Surah Al-`Ankabut
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
الۤمّۤ ۗ١
Alif lām mīm.
[1]
Alif laam miim.
اَحَسِبَ النَّاسُ اَنْ يُّتْرَكُوْٓا اَنْ يَّقُوْلُوْٓا اٰمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُوْنَ٢
Aḥasiban-nāsu ay yutrakū ay yaqūlū āmannā wa hum lā yuftanūn(a).
[2]
Apuwo ta menuso iku ngiro, wong-wong iku digeningaken ngomong “isun wes imyan” sedeng wong-wong iku oseng di uji maning?
وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِيْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللّٰهُ الَّذِيْنَ صَدَقُوْا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكٰذِبِيْنَ٣
Wa laqad fatannal-lażīna min qablihim falaya‘lamannallāhul-lażīna ṣadaqū wa laya‘lamannal-kāżibīn(a).
[3]
Sakbenere pangeran wes nguji wong-wong hang sakdurunge, mangkane sakbenere pangeran weruh wong-wong hang bener kambi sakbenere gusti Gusti Alloh weruh nang wong hang aclak.
اَمْ حَسِبَ الَّذِيْنَ يَعْمَلُوْنَ السَّيِّاٰتِ اَنْ يَّسْبِقُوْنَا ۗسَاۤءَ مَا يَحْكُمُوْنَ٤
Am ḥasibal-lażīna ya‘malūnas-sayyi'āti ay yasbiqūnā, sā'a mā yaḥkumūn(a).
[4]
Utowo wong-wong hang ngelakoni ke, elekan iku ngiro setuhune wong-wong iku arep lopot teko sekso isun? Kari elek hang ditetepaken kanggo wong-wong iku.
مَنْ كَانَ يَرْجُوْا لِقَاۤءَ اللّٰهِ فَاِنَّ اَجَلَ اللّٰهِ لَاٰتٍ ۗوَهُوَ السَّمِيْعُ الْعَلِيْمُ٥
Man kāna yarjū liqā'allāhi fa'inna ajalallāhi la'āt(in), wa huwas-samī‘ul-‘alīm(u).
[5]
Sopo wonge hang arep ketemu kambi pangeran moko sakbenere wektu (hang dijanjikaken) pangeran iku, pasti teko lan gusti pangeran moho ngerungu kambi moho weroh.
وَمَنْ جَاهَدَ فَاِنَّمَا يُجَاهِدُ لِنَفْسِهٖ ۗاِنَّ اللّٰهَ لَغَنِيٌّ عَنِ الْعٰلَمِيْنَ٦
Wa man jāhada fa'innamā yujāhidu linafsih(ī), innallāha laganiyyun ‘anil-‘ālamīn(a).
[6]
Lan sopowonge hang temenanan, moko sakbenere temenane iku di enggo awak dewek. Sakbenere Alloh bener-bener moho sugih (heng butuh paran-paran) teko alam kabeh
وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّاٰتِهِمْ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ اَحْسَنَ الَّذِيْ كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ٧
Wal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti lanukaffiranna ‘anhum sayyi'ātihim wa lanajziyannahum aḥsanal-lażī kānū ya‘malūn(a).
[7]
Lan wong-wong kang iman lan ngelakoni amal apik, bener-bener arep isun busek teko wong-wong iku duso-dusone lan bener-bener arep isun weni wong-wong iku balesan hang lebih apik teko paren hang lebih apik teko paren hang wong-wong iku lakoni.
وَوَصَّيْنَا الْاِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا ۗوَاِنْ جَاهَدٰكَ لِتُشْرِكَ بِيْ مَا لَيْسَ لَكَ بِهٖ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا ۗاِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَاُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ٨
Wa waṣṣainal-insāna biwālidaihi ḥusnā(n), wa in jāhadāka litusyrika bī mā laisa laka bihī ‘ilmun falā tuṭi‘humā, ilayya marji‘ukum fa'unabbi'ukum bimā kuntum ta‘malūn(a).
[8]
Lan isun wajibaken menungso (gawe) keapikan neng wong tuwek loro, lan kadung karo-karone mokso riko kanggo nyekutukaken isun kambi paranbyaen hang hengono pengaweruh riko perkoro iku,
makan ojo riko nuruti karo-karone, mung neng isun balik riko, terus isun kabaraken neng riko paren kang wes riko lakoni.
وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِى الصّٰلِحِيْنَ٩
Wal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti lanudkhilannahum fiṣ-ṣāliḥīn(a).
[9]
Lan wong-wong kang iman lan ngelakoni amal soleh bener-bener arepe isun lenokaken neng golongane wong-wong hang sholeh.
وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَّقُوْلُ اٰمَنَّا بِاللّٰهِ فَاِذَآ اُوْذِيَ فِى اللّٰهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذَابِ اللّٰهِ ۗوَلَىِٕنْ جَاۤءَ نَصْرٌ مِّنْ رَّبِّكَ لَيَقُوْلُنَّ اِنَّا كُنَّا مَعَكُمْۗ اَوَلَيْسَ اللّٰهُ بِاَعْلَمَ بِمَا فِيْ صُدُوْرِ الْعٰلَمِيْنَ١٠
Wa minan-nāsi may yaqūlu āmannā billāhi fa'iżā ūżiya fillāhi ja‘ala fitnatan-nāsi ka‘ażābillāh(i), wa la'in jā'a naṣrum mir rabbika layaqūlunna innā kunnā ma‘akum, awa laisallāhu bi'a‘lama bimā fī ṣudūril-‘ālamīn(a).
[10]
Lan neng antarane menungso ono wong hang ngomong: isun iman neng Gusti Alloh, moko kapan deweke dilarani (kerono deweke iman) neng Gusti Alloh, deweke nganggep fitnah menungso iku seksone Gusti Alloh lan bener kapan teko tulungan teko pangeran riko. Wong-wong iku mesti ngomong: sakbenere isun bareng riko. Seng weruh tah Gusti Alloh lebih weruh paran hang ono neng jerone dodone menungso.
وَلَيَعْلَمَنَّ اللّٰهُ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَلَيَعْلَمَنَّ الْمُنٰفِقِيْنَ١١
Wa laya‘lamannallāhul-lażīna āmanū wa laya‘lamannal-munāfiqīn(a).
[11]
Lan sakbenere Gusti Alloh bener-bener weruh neng wong-wong hang iman lan sakbenere gusti Gusti Alloh weroh nyang wong-wong hang munafik.
وَقَالَ الَّذِيْنَ كَفَرُوْا لِلَّذِيْنَ اٰمَنُوا اتَّبِعُوْا سَبِيْلَنَا وَلْنَحْمِلْ خَطٰيٰكُمْۗ وَمَا هُمْ بِحٰمِلِيْنَ مِنْ خَطٰيٰهُمْ مِّنْ شَيْءٍۗ اِنَّهُمْ لَكٰذِبُوْنَ١٢
Wa qālal-lażīna kafarū lil-lażīna āmanuttabi‘ū sabīlanā walnaḥmil khaṭāyākum, wa mā hum biḥāmilīna min khaṭāyāhum min syai'(in), innahum lakāżibūn(a).
[12]
Lan wong-wong hang kafir ngomong neng wong-wong hang iman, “miluo dalan isun engko isun arep nanggung duso-duso riko lan wong-wong iku sitik baen heng (sanggup) mikul duso-dusone dewek. Sakbenere wong-wong iku bener-bener wong hang gubab.
وَلَيَحْمِلُنَّ اَثْقَالَهُمْ وَاَثْقَالًا مَّعَ اَثْقَالِهِمْ وَلَيُسْـَٔلُنَّ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ عَمَّا كَانُوْا يَفْتَرُوْنَ ࣖ١٣
Wa layaḥmilunna aṡqālahum wa aṡqālam ma‘a aṡqālihim wa layus'alunna yaumal-qiyāmati ‘ammā kānū yaftarūn(a).
[13]
Lan sakbenere wong-wong iku arep mikul abot bobot (duso) ne dewek lan bobotbobot (duso liyane) sakliyane bobot bobot dewek. Lan sakbenere wong-wong iku arep di takoni neng dino kiamat perkoro paren hang terus Diana-anakaken.
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا نُوْحًا اِلٰى قَوْمِهٖ فَلَبِثَ فِيْهِمْ اَلْفَ سَنَةٍ اِلَّا خَمْسِيْنَ عَامًا ۗفَاَخَذَهُمُ الطُّوْفَانُ وَهُمْ ظٰلِمُوْنَ١٤
Wa laqad arsalnā nūḥan ilā qaumihī falabiṡa fīhim alfa sanatin illā khamsīna ‘āmā(n), fa'akhażahumuṭ-ṭūfānu wa hum ẓālimūn(a).
[14]
Lan sakbenere isun wes ngutus Nuh neng kaum, deweke (Nuh) manggon neng antarane wong-wong iku sewu taun kurang seket taun, makan wong-wong iku diterak banjir gedi lan wong-wong iku melebu wong-wong hang dolim.
فَاَنْجَيْنٰهُ وَاَصْحٰبَ السَّفِيْنَةِ وَجَعَلْنٰهَآ اٰيَةً لِّلْعٰلَمِيْنَ١٥
Fa'anjaināhu wa aṣḥābas-safīnati wa ja‘alnāhā āyatal lil-‘ālamīn(a).
[15]
Makane isun selametaken Nuh lan wong hang numpak paruhu lan isun dadekaken kedadian iku pelajaran kanggo kabeh menungso.
وَاِبْرٰهِيْمَ اِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللّٰهَ وَاتَّقُوْهُ ۗذٰلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ١٦
Wa ibrāhīma iż qāla liqaumihi‘budullāha wattaqūh(u), żālikum khairul lakum in kuntum ta‘lamūn(a).
[16]
Lan (engeto) neng Ibrohim pas deweke ngomong neng kaume “nyembaho Gusti Alloh lan wediyo neng Gusti Alloh, kang gedigu iku leboh kanggo riko, kadung riko ngerti.
اِنَّمَا تَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ اَوْثَانًا وَّتَخْلُقُوْنَ اِفْكًا ۗاِنَّ الَّذِيْنَ تَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ لَا يَمْلِكُوْنَ لَكُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوْا عِنْدَ اللّٰهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوْهُ وَاشْكُرُوْا لَهٗ ۗاِلَيْهِ تُرْجَعُوْنَ١٧
Innamā ta‘budūna min dūnillāhi auṡānaw wa takhluqūna ifkā(n), innal-lażīna ta‘budūna min dūnillāhi lā yamlikūna lakum rizqan fabtagū ‘indallāhir-rizqa wa‘budūhu wasykurū lah(ū), ilaihi turja‘ūn(a).
[17]
Sakbenere paren kang riko sembah liyane Gusti Alloh iku arane recok lan riko gawe apus-apusan/gubab. Sebenere hang riko sembah liyane Gusti Alloh iku heng biso nguweni rizki neng riko. Makan jaluko rizki iku neng Gusti Alloh lan hyembaho lan syukoro neng Gusti Alloh. mung neng Gusti Alloh riko arep dibalekaken.
وَاِنْ تُكَذِّبُوْا فَقَدْ كَذَّبَ اُمَمٌ مِّنْ قَبْلِكُمْ ۗوَمَا عَلَى الرَّسُوْلِ اِلَّا الْبَلٰغُ الْمُبِيْنُ١٨
Wa in tukażżibū faqad każżaba umamum min qablikum, wa mā ‘alar-rasūli illal-balāgul-mubīn(u).
[18]
Lan kapan riko (khawatir) gubabaken. Moko umat hang sakdurunge riko yowes gubabaken, lan kuwajibane rosul iku mung nyampeaken (agomo Gusti Alloh) sak terang-terange.
اَوَلَمْ يَرَوْا كَيْفَ يُبْدِئُ اللّٰهُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيْدُهٗ ۗاِنَّ ذٰلِكَ عَلَى اللّٰهِ يَسِيْرٌ١٩
Awalam yarau kaifa yubdi'ullāhul-khalqa ṡumma yu‘īduh(ū), inna żālika ‘alallāhi yasīr(un).
[19]
Lan apuwo ta wong wong kabeh heng masdekaken kelandi gusti Gusti Alloh nyiptakaken (menuso) teko kawitane, merek digu dibyaleni maning. Sakbenere hang iku mau yoiku gampang kanggo gusti Gusti Alloh.
قُلْ سِيْرُوْا فِى الْاَرْضِ فَانْظُرُوْا كَيْفَ بَدَاَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللّٰهُ يُنْشِئُ النَّشْاَةَ الْاٰخِرَةَ ۗاِنَّ اللّٰهَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيْرٌ ۚ٢٠
Qul sīrū fil-arḍi fanẓurū kaifa bada'al-khalqa ṡummallāhu yunsyi'un-nasy'atal-ākhirah(ta), innallāha ‘alā kulli syai'in qadīr(un).
[20]
Ngucapo: “melakuo neng bumi terus pasdekkeno kelendi gusti Gusti Alloh nyiptakaken (menuso) teko kawitane, terus gusti Gusti Alloh ndadekaken sepisan maning. Sakbenere gusti Gusti Alloh moho kuoso kambi sekabehane.
يُعَذِّبُ مَنْ يَّشَاۤءُ وَيَرْحَمُ مَنْ يَّشَاۤءُ ۚوَاِلَيْهِ تُقْلَبُوْنَ٢١
Yu‘ażżibu may yasyā'u wa yarḥamu may yasyā'(u), wa ilaihi tuqlabūn(a).
[21]
Gusti Alloh ngazab sopo hang dikarepi lan nguweni rahmat neng sopo hang dikarepi, kambi mung neng gusrti Gusti Alloh dibyalekaken.
وَمَآ اَنْتُمْ بِمُعْجِزِيْنَ فِى الْاَرْضِ وَلَا فِى السَّمَاۤءِ ۖوَمَا لَكُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ مِنْ وَّلِيٍّ وَّلَا نَصِيْرٍ ࣖ٢٢
Wa mā antum bimu‘jizīna fil-arḍi wa lā fis-samā'(i), wa mā lakum min dūnillāhi miw waliyyiw wa lā naṣīr(in).
[22]
Lan riko sepisan pisan heng arepe ngeculaken awak dewek (teko azab Gusti Alloh) neng bumi lan neng langit pisan kambi sepisan pisan heng ono kanggo riko hang ngelindungi serto nulung sakliyane gusti Gusti Alloh
وَالَّذِيْنَ كَفَرُوْا بِاٰيٰتِ اللّٰهِ وَلِقَاۤىِٕهٖٓ اُولٰۤىِٕكَ يَىِٕسُوْا مِنْ رَّحْمَتِيْ وَاُولٰۤىِٕكَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِيْمٌ٢٣
Wal-lażīna kafarū bi'āyātillāhi wa liqā'ihī ulā'ika ya'isū mir raḥmatī wa ulā'ika lahum ‘ażābun alīm(un).
[23]
Lan wong wong hang kapir neng ayat ayate Gusti Alloh lan ketemune kambi gusti Gusti Alloh, wong wong iku nyerahteko rahmat isun lan wong wong kabeh iku oleh adzam hang perih
فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهٖٓ اِلَّآ اَنْ قَالُوا اقْتُلُوْهُ اَوْ حَرِّقُوْهُ فَاَنْجٰىهُ اللّٰهُ مِنَ النَّارِۗ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيٰتٍ لِّقَوْمٍ يُّؤْمِنُوْنَ٢٤
Famā kāna jawāba qaumihī illā an qaluqtulūhu au ḥarriqūhu fa anjāhullāhu minan-nār(i), inna fī żālika la'āyātil liqaumiy yu'minūn(a).
[24]
Moko heng ono jawabyan teko Ibrohim saklaine ngomongaken: “patenono utuwo byakarenwong kapir iku, terus gusti Gusti Alloh nyelametaken teko geni. Sekbenere hang gedigu iku bener bener ono tando tondo kebesaran Gusti Alloh Knggo wong wong hang beriman.
وَقَالَ اِنَّمَا اتَّخَذْتُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ اَوْثَانًاۙ مَّوَدَّةَ بَيْنِكُمْ فِى الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا ۚ ثُمَّ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ يَكْفُرُ بَعْضُكُمْ بِبَعْضٍ وَّيَلْعَنُ بَعْضُكُمْ بَعْضًا ۖوَّمَأْوٰىكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُمْ مِّنْ نّٰصِرِيْنَۖ٢٥
Wa qāla innamattakhażtum min dūnillāhi auṡānam mawaddata bainikum fil-ḥayātid-dun-yā, ṡumma yaumal-qiyāmati yakfuru ba‘ḍukum biba‘ḍiw wa yal‘anu ba‘ḍukum ba‘ḍā(n), wa ma'wākumun nāru wa mā lakum min nāṣirīn(a).
[25]
Lan Ibrohim ngomong:” sakbenere patung patung hang riko sembah saklaine gusti Gusti Alloh yoiku kanggo nyiptakaken roso welas asih neng antarane siro reng jero kauripan dunyo iki seteruse neng dunyo kiamat separo teko siro ngingkari separo tekko (hang laen) lan separo teko riko ngelaknati separuh teko (hang laen)., lan panggonane riko byalek yoiku neroko lan sepisan-pisan heng ono kanggo riko siji hang nulung.
۞ فَاٰمَنَ لَهٗ لُوْطٌۘ وَقَالَ اِنِّيْ مُهَاجِرٌ اِلٰى رَبِّيْ ۗاِنَّهٗ هُوَ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ٢٦
Fa āmana lahū lūṭ(un), wa qāla innī muhājirun ilā rabbī, innahū huwal-‘azīzul-ḥakīm(u).
[26]
Terus Luth mbeneraken kenabiyane. Lan ngomong: “sakbenere isun arepe pindah neng (tempat hang diperintahaken) pangeran isun (neng isun), sakbenere mung gusti Gusti Alloh hang moho perkoso lan moho bijaksana
وَوَهَبْنَا لَهٗٓ اِسْحٰقَ وَيَعْقُوْبَ وَجَعَلْنَا فِيْ ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالْكِتٰبَ وَاٰتَيْنٰهُ اَجْرَهٗ فِى الدُّنْيَا ۚوَاِنَّهٗ فِى الْاٰخِرَةِ لَمِنَ الصّٰلِحِيْنَ٢٧
Wa wahabnā lahū isḥāqa wa ya‘qūba wa ja‘alnā fī żurriyyatihin nubuwwata wal-kitāba wa ātaināhu ajrahū fid-dun-yā, wa innahū fil-ākhirati laminaṣ-ṣāliḥīn(a).
[27]
Lan isun anugerahekan neng Ibrohim Ishak lan yakkub kambi isun ndadekaken kenabiyan lan Al-Kitab neng keturunane, lan isun nguwakaken neng ketelu telune byalesane neng dunyo; lan sakbenere ketelun telune neng akhirat, bener bener melebu wong wong hang sholeh.
وَلُوْطًا اِذْ قَالَ لِقَوْمِهٖٓ اِنَّكُمْ لَتَأْتُوْنَ الْفَاحِشَةَ ۖمَا سَبَقَكُمْ بِهَا مِنْ اَحَدٍ مِّنَ الْعٰلَمِيْنَ٢٨
Wa lūṭan iż qāla liqaumihī innakum lata'tūnal-fāḥisyata mā sabaqakum bihā min aḥadim minal-‘ālamīn(a).
[28]
Lan (ingetono) pas Luth ngucapaken neng kaume: “sakbenere siro bener-bener ngelakoni kekejiyan hang durung tau dilakoni kambi siji uwong teko umyat umyat sakdurunge riko.
اَىِٕنَّكُمْ لَتَأْتُوْنَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُوْنَ السَّبِيْلَ ەۙ وَتَأْتُوْنَ فِيْ نَادِيْكُمُ الْمُنْكَرَ ۗفَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهٖٓ اِلَّآ اَنْ قَالُوا ائْتِنَا بِعَذَابِ اللّٰهِ اِنْ كُنْتَ مِنَ الصّٰدِقِيْنَ٢٩
A'innakum lata'tūnar-rijāla wa taqṭa‘ūnas-sabīl(a), wa ta'tūna fī nādīkumul-munkar(a), famā kāna jawāba qaumihī illā an qālu'tinā bi‘ażābillāhi in kunta minaṣ-ṣādiqīn(a).
[29]
Apuwo sakbenere riko nurut nekani wong lanang lanang, (ngerampok) lan ngawe rusuh neng panggon panggon ketentuan riko terus jawabane kaume seng lain mung ngomomg: “tekoho neng isun azab Gusti Alloh kadung riko melebu wong wong hang bener
قَالَ رَبِّ انْصُرْنِيْ عَلَى الْقَوْمِ الْمُفْسِدِيْنَ ࣖ٣٠
Qāla rabbinṣurnī ‘alal-qaumil-mufsidīn(a).
[30]
Luth ndungo: ”duh pangeran isun tulungen isun (kambi nekokaken azab) kambi koum koum hang gawe kerosakan iku.
وَلَمَّا جَاۤءَتْ رُسُلُنَآ اِبْرٰهِيْمَ بِالْبُشْرٰىۙ قَالُوْٓا اِنَّا مُهْلِكُوْٓا اَهْلِ هٰذِهِ الْقَرْيَةِ ۚاِنَّ اَهْلَهَا كَانُوْا ظٰلِمِيْنَ ۚ٣١
Wa lammā jā'at rusulunā ibrāhīma bil-busyrā, qālū innā muhlikū ahli hāżihil-qaryah(ti), inna ahlahā kānū ẓālimīn(a).
[31]
Lan wektu kongkonane isun (poro moloekat) teko neng Ibrohim gowo kabyar seneng, wong wong iku ngomong:”sakbenere isun arepe ngancuraken rakyat (sodom) iki: sakbenere rakyat yoiku wong wong hang dolim.
قَالَ اِنَّ فِيْهَا لُوْطًا ۗقَالُوْا نَحْنُ اَعْلَمُ بِمَنْ فِيْهَا ۖ لَنُنَجِّيَنَّهٗ وَاَهْلَهٗٓ اِلَّا امْرَاَتَهٗ كَانَتْ مِنَ الْغٰبِرِيْنَ٣٢
Qāla inna fīhā lūṭā(n), qālū naḥnu a‘lamu biman fīhā, lanunajjiyannahū wa ahlahū illamra'atahū kānat minal-gābirīn(a).
[32]
Ibrohim ngomong: ”sakbenere neng kuto iku ono Luth. Poro moloekat ngomong kene lebih weruh sopo hang ono neng kuto iku. Kene bener bener bener arepe nyelametaken Luth kambi bolo-bolone kecuali rabine. Rabine Luth iku melebu wong wong hang kelalen (dimusnahaken).
وَلَمَّآ اَنْ جَاۤءَتْ رُسُلُنَا لُوْطًا سِيْۤءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا وَّقَالُوْا لَا تَخَفْ وَلَا تَحْزَنْ ۗاِنَّا مُنَجُّوْكَ وَاَهْلَكَ اِلَّا امْرَاَتَكَ كَانَتْ مِنَ الْغٰبِرِيْنَ٣٣
Wa lammā an jā'at rusulunā lūṭan sī'a bihim wa ḍāqa bihim żar‘aw wa qālū lā takhaf wa lā taḥzan, innā munajjūka wa ahlaka illamra'ataka kānat minal-gābirīn(a).
[33]
Lan pas iku teko kongkonan-kongkonane kene (poro moloekat) iku neng Luth, kongkonane iku ngeroso susah soal (ketekoan) wong-wong, lan (ngeroso) seng duwe kekuwatan kanggo ngekindungi uwong uwong iku kabeh lan wong wong iku ngomong: ojo riko wedi lan ojo riko susah pisan. Sakbenere isun arep nyelametaken riko kambi bo bolo riko, kecuali rabin riko, rabin riko iku melebu wong wong hang kelalen.
اِنَّا مُنْزِلُوْنَ عَلٰٓى اَهْلِ هٰذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاۤءِ بِمَا كَانُوْا يَفْسُقُوْنَ٣٤
Innā munzilūna ‘alā ahli hāżihil-qaryati rijzam minas-samā'i bimā kānū yafsuqūn(a).
[34]
Sakbenere isun arep ngedunaken azab teko langit reng penduduk kuto iki soal wong wong iku ngelakoni fasik.
وَلَقَدْ تَّرَكْنَا مِنْهَآ اٰيَةً ۢ بَيِّنَةً لِّقَوْمٍ يَّعْقِلُوْنَ٣٥
Wa laqad taraknā minhā āyatam bayyinatal liqaumiy ya‘qilūn(a).
[35]
Lan sakbenere isun tinggalaken teko iku mau siji tondo hang nyoto kanggo wong wong hang duwe akal.
وَاِلٰى مَدْيَنَ اَخَاهُمْ شُعَيْبًاۙ فَقَالَ يٰقَوْمِ اعْبُدُوا اللّٰهَ وَارْجُوا الْيَوْمَ الْاٰخِرَ وَلَا تَعْثَوْا فِى الْاَرْضِ مُفْسِدِيْنَ ۖ٣٦
Wa ilā madyana akhāhum syu‘aibā(n), faqāla yā qaumi‘budullāha warjul-yaumal-ākhira wa lā ta‘ṡau fil-arḍi mufsidīn(a).
[36]
Lan (isun wes ngongkon) neng rakyat Madyan, dulur wong wong iku yoiku Syu’aib, terus Syu’aib ngomong: “he koum isun nyembaho riko neng gusti Gusti Alloh, kepingino (ganjaran) dino akhir, lan ojo siro keliaran neng bumi ngelakoni kerusakan.
فَكَذَّبُوْهُ فَاَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَاَصْبَحُوْا فِيْ دَارِهِمْ جٰثِمِيْنَ ۙ٣٧
Fa każżabūhu fa'akhażathumur-rajfatu fa'aṣbaḥū fī dārihim jāṡimīn(a).
[37]
Terus uwong uwong iku ngapusi Syu’aib, terus uwong uwong iku oleh gempa sak geden geden, lan dadio wong wong iku mayit mayit hang gelempangan neng panggon panggone wongiku.
وَعَادًا وَّثَمُوْدَا۟ وَقَدْ تَّبَيَّنَ لَكُمْ مِّنْ مَّسٰكِنِهِمْۗ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطٰنُ اَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيْلِ وَكَانُوْا مُسْتَبْصِرِيْنَ ۙ٣٨
Wa ‘ādaw wa ṡamūda wa qat tabayyana lakum mim masākinihim, wa zayyana lahumusy-syaiṭānu a‘mālahum faṣaddahum ‘anis-sabīli wa kānū mustabṣirīn(a).
[38]
Lan (pisan) koum “Ad lan Samud, lan bener wes nyoto kanggo siro (kehancurane wong wong kabeh) teko (selengkrahane) panggonane wong wong kabeh lan setan ndadekaken wong wong iku kabeh ndeleng kelakoan apike wong wong kabeh terus setan ngalangi wong wong kabeh teko dalane (Gusti Alloh), taping wong wong iku melebu wong hang tajam pandangane.
وَقَارُوْنَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامٰنَۗ وَلَقَدْ جَاۤءَهُمْ مُّوْسٰى بِالْبَيِّنٰتِ فَاسْتَكْبَرُوْا فِى الْاَرْضِ وَمَا كَانُوْا سٰبِقِيْنَ ۚ٣٩
Wa qārūna wa fir‘auna wa hāmān(a), wa laqad jā'ahum mūsā bil-bayyināti fastakbarū fil-arḍi wa mā kānū sābiqīn(a).
[39]
Lan korun (pisan) Fir’aun lan Haman. Lan sakbenere wes teko neng wong wong kabeh Musa kambi (nggowo bukti bukti) keterangan keterangan hang nyoto. Taping wong wong kabeh iku duwe sifat sombong neng bumi iki, lan heng ono wong wong iku kabeh wong wong hang luput (teko keajuran itu)
فَكُلًّا اَخَذْنَا بِذَنْۢبِهٖۙ فَمِنْهُمْ مَّنْ اَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِبًا ۚوَمِنْهُمْ مَّنْ اَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ ۚوَمِنْهُمْ مَّنْ خَسَفْنَا بِهِ الْاَرْضَۚ وَمِنْهُمْ مَّنْ اَغْرَقْنَاۚ وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلٰكِنْ كَانُوْٓا اَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُوْنَ٤٠
Fakullan akhażnā biżambih(ī), faminhum man arsalnā ‘alaihi ḥāṣibā(n), wa minhum man akhażathuṣ-ṣaiḥah(tu), wa minhum man khasafnā bihil-arḍ(a), wa minhum man agraqnā, wa mā kānallāhu liyaẓlimahum wa lākin kānū anfusahum yaẓlimūn(a).
[40]
Moko siji siji teko wong iku isun sekso disebyabaken dusone, mangkane neng antarane wong wong iku ono hang isun wyeni neng riko udyan watu kerikil lan neng atarane uwing uwong iku ono hang diweni suworo anter lan ramek lan reng antarane wong wong iku ono hang isun pendem reng jero bumi, lan reng antarene wong wong iku ono hang isun silepaken lan gusti Gusti Alloh sepisan pisan heng kepingen nyikso wong wong iku. Taping wong wong iku hang nyikso awak dewek.
مَثَلُ الَّذِيْنَ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ اَوْلِيَاۤءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوْتِۚ اِتَّخَذَتْ بَيْتًاۗ وَاِنَّ اَوْهَنَ الْبُيُوْتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوْتِۘ لَوْ كَانُوْا يَعْلَمُوْنَ٤١
Maṡalul-lażīnattakhażū min dūnillāhi auliyā'a kamaṡalil-‘ankabūt(i), ittakhażat baitā(n), wa inna auhanal-buyūti labaitul-‘ankabūt(i), lau kānū ya‘lamūn(a).
[41]
Seumpamane wong wong hang juwud lindungan lindungan sak laine gusti Gusti Alloh yoiku koyo tah keluwung hang gawe umyah lan sakbenere umyah hang paling lemes (lemah) yoiku umyah keluwung kadung wong owng iku weruh.
اِنَّ اللّٰهَ يَعْلَمُ مَا يَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِهٖ مِنْ شَيْءٍۗ وَهُوَ الْعَزِيْزُ الْحَكِيْمُ٤٢
Innallāha ya‘lamu mā yad‘ūna min dūnihī min syai'(in), wa huwal-‘azīzul-ḥakīm(u).
[42]
Sakbenere gusti Gusti Alloh weruh paran byaen hang wong wong iku kongkon saklaine gusti Gusti Alloh lan gusti Gusti Alloh iku moho perkasa lan moho bijaksana.
وَتِلْكَ الْاَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِۚ وَمَا يَعْقِلُهَآ اِلَّا الْعٰلِمُوْنَ٤٣
Wa tilkal-amṡālu naḍribuhā lin-nās(i), wa mā ya‘qiluhā illal-‘ālimūn(a).
[43]
Lan umpomo-umpomo iki isun gawekaken gawe menungso; lan seng ono hang mahami kecuali wong wong hang duwe ilmu.
خَلَقَ اللّٰهُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْحَقِّۗ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِّلْمُؤْمِنِيْنَ ࣖ ۔٤٤
Khalaqallāhus-samāwāti wal-arḍa bil-ḥaqq(i), inna fī żālika la'āyatal lil-mu'minīn(a).
[44]
Gusti Alloh gawe langit lan bumi kambi kebeneran. Sakbenere hang koyo iku mau ono tondo-tondo kuosone gusti Gusti Alloh kanggo wong wong hang mukmin.
اُتْلُ مَآ اُوْحِيَ اِلَيْكَ مِنَ الْكِتٰبِ وَاَقِمِ الصَّلٰوةَۗ اِنَّ الصَّلٰوةَ تَنْهٰى عَنِ الْفَحْشَاۤءِ وَالْمُنْكَرِ ۗوَلَذِكْرُ اللّٰهِ اَكْبَرُ ۗوَاللّٰهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُوْنَ٤٥
Utlu mā ūḥiya ilaika minal-kitābi wa aqimiṣ-ṣalāh(ta), innaṣ-ṣalāta tanhā ‘anil-faḥsyā'i wal-munkar(i), wa lażikrullāhi akbar(u), wallāhu ya‘lamu mā taṣna‘ūn(a).
[45]
Wocoen opo hang diwahyuno nang riko, yoiku Al-Kitab (Al-Qur’an) lan edekno sholat. Sakjane sholat iku iso nyegah (penggawe-penggawe) olo lan mungkar. Lan saktemene iling Gusti Alloh (sholat) yoiku luwih gede (utomo-utomone ketimbang hang liyane). Lan Gusti Alloh weruh opo hang riko gawe.
۞ وَلَا تُجَادِلُوْٓا اَهْلَ الْكِتٰبِ اِلَّا بِالَّتِيْ هِيَ اَحْسَنُۖ اِلَّا الَّذِيْنَ ظَلَمُوْا مِنْهُمْ وَقُوْلُوْٓا اٰمَنَّا بِالَّذِيْٓ اُنْزِلَ اِلَيْنَا وَاُنْزِلَ اِلَيْكُمْ وَاِلٰهُنَا وَاِلٰهُكُمْ وَاحِدٌ وَّنَحْنُ لَهٗ مُسْلِمُوْنَ٤٦
Wa lā tujādilū ahlal-kitābi illā bil-latī hiya aḥsan(u), illal-lażīna ẓalamū minhum wa qūlū āmannā bil-lażī unzila ilainā wa unzila ilaikum wa ilāhunā wa ilāhukum wāḥiduw wa naḥnu lahū muslimūn(a).
[46]
Lan ojo riko debat karo uwong Ahli Kitab, kejobo nganggo coro hang paling apik, kejobo karo uwong-uwong hang dzalim nyang antarane yane kabeh 654 , lan ngomongo: “Kito wes imyan marang (kitab-kitab) hang diedunaen nyang kito lan hang diedunaen nyang riko ; Pengeran kito lan Pengeran riko yoiku siji lan kito mung nyang (Gusti Alloh) pasrah awak.”
654) Karepe “uwong hang dzolim” yoiku : uwong-uwong hang wes diweni keterangan-keterangan lan kejelasan-kejelasan nganggo coro hang apik, iane tetep mbyantah lan nentang lan tetep ngakoni musuh.
وَكَذٰلِكَ اَنْزَلْنَآ اِلَيْكَ الْكِتٰبَۗ فَالَّذِيْنَ اٰتَيْنٰهُمُ الْكِتٰبَ يُؤْمِنُوْنَ بِهٖۚ وَمِنْ هٰٓؤُلَاۤءِ مَنْ يُّؤْمِنُ بِهٖۗ وَمَا يَجْحَدُ بِاٰيٰتِنَآ اِلَّا الْكٰفِرُوْنَ٤٧
Wa każālika anzalnā ilaikal-kitāb(a), fal-lażīna ātaināhumul-kitāba yu'minūna bih(ī), wa min hā'ulā'i may yu'minu bih(ī), wa mā yajḥadu bi'āyātinā illal-kāfirūn(a).
[47]
Lan koyok ngono Kito ngedunaen nyang riko Al-Kitab (Al-Qur’an) mongko uwong-uwong hang wes kito weni nyang iane Al-Kitab (Taurot) iane imyan nyang (Al-Qur’an) 655 lan nyang golongane iane (uwong-uwong kafir Mekkah) ono hang imyan nang (Al-Qur’an). Lan heng ono hang suloyo marang ayat-ayat kito kejobo uwong-uwong kafir
655) Yoiku antarane yane hang diweni Kitab Taurot, koyok Abdullah bin Salam lan uwong hang karo iane
وَمَا كُنْتَ تَتْلُوْا مِنْ قَبْلِهٖ مِنْ كِتٰبٍ وَّلَا تَخُطُّهٗ بِيَمِيْنِكَ اِذًا لَّارْتَابَ الْمُبْطِلُوْنَ٤٨
Wa mā kunta tatlū min qablihī min kitābiw wa lā takhuṭṭuhū biyamīnika iżal lartābal-mubṭilūn(a).
[48]
lan riko osing tau moco sak durunge (AlQur’an) opo-opo hang ono nyang Kitab lan riko ora tau nolis nyang Kitab nganggo tangan tengen riko, umpomo (riko tau moco lan nolis), temen-temen myang-myang uwong hang suloyo (marang riko).
بَلْ هُوَ اٰيٰتٌۢ بَيِّنٰتٌ فِيْ صُدُوْرِ الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْعِلْمَۗ وَمَا يَجْحَدُ بِاٰيٰتِنَآ اِلَّا الظّٰلِمُوْنَ٤٩
Bal huwa āyātum bayyinātun fī ṣudūril-lażīna ūtul-‘ilm(a), wa mā yajḥadu bi'āyātinā illaẓ-ẓālimūn(a).
[49]
Sakjane, Al-Qur’an ikau ayat-ayat hang nyoto nang jerone dodone uwong hang diweni ilmu 656 . Lan osing ono hang ngingkari ayatayat kito kejobo uwong-uwong hang dzolim
656) Karepe ayat-ayat Al-Qur’an ikau diopeni nangjero dodo kelawan diapalaen uwong-uwong Islam kelawan turun temurun lan dingerteni yane, hinggo osing ono siji uwong hang biso ngerubah.
وَقَالُوْا لَوْلَآ اُنْزِلَ عَلَيْهِ اٰيٰتٌ مِّنْ رَّبِّهٖ ۗ قُلْ اِنَّمَا الْاٰيٰتُ عِنْدَ اللّٰهِ ۗوَاِنَّمَآ اَنَا۠ نَذِيْرٌ مُّبِيْنٌ٥٠
Wa qālū lau lā unzila ‘alaihi āyātum mir rabbih(ī), qul innamal-āyātu ‘indallāh(i), wa innamā ana nażīrum mubīn(un).
[50]
lan uwong-uwong Kafir Mekkah ngomong: “Abuwo osing didunaen nyang Nabi Muhammad mu’jizat-mu’jizat sangking Pengerane?” Omongono: “Sakjane mu’jizatmu’jizat ikau opo jare Gusti Alloh. Lan sakjane isun mung uwong hang weni pepiling hang nyoto”.
اَوَلَمْ يَكْفِهِمْ اَنَّآ اَنْزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتٰبَ يُتْلٰى عَلَيْهِمْ ۗاِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَرَحْمَةً وَّذِكْرٰى لِقَوْمٍ يُّؤْمِنُوْنَ ࣖ٥١
Awalam yakfihim annā anzalnā ‘alaikal-kitāba yutlā ‘alaihim, inna fī żālika laraḥmataw wa żikrā liqaumiy yu'minūn(a).
[51]
Lan opo osing cukup kanggo uwong-uwong kafir yenKitowesngedunaennyang ianeAlKitab (Al-Qur’an) hang diwocokaen nyang yane? Saktemene nang jerone Al-Qur’an iku ono rahmat hang gede lan pelajaran kanggo uwong-uwong hang imyan.
قُلْ كَفٰى بِاللّٰهِ بَيْنِيْ وَبَيْنَكُمْ شَهِيْدًاۚ يَعْلَمُ مَا فِى السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِۗ وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا بِالْبَاطِلِ وَكَفَرُوْا بِاللّٰهِ اُولٰۤىِٕكَ هُمُ الْخٰسِرُوْنَ٥٢
Qul kafā billāhi bainī wa bainakum syahīdā(n), ya‘lamu mā fis-samāwāti wal-arḍ(i), wal-lażīna āmanū bil-bāṭili wa kafarū billāhi ulā'ika humul-khāsirūn(a).
[52]
Omongono: “Cukup Gusti Alloh hang dadi saksi antarane isun lan riko. Gusti Alloh weroh opo hang ono nyang langit lan nyang bumi. Lan uwong-uwong hang percoyo nyang perkoro batil lan ingkar nyang Gusti Alloh, iane iku uwong-uwong hang rugi.
وَيَسْتَعْجِلُوْنَكَ بِالْعَذَابِۗ وَلَوْلَآ اَجَلٌ مُّسَمًّى لَّجَاۤءَهُمُ الْعَذَابُۗ وَلَيَأْتِيَنَّهُمْ بَغْتَةً وَّهُمْ لَا يَشْعُرُوْنَ٥٣
Wa yasta‘jilūnaka bil-‘ażāb(i), wa lau lā ajalum musammal lajā'ahumul-‘ażāb(u), wa laya'tiyannahum bagtataw wa hum lā yasy‘urūn(a).
[53]
Lan iane jalok karo riko supoyo cepet didunaen sikso. Umpomo osing kerono wektu hang wes dipastekaken 657 , bener-bener wes teko sikso kanggo iane lan sikso ikau bener-bener bakal teko nyang iane kelawan ndadak, keadaane yane osing sadar
657) Hang dikarepaen kambi “waktu hang wes ditetepaen” yoiku janjeaken sikso nyang dino piwales; nyang akhirat.
يَسْتَعْجِلُوْنَكَ بِالْعَذَابِۗ وَاِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيْطَةٌ ۢبِالْكٰفِرِيْنَۙ٥٤
Yasta‘jilūnaka bil-‘ażāb(i), wa inna jahannama lamuḥīṭatum bil-kāfirīn(a).
[54]
Yane jalok nyang riko supoyo cepet didunaen sikso. Lan saktemene (Neroko) Jahannam bener-bener ngepunguwong-uwong hang kafir.
يَوْمَ يَغْشٰىهُمُ الْعَذَابُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ اَرْجُلِهِمْ وَيَقُوْلُ ذُوْقُوْا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ٥٥
Yauma yagsyāhumul-‘ażābu min fauqihim wa min taḥti arjulihim wa yaqūlu żūqū mā kuntum ta‘malūn(a).
[55]
Ono dinone uwong-uwong kafir ditutupi kambi sikso soko arah dukur lan arah ngisor sikile yane lan Gusti Alloh ngomongi (nyang iane) “Rasakno (balesan saking) opo hang wes riko gawe.
يٰعِبَادِيَ الَّذِيْنَ اٰمَنُوْٓا اِنَّ اَرْضِيْ وَاسِعَةٌ فَاِيَّايَ فَاعْبُدُوْنِ٥٦
Yā ‘ibādiyal-lażīna āmanū inna arḍī wāsi‘atun fa iyyāya fa‘budūn(i).
[56]
He kawulo-kawulo isun hang podo imyan, saktemene bumi isun gede, mongko sembahen siji-sijine isun.
كُلُّ نَفْسٍ ذَاۤىِٕقَةُ الْمَوْتِۗ ثُمَّ اِلَيْنَا تُرْجَعُوْنَ٥٧
Kullu nafsin żā'iqatul-maut(i), ṡumma ilainā turja‘ūn(a).
[57]
Saben-saben hang urip bakalan ngerasakaken mati. Sakwise ikau mung nyang kito, riko dibalekaken.
وَالَّذِيْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ لَنُبَوِّئَنَّهُمْ مِّنَ الْجَنَّةِ غُرَفًا تَجْرِيْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِيْنَ فِيْهَاۗ نِعْمَ اَجْرُ الْعٰمِلِيْنَۖ٥٨
Wal-lażīna āmanū wa ‘amiluṣ-ṣāliḥāti lanubawwi'annahum minal-jannati gurafan tajrī min taḥtihal-anhāru khālidīna fīhā, ni‘ma ajrul-‘āmilīn(a).
[58]
Lan uwong-uwong hang imyan lan ngelakoni amal-amal sholih, saktemene bakal kito panggonaen uwong-uwong hang imyan ikau yang panggonan-panggonan hang duwur nyang jero surgo, hang mili kalen-kalen nyang jerone (surgo), uwong uwong ikau kekal nyang jerone (surgo). Ikau mau seapik-apike bialesane uwong-uwong hang amal.
الَّذِيْنَ صَبَرُوْا وَعَلٰى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُوْنَ٥٩
Al-lażīna ṣabarū wa ‘alā rabbihim yatawakkalūn(a).
[59]
(Yoiku) hang gelem sabar lan tawakkal nyang Pengerane.
وَكَاَيِّنْ مِّنْ دَاۤبَّةٍ لَّا تَحْمِلُ رِزْقَهَاۖ اللّٰهُ يَرْزُقُهَا وَاِيَّاكُمْ وَهُوَ السَّمِيْعُ الْعَلِيْمُ٦٠
Wa ka'ayyim min dābbatil lā taḥmilu rizqahā, allāhu yarzuquhā wa iyyākum, wa huwas-samī‘ul-‘alīm(u).
[60]
Lan akeh kewan hang osing biso gowo (ngoros) rizqine dewe. Gusti Alloh hang nguweni rizqi nyang kewan mau lan nyang riko lan Iane (Gusti Alloh) Moho Ngrungokno lan Moho Weruh.
وَلَىِٕنْ سَاَلْتَهُمْ مَّنْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَيَقُوْلُنَّ اللّٰهُ ۗفَاَنّٰى يُؤْفَكُوْنَ٦١
Wa la'in sa'altahum man khalaqas-samāwāti wal-arḍa wa sakhkharasy-syamsa wal-qamara layaqūlunnallāh(u), fa'annā yu'fakūn(a).
[61]
Lan saktemene kadung riko takokno nyang uwong-uwong kafir :“Sopo hang dadekaken langit lan bumi lan nunduk aken matahari lan bulan?” Temen iane (uwong kafir) byakal jawab,”Gusti Alloh” moko kepundai uwong-uwongkafir ikaubisodiplengosaken sangking dyalan hang bener.
اَللّٰهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَّشَاۤءُ مِنْ عِبَادِهٖ وَيَقْدِرُ لَهٗ ۗاِنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيْمٌ٦٢
Allāhu yabsuṭur-rizqa limay yasyā'u min ‘ibādihī wa yaqdiru lah(ū), innallāha bikulli syai'in ‘alīm(un).
[62]
Gusti Alloh jembaraen rizqi nyang sopo byaen hang dikarepaen Gusti Alloh. Saktemene Gusti Alloh moho Ngaweruhi Paran byaen.
وَلَىِٕنْ سَاَلْتَهُمْ مَّنْ نَّزَّلَ مِنَ السَّمَاۤءِ مَاۤءً فَاَحْيَا بِهِ الْاَرْضَ مِنْۢ بَعْدِ مَوْتِهَا لَيَقُوْلُنَّ اللّٰهُ ۙقُلِ الْحَمْدُ لِلّٰهِ ۗبَلْ اَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُوْنَ ࣖ٦٣
Wa la'in sa'altahum man nazzala minas-samā'i mā'an fa'aḥyā bihil-arḍa mim ba‘di mautihā layaqūlunnallāh(u), qulil-ḥamdu lillāh(i), bal akṡaruhum lā ya‘qilūn(a).
[63]
Lan saktemene kadung riko nakoaken nyang uwong-uwong kafir :”Sopo hang ngedunaen bianyu sangking langit terus nguripaen bumi nganggo bianyu ikau sakmarine myatine bumi?” Pasti uwong-uwong kafir byakal jawab :”Gusti Alloh”, Omongono : Kabeh puji weke Gusti Alloh,” tapekno akeh-akehe iane kabeh osing biso paham.
وَمَا هٰذِهِ الْحَيٰوةُ الدُّنْيَآ اِلَّا لَهْوٌ وَّلَعِبٌۗ وَاِنَّ الدَّارَ الْاٰخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوَانُۘ لَوْ كَانُوْا يَعْلَمُوْنَ٦٤
Wa mā hāżihil-ḥayātud-dun-yā illā lahwuw wa la‘ib(un), wa innad-dāral-ākhirata lahiyal-ḥayawān(u), lau kānū ya‘lamūn(a).
[64]
Lan osing ono orep nyang dunyo ikai sakliyane guyonan lan memengan. Lan saktemene akhirat ikau hang bener-bener orep, kadung iane kabeh podo weruh.
فَاِذَا رَكِبُوْا فِى الْفُلْكِ دَعَوُا اللّٰهَ مُخْلِصِيْنَ لَهُ الدِّيْنَ ەۚ فَلَمَّا نَجّٰىهُمْ اِلَى الْبَرِّ اِذَا هُمْ يُشْرِكُوْنَۙ٦٥
Fa'iżā rakibū fil-fulki da‘awullāha mukhliṣīna lahud-dīn(a), falammā najjāhum ilal-barri iżā hum yusyrikūn(a).
[65]
Mulokno kadung iane kabeh nunggang kapal iane kabeh podo ndungo nyang Gusti Alloh kambi ihlas nyang Iane 658 ; mulokno pas Gusti Alloh nyelametaen iane kabeh sampek nyang darat, ujuk-ujuk yane kabeh mbalek nyekutoaken (Gusti Alloh).
658) Karepe: murniaken ketaatan mung nyang Gusti Alloh.
لِيَكْفُرُوْا بِمَآ اٰتَيْنٰهُمْۙ وَلِيَتَمَتَّعُوْاۗ فَسَوْفَ يَعْلَمُوْنَ٦٦
Liyakfurū bimā ātaināhum wa liyatamatta‘ū, fasaufa ya‘lamūn(a).
[66]
Supoyo iane kabeh podo ngingkari nikmat hang wes Isun wekaken nyang iane kabeh lan supoyo iane kabeh (orep) senengseneng (nyang kekapiran). Mbesok iane kabeh byakal weruh (salahe penggaweane).
اَوَلَمْ يَرَوْا اَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا اٰمِنًا وَّيُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْۗ اَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُوْنَ وَبِنِعْمَةِ اللّٰهِ يَكْفُرُوْنَ٦٧
Awalam yarau annā ja‘alnā ḥaraman āminaw wa yutakhaṭṭafun-nāsu min ḥaulihim, afabil-bāṭili yu'minūna wa bini‘matillāhi yakfurūn(a).
[67]
Lan opo iane kabeh osing gatekno, kadung saktemene Isun wes dadekno (negoro iane) tanah suci hang aman, bido kambi uwong-uwong hang ono kiwo tengene podo rampok-rampokan. Mulokno abuo (sakwise nyoto-nyoto bener) iane kabeh magi percoyo nyang perkoro batil lan ingkar nyang nikmate Gusti Alloh?
وَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرٰى عَلَى اللّٰهِ كَذِبًا اَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاۤءَهٗ ۗ اَلَيْسَ فِيْ جَهَنَّمَ مَثْوًى لِّلْكٰفِرِيْنَ٦٨
Wa man aẓlamu mimmaniftarā ‘alallāhi każiban au każżaba bil-ḥaqqi lammā jā'ah(ū), alaisa fī jahannama maṡwal lil-kāfirīn(a).
[68]
Lan sopo hang paling dzolim ketimbyang uwong-uwong hang podo gawe salah nyang Gusti Alloh utowo gae-gae salah nyang perkoro hang bener6 pas hang bener ikau teko nyang iane ? Osing ta wes nyang jerone neroko Jahannam ikau ono panggonan kanggo uwong-uwong hang kapir?
وَالَّذِيْنَ جَاهَدُوْا فِيْنَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَاۗ وَاِنَّ اللّٰهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِيْنَ ࣖ٦٩
Wal-lażīna jāhadū fīnā lanahdiyannahum subulanā, wa innallāha lama‘al-muḥsinīn(a).
[69]
Lan uwong-uwong hang perang kanggo golet (ridhone) Isun, bener-bener arepe Isun katonaen nyang iane kabeh dalandalane Isun. Lan sakbenere Gusti Alloh byareng karo uwong-uwong hang ngelakoni keapikan.