.
وَيَوْمَ يَحْشُرُهُمْ جَمِيْعًا ثُمَّ يَقُوْلُ لِلْمَلٰۤىِٕكَةِ اَهٰٓؤُلَاۤءِ اِيَّاكُمْ كَانُوْا يَعْبُدُوْنَ٤٠
Wa yauma yaḥsyuruhum jamī‘an ṡumma yaqūlu lil-malā'ikati ahā'ulā'i iyyākum kānū ya‘budūn(a).
[40]
Lan (ilingo) dino (hang nyang wayah iku) Gusti Alloh ngumpulaen iane kabeh terus Gusti Alloh berfirman nyang malaikat : “Opo iane kabeh biyen nyembah riko?”.
قَالُوْا سُبْحٰنَكَ اَنْتَ وَلِيُّنَا مِنْ دُوْنِهِمْ ۚبَلْ كَانُوْا يَعْبُدُوْنَ الْجِنَّ اَكْثَرُهُمْ بِهِمْ مُّؤْمِنُوْنَ٤١
Qālū subḥānaka anta waliyyunā min dūnihim, bal kānū ya‘budūnal-jinna akṡaruhum bihim mu'minūn(a).
[41]
Malaikat-malaikat iku jawab : “Moho suci Diko, Diko hang ngelindungi isun kabeh, duduk iane kabeh; balek iane kabeh wes nyembah jin 733 ; akeh-akehe iane kabeh podo iman nyang jin iku”.
733) Hang dikarepaen “jin” nyang kene yoiku jin hang duroko yoiku setan.
فَالْيَوْمَ لَا يَمْلِكُ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ نَّفْعًا وَّلَا ضَرًّا ۗوَنَقُوْلُ لِلَّذِيْنَ ظَلَمُوْا ذُوْقُوْا عَذَابَ النَّارِ الَّتِيْ كُنْتُمْ بِهَا تُكَذِّبُوْنَ٤٢
Fal-yauma lā yamliku ba‘ḍukum liba‘ḍin naf‘aw wa ḍarrā(n), wa naqūlu lil-lażīna ẓalamū żūqū ‘ażāban-nāril-latī kuntum bihā tukażżibūn(a).
[42]
Mulokno dino iki separo riko osing kuoso (kanggo nguweni) manfaat lan osing pisan melarati nyang separo hang liyo. Lan isun omongi wong-wong hang zalim : “Tilikono kambi riko sikso neroko hang bengen riko gubabaen iku”.
وَاِذَا تُتْلٰى عَلَيْهِمْ اٰيٰتُنَا بَيِّنٰتٍ قَالُوْا مَا هٰذَآ اِلَّا رَجُلٌ يُّرِيْدُ اَنْ يَّصُدَّكُمْ عَمَّا كَانَ يَعْبُدُ اٰبَاۤؤُكُمْ ۚوَقَالُوْا مَا هٰذَآ اِلَّآ اِفْكٌ مُّفْتَرًىۗ وَقَالَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا لِلْحَقِّ لَمَّا جَاۤءَهُمْۙ اِنْ هٰذَآ اِلَّا سِحْرٌ مُّبِيْنٌ٤٣
Wa iżā tutlā ‘alaihim āyātunā bayyinātin qālū mā hāżā illā rajuluy yurīdu ay yaṣuddakum ‘ammā kāna ya‘budu ābā'ukum, wa qālū mā hāżā illā ifkum muftarā(n), wa qālal-lażīna kafarū lil-ḥaqqi lammā jā'ahum, in hāżā illā siḥrum mubīn(un).
[43]
Lan kadung diwacakaen nyang iane kabeh ayat-ayat Isun hang terang, iane kabeh ngomong : “Uwong iki osing maning cumo sewijine uwong lanang hang pingin ngalangi riko teko paran hang disembah kambi apak-apake riko “, lan iane kabeh ngomong : “(Al-Qur’an) iki osing liyo cumo gubaban hang dionok-onokaen tok”, Lan wong-wong kafir ngomong nyang perkoro hang bener kadung perkoro bener iku teko nyang iane kabeh :”Iki osing liyo cumo sihir hang nyoto”.
وَمَآ اٰتَيْنٰهُمْ مِّنْ كُتُبٍ يَّدْرُسُوْنَهَا وَمَآ اَرْسَلْنَآ اِلَيْهِمْ قَبْلَكَ مِنْ نَّذِيْرٍۗ٤٤
Wa mā ātaināhum min kutubiy yadrusūnahā wa mā arsalnā ilaihim qablaka min nażīr(in).
[44]
Lan Isun osing tahu nguweni nyang iane kabeh kitab-kitab hang iane kabeh woco lan pisan-pisan osing tahu (pisan) ngongkon nyang iane kabeh sakdurunge riko sijining uwong hang aweh pepeling.
وَكَذَّبَ الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِهِمْۙ وَمَا بَلَغُوْا مِعْشَارَ مَآ اٰتَيْنٰهُمْ فَكَذَّبُوْا رُسُلِيْۗ فَكَيْفَ كَانَ نَكِيْرِ ࣖ٤٥
Wa każżabal-lażīna min qablihim, wa mā balagū mi‘syāra mā ātaināhum fakażżabū rusulī, fakaifa kāna nakīr(i).
[45]
Lan wong-wong hang sakdurunge iane kabeh wes gubabaken sedeng wong-wong kafir Mekkah iku durung sampek nerimo seper sepoloh teko para 734 hang wes Isun wenekaen nyang wong-wong bengen iku terus iane kabeh gubabaen rosul-rosul Isun. Mulokno banget hebate pungkasane murko Isun.
734) Karepe teko “seper sepoloh teko paran hang wes Isun wenekaen nyang yane kabeh” yoiku peparingi Pengeran masalah kepinteran ilmu pengetahuan, umur dowo, kuate jasmani, sugihe bondo lan liyo-liyone.
۞ قُلْ اِنَّمَآ اَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍۚ اَنْ تَقُوْمُوْا لِلّٰهِ مَثْنٰى وَفُرَادٰى ثُمَّ تَتَفَكَّرُوْاۗ مَا بِصَاحِبِكُمْ مِّنْ جِنَّةٍۗ اِنْ هُوَ اِلَّا نَذِيْرٌ لَّكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذَابٍ شَدِيْدٍ٤٦
Qul innamā a‘iẓukum biwāḥidah(tin), an taqūmū lillāhi maṡnā wa furādā ṡumma tatafakkarū, mā biṣāḥibikum min jinnah(tin), in huwa illā nażīrul lakum baina yadai ‘ażābin syadīd(in).
[46]
Ngomongo:”Saktemene Isun arep ngilingaen nyang riko suwiji perkoro baen, yoiku makne riko ngadep Gusti Alloh (kambi ikhlas) loro-loro utowo dewek-dewek; terus riko pikiraen (masalah Muhammad SAW) osing ono loro edan setitik baen nyang konco riko iku. Iane osing liyo cumo hang paring pepiling kanggo riko sedurunge (ngadepi) sikso hang anter. 735
735) “Loro-loro utowo dewek-dewek” karepe setemene pas madep nyang Gusti Alloh, terus mikiraen keadaane Muhammad SAW iku sak bagus-baguse dilakoni nyang wayah tenang lan iki osing biso dilakoni nyang wayah rame-rame.
قُلْ مَا سَاَلْتُكُمْ مِّنْ اَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْۗ اِنْ اَجْرِيَ اِلَّا عَلَى اللّٰهِ ۚوَهُوَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيْدٌ٤٧
Qul mā sa'altukum min ajrin fahuwa lakum, in ajriya illā ‘alallāh(i), wa huwa ‘alā kulli syai'in syahīd(un).
[47]
Ngomongo :”Opa paran baen hang Isun jalok nyang riko, mulokno iku kanggo riko 736 . Opahe isun mung teko Gusti Alloh , lan Iane Moho Ngaweruhi kabeh perkoro”.
736) Hang dikarepaen kambi omongan iki yoiku setemene Rosulullah saw pisan-pisan osing tahu jalok opah nyang yane kabeh. Tapekno hang di jalok Rosulullah saw. kanggo opah yoiku makne yane kabeh iman nyang Gusti Alloh. Iman iku kanggo keapikane yane kabeh dewek.
قُلْ اِنَّ رَبِّيْ يَقْذِفُ بِالْحَقِّۚ عَلَّامُ الْغُيُوْبِ٤٨
Qul inna rabbī yaqżifu bil-ḥaqq(i), ‘allāmul-guyūb(i).
[48]
Ngomongo :”Saktemene Pengeran isun wahyuaken perkoro bener. Iane Moho Ngaweruhi kabeh perkoro hang ghaib”.
قُلْ جَاۤءَ الْحَقُّ وَمَا يُبْدِئُ الْبَاطِلُ وَمَا يُعِيْدُ٤٩
Qul jā'al-ḥaqqu wa mā yubdi'ul-bāṭilu wa mā yu‘īd(u).
[49]
Ngomongo :”Perkoro hang bener wes teko lan hang batil iku osing arep ngawiti lan osing (pisan) arep baleni”. 737
737) Karepe yoiku kadung perkoro bener wes teko mulokno kebatilan arep ancur rusak lan osing biso ngelakoni suwiji perkoro kanggo ngelawan lan ngeruntuhaken perkoro hang bener iku.
قُلْ اِنْ ضَلَلْتُ فَاِنَّمَآ اَضِلُّ عَلٰى نَفْسِيْۚ وَاِنِ اهْتَدَيْتُ فَبِمَا يُوْحِيْٓ اِلَيَّ رَبِّيْۗ اِنَّهٗ سَمِيْعٌ قَرِيْبٌ٥٠
Qul in ḍalaltu fa'innamā aḍillu ‘alā nafsī, wa inihtadaitu fabimā yūḥī ilayya rabbī, innahū samī‘un qarīb(un).
[50]
Ngomongo :”Kadung isun sesat mulokno saktemene isun sesat sebabe kemudhorotane isun dewek; lan kadung isun oleh pituduh mulokno iku disebabaken paran hang diwahyukaen Pengeran isun nyang isun. Saktemene Iane Moho Ngerungu tur Moho Parek”.
وَلَوْ تَرٰىٓ اِذْ فَزِعُوْا فَلَا فَوْتَ وَاُخِذُوْا مِنْ مَّكَانٍ قَرِيْبٍۙ٥١
Wa lau tarā iż fazi‘ū falā fauta wa ukhiżū mim makānin qarīb(in).
[51]
Lan (banget hebate) kadung riko deleng pas iane kabeh (wong-wong kafir) kaget keweden (nyang dino kiamat); mulokno iane kabeh osing biso ngecolaen awake dewek lan iane kabeh ditangkep teko panggonan hang parek (kanggo digowo nyang neroko).
وَّقَالُوْٓا اٰمَنَّا بِهٖۚ وَاَنّٰى لَهُمُ التَّنَاوُشُ مِنْ مَّكَانٍۢ بَعِيْدٍۚ٥٢
Wa qālū āmannā bih(ī), wa annā lahumut-tanāwusyu mim makānim ba‘īd(in).
[52]
Lan (nyang wayah iku) iane kabeh ngomong :”Isun kabeh iman nyang Gusti Alloh “, kelendi iane kabeh biso gaduk nyang (keimanan) teko panggonan hang adoh iku. 738
738) Karepe sakwise yane kabeh deleng kelendi bangete sikso nyang dino kiamat iku mulokno yane kabeh buru gelem iman nyang Gusti Alloh lan Rosule sedeng panggonan iman iku wes adoh yoiku nyang dunyo.
وَقَدْ كَفَرُوْا بِهٖ مِنْ قَبْلُۚ وَيَقْذِفُوْنَ بِالْغَيْبِ مِنْ مَّكَانٍۢ بَعِيْدٍۚ٥٣
Wa qad kafarū bihī min qabl(u), wa yaqżifūna bil-gaibi mim makānim ba‘īd(in).
[53]
Lan saktemene iane kabeh wes ngingkari Gusti Alloh sak gurunge iku ; lan iane kabeh podo nyongko nyang masalah hang ghaib teko panggonan hang adoh.
وَحِيْلَ بَيْنَهُمْ وَبَيْنَ مَا يَشْتَهُوْنَۙ كَمَا فُعِلَ بِاَشْيَاعِهِمْ مِّنْ قَبْلُۗ اِنَّهُمْ كَانُوْا فِيْ شَكٍّ مُّرِيْبٍ ࣖ٥٤
Wa ḥīla bainahum wa baina mā yasytahūn(a), kamā fu‘ila bi'asy-yā‘ihim min qabl(u), innahum fī syakkim murīb(in).
[54]
Lan dialang-alangi antarane iane kabeh kambi paran hang iane kepingini 739 koyo kelendi hang wes dilakoni nyang wong-wong hang podo kambi iane kabeh nyang zaman bengen . saktemene iane kabeh bengen (nyang dunyo) nyang jerone keraguan hang jeru.
739) Hang yane kabeh pingini yoiku iman nyang Gusti Alloh utowo balek nyang dunyo kanggo taubat.