Surah Al-Qasas
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيْمِ
طٰسۤمّۤ١
Ṭā Sīm Mīm.
[1]
Thaa Siin Miim.
تِلْكَ اٰيٰتُ الْكِتٰبِ الْمُبِيْنِ٢
Tilka āyātul-kitābil-mubīn(i).
[2]
Iki ayat-ayat kitab (Al-Qur’an) hang katon (teko Pengeran)
نَتْلُوْا عَلَيْكَ مِنْ نَّبَاِ مُوْسٰى وَفِرْعَوْنَ بِالْحَقِّ لِقَوْمٍ يُّؤْمِنُوْنَ٣
Natlū ‘alaika min naba'i mūsā wa fir‘auna bil-ḥaqqi liqaumiy yu'minūn(a).
[3]
Kene mocokaken neng riko setengah teko kisah Musa lan Fir’aun hang bener dienggo wong-wong hang beriman.
اِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِى الْاَرْضِ وَجَعَلَ اَهْلَهَا شِيَعًا يَّسْتَضْعِفُ طَاۤىِٕفَةً مِّنْهُمْ يُذَبِّحُ اَبْنَاۤءَهُمْ وَيَسْتَحْيٖ نِسَاۤءَهُمْ ۗاِنَّهٗ كَانَ مِنَ الْمُفْسِدِيْنَ٤
Inna fir‘auna ‘alā fil-arḍi wa ja‘ala ahlahā syiya‘ay yastaḍ‘ifu ṭā'ifatam minhum yużabbiḥu abnā'ahum wa yastaḥyī nisā'ahum, innahū kāna minal-mufsidīn(a).
[4]
Sakbenere Fir’aun wes gawe sak enake dewek neng dunyo lan ndadekaken wargane pecah sigar, ambi nindyas sak golongane teko wong-wong akeh lan nggeningaken urip lare-lare wadone wong-wong kabeh iku. Sakbenere Fir’aun melebu wong-wong hang gawe kerusakan.
وَنُرِيْدُ اَنْ نَّمُنَّ عَلَى الَّذِيْنَ اسْتُضْعِفُوْا فِى الْاَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ اَىِٕمَّةً وَّنَجْعَلَهُمُ الْوٰرِثِيْنَ ۙ٥
Wa nurīdu an namunna ‘alal-lażīnastuḍ‘ifū fil-arḍi wa naj‘alahum a'immataw wa naj‘alahumul-wāriṡīn(a).
[5]
Lan kene arep nguweni karunia neng uwong-uwong hang sengsoro neng dunyo (Mesir) iku lan arepe ndadekaken wongwong kabeh iku kepolo lan ndadekaken wong-wong kabeh iku hang dadi warisan (bumi)
وَنُمَكِّنَ لَهُمْ فِى الْاَرْضِ وَنُرِيَ فِرْعَوْنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوْدَهُمَا مِنْهُمْ مَّا كَانُوْا يَحْذَرُوْنَ٦
Wa numakkina lahum fil-arḍi wa nuriya fir‘auna wa hāmāna wa junūdahumā minhum mā kānū yaḥżarūn(a).
[6]
Lan arep kene kokohaken pelungguhane wong-wong kabeh iku neng dunyo lan arepe kene duduhaken neng Fir’aun lan Haman ambi tentarane paran baen hang mesti di kawatiraken teko wong-wong kabeh iku.
وَاَوْحَيْنَآ اِلٰٓى اُمِّ مُوْسٰٓى اَنْ اَرْضِعِيْهِۚ فَاِذَا خِفْتِ عَلَيْهِ فَاَلْقِيْهِ فِى الْيَمِّ وَلَا تَخَافِيْ وَلَا تَحْزَنِيْ ۚاِنَّا رَاۤدُّوْهُ اِلَيْكِ وَجَاعِلُوْهُ مِنَ الْمُرْسَلِيْنَ٧
Wa auḥainā ilā mūsā an arḍi‘īh(i), fa'iżā khifti ‘alaihi fa'alqīhi fil yammi wa lā takhāfī wa lā taḥzanī, innā rāddūhu ilaiki wa jā‘ilūhu minal-mursalīn(a).
[7]
Lan kene dudui neng mak.e Musa; “susonono lare iku, lan kadung riko khawatir ambi lare iku teblukeno lare iku neng byanyu (Nil). Lan ojo riko khawatir lan ojo riko keroso-roso, polae Sakbenere kene arepe nguwakaken neng riko, lan ngawekaken (sijine wong) teko rosul-rosul.
فَالْتَقَطَهٗٓ اٰلُ فِرْعَوْنَ لِيَكُوْنَ لَهُمْ عَدُوًّا وَّحَزَنًاۗ اِنَّ فِرْعَوْنَ وَهَامٰنَ وَجُنُوْدَهُمَا كَانُوْا خٰطِـِٕيْنَ٨
Faltaqaṭahū ālu fir‘auna liyakūna lahum ‘aduwwaw wa ḥazanā(n), inna fir‘auna wa hāmāna wa junūdahumā kānū khāṭi'īn(a).
[8]
Makanek di juwud lare iku ambi keluargane Fir’aun hang akibyate lare iku dadi musuh lan keroso-roso kanggo wongwong kabeh. Sakbenere Fir’aun lan Haman ambi tentarane iku wong-wong hang duwe salah.
وَقَالَتِ امْرَاَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِّيْ وَلَكَۗ لَا تَقْتُلُوْهُ ۖعَسٰٓى اَنْ يَّنْفَعَنَآ اَوْ نَتَّخِذَهٗ وَلَدًا وَّهُمْ لَا يَشْعُرُوْنَ٩
Wa qālatimra'atu fir‘auna qurratu ‘ainil lī wa lak(a), lā taqtulūh(u), ‘asā ay yanfa‘anā au nattakhiżahū waladaw wa hum lā yasy‘urūn(a).
[9]
Lan ngomongo wong wadone Fir’aun: “(lare iku) yoikunyegeraken moto ati kanggo isun lan kanggo riko. Ojo riko mateni lare iku, mugi-mugi lare iku manfaat kanggo kene utowo kene juwud lare iku dadi anak”, tapeng wong-wong iku heng podo sadar
وَاَصْبَحَ فُؤَادُ اُمِّ مُوْسٰى فٰرِغًاۗ اِنْ كَادَتْ لَتُبْدِيْ بِهٖ لَوْلَآ اَنْ رَّبَطْنَا عَلٰى قَلْبِهَا لِتَكُوْنَ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ١٠
Wa aṣbaḥa fu'ādu ummi mūsā fārigā(n), in kādat latubdī bihī lau lā ar rabaṭnā ‘alā qalbihā litakūna minal-mu'minīn(a).
[10]
Lan dadi lowong atine emak Musa. Sakbenere emeh baen lare iku nguwarah rahasiane Musa, umpamane heng kene kuwataken atine, myane lare iku melebu uwong-uwong hang percoyok (neng janjine gusti Pengeran)
وَقَالَتْ لِاُخْتِهٖ قُصِّيْهِۗ فَبَصُرَتْ بِهٖ عَنْ جُنُبٍ وَّهُمْ لَا يَشْعُرُوْنَ ۙ١١
Wa qālat li'ukhtihī quṣṣīh(i), fabaṣurat bihī ‘an junubiw wa hum lā yasy‘urūn(a).
[11]
Lan ngomong emak Musa neng dulur Musa hang wadon: “tuteno lare iku” makanek Musa ketoro teko kadoan, padyahal wongwong kabeh iku hang weruh.
۞ وَحَرَّمْنَا عَلَيْهِ الْمَرَاضِعَ مِنْ قَبْلُ فَقَالَتْ هَلْ اَدُلُّكُمْ عَلٰٓى اَهْلِ بَيْتٍ يَّكْفُلُوْنَهٗ لَكُمْ وَهُمْ لَهٗ نٰصِحُوْنَ١٢
Wa ḥarramnā ‘alaihil-marāḍi‘a min qablu faqālat hal adullukum ‘alā ahli baitiy yakfulūnahū lakum wa hum lahū nāṣiḥūn(a).
[12]
Lan kene nyegah Musa teko nyusu neng wong wadon wadon hang arep nyusui sedurunge iku; makan ngomong dulur Musa: “gelem tah riko isun dudui neng riko ahlul bait hang arep ngerawati kanggo riko lan wong-wong kabeh iku biso ngelakoni ke apikan.
فَرَدَدْنٰهُ اِلٰٓى اُمِّهٖ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُهَا وَلَا تَحْزَنَ وَلِتَعْلَمَ اَنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ وَّلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُوْنَ ࣖ١٣
Faradadnāhu ilā ummihī kai taqarra ‘ainuhā wa lā taḥzana wa lita‘lama anna wa‘dallāhi ḥaqquw wa lākinna akṡarahum lā ya‘lamūn(a).
[13]
Makane kene belekaken Musa neng emake, myane seneng atine lan seng nelongso lan myane larene weruh kadung janji Pengeran iku bener. Taping keakehen menuso heng weruh.
وَلَمَّا بَلَغَ اَشُدَّهٗ وَاسْتَوٰىٓ اٰتَيْنٰهُ حُكْمًا وَّعِلْمًاۗ وَكَذٰلِكَ نَجْزِى الْمُحْسِنِيْنَ١٤
Wa lammā balaga asyuddahū wastawā ātaināhu ḥukmaw wa ‘ilmā(n), wa każālika najzil-muḥsinīn(a).
[14]
Lan pas Musa wes cukup umur lan sempurno akale, kene uweni neng larene hikmah (kenabian) lan keweruan. Lan koyo gedigu iku kene nguweni byalesan neng uwong-uwong hang gawe ke apikan.
وَدَخَلَ الْمَدِيْنَةَ عَلٰى حِيْنِ غَفْلَةٍ مِّنْ اَهْلِهَا فَوَجَدَ فِيْهَا رَجُلَيْنِ يَقْتَتِلٰنِۖ هٰذَا مِنْ شِيْعَتِهٖ وَهٰذَا مِنْ عَدُوِّهٖۚ فَاسْتَغَاثَهُ الَّذِيْ مِنْ شِيْعَتِهٖ عَلَى الَّذِيْ مِنْ عَدُوِّهٖ ۙفَوَكَزَهٗ مُوْسٰى فَقَضٰى عَلَيْهِۖ قَالَ هٰذَا مِنْ عَمَلِ الشَّيْطٰنِۗ اِنَّهٗ عَدُوٌّ مُّضِلٌّ مُّبِيْنٌ١٥
Wa dakhalal-madīnata ‘alā ḥīni gaflatim min ahlihā fawajada fīhā rajulaini yaqtatilān(i), hāżā min syī‘atihī wa hāżā min ‘aduwwih(ī), fastagāṡahul-lażī min syī‘atihī ‘alal-lażī min ‘aduwwih(ī), fawakazahū mūsā faqaḍā ‘alaih(i), qāla hāżā min ‘amalisy-syaiṭān(i), innahū ‘aduwwum muḍillum mubīn(un).
[15]
Lan Musa melebu neng kota (Mempish) pas warganek podo mumet. Makan di temokaken neng kota iku loro uwong lanang hang tukaran; hang siti teko golongane Bani Isra’il hang sijine maning teko musehe (kaum Fir’aun). Makane wong hang teko golongane Musa njaluk tulung neng golonhane
Musa, kanggo ngalahaken uwong hag teko musuh-musuhe iku. Musa ngomong: “iki iku penggaweane setan, Sakbenere setan iku musuh hang nyesataken lan katon (ketambengane).
قَالَ رَبِّ اِنِّيْ ظَلَمْتُ نَفْسِيْ فَاغْفِرْ لِيْ فَغَفَرَ لَهٗ ۗاِنَّهٗ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ١٦
Qāla rabbi innī ẓalamtu nafsī fagfir lī fagafara lah(ū), innahū huwal-gafūrur-raḥīm(u).
[16]
Musa ndungo: “duh pangeran isun, Sakbenere isun wes nyikso awak isun dewek, kadung gedigu seporonen isun”. Makane pangeran nyepuroni, Sakbenere pangeran Maha nyepuro lan Maha ngasihi.
قَالَ رَبِّ بِمَآ اَنْعَمْتَ عَلَيَّ فَلَنْ اَكُوْنَ ظَهِيْرًا لِّلْمُجْرِمِيْنَ١٧
Qāla rabbi bimā an‘amta ‘alayya falan akūna ẓahīral lil-mujrimīn(a).
[17]
Musa ngomong: “duh pangeran isun, kanggo nikmat hang wes riko weni neng isun. Isun seng arep dadi penulung kanggo wongwong hang duwe duso”.
فَاَصْبَحَ فِى الْمَدِيْنَةِ خَاۤىِٕفًا يَّتَرَقَّبُ فَاِذَا الَّذِى اسْتَنْصَرَهٗ بِالْاَمْسِ يَسْتَصْرِخُهٗ ۗقَالَ لَهٗ مُوْسٰٓى اِنَّكَ لَغَوِيٌّ مُّبِيْنٌ١٨
Fa'aṣbaḥa fil-madīnati khā'ifay yataraqqabu fa'iżal-lażistanṣarahū bil-amsi yastaṣrikhuh(ū), qāla lahū mūsā innaka lagawiyyum mubīn(un).
[18]
Sebab gedigu, dadio Musa neng kuto iku ngeroso wedi ngenten-ngeneni ambi khawatir (sebyab penggawehane), makan moro-moro wong hang jaluk tulung sorek byerak njaluk tulung neng Musa. Musa ngomong ambi wong hang jaluk tulung: Sakbenere riko wong hang sesat temenan hang katon (kesesatanek).
فَلَمَّآ اَنْ اَرَادَ اَنْ يَّبْطِشَ بِالَّذِيْ هُوَ عَدُوٌّ لَّهُمَاۙ قَالَ يٰمُوْسٰٓى اَتُرِيْدُ اَنْ تَقْتُلَنِيْ كَمَا قَتَلْتَ نَفْسًاۢ بِالْاَمْسِۖ اِنْ تُرِيْدُ اِلَّآ اَنْ تَكُوْنَ جَبَّارًا فِى الْاَرْضِ وَمَا تُرِيْدُ اَنْ تَكُوْنَ مِنَ الْمُصْلِحِيْنَ١٩
Falammā an arāda ay yabṭisya bil-lażī huwa ‘aduwwul lahumā, qāla yā mūsā aturīdu an taqtulanī kamā qatalta nafsam bil-ams(i), in turīdu illā an takūna jabbāran fil-arḍi wa mā turīdu an takūna minal-muṣliḥīn(a).
[19]
Makane pas Musa arep nyekel temenanan wong hang dadi musuhe, musuhe ngomong: “He Musa, apuwo tah riko duwe maksud mateni isun, koyo sorek riko mateni menuso? Riko heng ono maksud taping arep dadi wong hang karepe dewek neng negoro (iki), lan heng ono riko arep dadi sijine uwong teko uwong-uwong hang ngadakaken damai.
وَجَاۤءَ رَجُلٌ مِّنْ اَقْصَى الْمَدِيْنَةِ يَسْعٰىۖ قَالَ يٰمُوْسٰٓى اِنَّ الْمَلَاَ يَأْتَمِرُوْنَ بِكَ لِيَقْتُلُوْكَ فَاخْرُجْ اِنِّيْ لَكَ مِنَ النّٰصِحِيْنَ٢٠
Wa jā'a rajulum min aqṣal-madīnati yas‘ā, qāla yā mūsā innal-mala'a ya'tamirūna bika liyaqtulūka fakhruj innī laka minan-nāṣiḥīn(a).
[20]
Lan teko wong lanang nang pucuk kuto kesusu-susu ambi ngomong: “He Musa, Sakbenere penggede negoro iki mageh rundingan perkoro riko kanggo mateni riko, sebab iku metuwo (teko kuto iki) Sakbenere isun melebu wong-wong hang nguweni wejangan kanggo riko”
فَخَرَجَ مِنْهَا خَاۤىِٕفًا يَّتَرَقَّبُ ۖقَالَ رَبِّ نَجِّنِيْ مِنَ الْقَوْمِ الظّٰلِمِيْنَ ࣖ٢١
Fakharaja minhā khā'ifay yataraqqab(u), qāla rabbi najjinī minal-qaumiẓ-ẓālimīn(a).
[21]
Mangkane Musa metu teko kuto iku ambi roso wedi ngenten-ngenteni ambi khawatir, Musa ndungo: “duh pangeran isun, selametno isun teko wong-wong hang dolim iku”.
وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَاۤءَ مَدْيَنَ قَالَ عَسٰى رَبِّيْٓ اَنْ يَّهْدِيَنِيْ سَوَاۤءَ السَّبِيْلِ٢٢
Wa lammā tawajjaha tilqā'a madyana qāla ‘asā rabbī ay yahdiyanī sawā'as-sabīl(i).
[22]
Lan pas ngadep neng arah Madyan Musa ndungo (maning): “mugi-mugi pangeran isun mimpin isun neng dalan hang bener.
وَلَمَّا وَرَدَ مَاۤءَ مَدْيَنَ وَجَدَ عَلَيْهِ اُمَّةً مِّنَ النَّاسِ يَسْقُوْنَ ەۖ وَوَجَدَ مِنْ دُوْنِهِمُ امْرَاَتَيْنِ تَذُوْدٰنِۚ قَالَ مَا خَطْبُكُمَا ۗقَالَتَا لَا نَسْقِيْ حَتّٰى يُصْدِرَ الرِّعَاۤءُ وَاَبُوْنَا شَيْخٌ كَبِيْرٌ٢٣
Wa lammā warada mā'a madyana wajada ‘alaihi ummatam minan-nāsi yasqūn(a), wa wajada min dūnihimumra'ataini tażūdān(i), qāla mā khaṭbukumā, qālatā lā nasqī ḥattā yuṣdirar-ri‘ā'u wa abūnā syaikhun kabīr(un).
[23]
Lan pas Musa gadug neng sumber byanyu negoro Mad-yan Musa nemokaken neng kono kumpulane wong hang nguweni ngumbe (angonane), lan Musa nemokake neng burine wong akeh iku loro wong wadon hang arep ngadang-ngadang (angonane). Musa ngomong: “paran maksud riko (ngelakoni gedigu)?” wong wadon loro iku jawab: “kene heng biso ngumbeni (ternake kene), sedurunge hang ngerawati iku mbelekaken (angonane), padahal apak isun wes tuwek umur”.
فَسَقٰى لَهُمَا ثُمَّ تَوَلّٰىٓ اِلَى الظِّلِّ فَقَالَ رَبِّ اِنِّيْ لِمَآ اَنْزَلْتَ اِلَيَّ مِنْ خَيْرٍ فَقِيْرٌ٢٤
Fasaqā lahumā ṡumma tawallā ilaẓ-ẓilli faqāla rabbi innī limā anzalta ilayya min khairin faqīr(un).
[24]
Makane Musa nguweni ngumbe angonan iku kanggo (nulung) karo-karone, merek digu balik neng panggon hang adem marek digu ndungo: “ duh pangeran isun Sakbenere isun merlukaken hang aran keapikan hang rikoBunaken kanggo isun”.
فَجَاۤءَتْهُ اِحْدٰىهُمَا تَمْشِيْ عَلَى اسْتِحْيَاۤءٍ ۖقَالَتْ اِنَّ اَبِيْ يَدْعُوْكَ لِيَجْزِيَكَ اَجْرَ مَا سَقَيْتَ لَنَاۗ فَلَمَّا جَاۤءَهٗ وَقَصَّ عَلَيْهِ الْقَصَصَۙ قَالَ لَا تَخَفْۗ نَجَوْتَ مِنَ الْقَوْمِ الظّٰلِمِيْنَ٢٥
Fajā'athu iḥdāhumā tamsyī ‘alastiḥyā'(in), qālat inna abī yad‘ūka liyajziyaka ajra mā saqaita lanā, falammā jā'ahū wa qaṣṣa ‘alaihil-qaṣaṣ(a), qāla lā takhaf, najauta minal-qaumiẓ-ẓālimīn(a).
[25]
Merek digu teko neng Musa salah siji teko lorone wong wadon iku melaku kemisenen, ngomong: “Sakbenere apak isun nyeluk riko myene nguweni balasan kanggo (keapikan) riko nguweni ngumbe (angonan) kene”. Mangkane pas Musa nekani apake (Syu’aib) lan nyeritakaken neng apake cerito (perkoro awake). Syu’aib ngomong: ojo riko wedi. Riko wes selamet teko wong-wong dolim iku”.
قَالَتْ اِحْدٰىهُمَا يٰٓاَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ ۖاِنَّ خَيْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِيُّ الْاَمِيْنُ٢٦
Qālat iḥdāhumā yā abatista'jirh(u), inna khaira manista'jartal-qawiyyul-amīn(u).
[26]
Salah siji teko wong wadon loro iku ngomong: “duh apak isun juwuten wong iku dadi wong hang megawe (ambi kene), soale Sakbenere wong hang paling apik kanggo megawe (ambi kene) yoiku wong hang kuwat ambi biso dipercoyo”.
قَالَ اِنِّيْٓ اُرِيْدُ اَنْ اُنْكِحَكَ اِحْدَى ابْنَتَيَّ هٰتَيْنِ عَلٰٓى اَنْ تَأْجُرَنِيْ ثَمٰنِيَ حِجَجٍۚ فَاِنْ اَتْمَمْتَ عَشْرًا فَمِنْ عِنْدِكَۚ وَمَآ اُرِيْدُ اَنْ اَشُقَّ عَلَيْكَۗ سَتَجِدُنِيْٓ اِنْ شَاۤءَ اللّٰهُ مِنَ الصّٰلِحِيْنَ٢٧
Qāla innī urīdu an unkiḥaka iḥdabnatayya hātaini ‘alā an ta'juranī ṡamāniya ḥijaj(in), fa'in atmamta ‘asyran famin ‘indik(a), wa mā urīdu an asyuqqa ‘alaik(a), satajidunī in syā'allāhu minaṣ-ṣāliḥīn(a).
[27]
Ngomong riko (Syu’aib): “ Sakbenere isun duwe maksud nikahaken riko ambi salah siji teko anak isun iki, sebabe riko wes megawe nang isun wulung taun mangkane iku (arane keapikan) teko riko, makane isun heng ksiro ngabotaken riko. Lan riko insya pengeran arep nemokaken isun melebu wong-wong hang apik”.
قَالَ ذٰلِكَ بَيْنِيْ وَبَيْنَكَۗ اَيَّمَا الْاَجَلَيْنِ قَضَيْتُ فَلَا عُدْوَانَ عَلَيَّ ۗوَاللّٰهُ عَلٰى مَا نَقُوْلُ وَكِيْلٌ ࣖ٢٨
Qāla żālika bainī wa bainak(a), ayyamal-ajalaini qaḍaitu falā ‘udwāna ‘alayy(a), wallāhu ‘alā mā naqūlu wakīl(un).
[28]
Riko (Musa) ngomong: “iku antarane (janjine) isun ambi riko. Endi baen teko ke loro waktu hang ditentokaken iku isun sempurnakaken, makane heng ono tuntutan maning teko isun. Lan pangeran iku saksi paran hang diucapaken”.
۞ فَلَمَّا قَضٰى مُوْسَى الْاَجَلَ وَسَارَ بِاَهْلِهٖٓ اٰنَسَ مِنْ جَانِبِ الطُّوْرِ نَارًاۗ قَالَ لِاَهْلِهِ امْكُثُوْٓا اِنِّيْٓ اٰنَسْتُ نَارًا لَّعَلِّيْٓ اٰتِيْكُمْ مِّنْهَا بِخَبَرٍ اَوْ جَذْوَةٍ مِّنَ النَّارِ لَعَلَّكُمْ تَصْطَلُوْنَ٢٩
Falammā qaḍā mūsal-ajala wa sāra bi'ahlihī ānasa min jānibiṭ-ṭūri nārā(n), qāla li'ahlihimkuṡū innī ānastu nāral la‘allī ātīkum minhā bikhabarin au jażwatim minan-nāri la‘allakum taṣṭalūn(a).
[29]
Makane pas Musa arep marekaken waktu hang wes di tentokaken lan Musa melaku ambi keluargane, wuruh geni teko gunung. Musa ngomong neng keluargane: “entenono (neng kene), Sakbenere isun katon gedi, mugi-mugi isun biso gowo kabar neng riko teko (panggonan) geni iku utowo (nggowo) wowoke geni myane riko biso ngangetaken awak”.
فَلَمَّآ اَتٰىهَا نُوْدِيَ مِنْ شَاطِئِ الْوَادِ الْاَيْمَنِ فِى الْبُقْعَةِ الْمُبٰرَكَةِ مِنَ الشَّجَرَةِ اَنْ يّٰمُوْسٰىٓ اِنِّيْٓ اَنَا اللّٰهُ رَبُّ الْعٰلَمِيْنَ ۙ٣٠
Falammā atāhā nūdiya min syāṭi'il wādil aimani fil buq‘atil mubārakati minasy syajarati ay yā mūsā innī anallāhu rabbul-‘ālamīn(a).
[30]
Makane Musa teko neng (panggonan) geni iku, diomongi Musa teko pinggir lembah hang diberkahi, teko setugel wit kayu, yoiku: “He Musa, Sakbenere isun iki pangeran, pangeran hang nguasani alam kabeh.
وَاَنْ اَلْقِ عَصَاكَ ۗفَلَمَّا رَاٰهَا تَهْتَزُّ كَاَنَّهَا جَاۤنٌّ وَّلّٰى مُدْبِرًا وَّلَمْ يُعَقِّبْۗ يٰمُوْسٰىٓ اَقْبِلْ وَلَا تَخَفْۗ اِنَّكَ مِنَ الْاٰمِنِيْنَ٣١
Wa alqi ‘aṣāk(a), falammā ra'āhā tahtazzu ka'annahā jānnuw wallā mudbiraw wa lam yu‘aqqib, yā mūsā aqbil wa lā takhaf, innaka minal-āminīn(a).
[31]
Lan uncaleno tongkat riko. Mangkane pas (tongkat iku dadi ulo lan) Musa weruh ubah-ubah koyo ulo hang gesit, Musa mbalik melayu memburi ambi heng noleh. (marek digu Musa diomongi): “He Musa teko.ho neng isun lan ojo riko wedi. Sakbenere riko melebu golongan hanng aman.
اُسْلُكْ يَدَكَ فِيْ جَيْبِكَ تَخْرُجْ بَيْضَاۤءَ مِنْ غَيْرِ سُوْۤءٍ ۖوَّاضْمُمْ اِلَيْكَ جَنَاحَكَ مِنَ الرَّهْبِ فَذٰنِكَ بُرْهَانٰنِ مِنْ رَّبِّكَ اِلٰى فِرْعَوْنَ وَمَلَا۟ىِٕهٖۗ اِنَّهُمْ كَانُوْا قَوْمًا فٰسِقِيْنَ٣٢
Usluk yadaka fī jaibika takhruj baiḍā'a min gairi sū'(in), waḍmum ilaika janāḥaka minar-rahbi fażānika burhānāni mir rabbika ilā fir‘auna wa mala'ih(ī), innahum kānū qauman fāsiqīn(a).
[32]
Lebokeno tangan riko neng gulu kelambin riko, dipastekaken metu putih heng cacat heng kerono penyakit, lan sedakepno loro-lorone tangan riko (neng dodo) riko nawi wedi, makane hang gedigu iku yoiku mu’jizat teko pangeran riko (hang arep riko deppaken neng Fir’aun lan penggedepenggedene). Sakbenere wong kabeh iku, wong-wong hang fasik”.
قَالَ رَبِّ اِنِّيْ قَتَلْتُ مِنْهُمْ نَفْسًا فَاَخَافُ اَنْ يَّقْتُلُوْنِ٣٣
Qāla rabbi innī qataltu minhum nafsan fa'akhāfu ay yaqtulūn(i).
[33]
Musa ngomong, duh pangeran isun sakbenere isun wes mateni wong siji teko golongane wong-wong iku moko isun wedi wong-wong iku arrep mateni isun.
وَاَخِيْ هٰرُوْنُ هُوَ اَفْصَحُ مِنِّيْ لِسَانًا فَاَرْسِلْهُ مَعِيَ رِدْءًا يُّصَدِّقُنِيْٓ ۖاِنِّيْٓ اَخَافُ اَنْ يُّكَذِّبُوْنِ٣٤
Wa akhī hārūnu huwa afṣaḥu minnī lisānan fa'arsilhu ma‘iya rid'ay yuṣaddiqunī, innī akhāfu ay yukażżibūn(i).
[34]
Lan dulur isun Harun deweke lebih fesih lisane timbyang isun, moko utusane pisan bareng isun kanggo nulungi isun, kanggo mbeneraken (omongan) isun, sakbenere isun kuwatir wong-wong iku gubabaken isun.
قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِاَخِيْكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطٰنًا فَلَا يَصِلُوْنَ اِلَيْكُمَا ۛبِاٰيٰتِنَا ۛ اَنْتُمَا وَمَنِ اتَّبَعَكُمَا الْغٰلِبُوْنَ٣٥
Qāla sanasyuddu ‘aḍudaka bi'akhīka wa naj‘alu lakumā sulṭānan falā yaṣilūna ilaikumā - bi'āyātinā - antumā wa manittaba‘akumal-gālibūn(a).
[35]
Gusti Gusti Alloh mungel, isun arep nulungi riko lan dulur riko lan isun nguweni riko ambi kuoso hang gedi, myane wong-wong iku heng biso nututi ssiro (melakuo riko karo) ambi nggowo mukjizat isun, riko lan wong-wong hang milu riko iku hang menang
فَلَمَّا جَاۤءَهُمْ مُّوْسٰى بِاٰيٰتِنَا بَيِّنٰتٍ قَالُوْا مَا هٰذَآ اِلَّا سِحْرٌ مُّفْتَرًىۙ وَّمَا سَمِعْنَا بِهٰذَا فِيْٓ اٰبَاۤىِٕنَا الْاَوَّلِيْنَ٣٦
Falammā jā'ahum mūsā bi'āyātinā bayyinātin qālū mā hāżā illā siḥrum muftarā(n), wa mā sami‘nā bihāżā fī ābā'inal-awwalīn(a).
[36]
Moko pas Musa teko neng riko kabeh ambi (nggowo) mukjizat-mukjizat kene kabeh hang nyoto, wong-wong kabeh ngomong iki seng bedo iki mung sihir hang digawegawe lan kene kabeh durung tau rungu (kongkonan hang koyo) iki neng embahembahe kene byengen.
وَقَالَ مُوْسٰى رَبِّيْٓ اَعْلَمُ بِمَنْ جَاۤءَ بِالْهُدٰى مِنْ عِنْدِهٖ وَمَنْ تَكُوْنُ لَهٗ عَاقِبَةُ الدَّارِۗ اِنَّهٗ لَا يُفْلِحُ الظّٰلِمُوْنَ٣٧
Wa qāla mūsā rabbī a‘lamu biman jā'a bil-hudā min ‘indihī wa man takūnu lahū ‘āqibatud-dār(i), innahū lā yufliḥuẓ-ẓālimūn(a).
[37]
Musa njawab, pangeran isun lebih weruh wong hang (nurut) nggowo piduduh teko sampinge gusti Gusti Alloh lan sopo hang arepe uleh asel (hang apik) neng jerone akhirat. Sakbenere seng ono hang oleh kemenagan wong-wong hang dolim.
وَقَالَ فِرْعَوْنُ يٰٓاَيُّهَا الْمَلَاُ مَا عَلِمْتُ لَكُمْ مِّنْ اِلٰهٍ غَيْرِيْۚ فَاَوْقِدْ لِيْ يٰهَامٰنُ عَلَى الطِّيْنِ فَاجْعَلْ لِّيْ صَرْحًا لَّعَلِّيْٓ اَطَّلِعُ اِلٰٓى اِلٰهِ مُوْسٰىۙ وَاِنِّيْ لَاَظُنُّهٗ مِنَ الْكٰذِبِيْنَ٣٨
Wa qāla fir‘aunu yā ayyuhal-mala'u mā ‘alimtu lakum min ilāhin gairī, fa'auqid lī yā hāmānu ‘alaṭ-ṭīni faj‘al lī ṣarḥal la‘allī aṭṭali‘u ilā ilāhi mūsā, wa innī la'aẓunnuhū minal-kāżibīn(a).
[38]
Lan Fir’aun ngomong; ”he penggede koum isun, isun heng weruh pangeran kanggo riko sakliyane isun, mangkane byakaren He Haman kanggo isun lemah lempung, terusane gawekeno kanggo isun bangunan hang duwur myane isun biso menek ndeleng pangeran Musa, lan sakbenere isun bener-bener yakin kadung Musa melebu wong-wong hang dusta.
وَاسْتَكْبَرَ هُوَ وَجُنُوْدُهٗ فِى الْاَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَظَنُّوْٓا اَنَّهُمْ اِلَيْنَا لَا يُرْجَعُوْنَ٣٩
Wastakbara huwa wa judūduhū fil-arḍi bigairil-ḥaqqi wa ẓannū annahum ilainā lā yurja‘ūn(a).
[39]
Lan Fir’aun nggawe keangkuwan ambi poro tentorone neng bumi Mesir tonpo alasan hang bener lan wong wongkabeh nyongko kadung wong wong kabeh seng arepe dibalekaken neng kene kabeh..
فَاَخَذْنٰهُ وَجُنُوْدَهٗ فَنَبَذْنٰهُمْ فِى الْيَمِّ ۚفَانْظُرْ كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الظّٰلِمِيْنَ٤٠
Fa'akhażnāhu wa junūdahū fanabażnāhum fil-yamm(i), fanẓur kaifa kāna ‘āqibatuẓ-ẓālimīn(a).
[40]
Mongko kene kabeh ngukum firaun lan poro tentorone, terus kene nguncalaken wong wong kabeh neng jero laut terus tulien kelendi sebab wong-wong hang dolim.
وَجَعَلْنٰهُمْ اَىِٕمَّةً يَّدْعُوْنَ اِلَى النَّارِۚ وَيَوْمَ الْقِيٰمَةِ لَا يُنْصَرُوْنَ٤١
Wa ja‘alnāhum a'immatay yad‘ūna ilan-nār(i), wa yaumal-qiyāmati lā yunṣarūn(a).
[41]
Lan kene kabeh dadekaken wong wong pemimpin pemimpin hang ngongkon (menuso) neng neroko lan neng dino kiamat wong wong heng arep ditulung.
وَاَتْبَعْنٰهُمْ فِيْ هٰذِهِ الدُّنْيَا لَعْنَةً ۚوَيَوْمَ الْقِيٰمَةِ هُمْ مِّنَ الْمَقْبُوْحِيْنَ ࣖ٤٢
Wa atba‘nāhum fī hāżihid-dun-yā la‘nah(tan), wa yaumal-qiyāmati hum minal-maqbūḥīn(a).
[42]
Lan kene kabeh milu laknat ambi wong wong neng dunyo iki; lan neng dino kiamat wong-wong kabeh melebu wong wong hang di adohaken (teko) rahmat Gusti Alloh.
وَلَقَدْ اٰتَيْنَا مُوْسَى الْكِتٰبَ مِنْۢ بَعْدِ مَآ اَهْلَكْنَا الْقُرُوْنَ الْاُوْلٰى بَصَاۤىِٕرَ لِلنَّاسِ وَهُدًى وَّرَحْمَةً لَّعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُوْنَ٤٣
Wa laqad ātainā mūsal-kitāba mim ba‘di mā ahlaknal-qurūnal ūlā baṣā'ira lin-nāsi wa hudaw wa raḥmatal la‘allahum yatażakkarūn(a).
[43]
Lan sakbenere wes kene wakaken neng Musa Al-Kitab (Taurot) sakmareke kene ngentekakaken kelanunan kelanunan hang bengen, dienggo dadi pe madang kanggo menungso lan piduduh ambi rahmat myane wong wong enget.
وَمَا كُنْتَ بِجَانِبِ الْغَرْبِيِّ اِذْ قَضَيْنَآ اِلٰى مُوْسَى الْاَمْرَ وَمَا كُنْتَ مِنَ الشّٰهِدِيْنَ ۙ٤٤
Wa mā kunta bijānibil-garbiyyi iż qaḍainā ilā mūsal-amra wa mā kunta minasy-syāhidīn(a).
[44]
Lan seng ono riko Muhammad (ono neng samping hang pinggir kulon pas kene nyampekaken perintah neng Musa, lan seng ono pisan riko melebu wong wong hang ndeleng).
وَلٰكِنَّآ اَنْشَأْنَا قُرُوْنًا فَتَطَاوَلَ عَلَيْهِمُ الْعُمُرُۚ وَمَا كُنْتَ ثَاوِيًا فِيْٓ اَهْلِ مَدْيَنَ تَتْلُوْا عَلَيْهِمْ اٰيٰتِنَاۙ وَلٰكِنَّا كُنَّا مُرْسِلِيْنَ٤٥
Wa lākinnā ansya'nā qurūnan fataṭāwala ‘alaihimul-‘umur(u), wa mā kunta ṡāwiyan fī ahli madyana tatlū ‘alaihim āyātinā, wa lākinnā kunnā mursilīn(a).
[45]
Taping kene wes ngadyakaken kelanunankelanunan, lan seng ono waktu hang dowo kanggo wong wong iku. Lan seng ono riko tinggal byareng-byareng wargo Mad-yan ambi mocokaken ayat ayat kene neng wong wong kabeh, taping kene wes ngongkon rosul rosul.
وَمَا كُنْتَ بِجَانِبِ الطُّوْرِ اِذْ نَادَيْنَا وَلٰكِنْ رَّحْمَةً مِّنْ رَّبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَّآ اَتٰىهُمْ مِّنْ نَّذِيْرٍ مِّنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُوْنَ٤٦
Wa mā kunta bijānibiṭ-ṭūri iż nādainā wa lākir raḥmatam mir rabbika litunżira qaumam mā atāhum min nażīrim min qablika la‘allahum yatażakkarūn(a).
[46]
Lan heng ono riko ono neng pareke gunung Thur pas kene ngongkon (Musa), taping (kene nguweni weruh neng riko) dienggo rahmat teko pangeran riko, myane riko duweni wuruh neng kaom (Quraisy) hang sepisan pisan durung teko neng wong wong hang nguweni peringtan sedurunge riko myane wong wong inget.
وَلَوْلَآ اَنْ تُصِيْبَهُمْ مُّصِيْبَةٌ ۢبِمَا قَدَّمَتْ اَيْدِيْهِمْ فَيَقُوْلُوْا رَبَّنَا لَوْلَآ اَرْسَلْتَ اِلَيْنَا رَسُوْلًا فَنَتَّبِعَ اٰيٰتِكَ وَنَكُوْنَ مِنَ الْمُؤْمِنِيْنَ٤٧
Wa lau lā an tuṣībahum muṣībatum bimā qaddamat aidīhim fayaqūlū rabbanā lau lā arsalta ilainā rasūlan fanattabi‘a āyātika wa nakūna minal-mu'minīn(a).
[47]
Lan myane wong wong seng ngucapaken wektu azab ngantem wong wong disebyabaken paren hang wong wong lakoni: he pangeran kene apuwo riki heng ngongkon sijine rosul neng kene, terus kene ngetutaken ayat ayat riko lan dadio kene melebu wong wong mukmin.
فَلَمَّا جَاۤءَهُمُ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِنَا قَالُوْا لَوْلَآ اُوْتِيَ مِثْلَ مَآ اُوْتِيَ مُوْسٰىۗ اَوَلَمْ يَكْفُرُوْا بِمَآ اُوْتِيَ مُوْسٰى مِنْ قَبْلُۚ قَالُوْا سِحْرٰنِ تَظٰهَرَاۗ وَقَالُوْٓا اِنَّا بِكُلٍّ كٰفِرُوْنَ٤٨
Falammā jā'ahumul-ḥaqqu min ‘indinā qālū lau lā ūtiya miṡla mā ūtiya mūsā, awalam yakfurū bimā ūtiya mūsā min qabl(u), qālū siḥrāni taẓāharā, wa qālū innā bikullin kāfirūn(a).
[48]
Makane wektu teko neng wong-wong kabeh kebeneran teko sampingen kene wong wong kebeh ngomong apuwo hang diwakaken neng Muhammad koyo hang wes diwakaken neng Musa byengen?. Lan apuwo wong wong iku wes ingkar (pisan) neng paren hang diwakaken neng Musa byengen? Wong wong kabeh bengen wes ngomong: Musa lan Harun yoiku ahli ahli sihir hang podo-podo nulung lan wong wong kabeh (pisan) gomong: sakbenere kene heng percoyo neng wong wong iku.
قُلْ فَأْتُوْا بِكِتٰبٍ مِّنْ عِنْدِ اللّٰهِ هُوَ اَهْدٰى مِنْهُمَآ اَتَّبِعْهُ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِيْنَ٤٩
Qul fa'tū bikitābim min ‘indillāhi huwa ahdā minhumā attabi‘hu in kuntum ṣādiqīn(a).
[49]
Ngomongo; tekokeno teko riko siji kitab teko gusti Gusti Alloh hang kitab iku lebih (biso) nguweni piduduh teko hang loro (Taurot lan Al-Qur’an) pasti isun ngetutaken, kadung riko bener bener wong hang bener.
فَاِنْ لَّمْ يَسْتَجِيْبُوْا لَكَ فَاعْلَمْ اَنَّمَا يَتَّبِعُوْنَ اَهْوَاۤءَهُمْۗ وَمَنْ اَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَوٰىهُ بِغَيْرِ هُدًى مِّنَ اللّٰهِ ۗاِنَّ اللّٰهَ لَا يَهْدِى الْقَوْمَ الظّٰلِمِيْنَ ࣖ٥٠
Fa illam yastajībū laka fa‘lam annamā yattabi‘ūna ahwā'ahum, wa man aḍallu mimmanittaba‘a hawāhu bigairi hudam minallāh(i), innallāha lā yahdil-qaumaẓ-ẓālimīn(a).
[50]
Moko kadung wong wong heng njawab (tatangane) riko weruhono kadung sakbenere wong wong kabeh mung ngetutaken howo nafsune. Lan sopo hang lebih sesat ketimbyang wong hang ngetutaken howo nafsune ambi seng nerimo piduduh teko gusti Gusti Alloh setik baen. Sakbenere gusti Gusti Alloh heng nguweni piduduh neng wong wong hang dolim.
۞ وَلَقَدْ وَصَّلْنَا لَهُمُ الْقَوْلَ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُوْنَ ۗ٥١
Wa laqad waṣṣalnā lahumul-qaula la‘allahum yatażakkarūn(a).
[51]
Lan sakbenere wes kene dunaken terus terusan ucapan iki (Al-Qur’an) neng wong wong kabeh myane wong wong kabeh nerimo pelajaran.
اَلَّذِيْنَ اٰتَيْنٰهُمُ الْكِتٰبَ مِنْ قَبْلِهٖ هُمْ بِهٖ يُؤْمِنُوْنَ٥٢
Allażīna ātaināhumul-kitāba min qablihī hum bihī yu'minūn(a).
[52]
Wong wong hang wes kene tekokaken neng wong wong kabeh Al-Kitab sakdurunge AlQur’an wong wong kabeh podo iman (pisan) ambi Al-Qur’an iku.
وَاِذَا يُتْلٰى عَلَيْهِمْ قَالُوْٓا اٰمَنَّا بِهٖٓ اِنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَّبِّنَآ اِنَّا كُنَّا مِنْ قَبْلِهٖ مُسْلِمِيْنَ٥٣
Wa iżā yutlā ‘alaihim qālū āmannā bihī innahul-ḥaqqu mir rabbinā innā kunnā min qablihī muslimīn(a).
[53]
Lan kadung diwocokaken (Al-Qur’an iku) neng wong wong kabeh, wong wong kabeh ngomong : “kene podo imyan neng AlQur’an iku”, sakbenere Al-Qur’an iku suatu kebeneran teko pengerane kene, sakbenere kene sakduringe yoiku wong wong hang beneraken qur’an.
اُولٰۤىِٕكَ يُؤْتَوْنَ اَجْرَهُمْ مَّرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوْا وَيَدْرَءُوْنَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقْنٰهُمْ يُنْفِقُوْنَ٥٤
Ulā'ika yu'tauna ajrahum marrataini bimā ṣabarū wa yadra'ūna bil-ḥasanatis-sayyi'ata wa mimmā razaqnāhum yunfiqūn(a).
[54]
Wong-wong kabeh iku diweni ganjaran ping Apindo disebabaken kesabarane wong wong iku kabeh lan wong wong kabeh nolak ke elekan ambi keapikan, lan setengah teko paren hang kene rejekikaken neng wong wong kabeh nafkahaken.
وَاِذَا سَمِعُوا اللَّغْوَ اَعْرَضُوْا عَنْهُ وَقَالُوْا لَنَآ اَعْمَالُنَا وَلَكُمْ اَعْمَالُكُمْ ۖسَلٰمٌ عَلَيْكُمْ ۖ لَا نَبْتَغِى الْجٰهِلِيْنَ٥٥
Wa iżā sami‘ul-lagwa a‘raḍū ‘anhu wa qālū lanā a‘mālunā wa lakum a‘mālukum, salāmun ‘alaikum, lā nabtagil-jāhilīn(a).
[55]
Lan kadung wong wong kabeh rungu omongan hang heng penting, wong wong heng ngereken teko iku mau. Lan wong wong ngomong kanggo kene amal amal kene lan kanggo siri amal amal riko, kesenengan teko awak riko, kene heng kepengen kumpul ambi wong wong hang jahil.
اِنَّكَ لَا تَهْدِيْ مَنْ اَحْبَبْتَ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ يَهْدِيْ مَنْ يَّشَاۤءُ ۚوَهُوَ اَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِيْنَ٥٦
Innaka lā tahdī man aḥbabta wa lākinnallāha yahdī may yasyā'(u), wa huwa a‘lamu bil-muhtadīn(a).
[56]
Sakbenere riko heng arepe oleh nguweni piduduh neng wong hang sayangi, taping gusti Gusti Alloh nguweni piduduh neng wong hang dikarepi, lan gusti Gusti Alloh lebih ngeweruhi wong wong hang kepingan nerimo piduduh.
وَقَالُوْٓا اِنْ نَّتَّبِعِ الْهُدٰى مَعَكَ نُتَخَطَّفْ مِنْ اَرْضِنَاۗ اَوَلَمْ نُمَكِّنْ لَّهُمْ حَرَمًا اٰمِنًا يُّجْبٰٓى اِلَيْهِ ثَمَرٰتُ كُلِّ شَيْءٍ رِّزْقًا مِّنْ لَّدُنَّا وَلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُوْنَ٥٧
Wa qālū in natabi‘il-hudā ma‘aka nutakhaṭṭaf min arḍinā, awalam numakkil lahum ḥaraman āminay yujbā ilaihi ṡamarātu kulli syai'ir rizqam mil ladunnā wa lākinna akṡarahum lā ya‘lamūn(a).
[57]
Lan wong wong kabeh ngucap: “kadung kene ngetutaken piduduh ambi riko pastinek kene arepe di usir teko negorone kene. Lan puwo kene heng nguwataken kedudukane wong wong kabeh teko daerah haram (lemah suci) hang aman, hang ditekokaken neng panggon iku uwoh-uwohan teko segela macem (wit-witan) kanggo ndadekaken rijeki (kanggo riko) teko isun? Taping akeh akehe uwong iku heng weruh.
وَكَمْ اَهْلَكْنَا مِنْ قَرْيَةٍ ۢ بَطِرَتْ مَعِيْشَتَهَا ۚفَتِلْكَ مَسٰكِنُهُمْ لَمْ تُسْكَنْ مِّنْۢ بَعْدِهِمْ اِلَّا قَلِيْلًاۗ وَكُنَّا نَحْنُ الْوٰرِثِيْنَ٥٨
Wa kam ahlaknā min qaryatim baṭirat ma‘īsyatahā, fatilka masākinuhum lam tuskam mim ba‘dihim illā qalīlā(n), wa kunnā naḥnul-wāriṡīn(a).
[58]
Akeh bener (kaum) bongso hang wis Isun pateni hang akeh seneng-senenge neng keuripane. Terus panggonan iku hang dienggoni wong akeh hang sing ono panggonane maning sakmarine, sakliyane bagian sitik. Lan Sakbenere isun hang marisi.
وَمَا كَانَ رَبُّكَ مُهْلِكَ الْقُرٰى حَتّٰى يَبْعَثَ فِيْٓ اُمِّهَا رَسُوْلًا يَّتْلُوْا عَلَيْهِمْ اٰيٰتِنَاۚ وَمَا كُنَّا مُهْلِكِى الْقُرٰىٓ اِلَّا وَاَهْلُهَا ظٰلِمُوْنَ٥٩
Wa mā kāna rabbuka muhlikal-qurā ḥattā yab‘aṡa fī ummihā rasūlay yatlū ‘alaihim āyātinā, wa mā kunnā muhlikil-qurā illā wa ahluhā ẓālimūn(a).
[59]
Lan pangeran siro sing ngarep ngancuraken negorone sakdurunge Gusti Alloh ngirim Rosul neng negoro iku hang mocokaken ayat-ayat Isun (Alloh) neng siro kabeh. Lan sing tau, Isun (Alloh) ngencuraken kaum (bangsa) sakliyane kaum hang ngelakoni kerusakan.
وَمَآ اُوْتِيْتُمْ مِّنْ شَيْءٍ فَمَتَاعُ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا وَزِيْنَتُهَا ۚوَمَا عِنْدَ اللّٰهِ خَيْرٌ وَّاَبْقٰىۗ اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ࣖ٦٠
Wa mā ūtītum min syai'in famatā‘ul-ḥayātid-dun-yā wa zīnatuhā, wa mā ‘indallāhi khairuw wa abqā, afalā ta‘qilūn(a).
[60]
Lan paran baen hang diwyakaken neng riko, yoiku keni’matan orep duniawi lan perhiasane; paren hang nang sisine pengeran yoiku lebih apik lan lebih kekal. Mangkane, opo riko seng weruh?
اَفَمَنْ وَّعَدْنٰهُ وَعْدًا حَسَنًا فَهُوَ لَاقِيْهِ كَمَنْ مَّتَّعْنٰهُ مَتَاعَ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا ثُمَّ هُوَ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ مِنَ الْمُحْضَرِيْنَ٦١
Afamaw wa‘adnāhu wa‘dan ḥasanan fahuwa lāqīhi kamam matta‘nāhu matā‘al-ḥayātid-dun-yā ṡumma huwa yaumal-qiyāmati minal-muḥḍarīn(a).
[61]
Mangkane opo wong hang kene janjekaken neng yane onone janji, hang apik, (suwargo) terus yane asil, podo ambi wong hang (kene) wyeni nang yane kenikmatan orip dunyo; terusane (dia) nang dino akhir melebu wong wong hang ditarik ( nang jero neroko)?
وَيَوْمَ يُنَادِيْهِمْ فَيَقُوْلُ اَيْنَ شُرَكَاۤءِيَ الَّذِيْنَ كُنْتُمْ تَزْعُمُوْنَ٦٢
Wa yauma yunādīhim fayaqūlu aina syurakā'iyal-lażīna kuntum taz‘umūn(a).
[62]
Lan (engetono) dino (neng wektu) gusti pengeran njaluk nang riko kabeh, gusti Pengeran ngomong; neng endi sekutu sekutune isun hang bengyen riko ucapaken?
قَالَ الَّذِيْنَ حَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ رَبَّنَا هٰٓؤُلَاۤءِ الَّذِيْنَ اَغْوَيْنَاۚ اَغْوَيْنٰهُمْ كَمَا غَوَيْنَاۚ تَبَرَّأْنَآ اِلَيْكَ مَا كَانُوْٓا اِيَّانَا يَعْبُدُوْنَ٦٣
Wa qālal-lażīna ḥaqqa ‘alaihimul-qaulu rabbanā hā'ulā'il-lażīna agwainā, agwaināhum kamā gawainā, tabarra'nā ilaika mā kānū iyyānā ya‘budūn(a).
[63]
Ngomongo wong wong hang wis tetep hukumyan kanggo riko kabeh; ya gustine kene kabeh, iku kabeh wong wong hang kene kabeh sesataken iku; kene kabeh wis nyesataken wong wong iku kabeh, podo baen ambi isun hang sesat, kene kabeh nyatakaken ngeculaken awak (teko iku kabeh) neng riko, riko kabeh sepisan pisan seng nyembah kene (pengeran).
وَقِيْلَ ادْعُوْا شُرَكَاۤءَكُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيْبُوْا لَهُمْ ۗوَرَاَوُا الْعَذَابَۚ لَوْ اَنَّهُمْ كَانُوْا يَهْتَدُوْنَ٦٤
Wa qīlad‘ū syurakā'akum fada‘auhum falam yastajībū lahum wa ra'awul-‘ażāb(a), lau annahum kānū yahtadūn(a).
[64]
Diwarah (neng iku kabeh):’ “ngomongo teko riko,sekutu sekutunsiro, trus riko kabeh ngomongaken, mangkane sekutu sekutu iku seng nguliyaken (omongan) riko kabeh, lan riko kabeh noleh azab.( Riko kabeh, pas iku kepingin) ksiro ksirone riko kabeh bengyen nerimo piduduh.
وَيَوْمَ يُنَادِيْهِمْ فَيَقُوْلُ مَاذَآ اَجَبْتُمُ الْمُرْسَلِيْنَ٦٥
Wa yauma yunādīhim fayaqūlu māżā ajabtumul-mursalīn(a).
[65]
Lan (ingetono) dino (neng waktu) gusti Pengeran ngongkon riko kabeh, gusti pengeran ngomong; paran jawaban riko neng poro rosul?”
فَعَمِيَتْ عَلَيْهِمُ الْاَنْۢبَاۤءُ يَوْمَىِٕذٍ فَهُمْ لَا يَتَسَاۤءَلُوْنَ٦٦
Fa ‘amiyat ‘alaihimul-ambā'u yauma'iżin fahum lā yatasā'alūn(a).
[66]
Mangkane petengo bagi wong kabeh kabeh maceme alasan neng dino iku. kerono wong kabeh iku seng podo takon takonan.”
فَاَمَّا مَنْ تَابَ وَاٰمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَعَسٰٓى اَنْ يَّكُوْنَ مِنَ الْمُفْلِحِيْنَ٦٧
Fa ammā man tāba wa āmana wa ‘amila ṣāliḥan fa‘asā ay yakūna minal-mufliḥīn(a).
[67]
Koyo tah ono wong hang tobat lan iman , serto ngerjakaken amal hang sholeh, mugi mugi wong iku melebu wong wong hang untung.
وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَا يَشَاۤءُ وَيَخْتَارُ ۗمَا كَانَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ ۗسُبْحٰنَ اللّٰهِ وَتَعٰلٰى عَمَّا يُشْرِكُوْنَ٦٨
Wa rabbuka yakhluqu mā yasyā'u wa yakhtār(u), mā kāna lahumul-khiyarah(tu), subḥānallāhi wa ta‘ālā ‘ammā yusyrikūn(a).
[68]
Lan pengeran riko hang nggyawe paran hang dikarepi lan milih, sepisan pisan seng ono pilihan kanggo wong kabeh. Maha suci pengeran lan maha tinggi teko paran hang wong kabeh pesekutuaken.(neng gusti pengeran).”
وَرَبُّكَ يَعْلَمُ مَا تُكِنُّ صُدُوْرُهُمْ وَمَا يُعْلِنُوْنَ٦٩
Wa rabbuka ya‘lamu mā tukinnu ṣudūruhum wa mā yu‘linūn(a).
[69]
Lan pengeran riko ngeweruhi paran hang di sengidyakaken (neng jero) dodo wong kabeh lan paran. hang wong kabeh dudokaken.
وَهُوَ اللّٰهُ لَآ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ۗ لَهُ الْحَمْدُ فِى الْاُوْلٰى وَالْاٰخِرَةِ ۖوَلَهُ الْحُكْمُ وَاِلَيْهِ تُرْجَعُوْنَ٧٠
Wa huwallāhu lā ilāha illā huw(a), lahul-ḥamdu fil-ūlā wal-ākhirah(ti), wa lahul-ḥukmu wa ilaihi turja‘ūn(a).
[70]
Lan mung gusti pengeran, seng ono pengeran (hang oleh disembyah) sakliane pangeran, kanggo gusti pengeran sekabehane puji neng dunyo lan neng akhirat , lan kanggo mung gusti pengeran kabeh ketentuwan lan mung neng gusti pengeran riko dibyalekaken.
قُلْ اَرَءَيْتُمْ اِنْ جَعَلَ اللّٰهُ عَلَيْكُمُ الَّيْلَ سَرْمَدًا اِلٰى يَوْمِ الْقِيٰمَةِ مَنْ اِلٰهٌ غَيْرُ اللّٰهِ يَأْتِيْكُمْ بِضِيَاۤءٍ ۗ اَفَلَا تَسْمَعُوْنَ٧١
Qul ara'aitum in ja‘alallāhu ‘alaikumul-laila sarmadan ilā yaumil-qiyāmati man ilāhun gairullāhi ya'tīkum biḍiyā'(in), afalā tasma‘ūn(a).
[71]
Ngomongo; “terangno neng isun, kadung gusti pengeran ndadekaken bengi kanggo riko terus terusan sampek dino kiamat, sopo hang arepe nekokaken bengi neng riko sekliane gusti pengeran hang riko arepe istrahat nengkono?“ mangkane opo riko seng merhatekaken?
قُلْ اَرَءَيْتُمْ اِنْ جَعَلَ اللّٰهُ عَلَيْكُمُ النَّهَارَ سَرْمَدًا اِلٰى يَوْمِ الْقِيٰمَةِ مَنْ اِلٰهٌ غَيْرُ اللّٰهِ يَأْتِيْكُمْ بِلَيْلٍ تَسْكُنُوْنَ فِيْهِ ۗ اَفَلَا تُبْصِرُوْنَ٧٢
Qul ara'aitum in ja‘alallāhu ‘alaikumun-nahāra sarmadan ilā yaumil-qiyāmati man ilāhun gairullāhi ya'tīkum bilailin taskunūna fīh(i), afalā tubṣirūn(a).
[72]
Ucapeno: “terangno neng isun, kadung gusti Gusti Alloh dadikaken kanggo ssiro padang iku terus-terusan sampe dino kiamat, sopo pangeran hang arepe nekokaken bengi neng ssiro saklaine gusti Gusti Alloh hang riko enggo panggon mandeg nang gusti Gusti Alloh. moko apuwo ta riko heng merhatekaken.
وَمِنْ رَّحْمَتِهٖ جَعَلَ لَكُمُ الَّيْلَ وَالنَّهَارَ لِتَسْكُنُوْا فِيْهِ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ٧٣
Wa mir raḥmatihī ja‘ala lakumul-laila wan-nahāra litaskunū fīhi wa litabtagū min faḍlihī wa la‘allakum tasykurūn(a).
[73]
Lan kerono rahmate, gusti Gusti Alloh dadekaken kanggo siri bengi lan padang, supoyo riko meneng neng bengi iku lan supoyo riko golet kesenenegan teko karunia (neng wektu padang) lan myane riko nyukuri neng gusti Gusti Alloh.
وَيَوْمَ يُنَادِيْهِمْ فَيَقُوْلُ اَيْنَ شُرَكَاۤءِيَ الَّذِيْنَ كُنْتُمْ تَزْعُمُوْنَ٧٤
Wa yauma yunādīhim fayaqūlu aina syurakā'iyal-lażīna kuntum taz‘umūn(a).
[74]
Lan (ingetono) dino (neng wektu) gusti pengeran ngongkon riko kabeh, ambi ngomong;” neng endi sekutu sekutunisun hang bengyen riko omongaken?”
وَنَزَعْنَا مِنْ كُلِّ اُمَّةٍ شَهِيْدًا فَقُلْنَا هَاتُوْا بُرْهَانَكُمْ فَعَلِمُوْٓا اَنَّ الْحَقَّ لِلّٰهِ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَّا كَانُوْا يَفْتَرُوْنَ ࣖ٧٥
Wa naza‘nā min kulli ummatin syahīdan faqulnā hātū burhānakum fa‘alimū annal-ḥaqqa lillāhi wa ḍalla ‘anhum mā kānū yaftarūn(a).
[75]
Lan kene kabeh nekokaken teko tiap tiap umyat sijine uwong saksi, terus kene kabeh ngucap, dudokno bukti kebenerane riko,” mangkane ngertiyo riko kabeh bahwasane hang bener iku duwyene gusti pengeran lan enteko riko kabeh teko paran hang bengyene riko gyawe gyawe.
۞ اِنَّ قَارُوْنَ كَانَ مِنْ قَوْمِ مُوْسٰى فَبَغٰى عَلَيْهِمْ ۖوَاٰتَيْنٰهُ مِنَ الْكُنُوْزِ مَآ اِنَّ مَفَاتِحَهٗ لَتَنُوْۤاُ بِالْعُصْبَةِ اُولِى الْقُوَّةِ اِذْ قَالَ لَهٗ قَوْمُهٗ لَا تَفْرَحْ اِنَّ اللّٰهَ لَا يُحِبُّ الْفَرِحِيْنَ٧٦
Inna qārūna kāna min qaumi mūsā fabagā ‘alaihim, wa ātaināhu minal-kunūzi mā inna mafātiḥahū latanū'u bil-‘uṣbati ulil-quwwah(ti), iż qāla lahū qaumuhū lā tafraḥ, innallāha lā yuḥibbul-fariḥīn(a).
[76]
Sakbenere karun yoiku melebu koume Musa, mangkane korun kelakowane nyekso neng riko kabeh, lan kene kabeh wes nguweni anugerah neng korun bendahara kesugian hang kunci kuncine bener bener abot di pekul ambi sakjumlahe wong hang kuwyat kuwyat. (Ingetono) pas waktu kaume Musa ngocap neng Karun; ”ojo riko terlalu bangga; sakbenere gusti pengeran seng demen neng wong wong hang ngebanggakaen awake dewek.
وَابْتَغِ فِيْمَآ اٰتٰىكَ اللّٰهُ الدَّارَ الْاٰخِرَةَ وَلَا تَنْسَ نَصِيْبَكَ مِنَ الدُّنْيَا وَاَحْسِنْ كَمَآ اَحْسَنَ اللّٰهُ اِلَيْكَ وَلَا تَبْغِ الْفَسَادَ فِى الْاَرْضِ ۗاِنَّ اللّٰهَ لَا يُحِبُّ الْمُفْسِدِيْنَ٧٧
Wabtagi fīmā ātākallāhud-dāral-ākhirata wa lā tansa naṣībaka minad-dun-yā wa aḥsin kama aḥsanallāhu ilaika wa lā tabgil-fasāda fil-arḍ(i), innallāha lā yuḥibbul-mufsidīn(a).
[77]
Lan goletono neng endi hang wes diweni gusti pengeran neng riko,(kesenengan) negoro akherat. Lan ojo riko ngelalekaen kesenengan riko teko,(kenikmatan) dunyo, lakonono keapikan (neng wong liyo) koyo tah gusti pengeran wes apik neng riko, lan ojo riko ngerosak neng bumi iki . Sakbenere, gusti pengeran seng seneng neng wong wong hang ngerosak.
قَالَ اِنَّمَآ اُوْتِيْتُهٗ عَلٰى عِلْمٍ عِنْدِيْۗ اَوَلَمْ يَعْلَمْ اَنَّ اللّٰهَ قَدْ اَهْلَكَ مِنْ قَبْلِهٖ مِنَ الْقُرُوْنِ مَنْ هُوَ اَشَدُّ مِنْهُ قُوَّةً وَّاَكْثَرُ جَمْعًا ۗوَلَا يُسْـَٔلُ عَنْ ذُنُوْبِهِمُ الْمُجْرِمُوْنَ٧٨
Qāla innamā ūtītuhū ‘alā ‘ilmin ‘indī, awalam ya‘lam annallāha qad ahlaka min qablihī minal-qurūni man huwa asyaddu minhu quwwataw wa akṡaru jam‘ā(n), wa lā yus'alu ‘an żunūbihimul-mujrimūn(a).
[78]
Korun ngocap;” Sakbenere isun mong diweni kesugian iku, kerono ilmu hang ono neng awakhun”. Lan apuwo tah korun seng weruh kadung pasti pengeran bener bener wes ngilyangaken umyat umyat sakdurunge hang lebeh kuwyat teko (korun) lan lebih akeh nglumpukaken kesugian? Lan heng perlu ditakoni neng wong wong hang duwe duso iku,tentang duso duso riko kabeh.”
فَخَرَجَ عَلٰى قَوْمِهٖ فِيْ زِيْنَتِهٖ ۗقَالَ الَّذِيْنَ يُرِيْدُوْنَ الْحَيٰوةَ الدُّنْيَا يٰلَيْتَ لَنَا مِثْلَ مَآ اُوْتِيَ قَارُوْنُۙ اِنَّهٗ لَذُوْ حَظٍّ عَظِيْمٍ٧٩
Fa kharaja ‘alā qaumihī fī zīnatih(ī), qālal-lażīna yurīdūnal-ḥayātad-dun-yā yā laita lanā miṡla mā ūtiya qārūn(u), innahū lażū ḥaẓẓin ‘aẓīm(in).
[79]
Mangkane metuo korun neng kaume ambi kemegahane. Ngomongo wong wong hang ngepingini kauripan dunyo.: mugo mugo sekiryane kene kabeh duwe koyo tah paran hang wes diwyakaen neng karun, Sakbenere iku bener bener duwe keuntungyan hang gedi. “
وَقَالَ الَّذِيْنَ اُوْتُوا الْعِلْمَ وَيْلَكُمْ ثَوَابُ اللّٰهِ خَيْرٌ لِّمَنْ اٰمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا ۚوَلَا يُلَقّٰىهَآ اِلَّا الصّٰبِرُوْنَ٨٠
Wa qālal-lażīna ūtul-‘ilma wailakum ṡawābullāhi khairul liman āmana wa ‘amila ṣāliḥā(n), wa lā yulaqqāhā illaṣ-ṣābirūn(a).
[80]
ucapno wong wong hang diweni ilmu: musibyah hang gedi kanggo riko gyanjaran pengeran yoiku lebih apik kanggo wong wong hang imyan lan gawek amal soleh, lan seng diterimo gyanjaran iku, sakliyane ambi wong wong hang sabyar.
فَخَسَفْنَا بِهٖ وَبِدَارِهِ الْاَرْضَ ۗفَمَا كَانَ لَهٗ مِنْ فِئَةٍ يَّنْصُرُوْنَهٗ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ۖوَمَا كَانَ مِنَ الْمُنْتَصِرِيْنَ٨١
Fakhasafnā bihī wa bidārihil-arḍ(a), famā kāna lahū min fi'atiy yanṣurūnahū min dūnillāh(i), wa mā kāna minal-muntaṣirīn(a).
[81]
Makane kene kabeh mendem korun ambi umyae neng jero bumi, mangkane sengono kanggo karun sekumpulyan hang biso nulung neng azabe pengeran. Lan sengono korun melebu wong wong hang biso mbelo (awake dewek)
وَاَصْبَحَ الَّذِيْنَ تَمَنَّوْا مَكَانَهٗ بِالْاَمْسِ يَقُوْلُوْنَ وَيْكَاَنَّ اللّٰهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَّشَاۤءُ مِنْ عِبَادِهٖ وَيَقْدِرُۚ لَوْلَآ اَنْ مَّنَّ اللّٰهُ عَلَيْنَا لَخَسَفَ بِنَا ۗوَيْكَاَنَّهٗ لَا يُفْلِحُ الْكٰفِرُوْنَ ࣖ٨٢
Wa aṣbaḥal-lażīna tamannau makānahū bil-amsi yaqūlūna waika'annallāha yabsuṭur-rizqa limay yasyā'u min ‘ibādihī wa yaqdir(u), lau lā am mannallāhu ‘alainā lakhasafa binā, waika'annahū lā yufliḥul-kāfirūn(a).
[82]
Lan dadio wong wong hang sorek kepengen neng kedudukane karun iku, ngocap;” duh, bener pengeran njembyaraken rizki kanggo sopo hang gusti pengeran kepingini, teko hamba hambane lan nyempitaken; kadung pengeran seng ngelimpahaken karuniae neng kene kabeh bener bener pengeran wes mendem kene kabeh (pisan). duh bener, seng beruntung wong wong hang ngingkari nikmat pengeran.
تِلْكَ الدَّارُ الْاٰخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِيْنَ لَا يُرِيْدُوْنَ عُلُوًّا فِى الْاَرْضِ وَلَا فَسَادًا ۗوَالْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِيْنَ٨٣
Tilkad-dārul-ākhiratu naj‘aluhā lil-lażīna lā yurīdūna ‘uluwwan fil-arḍi wa lā fasādā(n), wal-‘āqibatu lil-muttaqīn(a).
[83]
Negoro akherat iku, kene kabeh dyadekaken dinggo wong wong hang seng kepingin nyombongaken awake dewek lan ngerosak neng bumi iki. Lan keapikan hang wes marek yoiku kanggo wong wong hang bertakwa.
مَنْ جَاۤءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهٗ خَيْرٌ مِّنْهَاۚ وَمَنْ جَاۤءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَى الَّذِيْنَ عَمِلُوا السَّيِّاٰتِ اِلَّا مَا كَانُوْا يَعْمَلُوْنَ٨٤
Man jā'a bil-ḥasanati falahū khairum minhā, wa man jā'a bis-sayyi'ati falā yujzal-lażīna ‘amilus-sayyi'āti illā mā kānū ya‘malūn(a).
[84]
Barangsiapa hang teko ambi nggowo keapikan , makane dinggo riko (ganjaran) hang lebih apik teko keapikane iku, lan sopo wonge hang teko ambi nggowo kejelekan iku seng diweni byalesan neng wong wong hang wes ngerjakaken kejahatan iku, melainkan (seimbyang) ambi paren hang bengyen (wong-wong)lakoni.
اِنَّ الَّذِيْ فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْاٰنَ لَرَاۤدُّكَ اِلٰى مَعَادٍ ۗقُلْ رَّبِّيْٓ اَعْلَمُ مَنْ جَاۤءَ بِالْهُدٰى وَمَنْ هُوَ فِيْ ضَلٰلٍ مُّبِيْنٍ٨٥
Innal-lażī faraḍa ‘alaikal-qur'āna larādduka ilā ma‘ād(in), qur rabbī a‘lamu man jā'a bil-hudā wa man huwa fī ḍalālim mubīn(in).
[85]
Sakbenere hang nguwajibaken neng riko (ngelakoni hukum hukum) Al-Qur’an bener bener arepe mbalekaken riko neng pangon sakdurunge. Ucapno;” pengeran isun weruh wong hang nggowo piduduh lan wong hang sesat hang nyoto.
وَمَا كُنْتَ تَرْجُوْٓا اَنْ يُّلْقٰٓى اِلَيْكَ الْكِتٰبُ اِلَّا رَحْمَةً مِّنْ رَّبِّكَ فَلَا تَكُوْنَنَّ ظَهِيْرًا لِّلْكٰفِرِيْنَ ۖ٨٦
Wa mā kunta tarjū ay yulqā ilaikal-kitābu illā raḥmatam mir rabbika falā takūnanna ẓahīral lil-kāfirīn(a).
[86]
Lan riko seng tau ngarep myane Al-Qur'an di dunak.en neng riko, tapi ia (didunak
en) kerono rahmate hang gedi teko pengeransiro. Sebyab iku ojo sepisan pisan riko dyadi penolung kanggo wong wong kapir.
وَلَا يَصُدُّنَّكَ عَنْ اٰيٰتِ اللّٰهِ بَعْدَ اِذْ اُنْزِلَتْ اِلَيْكَ وَادْعُ اِلٰى رَبِّكَ وَلَا تَكُوْنَنَّ مِنَ الْمُشْرِكِيْنَ ۚ٨٧
Wa lā yaṣuddunnaka ‘an āyātillāhi ba‘da iż unzilat ilaika wad‘u ilā rabbika wa lā takūnanna minal-musyrikīn(a).
[87]
Lan ojo sepisan pisan riko kabeh oleh ngalangi riko teko (omongane) ayat ayat pengeran, sak mareke ayat ayat iku didunyaken neng riko lan ngongkon riko kabyeh neng (dyalan) pengeran siro, lan ojo sepisan pisan riko dyadi wong wong hang nyekutuaken gusti pengeran.
وَلَا تَدْعُ مَعَ اللّٰهِ اِلٰهًا اٰخَرَۘ لَآ اِلٰهَ اِلَّا هُوَۗ كُلُّ شَيْءٍ هَالِكٌ اِلَّا وَجْهَهٗ ۗ لَهُ الْحُكْمُ وَاِلَيْهِ تُرْجَعُوْنَ ࣖ٨٨
Wa lā tad‘u ma‘allāhi ilāhan ākhar(a), lā ilāha illā huw(a), kullu syai'in hālikun illā wajhah(ū), lahul-ḥukmu wa ilaihi turja‘ūn(a).
[88]
Ojo riko sembyah sakliane (nyembah) pengeran, pengeran paran baen hang liyo. Seng ono pengeran hang bener (hak) disembyah selain pengeran. Sparan baen pasti entek (binasa) sakliane wajahe (pengeran) mung kanggo pangeran kabeh ketentoan. Lan mung neng gusti pengeran riko dibalekaken.